پايگاه اطلاعات پايان‌نامه‌های ايران دكترا و كارشناسی ارشد
سال 1350 را می‌توان مبدأ ورود مستمر پایان‌نامه‌های دانشگاهی به
پژوهشگاه دانست. طی دورهء زمانی 1350- 1357 پایان‌نامه‌های دوره‌های
کارشناسی، کارشناسی ارشد و دکترا را دربرمی‌گرفت. سازماندهی
پایان‌نامه‌ها به شیوه‌ء دستی بود. از سال 1354 با به‌کارگیری دستگاه
سلکتو، فایل کردن اطلاعات پایان‌نامه‌ها، به شیوه‌ء نیمه‌‌ماشینی
ادامه یافت. برای بازیابی اطلاعات پایان‌نامه‌ها نیز، کارت‌های
ویژهء بازیابی مراجعان، تهیه و در محل کتابخانه قرار داده شد.
در سال‌های 1357- 1368، اطلاعات پایان‌نامه‌ها در کنار ديگر مدارک
غیرکتابی مانند گزارش‌ها و انتشارات دولتی، مقالات سمینارها، در
مجموعه‌ای در چند مجلد به نام «نمایه‌نامهء مدارک غیرکتابی موجود در مرکز اسناد و مدارک عملی»
منتشر شد که 8 هزار رکورد از اطلاعات این مجموعه را دربرداشت. این
نمایه‌نامه دارای نمایه‌ء موضوعات و نام افراد بود و در کنار هر رکورد،
شمارهء بازیابی آن نیز درج شده بود.
از سال 1357
پايان‌نامه‌های دورهء كارشناسی از پوشش این پایگاه خارج شد. در سال
1368 فرستادن یک نسخه از پایان‌نامهء فارغ‌التحصیلان دوره‌های
کارشناسی ارشد و دکتری به پایگاه، توسط دانشگاه‌ها، تصویب شد.
سال1370، اطلاعات کاربرگه‌های بخش مدارک غیرکتابی که شامل پایان‌نامه‌ها نیز می‌شد، به سیستم کامپیوتری منتقل‌شد.
بهار 1372، اولین شمارهء نشریه‌ء این پایگاه اطلاعاتی، با نام«چکیده‌ء پایان‌نامه‌های ایران (دکترا و کارشناسی‌ارشد)» به‌صورت
فصلنامه منتشر شد. این نشریه دارای نمایه‌ء موضوعی، اسامی افراد و
نام دانشگاه‌ها است كه در پنج موضوع کلی علوم پایه، فنی و مهندسی،
ادبیات و علوم انسانی، علوم پزشکی و کشاورزی مرتب شده است. شمارهء
بازیابی مدارک نیز در کنار هر رکورد درج شده است. اطلاعات این نشریه
فقط پایان‌نامه‌های فارغ‌التحصیلان سال 1368 به بعد را پوشش می‌دهد.
درباره‌ء پايگاه ثبت پیشنهاده و اطلاعات پايان‌نامه‌ها و رساله‌های تحصيلات تكميلی
از سال 1387 بر اساس ابلاغیهء وزیر علوم، تحقیقات و فناوری وقت (ابلاغیهء
شمارهء 4389/12238 به تاریخ 20/8/1386) -برای فراهم كردن امكان دسترسی
پژوهشگران و علاقه‌مندان به پایان‌نامه‌ها، جلوگیری از تكرار مطالعات
انجام‌شده و تكمیل پایگاه اطلاعاتی پایان‌نامه‌های دانشجویی كشور در
پژوهشگاه- دانشجویان، موظف هستند یك نسخه از پایان‌نامهء دوره‌های كارشناسی
ارشد و دكتری خود را به پژوهشگاه ارسال كنند و فارغ‌التحصیل‌شدن آن‌ها هم
منوط به انجام این كار است.
در راستای‌این ابلاغیه، شیوه‌نامهء ارسال پایان‌نامه به پژوهشگاه تنظیم شد و پایگاه ثبت پیشنهاده (Proposal) و اطلاعات پایان‌نامه‌ها و رساله‌های تحصیلات تكمیلی طراحی شد.
گردآوری، سازماندهی و ذخيرهء اطلاعات و مستندات پايان‌نامه‌های
دورهء كارشناسی ارشد و دكترای دانشگاه‌ها و مؤسسات آموزش عالی سراسر
كشور به‌منظور
» ايجاد پايگاه اطلاعات پايان‌نامه‌های فارغ‌التحصيلان در سطح ملی؛
»
ايجاد امكان بهره‌برداری از نتايج تحقيقات و پژوهش‌های پژوهشگران
ارشد كشور كه تحت‌عنوان پايان‌نامه با نظارت اعضا هيئت علمی
دانشگاه‌ها، انجام می‌شود؛
» ايجاد امكان ارزيابی و جمع‌بندی كلی در زمينه‌های موضوعی و تخصصی از كل پايان‌نامه‌های فارغ‌التحصيلان؛
» جلوگيری از دوباره‌كاری و تكرار موضوعات و عنوان‌های واحد؛
» ايجاد سهولت در برنامه‌ريزی‌های ملی در دانشگاه‌ها و اعمال سياست هدايتی در پژوهش‌های پايان‌نامه‌ای؛
» ارائهء اطلاعات از طريق پايگاه‌های اطلاعاتی.
