آموزش پایان نامه نویسی / نکات مهم شروع پایان نامه نویسی و تایپ پایان نامه
نوشتن پایان نامه کار بسیار ساده و لذت بخشی است. اینکه حاصل تحقیقات خود را می خواهید به رشته تحریر در آورید و …
همه ما در شروع نوشتن پایان نامه با مشکلات زیادی در تایپ در ورد مواجه
می شویم و شروع به تماس و راهنمایی گرفتن از دوستانی می کنیم که قبلا پایان
نامه نوشته اند.
ولی این کار، واقعا کار خسته کننده ای است. چون در مواردی نیاز داریم که
کسی که ما را هدایت می کند، در کنار ما نشسته باشد و روی فایل ورد ما
توضیحات لازم را ارائه دهد.
من هم مثل شما این فرآیند پایان نامه نویسی را گذرانده ام و برای اینکه
شما دوستان عزیز، مثل من دچار مشکل نشوید، نکات کلیدی نوشتن در ورد را که
معمولا افراد آشنایی با آنها ندارند، برای شما به صورت تصویری آورده ام تا
انشا الله پایان نامه خود را راحت تر بنویسید.
با امید به اینکه این تاپیک بتواند بخشی از مشکلات نوشتن پایان نامه را از شما بکاهد.
نکته ۱:
قبل از شروع به نوشتن پایان نامه، ابتدا باید فایل ورد را تنظیم کنید تا از مشکلات آتی چپ چین و راست چین شدن متن راحت شوید.
برای اینکار، در بالای صفحه، در منوی Home گزینه Justify را انتخاب کنید تا بند هایی که می نویسید همه در یک ستون قرار گیرند.
نکته ۲:
اگر دیدید که متن شما از سمت چپ نوشته می شود، برای تغییر آن به راست، علامت راست نویس را انتخاب کنید.
نکته ۳:
خط کش را فعال کنید.
این خط کش در نکات ۴ و ۵ برای ما کاربرد دارد.
در منوی View، گزینه Ruler را فعال کنید.
خط کش ظاهر می شود.
نکته ۴:
بنا به اینکه در کدام دانشگاه مشغول به تحصیل هستید، فاصله متن از حاشیه
های ۴ طرف کاغذ متفاوت است که باید از مسئول کتابخانه یا تحصیلات تکمیلی،
اطلاعات لازم مانند فونت و حاشیه ها را بپرسید.
روی خط کش ظاهر شده، دو بار کلیک کنید.
پنجره زیر باز می شود.
حاشیه های ۴ سوی کاغذ را بنا به آنچه باید باشد تغییر دهید.
نگران اینکه این اعداد بر حسب اینچ هستند و باید اعداد را از سانتی متر به اینچ تبدیل کنید، نباشید.
کافی است مطابق شکل زیر، اعداد را با حروف cm بنویسید و گزینه OK را فشار دهید.
ورد خودش اعداد را به اینچ تبدیل خواهد کرد.
نکته ۵:
فایل ورد به طور پیش فرض روی نامه (Letter) فعال است، در حالی که فایل ما
باید با فرمت A4 باشد.
اکثر دوستان این نکته را نمی دانند و تازه زمانی که فایل ورد خود را پرینت
می گیرند پی می برند که نوشته های پایان نامه از حاشیه ها فاصله ای بیش از
آنچه که تعریف کرده اند دارد.
و بدتر از آن اینکه وقتی فرمت پایان نامه را از Letter به A4 تغییر می
دهند، تمامی متن پایان نامه و محل قرار گرفتن شکل ها و جداول بهم می ریزد و
باید چندین روز وقت بگذارند و کل پایان نامه را دوباره بخوانند تا بتوانند
آن را مرتب کنند.
اگر می خواهید از شر این مشکل قریب الوقوع خلاص شوید، همین ابتدای کار و
قبل از شروع به نوشتن، فرمت ورد را روی A4 تنظیم کنید.
برای اینکار نیز روی خط کش دو بار کلیک کنید.
در پنجره باز شده، روی Paper بروید و فرمت A4 را انتخاب نمایید.
