کلمه های هم خانواده
هم خانواده ي كلمات
تابش : تابنده – تابان –تابندگي // تصوير : تصاوير –مصور – تصور – صورت
جمع : جامعه – اجتماع – مجموع – جمعيت – جامع / حاصل : تحصيل –
محصول – محصل حصول
حفظ : حافظ – محفوظ – محافظ – محفظه / حس : حساس – محسوس – احساس
حركت : حركات : محرك – تحريك – تحرك – متحرك/ خبر : اخبار – مخبر – مخابره- مخابرات
زحمت : مزاحم – مزاحمت – زحمات / سفر : مسافر – مسافرت
تهیإه وتنظیم : خسروی
شغل : شاغل – مشغول – اشتغال – مشاغل / علم : عالم – معلوم – تعليم – تعلم – معلم/علوم
فكر : افكار – متفكر – فكور – تفكر / / قصد : قاصد – مقصود – مقصد
كتاب : مكتوب – كاتب – مكتب / كشف : كاشف – اكتشاف – مكتشف
اشتياق : شوق – مشتاق – مشوق – تشويق / ميلاد : مولود – ولد – ولادت
ميراث : ارث – وارث – وراثت – ورثه / نظم : ناظم – منظم – تنظيم
جز : اجزا – مجزا / حق : حقيقت – حقايق – حقوق –حقانيت –تحقيق
کلمات هم خانواده درس بنویسیم چهارم ابتدایی:
محل و محله – احترام و محترم
فعال و فعالیت – طفل و اطفال
ولی و اولیا – فکر و افکار
مدرسه و مدارس – حال و احوال
معروف و معرف – صلح و مصالحه
محیط و احاطه – اختراع و مخترع
حفظ ، حافظ ، محافظ و محافظت
نظم ، ناظم ، منظم و تنظیم
عجیب و عجایب – خارج ، خروج و مخرج
عدل ، عادل و عدالت
مسئله و مسائل – لحظه و لحظات
ضعیف ، ضعف و ضعفا
شجاع و شجاعت – مرمت و ترمیم
صدمه و صدمات – معالجه و علاج
هاجر ، مهاجر و هجرت – منتظر و انتظار
غروب ، غرب و مغرب
نکته :
کلمات هم خانواده درعربی از نظر معنی به هم نزدیک هستند و دربیش تر مواقع سه حرف مشترک دارند .
کلمات هم خانواده در فارسی :
ملاک هم خانواده بودن در فارسی بن ماضی و مضارع است .
کلمه هایی که بن ماضی و مضارع یکسانی داشته باشند با هم هم خانواده هستند .
مانند :
دانش – دانا – دانشمند – دانا و نکته دان
نکته :
بعضی از هم خانواده ها درزبان فارسی بن فعلی ندارند .
مانند :
گل زار – گلستان – گل خو – گلدان – گلنوش – و گل رخ
هنرور – هنرمند – هنر دوست – هنری و باهنر
بن فعل :
به
جز ثابت و اصلی فعل که مفهوم انجام کار یا روی دادن حالتی را بیان کند بن
فعل گویند .هرفعل دارای دوریشه یا بن است که عبارتند از :
بن ماضی :
برای
پیدا کردن بن ماضی باید تصور کنیم که آن فعل دیروز انجام شده است .سپس
شناسه را از آخر آن فعل حذف می کنیم و به باقی مانده ی کلمه بن ماضی می
گویند :
می روی __________ من دیروز رفتم .( م را حذف می کنیم .____ رفت ( بن ماضی )
می زنی_______ من دیروز علی را زدم ( م را حذف می کینم ) _____ زد ( بن ماضی )
بن مضارع :
برای
پیدا کردن بن مضارع آن فعل را به صورت امری یا دستوری بیان می کینم سپس
حرف ( ب ) را از ابتدا بر می داریم . به آن چه باقی می ماند بن مضارع می
گویند.
می خوانند _____ بخوان ( ب را حذف می کینم ) خوان ( بن مضارع )
می گویند ________ بگو ( ب را حذف می کینم ) گو ( بن مضارع )
مخالف كلمات ( متضاد ) / هم خانواده ي كلمات مترادف كلمات( هم معني )
مخالف كلمات ( متضاد )
هنرمند = بي هنر/آمدن = رفتن /ارزان = گران / بي نياز = نيازمند
پست = بلند / تاريك = روشن / ضعيف = قوي / كم هوش = باهوش /غمگين = شادمان / / ناتوان =توانا/
شب = روز / بالا = پايين / زشت = زيبا /جوان = پير / خشك = خيس/
خنده = گريه / خوبي = بدي / ترسو = دلير / محروم = بهره مند / خندان = گريان /
دير = زود / راست = دروغ / روزانه = شبانه / روشنايي = تاريكي / سياه = سفيد/
گرم = سرد / ناشناخته = آشنا / بيگانه = آشنا / ويران = آباد / كم = زياد/
زندگي = مرگ / آغاز = پايان / جنگ = صلح / آسان = دشوار / ثروتمند = فقير/
به آرامي = به تندي/ ناپسند = پسنديده / خير = شر / ناجوانمرد = جوانمرد / بگو = نگو/
تند = آرام / سيراب = تشنه / كوتاه = بلند / كهنه = بلند / جديد = كهنه/
دشمنان = دوستان / جانور اهلي = جانور وحشي / خشك : خيس / گفت : نگفت آشنا : نا شناس/
مترادف كلمات.( هم معني )
آخر: پايان- سرانجام / ابتداء : اول – آغاز / كاهل : تنبل -سست
آرامگاه : قبر- گور / ابله : نادان – بي خرد / ثروت : مال – دارايي
آشكار : نمايان –پديدار / پاييز : خزان – برگ ريزان / حرفه : پيشه – شغل
آغاز : شروع – ابتداء / تبسم : خنده – لبخند / دانا : دانشمند -عالم
آموزگار: معلم –استاد / تصور : انديشه – خيال / ماجرا : پيشامد – حادثه
آهسته –آرام – يواش / دانه : بذر – تخم / صريح : آشكار – روشن
جمع : گروه – دسته / پايه : اساس – بنياد / آيين : دين – مذهب
جاهل : نادان – بي عقل / آرمان : اميد – آرزو / پروا : ترس -هراس
آهنگ : صدا – آواز / بچه : كودك –طفل / بسيار : زياد – فراوان
بامداد : صبح – سحر / دلير : شجاع – بي باك / راز : سر – رمز
كهنسال : پير – سالخورده / ديار : سرزمين – مرزوبوم / تحفه : ارمغان – سوغات
اجر : مزد –پاداش/ ثمره : ميوه – نتيجه / بدرود : وداع – خدا حافظ
کلمات هم خانواده در فارسی و عربی
کلمه های هم خانواده در عربی: به کلمه هایی می گویند که از یک ریشه گرفته باشند و حرف های اصلی آن کلمه در کلمه های هم خانواده اش پشت سر هم بیاید.
