کارشناسی مديريت مالی
1- تعريف رشته:
اين رشته با هدف تربيت نيروها متخصص برای تصميم گيری و تجزيه و تحليل مسائل
مالی شرکتها طراحی شد است. همچنين دانشجويان اين رشته توانايی های علمی
لازم برای تجزيه و تحليل صورتهای مالی، روشهای تامين مالی، بودجه بندی
سرمايه و . . . را در دوران تحصيل خود آموزش می بينند
عبارت تأمين
مالی اغلب در مورد تهيه پول برای خريد اقلام مورد نياز به کار می رود.
برای مثال، اشخاص با گرفتن وام خانه جديدی می خرند، يا اينکه دولت با
گرفتن ماليات مخارج خود را تأمين می کند؛ اما مديريت مالی نه تنها مباحث
مربوط به روش های مختلف و متعدد تأمين مالی را دربر می گيرد، بلکه شامل
مباحث ديگری مانند چگونگی سرمايه گذاری، به کارگيری وجوه، سياست تقسيم
سود و برنامه ريزی مالی و نقدينگی شرکت نيز می شود.
هر شرکتی
برای اينکه بتواند کالاها يا خدماتی را عرضه کند، ابتدا به پول و سرمايه
نيازمند است تا بتواند دارايی های مورد نياز را بخرد و هزينه عمليات را
بپردازد. وجوه لازم برای تأسيس و راه اندازی شرکت از محل عرضه و فروش
سهام يا وام های بلند مدت تأمين می شود. اگر شرکت به وجوه بيشتری نياز
داشته باشد، می تواند آن را از محل سود انباشته تأمين کند. پول هائی که
شرکت تهيه می کند (از محل منابع داخلی يا از راه انتشار اوراق بهادار)
جزء منابع تأمين مالی هستند و در طرف چپ ترازنامه نوشته می شوند.
شرکت با استفاده از سرمايه، کارکنانی استخدام و وسايل و لوازم اداری و
دفتری، مواد و کالای مصرفی و ساير اقلام دارايی را تهيه می کند (يعنی
همان چيزهائی که برای تولد کالا و عرضه خدمات موردنياز است). اين اقلام
دارايی های شرکت را تشکل می دهند و در طرف راست ترازنامه نوشته می
شوند.
بنابراين، ترازنامه نشان دهنده منابع و مصارف سرمايه،
همچنان نشان دهنده ميزان دارايی ها، بدهی ها و سرمايه شرکت در يک
مقطع زمانی خاص است. علاوه بر ترازنامه، شرکت نتيجه ٔ عمليات خود در يک
دوره را در صورت سود و زيان نشان می دهد. اين صورت نشان دهنده ٔ
توانائی شرکت در مديريت منابع و مصارف سرمايه است. بنابراين، صورت های
مالی، چگونگی تأمين مالی شرکت و مصرف و نيز چگونگی سرمايه گذاری اين وجوه
را به منظور کسب درآمد و سود نشان می دهد.
شرکتی می تواند
صاحبان خود را از سود هرچه بيشتر بهره مند سازد که به بهترين صورت از
عهده ٔ مديريت سرمايه (تهيه و مصارف سرمايه) برآيد. مديريت مالی ـ
managerial finance رشته خاصی است که به اين مسئله می پردازد. مديريت
مالی عبارت است از : مديريت بر منابع و مصارف سرمايه به گونه ای که
ثروت سهامداران به حداکثر برسد. سرمايه نيز عبارت است از : تمام منابع مالی
که مورد مصرف شرکت قرار می گيرد. منابع سرمايه اقلامی را دربر می
گيرند که در طرف چپ ترازنامه (يا عنوان بدهی ها و حقوق صاحبان سهام)
نوشته می شوند. سهام و اوراق قرضه منتشر شده و وام های بانکی نمونه
هائی از اين منابع هستند. مصارف سرمايه اقلامی هستند که در طرف راست
ترازنامه نوشته می شوند. حساب های دريافتنی، موجودی کالا و دارائی
های ثابت نمونه هائی از مصارف سرمايه هستند.