نکته ۶:
قبل از نوشتن متن، باید فونت و اندازه آن را مشخص کنیم که این مورد نیز
بستگی به دانشگاه شما دارد.
البته معمولا گفته می شود که از یکی از فونت های رایج فارسی همچون
BNazanin، BLotus، و… استفاده کنید و عموما فونت ۱۲ بکار گرفته می شود.
برای انجام این تنظیمات روی منوی Home رفته و مطابق شکل، فونت و اندازه
مورد نظر را انتخاب نمایید.
نکته ۷:
حتما برای بعضی از شما دوستان هم پیش
آمده که هنگامی که در ورد اعداد را با فونت فارسی می نویسید، با فونت
انگلیسی نمایش می دهد و یا بالعکس.
این ایراد در تنظیمات ورد نهفته است.
برای رفع این مشکل تنها کافی است از روش زیر برای اعمال تنظیمات لازم پیروی کنید.
در ابتدا، روی علامت Office Button کلیک کرده و در پایین پنجره، گزینه Word Options را کلیک نمایید.
صفحه زیر باز می شود.
روی گزینه Advanced کلیک کنید و به پایین پنجره بروید تا مطابق شکل زیر در
قسمت Show document content، گزینه Numeral را مشاهده نمایید.
آن را بر روی Context تنظیم کنید.
در این حالت، تمامی اعدادی که با فونت فارسی نوشته شده اند، فارسی و تمامی
اعدادی که با فونت انگلیسی نگاشته شده اند، انگلیسی نمایش داده می شوند.
آئین نامه نگارش پایان نامه کارشناسی
آیین نامه تدوین و نگارش پایان نامه تحصیلی کارشناسی متالورژی
راهنمای تدوین و نگارش پایان نامه تحصیلی
بخش 1 : تنظیم مطالب پایان نامه
الف – صفحات مقدماتی
v روی جلد
صفحه روی جلد، به ترتیب در سمت راست به زبان فارسی و در سمت چپ به
زبان انگلیسی در دو طرف پایان نامه قرار می گیرد وشامل آرم دانشگاه آزاد،
نام دانشکده، نوع پایان نامه (کارشناسی) ، نام رشته (مهندسی مواد
گرایش….) ،عنوان پایان نامه، نام و نام خانوادگی نویسنده، استاد راهنما و
تاریخ تهیه پایان نامه می باشد.
v صفحه سفید
بعد از جلد و همچنین در آخر پایان نامه قبل از جلد صفحه سفید قرارمی گیرد.
v صفحه بسم ا…
این صفحه بعد از صفحه سفید قرار می گیرد و بایستی به شکل ساده و مشخص
صفحه آرایی شود، از به کار بردن هر گونه کادر و تزئین در این صفحه خودداری
شود.
v صفحه تقدیم
این صفحه اختیاری است و اختصاص به ذکر نام فرد یا افرادی دارد که پایان نامه به ایشان تقدیم می شود.
v صفحه سپاسگزاری
در این صفحه از افرادی که در انجام پایان نامه به نحو مؤثری همکاری
نموده اند سپاسگزاری می شود . عنوان این صفحه به فاصله 3 سطر از لبه کادر
به صورت وسط چین نوشته شده و متن اصلی به فاصله دو سطر در زیر آن نوشته می
شود .
v صفحه چکیده
چکیده حداکثر در یک صفحه، شامل خلاصه ای از مساله تحقیق، روش تحقیق،
ابزار ، مواد، نتایج حاصله و پیشنهاد های احتمالی می باشد. چکیده بایستی
مختصر و مفید باشد . متن صفحه چکیده با فونت نازنین12 نوشته می شود.
v صفحه فهرست مطالب
این صفحه شامل عناوین فصول و فهرست رئوس کلیه مطالب مندرج در متن
پایان نامه می باشد، که به ترتیب با عنوان و شماره صفحه همراه است. صفحاتی
که قبل از صفحه فهرست مطالب می آید در این صفحه ذکر نمی شود. چنانچه فهرستی
بیش از یک صفحه باشد، در صفحات بعدی ، سرستونها با فاصله 4 سانتی متر از
بالای صفحه تایپ می شود.