نکته : کلمه های هم خانواده در عربی از نطر معنی به هم نزدیک هستند ودر بیش تر مواقع حداقل دو یا سه حرف مشترک دارند.مانند:
بازدید
کنندگان محترم اگر کلمات دیگری را در زبان عربی و فارسی سراغ دارید لطفا
در قسمت نظرات مرقوم فرمایید. البته در محدوده ی دوره ی ابتدایی باشد.
با تشکر از همکاری شما سروران
کلمه های هم خانواده در عربی
1
رابط / مربوط / ارتباط / ربط
2
عامل /معمول / عمّال / عمل
3
عجله /عجول / عاجل / تعجیل
4
تحمیل / حمل / تحمّل / حامل
5
تدریس / دروس / مدّرس / درس
6
تعلیم /عالم /معّلم / معلوم / معلومات / تعلیمات
7
فضل / فاضل /
8
وصف / توصیف / اوصاف
9
قطع / قطعه / مقطوع / قاطع
10
خلق / خالق / مخلوق
11
فکر/ افکار / تفکر /متفکران / فکور
12
نظر / منظور / نظرات /
13
لفظ / الفاظ / تلفّظ
14
عزت / عزیز / معزز /تعزیز / تعزز
15
/قصد /مقصد / قاصد / مقصود
16
عظیم / عظمی / عظمت
17
ظاهر / ظهور / مظهر
18
محبّت / حُب / محبوبه / جبیب / محبوب
19
طلب / مطلوب / طالب
20
شهد / شهدا / شهید / شاهد / مشهود
21
حفظ / حافظ / محفوظ / حفا ظت/ محفظه /
22
جمع / مجموع / تجمع / جامعه / جماعت /اجتماع / جمعیت /
23
معتدل / اعتدال / متعادل / تعدیل
24
تعطیل / تعطیلات
25
راضی / رضایت /
26
صبر / صابر / صبور
27
صدق / صادق / صدیق / صداقت
28
تصاویر / مصور / تصور / صورت
29
حاصل / تحصیل / محصول / محصل / حصول
30
حس/ حساس / محسوس / احساس
31
حرکت / محرک / تحریک / تحرک / متحرک
32
خبر / اخبار / مخبر / مخابره / مخابرات
33
زحمت / مزاحم / مزاحمت / زحمات
34
سفر / مسافر / مسافرت
35
شغل / شاغل / مشغول / اشتغال / مشاغل
36
کتاب / مکتوب / کاتب / مکتب
37
کشف / کاشف / مکشوف / اکتشاف
38
شوق / اشتیاق / مشتاق / مشوق / تشویق
39
میلاد / مولود / ولد / ولادت
40
ارث / میراث / وارث / وراثت / ورثه
41
نظم / ناظم / منظم / تنظیم
42
حق / حقیقت / حقایق / حقوق / حقانیت / تحقیق
43
محل / محله / محلات
44
ضعیف / ضعف / ضعفا
45
غروب / غرب / مغرب
46
شرق / مشرق / اشراق
47
هاجر / مهاجر / مهاجرت
48
صدمه / صدمات / مصدوم
49
علاج / معالجه
50
منتظر / انتظار
51
خارج / خروج / مخرج
52
اختراع / مخترع
53
لحظه / لحظات
54
مدرسه / مدارس
55
احترام / محترم
56
حال / احوال
57
فعاّل / فعالیّت
58
عدل / عادل / عدالت
کلمه های هم خانواده در فارسی:
در زبان فارسی ملاک هم خانواده بودن کلمه ها بن ماضی و مضارع است. کلمه
هایی که بن ماضی و مضارع یکسانی داشته باشند،باهم ، هم خانواده هستند.
کلمه های هم خانواده در زبان فارسی که بن فعلی دارند
1
دانش / دانا / دانشمند / نکته دان
2
گوینده / گویندگی / گویا
3
بیننده / بینش / بینا
نکته : بعضی از کلمه های هم خانواده در زبان فارسی بن فعلی ندارند.
کلمه های هم خانواده در زبان فارسی که بن فعلی ندارند
1
گل زار / گلستان / گل خو / گلدان /گلنوش / گل رخ
2
هنرور / هنر مند /هنر دوست / هنری / باهنر
تابش / تابندگی /تابنده