مدير مالی دو وظيفه
کاملاً مشخص دارد : ۱. تأمين مالي؛ ۲. سرمايه گذاری. از آنجا که منابع
سرمايه در مبحث تأمين مالی مطرح می شود، مسائل مربوط به اين مبحث حول سه
محور نوع، مقدار و ترکيب منابع سرمايه می چرخد. درباره ٔ مديريت مصارف
سرمايه نيز در مباحث مربوط به سرمايه گذاری بحث می شود که مباحث مربوط
به آن عبارتند از نوع، مقدار و ترکيب مصارف سرمايه، مديريت مالی عبارت است
از وظايف و مسئوليت هائی که در امور يادشده بر عهده مديريت شرکت است.
شرکت بايد به گونه ای عمل کند که ثروت صاحبان سهام عادی را به حداکثر
برساند. نکته ٔ مهم اين است که بايد بين به حداکثر رسانيدن ثروت و به
حداکثر رسانيدن سود تفاوت گذاشت. ثروت اقتصادی ـ economic wealta هر فرد از
پول و دارائی های مختلف تشکيل می شود که يک نمونه آن، سهام شرکت ها
است. از آنجا که مالکيت شرکت های سهامی از راه تملک سهام عادی صورت می
پذيرد، فرض بر اين است که شرکت ها به گونه ای اداره می شوند که
ثروت صاحبان سهام خود را افزايش دهند.
براساس نظريه های
اقتصادی، شرکت ها به دنبال حداکثر سازی سود خود می باشند. امکان دارد دو
هدف به حداکثر رسانيدن سود و ثروت سهامداران متفاوت باشند. ممکن است شرکت
با سرمايه گذاری در فعاليت ها و طرح های مخاطره آميز سود شرکت را
افزايش دهد و چه بسا اين عمل باعث کاهش ارزش سهام و ثروت سهامداران شود.
به حداکثر رسانيدن سود نمی تواند هدف مناسبی برای شرکت ها باشد؛ زيرا
شرکت ها می توانند از طريق افزايش سرمايه با استقراض، اقدام به سرمايه
گذاری هائی بکنند که موجب توسعه شرکت و افزايش فروش و سود(کوتاه مدت) آن
می شود، ولی اگر نرخ بازده اين سرمايه گذاری ها کمتر از هزينه منابع
مالی به کار رفته باشد، در آن صورت، سود هر سهم و در نتيجه قيمت سهام
کاهش خواهد يافت. به علاوه شرکت می تواند با اجراء طرح های با ريسک
بالا، سود شرکت و حتی سود هر سهم را افزايش دهد، ولی اين افزايش سود هر سهم
منجربه افزايش قيمت سهم و ثروت سهامداران نمی شود؛ زيرا سهامداران برای
سودهای پرمخاطره و با ريسک و برای سهامی که ميزان سودآوری آنها ممکن است
نوسان شديدی داشته باشد، ارزش کمتری قائل هستند.
ثروت صاحبان سهام
به دو عامل بستگی دارد : ريسک و بازده. افزايش ثروت سهامداران، يعنی بازده
مثبت سهام عادی، به دو روش صورت می پذيرد : ۱. دريافت سود سهام؛ ۲.
افزايش قيمت سهام عادی. از طرف ديگر، کاهش قيمت سهام عادی در بازار به معنی
بازدهی منفی (برای سهام) است. تعيين بازده آينده به طور دقيق امکان
پذير نيست، از اين رو صاحبان سهام عادی هنگام خريد اين اوراق ريسک می
پذيرند.
