نقش ویتامین ها در بهداشت پوست
در دهه گذشته طیف وسیعی از محصولات بهداشتی و زیبایی پوست که حاوی
ویتامین های مختلف هستند تولید شده است . هدف از استفاده این مواد ، بهبود
ظاهر و زیبایی و حتی حفظ سلامتی پوست است .
نیاز برای رسیدن به نتایج
قابل مشاهده و واقعی در پوست بر اثر استفاده از این مواد ، سبب شده تا این
صنعت رشد قابل ملاحظه ای پیدا کند .
 |
ویتامین ها چه هستند ؟
ویتامین
ها مواد مغذی مورد نیاز انسان هستند که از طریق غذا وارد بدن انسان می
شوند و برای حفظ سلامتی انسان ضروری هستند . چنین به نظر می رسد که استفاده
از ویتامین ها به صورت موضعی برای پوست لازم است چون پوست شدیدا ً در معرض
عوامل آسیب پذیری چون نور خورشید است . یکی از مهم ترین اثرات مفید
ویتامین ها خاصیت ضد اکسیده شدن آن می باشد که برای جلوگیری از پیری مفید
است . از طرف دیگر ویتامین ها می توانند باعث تحریک کلاژن سازی شوند و لایه
شاخی پوست را نرم تر نمایند و از تیره شدن پوست جلوگیری کنند .
ما در نظر داریم در این مبحث به ذکر خواص تعدادی از ویتامینها بپردازیم :
 |
ویتامینA
سال ها از ویتامینAدر مواد آرایشی – بهداشتی استفاده می کردند اما در سال 1984 توسط « کلیگ من » اثرات جوان کننده ترتینوئین که یکی از مشتقات ویتامینAاست
، شرح داده شد. اثرات مفید ترتینوئین در تمام مقالات به اثبات رسیده است .
اثرات بیولوژیکی این ماده سبب شده که این ویتامین به عنوان دارو شناخته
شود و استفاده از آن در مواد آرایشی بهداشتی ممنوع و فقط با تجویز پزشک
مصرف شود . رتینول یکی دیگر از مشتقات ویتامینA است که توسط
صنایع آرایشی – بهداشتی به مواد آرایشی اضافه شده و سبب افزایش ضخامت لایه
شاخی پوست و در نتیجه سبب رفع چین های صورت می شود .
ویتامین
C
 |
ویتامینC
نیز در آب ، محلول است و در میوه ها و سبزیجات تازه وجود دارد . این
ویتامین اثر مهم ضد اکسیدکنندگی دارد و سبب تولید کلاژن می شود . این
ویتامین به مواد آرایشی – بهداشتی اضافه می شود زیرا خاصیت ضد اکسیدکنندگی
آن سبب رفع لکه های پوست و جلوگیری از پیری زودرس می شود و از طرف دیگر
تولید ویتامینE را افزایش می دهد . این ویتامین سبب کاهش
قرمزی پوست ناشی از آفتاب و نیز کاهش عوارض آفتاب سوختگی می شود . اثر ضد
التهابی این ویتامین تأثیر مفیدی در درمان بیماری هایی چون اگزما و
سپوریازیس دارد .
پوستي بدون چروک با تغذيه مناسب
چين و چروک يکي از نشانه هاي اجتناب ناپذير گذشت زمان است؛ اما، اين
بدان معنا نيست که مبارزه با آن ها کاري بي فايده و بي نتيجه مي باشد!
محافظت کردن از پوست در برابر اشعه ي مضر فرابنفش نور خورشيد(UVA) مي
تواند از بروز چين و چروک ها، شل شدن پوست و ايجاد لکه هاي پوستي تا حد
بسياري جلوگيري نمايد. بعضي افراد از روش هاي مختلف مانند استفاده از
بوتاکس، داروهاي شيميايي مخصوص پيلينگ(Peeling)، پر کننده ها و يا در
نهايت عمل هاي جراحي زيبايي استفاده مي کنند؛ اما، تمام اين روش ها در
واقع از بيرون، صورت مي گيرد. حال چطور مي توان اين مراقبت ها را از
درون انجام داد؟!
آيا مواد غذايي که مي خوريم مي تواند به صاف کردن چين و چروک ها کمک کند و يا از بروز چين و چروک جلوگيري نمايد؟!
محو کامل چين و چروک ها غير ممکن؛ اما، جوان تر به نظر رسيدن ممکن!
تحقيقات نشان مي دهد آن چه مي خوريد و آن چه که از خوردن آن پرهيز مي کنيد بر سلامت پوست شما اثر قطعي دارد.
