نجوم اسلامی • فرمول محاسبه قمر در عقرب : دقیق
از راست به چپ بخوانید )
x:روز (ماه قمری)
به ترتیب زیر عمل نمایید :
x ضربدر 2
به اضافه 5
تقسیم بر 5
خارج قسمت تقسیم فوق مهم است .
خارج قسمت + 1
توجه : اگر باقیمانده تقسیم برابر صفر بود عدد 1 را نباید با خارج قسمت جمع نمایید
مثال : 16 مرداد ———-> ششم ماه رمضان
6*2 ———-> 12
12+5 ———-> 17
17/5 ———-> خارج قسمت تقسیم 17 بر 5 می شود 3
3+1 ———-> 4
می دانیم که برج های 12 گانه برج فلکی از دایرةالبروج به شرح زیر است :
حمل ———-ثور———–جوزا ——–سرطان
اسد ——–سنبله ——–میزان ——–عقرب
قوس ———جدی ———دلو ———-حوت
طبق مثال فوق ، مرداد ماه پنجمین ماه در تقویم هجری شمسی است .
حال نگاه می کنیم و می بینیم که پنجمین ماه در دایرةالبروج ، اسد می باشد/
از برج اسد ، 4 برج حرکت می کنیم
اسد 1
سنبله 2
میزان 3
عقرب 4 ———> قمر در عقرب
در نتیجه 16 مرداد مطابق با 6 ماه مبارک رمضان می شود قمر در میزان
توجه : برای پیدا کردن ساعت دقیق باید کمی در باب علم نجوم مقدماتی را مطرح نماییم . انشاء الله این بحث را آغاز می کنیم
البته ملاک چنین فرمولی صحت گاهشمار هجری قمری یا تقویم هجری قمری می باشد .
نحوه محاسبه قمر در عقرب
مدتها به دنبال اطلاع از ایام قمر در عقرب بودم تا اینکه تقویمی را یافتم که این روزها در آن قید شده بود و پس از آن نیز تقویم نجومی آقای مصباح زاده را یافتم و مدتی بعد هم کتابی به چشمم خورد با نام “اسرار روزهای سال” که در آن به نقل از کتاب “دروس هیئت” حضرت علامه حسن زاده آملی نحوه محاسبه این ایام را آورده بود . که شرح موارد فوق در ذیل آمده است :
1- تقویم نور ، ناشر : موسسه انتشاراتی حطیم / البته تقویم شیعه
را هم دیده ام که این روزها را حتی با ساعت ورود و خروج قمر ذکر کرده اما
در برخی روزها با تقویم نور و تقویم مصباح زاده و محاسبات کتاب دروس هیئت
مطابقت ندارد .
2- تقویم نجومی آقای مصباح زاده : که میتوانید آن را از اینجا دریافت نمایید .
3- اما نحوه محاسبه ایام فوق برگرفته از کتاب “اسرار روزهای سال” (نوشته محسن کاظمی ، نشر میم) :
اول : هر چند روزی که از ماه قمری سپری شده را 2 برابر کن (مثلا فرض میکنم امروز 26 ذوالحجه است پس عدد 26 را در 2 ضرب میکنم که حاصلش 52 میشود)
دوم : حاصل را با 5 جمع کن (در ادامه مثال بالا 52 را باید با 5 جمع کنیم که میشود 57)
سوم: حاصل را بر 5 تقسیم کن (در ادامه مثال 57 را باید بر 5 تقسیم کنیم که میشود 11.4)
چهارم :
اگر حاصل یک عدد اعشاری بود (یعنی بر 5 بخشپذیر نبوده و باقیانه آن صفر
نشده) به خارج قسمت 1 را اضافه کن (یعنی رقم اعشار را در نظر نگیر و به عدد
کامل 1 را اضافه کن. در مثال فوق باید به 11 یک واحد اضافه کنیم که میشود
12) اگر هم حاصل اعشار نداشت در این مرحله اقدامی نمیکنیم
پنجم : ماه
شمسی ای را که در آن قرار دادیم با برجها (طبق جدول زیر) مطابقت داده و به
اندازه عدد بدست آمده جلو میرویم . حاصل مشخص کننده برجی است که در آن
تاریخ واقع شده است : (در ادامه مثال چون 26 ذوالحجه در آذرماه است طبق
جدول زیر 12 خانه از آذر ماه میشماریم یعنی خود آذر ماه را هم میشاریم که
در این صورت میرسیم به برج عقرب پس روز 26 ذوالحجه امسال قمر در عقرب است )
| فروردین | اردیبهشت | خرداد | تیر | مرداد | شهریور | مهر | آبان | آذر | دی | بهمن | اسفند |
| حمل | ثور | جوزا | سرطان | اسد | سنبله | میزان | عقرب | قوس | جدی | دلو | حوت |
{(26 * 2) + 5 } / 5 = 11.4 —-» 11+1 = 12
پس 12 خانه با احتساب خود آذرجلو میرویم که میرسیم به برج عقرب
مثال 2 ) آیا 25 ذی الحجه برابر 11 آذر ، قمر در عقرب است ؟
{(25 * 2) + 5 } / 5 = 11 ، چون اعشار ندارد با 1 جمع نمیشود
پس 11 خانه با احتساب خود آذرجلو میرویم که میرسیم به برج میزان در نتیجه آنروز قمر در عقرب نیست
اما یک نکته مهم
: میدانیم روزهای قمری بر خلاف روزهای شمسی با شب آغاز میشوند پس وقتی
معلوم میشود که مثلا 26 ذی الحجه برابر 12 آذر ماه است یعنی روز 26 ام از
اذان مغرب 11 آذر ماه شمسی بوده و تا اذان مغرب 12 آذر ادامه می یابد . در
نتیجه ورود قمر به برج عقرب نیز در شب 12 آذر ماه (بعد از اذان مغرب 11
آذر) صورت میگیرد .
و اما در مورد خروج قمر از برج عقرب در این کتاب آمده است :
”
شایان ذکر است چون بر پایه حرکت تقدیمی ، برجها از جایگاه نخستین خود خارج
و به سمت مغرب میروند ، قمر وقتی از “برج عقرب” خارج شد همچنان در “صورت
عقرب” است و بیش از یک شبانه روز دیگر طول میکشد تا از “صورت عقرب” هم خارج
گردد . به دیگر سخن ، قمر هر دو روز و نیم -برابر 60 ساعت- از محاذات هر
برج و از جمله برج عقرب عبور میکند ، وقتی از برج عقرب گذشت لازم است 24
ساعت ذیگر بر آن افزوده و جمعا سه روز و نیم صبر نمود و سپس در امر ازدواج ، مثلا صیغه عقد را جاری کرد “
خواندن سوره های حمد ، معوذتین ، قدر و نیز آیت الکرسی توصیه شده است . همچنین دادن صدقه .