در مديريت مالی، فرض بر اين است که سرمايه گذاران با
آگاهی از ميزان ريسک و بازده اين اوراق، نسبت به خريد آنها اقدام می
کنند. نوع بازده سرمايه گذاری در سهام عادی در يک دوره، از تقسيم حاصل
جمع ميزان سود تقسيمی هر سهم و تغيير قيمت سهام عادی به قيمت سهام در
ابتدای دوره به دست می آيد؛ اين نرخ بازده، نشان دهنده ٔ درصد تغيير
در ثروت سهامداران عادی در يک دوره است.
1-2- تاريخچه:
در سال ۱۹۰۰، مديريت مالی به عنوان يک رشته مستقل مطرح شد. از آن زمان
تاکنون وظايف و مسئوليت های مديريت مالی همواره دستخوش تغيير بوده است و
ترديدی نيست که در آينده نيز شاهد تغييرات بيشتری خواهد بود.
تا
سال ۱۹۰۰، مديريت مالی جزئی از اقتصاد کاربردی بود. طی دو دهه ۱۸۹۰ و ۱۹۰۰،
چندين شرکت بزرگ آمريکائی درهم ادغام شدند. ۱۸ شرکتی که به دنبال اين
ادغام ها به وجود آمدند نيمی از کل توليدات صنايع مربوط را در دست
گرفتند.
اين ادغام ها نيازمند سرمايه های هنگفت بود. مديريت
ساختار سرمايه يکی از وظايف مهم مديران شد و مديريت مالی به عنوان يک رشته
تخصصی ( بين رشته ای) شد. يادآوری اين نکته مهم است که در آن زمان، چگونگی
تهيه صورت های مالی و تجزيه و تحليل آنها دوران طفوليت خود را می
گذراند. تجزيه و تحليل های مالی فقط در داخل شرکت ها انجام می شد. به
آنان که در خارج از سازمان قرار داشتند، مانند سرمايه گذاران، گزارش
هائی در مورد وضع مالی و عملکرد شرکت ها داده نمی شد تا بتوانند در
زمينه های سرمايه گذاری تصميم گيری کنند.
در دهه ۱۹۳۰، شرکت
های توليدی مقادير فراوانی کالا توليد کردند و سودهای کلانی بردند. اين
امر باعث شد مسائل برنامه ريزی و کنترل (به ويژه از نظر قدرت نقدينگی)
به تدريج در مبحث مديريت مالی موردتوجه قرار گيرد. ولی تأمين مالی اين
شرکت ها و مسائل مبتلا به ساختار سرمايه (در مورد ادغام ها) باعث شد که
مؤسسات تأمين سرمايه پديد آمدند، به تأمين مالی شرکت ها (از راه تضمين
خريد اوراق بهاءدار منتشر شده) کمک های شايانی کردند.
با پيمايش
صنايع جديد و اقدامات صنايع قديم در راه دستيابی به تغييرات ناشی از
تکنولوژی نوين و سازش با آن، مبحث مديريت مالی نيز بر پايه علمی استوار
گرديد. اين رشته علمی با استفاده از رايانه، پژوهش عملياتی و اقتصاد همچنان
راه تکامل می پيمايد. اين روش های علمی که از سال ۱۹۵۰ يکی پس از
ديگری عرضه شد، به صورت ابزاری درآمد که شرکت ها برای تجزيه و تحليل
طرح های مختلف سرمايه گذاری و محاسبه ريسک و بازده از آنها استفاده می
کنند. برای محاسبه ٔ حداقل بازده موردنظر، تجزيه و تحليل و تحقيقات
زيادی انجام شده است.
با توجه به آنچه تاکنون گفتيم، سير تکاملی مديريت مالی دارای سه ويژگی مهم به شرح زير است :
۱. مديريت مالی رشته ای نسبتاً جديد و بين رشته ای می باشد .
۲. مديريت مالی آنگونه که در حال حاضر به کار می رود بر تصميم گيری
استوار است و از ابزارها با روش های تجزيه و تحليل داده ها، اقتصاد و
حسابداری مالی استفاده می کند.
