می خواهید عضله پایتان نگیرد
برای همه
ما پیش می آید که در حین راه رفتن یا حتی در خواب، دچار گرفتگی عضله پا و
بویژه ساق پا شویم. این کرامپ ها خطری جدی محسوب نمی شوند، اما می توانند
چند روزی مایه ی عذاب ما شوند. البته در صورت بروز مکرر آن لازم است که
مورد بررسی دقیق تر پزشکی قرار بگیرند. در این مطلب چند توصیه برای مقابله
با این مشکل داریم. لطفا با ما همراه باشید.کرامپ یا گرفتگی عضلانی شامل
انقباض های عضلانی ناگهانی و دردناک است که در طول انجام فعالیت بدنی و حتی
در حین استراحت بروز کرده و بیشتر ران و پشت ساق پا را درگیر می کند.این
مشکل اغلب بعد از انجام یک فعالیت بدنی که بدون گرم کردن بدن انجام می شود
بروز می کند و عدم مصرف آب و مواد معدنی (کلسیم، منیزیم، پتاسیم و غیره)
کافی نیز در بروز آن نقش مهمی دارند.البته نباید از تجمع سموم در بدن و
همچنین گردش خون نامناسب غافل شد. زمانی که عضلات منقبض می شوند، تبادلات
املاح معدنی اتفاق می افتد.اختلال در روند این تبادلات و همچنین افزایش
اسیدلاکتیک و سموم در عضلات باعث خشکی آنها شده و کرامپ ایجاد می کنند.
از این ها بپرهیزید
سرما
سرما باعث
کاهش جریان خون شده و عضلات را از اکسیژن کافی محروم می کند. این مسئله نیز
باعث بروز خستگی و کرامپ های عضلانی می شود. افرادی که در آب های سرد شنا
می کنند، باید بیشتر به این مسئله دقت کنند.
گرمای مرطوب
گرمای مرطوب
بویژه در بین ورزشکاران و کارگرهایی که کارهای سخت انجام می دهند و البته
به میزان کافی آب نمی نوشند، باعث بروز کرامپ های عضلانی می شود.
فعالیت جسمی شدید
ورزش های شدید و طولانی مدت نیز باعث فشار جسمی زیادی شده و گرفتگی عضلانی ایجاد می کند.
مصرف زیاد قهوه، چای، الکل و دخانیات
زیاده روی
در مصرف نوشیدنی های کافئین دار، انرژی زا، مصرف الکل و همچنین مصرف سیگار،
مانع از دفع سموم بدن می شود. تمام نوشیدنی هایی که حاوی کافئین هستند
باعث کم آبی بدن شده و زمینه را برای بروز کرامپ های عضلانی مهیا می سازند.
مصرف برخی داروها
مصرف
داروهایی مانند داروهای ضدکلسترول، ضد آسم، دیورتیک ها(ادرار آور)، ملین ها
و داروهای ضدسرطان باعث گرفتگی و کرامپ های عضلانی می شوند.
مواد غذایی ضد کرامپ را دریابید
– زمانی که
دچار مشکل گرفتگی عضلانی می شوید، به سراغ مصرف مواد غذایی حاوی منیزیم
مانند سبزیجات سبز، کاکائوی سیاه، غلات و حبوباتی مانند عدس بروید.
– از مصرف نوشیدنی های سالم مانند آبمیوه های طبیعی غافل نشوید، چون باعث دفع سموم بدن می شوند.
– برای پیشگیری و همچنین مقابله با این مشکل، عسل را وارد برنامه ی روزانه ی خود کنید.
– شما به مواد معدنی بیشتری نیاز دارید. پس
مصرف مواد غذایی حاوی کلسیم و پتاسیم مانند محصولات لبنی، زردآلوی خشک و
همچنین موز و غیره را افزایش دهید.
– حواستان باشد که کم آبی بدن یکی از عوامل بروز کرامپ های عضلانی است. پس روزانه حداقل 8 لیوان آب بنوشید.
– حواستان باشد که برخی مواد غذایی مانند
گوشت های قرمز، کله پاچه و بویژه سوسیس و کالباس که سرشار از ازت هستند
اجازه نمی دهند سموم بدن به راحتی دفع شوند. در نتیجه لازم است که از مصرف
این موادغذایی بپرهیزید.