مصرف
مواد غذايي را که داراي کربوهيدرات هاي ساده هستند و سريع قند خون را
بالا مي برند، مانند انواع نان هاي سفيد و همچنين غذاهاي فرآوري شده
مانند
سوسيس و کالباس و … و شيريني جات، نوشابه هاي گازدار که ارزش غذايي آن
ها صفر بوده و از طرفي داراي مقادير بسياري شکر هستند را
کاهش دهيد تا پوستي سالم داشته باشيد
از
آن جايي که پوست، بيروني ترين و وسيع ترين اندام بدن مي باشد، به طور
دائم در تماس با عوامل مختلف به ويژه بسياري از عوامل محيطي است. بنابراين،
اگرچه رژيم غذايي به تنهايي نمي تواند تمام چين و چروک ها را پاک و يا
روند پيري پوست را متوقف کند؛ اما، تغذيه ي خوب و مناسب مي تواند تاثيري
شگرف نه تنها بر ظاهر بلکه بر احساس شما بگذارد؛ در نتيجه اين امر مي
تواند به نوبه ي خود بر پير و يا جوان تر به نظر رسيدن شما تاثير گذار
باشد.
غذاهايي که با پيري مبارزه مي کنند
تحقيقات اخير نشان مي دهد افرادي که رژيم غذايي آن ها سرشار از سبزيجات، انواع بنشن، روغن زيتون، انواع مغزها و نان هاي سبوس دار است، نسبت به افرادي که بيشتر از کره، گوشت قرمز و مواد غذايي حاوي قندهاي ساده استفاده مي کنند، کمتر دچار چين و چروک مي شوند.
از نظر کارشناسان، ويتامين هاي A، C و E(که خود نوعي آنتي اکسيدان هستند) و هم چنين مواد آلي مانند روي و سلنيوم
مي توانند با کاهش دادن راديکال هاي آزاد که براي پوست مضر مي باشند،
روند پيري پوست را به تاخير بيندازند. تحقيقات صورت گرفته حاکي از آن است
مکمل هايي که شامل اين ويتامين هاي آنتي‌اکسيدان(A، C و E) هستند مي توانند از پيري پوست که بر اثر اشعه هاي مضر نور خورشيد UVB و UVA به وجود مي آيد، جلوگيري کنند.
از
طرفي، يافته ها حاکي از آن است افرادي که داراي پوست روشن مي باشند، اگر
از رژيم غذايي حاوي کاروتنوئيدها(مانند آنتي اکسيدان ها عمل مي کنند)
استفاده کنند، مي توانند پوست خود را در برابر اشعه‌‌هايUV نور خورشيد
محافظت کرده و رنگ پوست سالمي داشته باشند.
براي داشتن پوستي جوان و سالم از تابش غيرمستقيم نور آفتاب دوري کرده و از مواد غذايي حاوي کاروتنوئيدها مانند طالبي، زردآلو، هويج، سيب زميني شيرين، اسفناج و ميوه ها و سبزيجاتي که به رنگ هاي سبز تيره، زرد، نارنجي و قرمز هستند، استفاده کنيد.
استفاده
از مولتي ويتامين ها البته، با نظر پزشک، مي تواند در حفظ سلامت و
زيبايي پوست موثر باشد؛ افزون بر اين، تحقيقات متعدد انجام شده نشان مي
دهد آنتي اکسيدان هاي گياهي مي توانند در محافظت از پوست در برابر
اشعه هاي فرابنفش خورشيد بسيار موثر و مناسب باشند و اين دليل خوبي است
براي اين که روزانه دست کم 4 واحد ميوه و 5 واحد از سبزيجات مصرف کنيد.
در اين جا منابع غذايي را که براي پوست و بدن مناسب هستند، ذکر مي کنيم:
سبزيجات: اسفناج، کاهو، هويج، سيب زميني شيرين و کدو تنبل. همه ي اين سبزيجات حاوي ويتامين A (کاروتنوئيد) مي باشند. گوجه فرنگي و انواع فلفل نيز حاوي ويتامين C هستند.
ميوه جات: خربزه، انبه و طالبي. حاوي ويتامين A(کاروتنوئيد) مي باشند. پرتقال و گريپ فروت نيز ويتامين C دارند.
مواد غذايي: مواد غذايي سبوس دار غني شده که حاوي ويتامين‌هاي B، D و همچنين روي و سلنيوم هستند. انواع مغزها(گردو، پسته، بادام، فندق و …) و انواع دانه‌ها(تخم آفتابگردان، تخم کدو و …) حاوي ويتامين E و روي مي باشند.
