ماهي مركب یا کاماری يكي از ماهيان بي مهره خليج فارس مي باشد كه هر ساله صد ها تن از اين ماهي ارزشمند توسط صيادان صيد و بعد از عمل آوري در شركت هاي فرآوري بصورت كامل يا فيله شده به كشورهاي دور يا نزديك صادر مي شود . در استان بوشهر فصل صيد اين ماهي از بهمن ماه هر سال شروع و تا ارديبهشت ماه سال بعد ادامه دارد و به عنوان يكي از محصولات غير نفتي علاوه بر اشتغال زايي ، فرآوري و صادرات آن باعث ارز آوري مي شود .
ماهی مرکب یا سر پاورانمانند هشت پایان از رده سر پایان که یکی از عجیب ترین و منزوی ترین جانوران دریایی به حساب می ایند هستند .ویژگی سرپاوران این است که سر انها به صورت دو شاخه و قرینه یکدیگر میباشد این نرم تنان بی مهره به چهار دسته تقسیم میشوند دسته اول :ماهی مرکب – دسته دوم:هشت پایان یا اختاپوسها- دسته سوم : اسکلوییدها – دسته چهار:نوتیلوس – جالب است بدانید که بازوهای ماهی مرکب در اطراف سر آنها قرار داردکه این بازوها برای خزیدن وبدست آوردن غذا و حفظ تعادل این موجود زنده در آب دریا میباشد .خساک دارای دو چشم بزرگ است وباید بدانید که این موجود عجیب بدلیل وجود مس به جای آهن در خونش باعث شده که رنگ خون ماهی مرکب به جای قرمز بیرنگ متمایل به آبی باشد.
کیسه های مرکبی که ماهی مرکب در هنگام ترس رها میکند در نزدیک مخرج این جانور قرار دارد.
خواص ماهی مرکب یا خساک
مزه ماهی مرکب کمی شور است ، رنگ آن سفید و قوام اسفنجی دارد ، مانند خود ماهی طبع بسیار گرمی دارد
ماهی مرکب بر روی فعالیت های کبد ، کلیه و کانال گوارشی موثر است .
باعث تنظیم کارکرد کلیه و کبد می شود .
تولید اسید معده را کاهش می دهد.
ترشحات لوکوسی بافت های پر خون را کاهش می دهد.
رطوبت را جذب کرده و با انقباض عروقی باعث جلوگیری از خونریزی می شود.
در درمان عفونت های اگزودایی پوست موثر است .
کاربرد ماهی مرکب در درمان خونریزی و ایستایی رحم نیز مشاهده شده است .
روش پاک کردن ماهی مرکب
روش پاک کردن ماهی مرکب با زبان ساده به این صورت می باشد با یک دست بدن ماهی مرکب راگرفته بادست دیگر سرآنرا بیرون بکشید وقسمت نازک وسیاهرنگ با سر به بیرون کشیده می شود.
پوسته سیاه رنگ روی بدن ماهی را هم جدا کنید بعد به سراغ بازوهای ماهی مرکب رفته و آنها را از هم جدا کنید سپس ماهی تمیز شده را با آب سرد بشویید اگر کالا ماری را بخواهید به صورت فیله مصرف کنید بعداز خارج کردن محتویات داخل شکم ماهی را از وسط نصف کرده و پوست استخوان قسمت میانی آن راجدا کنید .
روش پخت ماهی مرکب یا خساک
ماهی مرکب برای خوراک ماهی مرکب،بخارپز،گریل،کبابی و سوخاری مناسب است.
کالاماری سوخاری:
کالاماری سوخاری را شما می توانید با انوع سس ها سرو کنید ولی پیشنهاد ما به شما سس گوجه فرنگی است ماهی مرکب یا کالاماری ویژگی خاصی که دارد نیاز به زمان زیادی برای سرخ کردن وپختن ندارد وزود اماده می شود .
مرحله اول :
کالاماری تمیز شده را درون ظرف اردی ریخته وتمام قطعه های کالاماری را به ارد اغشته کنید بعداز ان مقداری تخم مرغ زده شده را اماده کرده و قطعه های ماهی مرکب را به تخم مرغ زده شده اغشته کنید بعد ارد سوخاری را به اندازه درون ظرف مناسبی ریخته وتکه های کالاماری را درون ارد سوخاری میزنیم
مرحله دوم :
روغن را به اندازه مناسبی درون تابه ریخته و می گزاریم با حرارت ملایم خوب داغ شود سپس تکه های کالاماری را درون روغن به مدت 3 تا 4 دقیقه سرخ میکنیم وبعد از سرخ شدن روی حوله کاغذی قرار دهید تا روغن اضافی جدا شود.نکته قابل ذکر این است که بهتر است از ارد سوخاری با دانه های درشت استفاده کنید سپس ماهی مرکب سرخ شده را با سس گوجه فرنگی سرو کنید.
پخت ماهی مرکب یا کالاماری به روش جنوبی ها
روش طبخ ماهی مرکب در جنوب کشور که با نام خساک معروف است را به این روش انجام می دهند، در این روش پخت ماهی مرکب ابتدا فیله های تمیز شده را به مدت نیم ساعت ابپز کرده بعد یک عدد پیاز متوسط خورد شده به همراه 3حبه سیر له یا رنده شدهدرون ظرف مناسبی حرارت دهید تا پیاز وسیر سرخ شوند در مرحله بعد ماهی مرکب آبپز شده را به قطعات کوچکتر خورد کنید وبه سیرو پیاز اضافه کنید سپس یک تا دو قاشق بزرگ گشنیز ریز شده به همراه مقداری زرد چوبه ونمک و فلفل ومقداری پودر لیمو عمانی به مخلوط اضافه کنید و کمی تفت دهید تا رنگ گشنیز تغییر کند خوراک خساک شما اماده است
شما میتوانید ماهی مرکب یا انکاس را هم به صورت بخارپز مصرف کنید بعد از بخار پز شدن با سس دلخواه خود مصرف کنید
همچنین ماهی مرکب یا کالاماری رو به روش گریل شده هم سرو میکنند به این صورت که ابتدا فیله های تمیز شده را به صورت قطعات 3 سانتی برش بزنید مقداری رنده پوست لیمو و1تا2 قاشق غذا خوری روغن زیتون وچند حبه سیر رنده شده ومقداری آبلیمو تازه مخلوط کنید و روی ظرف رو با نایلون بپوشانید وبه مدت 2تا3 ساعت استراحت دهید تا خوب مزه دار شود پس از این زمان تابه مخصوص گریل را داغ کرده وبه ماهی مزه دار شده نمک اضافه کنید بعد به تابه گریل منتقل کنید تا زمانی که دو طرف قطعات ماهی مرکب کباب شود سپس با جعفری تازه – گوجه فرنگی – آبلیمو تازه سرو کنید. ( نوش جان )