آشنايي سرویس جستجوی آکادمیک مایکروسافت
اين مطلب بسيار مفيد و
مهم و جالب از سايت مركز پژوهشي آموزشي آريا (http://www.aryarc.com) ا
تخاذ شده است. با تشكر از نويسندگان اين مطلب ، مطالعه از اين مقاله مفيد و
استفاده از اين سرويس جستجوي جالب را به همه كاربران عزيز ايران پژوهش و
پژوهشگران محترم توصيه مي نمائيم.
هنگامی‌که برای مدتی از ابزار و یا خدماتی استفاده می‌نمایید، به صورت
ناخودآگاه فکر می‌کنید که حتما سایرین هم درباره آن ابزار و یا خدمات چیزی
شنیده‌اند و گاها پیش می‌آید که متوجه می‌شوید آن ابزار به اندازه‌ای که
فکر می‌کردید شناخته شده نیست.
به عنوان مثال من به‌دلیل استفاده مکرر، فکر می‌کردم که همه کاربران ویندوز ۸ باید بدانند که میانبر Windows+I صفحه جستجوی ویندوز را نمایش می‌دهد! در ادامه
به معرفی سرویسی می‌پردازیم که مدت‌هاست وجود دارد، اما ظاهرا شامل قاعده
فوق می‌شود و بسیاری، حداقل در کشور ما، از وجود آن بی اطلاع هستند.
Microsoft Academic Search
Microsoft Academic Search یک سرویس رایگان توسعه داده شده توسط Microsoft Research
برای کمک به جامعه آکادمیک و محققان است تا بتوانند به‌راحتی و به سرعت،
به جستجو در محتواهای آکادمیک، تحقیقاتی، موسسات و فعالیت آموزشی بپردازند.
Microsoft Academic Search تنها به فهرست کردن میلیون ها برگه تحقیقاتی
بسنده نکرده، بلکه ارتباطی کلیدی بین موضوعات، محتواها، نویسندگان و
محققان را به گونه‌ای که مناسب عملیات تحقیقاتی باشد برجسته سازی نموده
است.
با استفاده از خدمات این سرویس رایگان، می‌توانید جستجوی خود را به مسیر
دلخواه هدایت کنید و با امکانات منحصر به‌فرد و بصری کردن نتایج جستجو، به
داده‌های ارزشمندی دسترسی پیدا کنید.
تفاوت این سرویس با موتورهای جستجوی عادی مانند Bing
و یا گوگل، محدود سازی نتایج جستجوی این موتور به محتوای آکادمیک است و در
نتیجه تولید و ایجاد نتایج مرتبط‌تر، مهم‌ترین مزیت استفاده از آن به شمار
می‌آید. این سرویس فوق‌العاده کاربردی و عملیاتی بیش از ۳۵ میلیون مطلب را
از بیش از ۱۹ میلیون محقق و نویسنده ایندکس کرده است.
بصری سازی در جستجوی آکادمیک
مجموعه سرویس‌های بصری سازی جستجو در این موتور جستجو به شرح زیر هستند:
Academic Map: به صورت جغرافیایی بین موسسات آموزشی و نویسندگان و محققان یک دامنه خاص حرکت نمایید.
CFP Calendar: بر اساس دامنه، زمان و محل برگزاری، کنفرانس‌های علمی مورد علاقه‌تان را جستجو نمایید.
Domain Trend: روند تحقیقات در علوم کامپیوتر را با استفاده از یک نمودار انباشه، بصری سازی می‌نماید.
Organization Comparison: دو
موسسه آموزشی را با یکدیگر مقایسه نمایید و تعداد محتوای ایندکس شده
آن‌ها، کلمات کلیدی، نویسندگان برتر و … را با یکدیگر مقایسه نمایید.
Co-author Graph: نشان می‌دهد کدام محققان بیشتر با یک نویسنده خاص همکاری داشته‌اند.
Co-author Path: نشان می‌دهد چگونه دو محقق با یکدیگر ارتباط پیدا می‌کنند.
Genealogy Graph: ارتباط مشاور دهنده و مشاور گیرنده در خصوص یک موضوع تحقیقاتی خاص را نشان می دهد.
Paper Citation Graph: با این قابلیت می‌توانید، محتواهای ارجاع داده شده در یک محتوای خاص را مشاهده نمایید.
و نهایتا با استقاده از برنامه اختصاصی Academic Search برای ویندوز فون، قارد خواهید بود قابلیت جستجو بر اساس نویسنده، عنوان، کلمات کلیدی و … را به گوشی خود بیاورید.
در نهایت ذکر این نکته الزامی به نظر می‌رسد که این سرویس تنها در خدمت
اهداف آکادمیک طراحی و پیاده سازی شده است و به عنوان مثال یک استاد
دانشگاه و یا دانشجو می‌تواند از آخرین مقالات نگارش شده در حوزه تخصصی خود
آگاه شود و در آن‌ها به جستجو بپردازد و این سرویس عملا نمی‌تواند شما در
پیدا کردن فول آلبوم رضا یزدانی یاری دهد!