ماهي سالمون و ماهي تن که ويتامين هاي D و E و کلسيم، روغن هاي امگا3، سلنيوم و پروتئين دارند. روغن هاي گياهي که داراي ويتامين هاي D و E هستند.
شير کم چرب که ويتامين A(رتينول)، کلسيم، روي و سلنيوم دارد.
تخم مرغ که داراي ويتامين‌هاي A(رتينول)، E، B و همچنين روي مي باشد.
مصرف انواع بنشن(مانند نخود، لوبيا، عدس) و غلات که حاوي ويتامين هاي گروه B و روي مي باشند.
افرادي
که رژيم غذايي آن ها سرشار از سبزيجات، انواع بنشن، روغن زيتون، انواع
مغزها و نان هاي سبوس دار است، نسبت به افرادي که بيشتر از کره، گوشت
قرمز و مواد غذايي حاوي قندهاي ساده استفاده مي کنند، کمتر
دچار چين و چروک مي شوند
همچنين،
مصرف مواد غذايي را که داراي کربوهيدرات هاي ساده هستند و سريع قند خون
را بالا مي برند، مانند انواع نان هاي سفيد و همچنين غذاهاي فرآوري شده
مانند سوسيس و کالباس و … و شيريني جات، نوشابه هاي گازدار که
ارزش غذايي آن ها صفر بوده و از طرفي داراي مقادير بسياري شکر هستند را
کاهش دهيد تا پوستي سالم داشته باشيد و از مواد غذايي داراي کربوهيدرات هاي
مرکب مانند نان هاي سبوس دار استفاده کرده و مصرف حبوبات و غلات را
افزايش دهيد.
اگر مي خواهيد پوستي جوان داشته باشيد، خوردن آب را فراموش نکنيد!
تصور
کنيد اگر گياهي به مدت چند روز بدون آب بماند چه اتفاقي براي آن مي افتد،
گياه پژمرده و سپس خشک مي شود. با آب دادن به اين گياه پژمرده ممکن است
حيات دوباره به آن بدهيم؛ اما، برگ هاي خشک شده ي آن ديگر تازه نمي شوند.
عملکرد آب در بدن انسان نيز
به همين صورت است، با نوشيدن آب پوست خود را از درون آبرساني مي کنيم و
به حفظ خاصيت الاستيسيته ي پوست و انعطاف پذيري آن کمک مي نماييم و از خشک
و شکننده شدن پوست جلوگيري مي کنيم.
نوشابه هاي الکلي و نوشيدني
هاي کافئين دار مانند چاي، قهوه و انواع کولاها از نظر ارزش غذايي و
آبرساني به پوست فايده ي کمتري دارند و از طرفي به علت مُدر بودن سبب از
بين رفتن ذخيره ي آب بدن مي شوند.
البته
نوشيدن اين گونه مايعات در مقدار محدود، فعاليت کليه ها را افزايش داده و
براي بدن منافعي دارد، ولي براي تاثير مثبت بر پوست، نوشيدن آب ساده
بهترين است. ورزش کردن و آب و هواي خشک و غير مرطوب نيز بر ميزان آب بدن
تاثيرگذار است.
پس، فراموش نکنيد نوشيدن چندين ليوان آب در روز به شادابي و سالم ماندن پوست شما کمک بسياري مي کند. اگرچه نوشيدن آب فراوان
و اصلاح رژيم غذايي نمي تواند چين و چروک هاي عميقي مانند خطوط خنده،
خطوط اخم و چين هاي دور چشم را که از پيش به وجود آمده، از بين ببرد؛ اما
اکنون مي توان با داشتن رژيم غذايي مناسب، پوست خود را از پيري بيشتر
نجات داد!
تحقيقات فراوان نشان مي
دهد همان ويتامين ها و مواد مغذي که مي توانند پوست را محافظت نمايند،
براي سلامتي ديگر اندام هاي بدن مانند چشم، دندان، ناخن، استخوان
و سيستم گردش خون نيز بسيار مفيدند؛ بنابراين، جواني تنها داشتن ظاهري
جوان نيست، بلکه داشتن اندام هاي سالم نيز مي باشد که با خوردن مواد
غذايي مناسب و مفيد همه اين اهداف به دست مي آيد.
با
داشتن يک رژيم غذايي متنوع و رنگارنگ که شامل 5 واحد از ميوه ها و
سبزيجات در روز مي باشد مي توان خود را چند سال جوان تر از سن واقعي
نشان داد. همچنين، اضافه کردن آنتي اکسيدان ها و مصرف اسيدهاي چرب امگا3
مي تواند ظاهر شما را جوان تر و شاداب تر نشان دهد!