شب ها و گرفتگی عضلانی
اینکه در
حین ورزش دچار گرفتگی و کرامپ عضلانی شویم، طبیعی به نظر می رسد. اما در
برخی موارد پیش می آید که شب هنگام و در حین خواب نیز دچار این مشکل می
شویم.در حین استراحت، سموم تجمع یافته در خون از حرکت می افتند و می توانند
باعث بروز گرفتگی در ناحیه ی پشت ساق پا یا خود پا شوند. توجه داشته باشید
که مشکل کرامپ های عضلانی می تواند در اثر نارسایی کلیوی، بارداری،
روماتیسم، کمبود کلسیم، پتاسیم، منیزیم و دیابت و غیره نیز بروز کند.برای
پیشگیری از این مشکل یک بالشت کوچک زیر پایتان قرار دهید. قبل از خواب به
اندازه ی کافی آب بنوشید. اگر مشکل حل نشد، به پزشک مراجعه کنید.
سالمندان بیشتر در معرض کرامپ های عضلانی قرار می گیرند
افراد
سالمند خیلی زود و بدون دلیل مشخصی، در طول روز و همچنین شب دچار کرامپ های
عضلانی می شوند. به عقیده متخصصان عواملی مانند کم آبی بدن باعث بروز این
مشکل می شود. به خاطر اینکه اکثر افراد سالمند به میزان کافی آب نمی نوشند و
دچار کمبودهایی مانند کمبود پتاسیم، کلسیم و منیزیم هستند.توجه داشته
باشید در صورت تکرار این مشکل بهتر است به پزشک مراجعه کنید تا از عدم وجود
مشکلاتی مانند هیپوکالمی (کمبود بیش از اندازه ی پتاسیم) که در بین افراد
سالمند رایج است و یا مشکلات دیگری از قبیل نارسایی کلیوی، آرتروز اندام
های تحتانی، مشکلات روماتیسم، دیابت و غیره مطمئن شوید.
اگر ورزش می کنید
* قبل و بعد از ورزش برای مدت ده دقیقه، خودتان را با چرخش تنه بکشید.
* پاها را را از زمین بلند کرده و زانوها را خم کم کنید.
* قبل، حین و بعد از ورزش در هر بیست دقیقه، یک جرعه آب میل کنید.
* به خودتان فشار نیاورید و بیش از توان تان ورزش نکنید.
* اگر تصور می کنید برخی حرکات ورزشی را نمی توانید به راحتی انجام دهید و از حد توان شما خارج است، از انجام آنها بپرهیزید.
* در انتخاب
و خرید ابزارهای ورزشی دقت کنید. زین یا همان صندلی دوچرخه را تنظیم کنید.
صندلی های کوتاه و یا دسته ی کوتاه راکت باعث بروز چنین مشکلاتی می شود.
* کفش ورزشی نامناسب و یا تنگ نیز باعث بروز گرفتگی عضلانی می شود.
* فراموش نکنید که لباس ورزشی مناسب باید شما را از سرما و رطوبت حفظ کند.
* هنگام گرم کردن بدن، خودتان را گرم نگه دارید.
چرا عضلات می گیرند؟
گرفتگی عضله از زمانی آغاز می‌شود که بدن شما برای مدتی طولانی در
وضعیتی نامناسب قرار بگیرد، یا فعالیت‌های شدیدی را انجام بدهید بدون این
که بدن‌تان آمادگی لازم را داشته باشد. به این ترتیب یکی از عضلات شما در
نقاطی مثل گردن یا کمر دچار دردی شدید می‌شود که اصطلاحا می‌گویند گرفته
است و این درد آن قدر زیاد است که امکان تحرک را تا مدتی از شما می‌گیرد.
لذا
استفاده بیش از حد از عضلات، فشار عضلانی یا قرارگیری بدن در وضعیتی خاص
برای مدت زمان طولانی هر کدام می‌توانند سبب گرفتگی عضلات شوند.
کم آبی بدن
نیز می تواند باعث گرفتگی عضلات شود. به همین دلیل ورزشکارانی که پس از
ورزش و به خصوص در آب و هوای گرم خسته شده و دچار کم‌آبی بدن می‌شوند،
معمولا چنین شرایطی را تجربه می کنند.
یکی دیگر از انواع شایع گرفتگی عضلات ، در طول شب رخ می دهد و بیشتر عضلات ساق پا و انگشتان را درگیر می‌کند.