۳. حرکت مستمر و سرعت فزاينده ٔ
پيشرفت های اقتصادی، نويدبخش اين است که مديريت مالی نه تنها نقشی مهم
تر بر عهده می گيرد، بلکه بر سرعت پيشرفت اين رشته علمی باز هم افزوده
خواهد شد تا بتواند راهگشای مديران شرکت هائی باشد که همواره با مسائل و
مشکلات تازه روبه رو هستند.
1-3- درس های اصلی و تخصصی:
دروس پايه و اصلی (68 واحد ) |
||||
رديف |
نام درس |
تعداد واحد |
کد درس |
پيش نياز |
1 |
روانشناسی کار |
2 |
19100 |
ــــــ |
2 |
اقتصاد خرد |
3 |
19101 |
17004 |
3 |
اقتصاد کلان |
3 |
19102 |
19101 |
4 |
اصول حسابداری (1) |
3 |
14059 |
ــــــ |
5 |
اصول حسابداری (2) |
3 |
14060 |
14059 |
6 |
رياضيات کاربردی |
3 |
17004 |
17002 |
7 |
رياضيات و کاربرد آن در مديريت مالی |
3 |
19103 |
17004 |
8 |
آمار و کاربرد آن در مديريت |
3 |
19104 |
17004 |
9 |
آمار و کاربرد آن در مديريت مالی |
3 |
19105 |
19104 |
10 |
توسعه اقتصادی |
2 |
19106 |
19102 |
11 |
کامپيوتر و کاربرد آن در مديريت |
3 |
17015 |
16033و17002 |
12 |
روش تحقيق در مديريت |
3 |
19107 |
19104 |
13 |
حقوق تجارت |
2 |
19108 |
19115 |
14 |
حسابداری صنعتی |
3 |
15003 |
14060 |
15 |
حسابرسی |
3 |
14008 |
14060 |
16 |
مبانی سازمان و مديريت |
3 |
18003 |
ـــــ |
17 |
مديريت رفتار سازمانی |
3 |
18028 |
18003 |
18 |
مديريت منابع انسانی |
3 |
18005 |
18028 |
19 |
پژوهش عملياتی (1) |
3 |
17006 |
17004 |
20 |
پژوهش عملياتی (2) |
3 |
17007 |
17006 |
21 |
پول و ارز و بانکداری |
3 |
13002 |
19102 |
22 |
بازاريابی و مديريت بازار |
2 |
18007 |
18003 |
23 |
مديريت استراتژيک |
3 |
19109 |
18003 |
24 |
اقتصاد سنجی مالی |
3 |
19110 |
19105 |
جمع |
68 |
|
|
|
دروس اختصاصی-اجباری (40 واحد) |
||||
1 |
اصول مديريت مالی 1 |
4 |
19111 |
14060 |
2 |
اصول مديريت مالی 2 |
4 |
19112 |
19111 |
3 |
مبانی مديريت سرمايه گذاری |
4 |
19113 |
19112 |
4 |
مديريت مالی در ايران |
2 |
19114 |
19113 |
5 |
سازمانهای پولی و مالی |
3 |
19115 |
19112 |
6 |
سازمانهای پولی و مالی بين الملل |
2 |
13010 |
19115 |
7 |
مبانی مهندسی مالی |
3 |
19116 |
19113 |
8 |
بازار پول و سرمايه |
3 |
19117 |
19112 |
9 |
مبانی ريسک و مديريت بيمه |
3 |
12008 |
19112 |
10 |
برنامه ريزی مالياتی |
2 |
19118 |
19112 |
11 |
قراردادهای بيمه |
3 |
19119 |
12008 |
12 |
زبان تخصصی مالی 1 |
2 |
19120 |
16029 |
13 |
زبان تخصصی مالی 2 |
2 |
19121 |
19120 |
14 |
مبانی بانکداری و مديريت بانک |
3 |
19122 |
19112 |
جمع |
40 |