البته
در بیشتر شرایط علت اصلی گرفتگی عضله مشخص نیست. گرفتگی عضلات اغلب مشکل
خاصی نداشته و خطری ایجاد نمی‌کند، اما در برخی موارد بیماری‌ها و شرایط
خاصی می‌توانند سبب ایجاد این حالت باشند. گرفتگی عضلانی گاهی به علت
اختلالات الکترولیت، میوپاتی ، نوروپاتی، بیماری‌های غده تیروئید، کلیه، اعصاب، اختلالات هورمونی، دیابت و کم‌خونی می‌تواند باشد.
همچنین در زنان باردار به خصوص در مراحل آخر بارداری، به علت اختلال یونی و کمبود کلسیم ممکن است در ران و ساق پا گرفتگی عضلات ایجاد شود.
به
طور کلی، گرفتگی عضله از دیدگاه علمی وقتی رخ می‌دهد که عضله‌ای دچار
انقباض می‌شود، اما به شکل اولیه‌اش بر نمی‌گردد. این که چرا چنین اتفاقی
می‌افتد به‌دلایلی مربوط است که در انقباض و انبساط عضلات بدن ما نقش دارند
که از آن جمله می‌توان به مواد غذایی مختلف در خون اشاره کرد. رژیم غذایی هنگامی در گرفتگی عضلات نقش دارد که در آن مایعات و کلسیم کم مصرف می‌شود.
بهترین درمان برای رفع گرفتگی عضله ، کشش و ماساژ آرام آن است
چه طور آرام بگیریم؟
حتی
اگر مردم دلیل گرفتگی عضلات را بدانند و به آنها اطمینان دهید که پس از
مدتی کوتاه بهبود پیدا می‌کنید، اما درد ناشی از گرفتگی عضلات آنقدر شدید
است که کلافه‌شان می‌کند و پی راه چاره برای رفعش می‌گردند.
چنانچه شما هم با چنین مشکلی رو به رو هستید، با انجام اقدامات زیر می‌توانید آن را بهبود بخشیده و شرایط بهتری ایجاد کنید:
–
بهترین راه درمان این عارضه،کشش آرام و ممتد عضله است، به طوری که اگر
عضلات پشت ساق پای شما گرفته است، بنشینید، پاها را دراز کنید و انگشتان پا
را به سمت بالا بکشید.
– عضله آسیب‌دیده را به آرامی بمالید. بنابراین ماساژ مناسب و آهسته می‌تواند به شما کمک کند.
–
از گرما یا سرما استفاده کنید، به عنوان مثال گذاشتن حوله‌ای گرم یا یک
حمام آب گرم یا گذاشتن بسته‌ای یخ روی عضله می‌تواند به آرام شدن آن کمک
کند.
چه کنیم تا عضله مان نگیرد؟
*
دقت کنید تا بدن تان با کم‌آبی روبه‌رو نشود. به همین دلیل هر روز به
مقدار کافی آب بنوشید، به خصوص زمان‌هایی که مشغول فعالیت بدنی شدید هستید
یا در هوای گرم قرار دارید و زیاد عرق می کنید، این کار را در فواصل منظم تکرار کنید تا مشکلی ایجاد نشود.
* حتما به خاطر داشته باشید که قبل و بعد از هر ورزشی، عضله خود را به آرامی کشش دهید.
*
اگر شما هنگام خواب دچار این وضعیت می‌شوید، قبل از رفتن به رختخواب این
کشش‌های بدنی را انجام دهید. ورزش سبک قبل از خواب می‌تواند در پیشگیری از
این وضعیت مفید باشد.
اگر‌های پرخطر؟
گرفتگی
عضلات معمولا چندان خطرناک نیست، اما در این زمینه هم اگرهایی در مراجع
پزشکی وجود دارد، مثلا اگر شما به کرات دچار این مشکل می‌شوید، اگر حس می
کنید ماهیچه‌های بازوها یا پاهایتان از قدرت سابق برخوردار نیستند و
نمی‌توانید فعالیت‌های پیشین را به راحتی انجام بدهید، اگر اندام‌هایتان
بی‌حس می‌شوند، اگر درد گرفتگی عضلات شدتی غیر طبیعی پیدا می کند به طوری
که از شدت آن بی‌خواب می شوید، اگر تب کرده‌اید و وزن‌تان بی‌هیچ دلیل
مشخصی در حال پایین آمدن است، در این صورت ممکن است گرفتگی عضله یک واکنش
غیر عادی ماهیچه‌ای باشد. لذا باید به سرعت به پزشک مراجعه کنید.