|
|
|
دروس اختصاصی – اختياری ( 6 واحد ) |
||||
1 |
سيستمهای اطلاعاتی مالی |
2 |
19123 |
19112 |
2 |
تجزيه و تحليل فنی مالی |
2 |
19124 |
19112 |
3 |
ماليه عمومی |
2 |
19125 |
19102 |
4 |
اصول تنظيم و کنترل بودجه دولتی |
2 |
19126 |
19102و14060 |
1-4- آينده شغلی:
فارغ التحصيل اين رشته با تسلط به مباحث تئوری مديريت مالی در حوزه های
مختلف همچون سرمايه گذاری و بانکداری و بيمه و مديريت ريسک و مهندسی مالی (
ارائه روش های نوين مالی ) تامين مالی و اعتباری می تواند در پست های
مرتبط سازمانی از جمله معاونت مالی ( در مفهوم جديد آن ) ومعاونت سرمايه
گذاری و تامين مالی اعتبارات مالی در بانک ها و ارزيابی اقتصادی پروژه ها و
شرکت های سرمايه گذاری و بورس اوراق بهادار و غيره مشغول بکار شوند. اين
رشته در حال حاضر دارای آينده شغلی بسيار مناسبی می باشد. از دانشگاه تهران
از سال 1382 در مقطع کارشناسی اقدام به جذب دانشجو کرده است . امکان ادامه
تحصيل در اين رشته تا مقطع دکترا وجود دارد.
1-5- ادامه تحصيل:
امکان ادامه تحصيل تا مقطع دکتری برای اين رشته در داخل کشور وجود دارد.
1-6- جدول ترمی پيشنهادی کارشناسی مديريت مالی:
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||
|
|
|||
|
|
|||
جدول ترمی پيشنهادی کارشناسی ارشد مديريت مالی:
|
|
|||
|
|
|||
|
|
|||
|
|
|||
|
|
|||
|
|
|||
|
|
|
|
|
|
|
|||
|
|
|||
|
|
|||
|
|
|||
|
|
|||
|
|
|||
|
|
|
|
|
|
|
|||
|
|
|||
|
|
|||
|
|
|||
|
|
|||
|
|
|||
|
|
|
||
توضيح: درترم پايانی با توجه به شرکت دانشجويان در آزمون دکتری صرفا واحد پايان نامه ارائه شده است.
link1منابع پيشنهادی برای شرکت در آزمون کارشناسی ارشد مديريت مالی
1) اقتصاد خرد و کلان
معرفی تحصیلات تکمیلی
عمده فعاليتهاي تحصيلات تكميلي دانشگاه در جهت برنامه ريزي
گسترش دوره هاي تحصيلات تكميلي دانشگاه ، نظارت بر اجراي مقررات و آئين نامه هاي
آموزشي دوره هاي تحصيلات تكميلي ، اداره كليه امور آموزشي اين دوره زير نظر معاونت
آموزشي دانشگاه، تنظيم دستور جلسات شوراي تحصيلات تكميلي دانشگاه و … مي باشد.
اين دانشگاه تاكنون موفق به راه اندازي 8 رشته در مقطع كارشناسي ارشد شده است.
اولين بار در سال
1385 اين دانشگاه با راه اندازي رشته مهندسی مالی در مقطع كارشناسي
ارشد، فعاليت خود را در زمينه آموزش دوره هاي تحصيلات تكميلي آغاز نموده است. در پي
آن در سال 1386 به بعد رشته های حسابداری، حسابرسی ، مهندسی
سیستمهای اقتصادی و اجتماعی ، مدیریت صنعتی گرایش مالی ، حسابداری مدیریت، اقتصاد
اسلامی و مهندسی نرم افزار کامپیوتر راه اندازی گرديد.