ب- متن اصلی پایان نامه
همانطور که اشاره شد متن پایان نامه معمولاً با فصلی تحت عنوان مقدمه شروع شده و با ارائه فهرست منابع و پیوست ها پایان می پذیرد.
نکته: اولین صفحه شماره دار پایان نامه صفحه مقدمه است، صفحات قبل از
مقدمه با حروف الفبا شماره گذاری می شوند و شماره صفحات در پایین صفحه به
صورت و سط چین، به فاصله 2 سانتی متر از لبه پایینی کاغذ نوشته می شود.
توجه شود اگر چه شمارش صفحات مقدماتی از جلد شروع می شود اما صفحه روی جلد و
صفحه سفید و صفحه بسم ا.. شماره گذاری نمی شوند و شماره گذاری صفحات
مقدماتی از صفحه عنوان با حرف(ت) شروع می گردد.
قابل ذکر است، که هر فصل تنها یک عنوان اصلی دارد که به فاصله سه
سانتی متر از کادر بالایی در وسط صفحه ظاهر می شود .ضمناً هر فصل ، شماره
عناوین فرعی دارد ، که اولین عنوان فرعی به فاصله دو سطر از عنوان اصلی و
در منتهی الیه سمت راست کادرقرار می گیرد. پس از آن متن فصل به فاصله یک
سطر شروع می شود . عناوین فرعی همواره به فاصله دو سطر از قسمت قبلی نگاشته
می شود. لازم است عنوان اصلی با فونت 18 و عنوان فرعی با فونت 16 نازنین
تایپ شود.
v مقدمه
مقدمه اولین فصل متن اصلی پایان نامه می باشد و هدف از آن آشنایی
خواننده با موضوع مورد تحقیق است، مطالب مندرج درمقدمه باید به نحوی باشد
که با جملات بسیار ساده اهمیت مسأله مورد تحقیق، محدودیت های تحقیق، چهار
چوب نظری را مشخص نموده و با روش منطقی و هدف دار خواننده را به سوی موضوع
مورد تحقیق هدایت نماید، ارائه تعریف واژه ها ، متغیرها وبعضی دیگر از
توضیحات در متن مقدمه باعث جذابیت آن خواهد شد.
v مروری بر تحقیقات انجام شده
در این فصل نویسنده نسبت به ارائه و بحث پیرامون نظرات محققینی که در پایان نامه مورد استفاده قرار گرفته است اقدام
می نماید، این قسمت بایستی حتی الامکان به طور خلاصه و حاوی مطالب
کلی باشد . ضمناً ذکر نام نویسنده مورد نظر و سال تحقیق او نیز درمتن
ضروریست. توجه شود منظور از ارائه این فصل صرفا به نقل قول از مراجع و
منابع مختلف نیست، بلکه باید همراه با خلاصه ای از این نظرات و بحث کلی
باشد، به نحوی که خواننده را ارضاء نماید.
v روش تحقیق
در این فصل ، روش انجام آزمایشات ، مدل سازی، حل معادلات و … مورد
بحث قرار می گیرد و محقق روشهای جمع آوری اطلاعات و تجزیه و تحلیل آنها را
گزارش می کند. توجه شود که قسمت اعظم گزارش تحقیقی شما در این قسمت قرار می
گیرد.
v نتایج، بحث و پیشنهادها
در این فصل نتایج کلی حاصل از تحقیق توضیح داده می شود، این نتایج می
تواند به صورت نمودار، جدول یا تصاویر نیز باشد .بحث در مورد نتایج بدست
آمده و استنباط حاصله ، پیشنهادها در زمینه موضوع برای پژوهشگران بعدی از
جمله مواردی است که دراین فصل ارائه می شود.
ج- فهرست منابع، نحوه ارجاع در متن و شیوه استفاده از منابع اینترنتی
در این قسمت نویسنده باید فهرستی از منابع و ارجاعات مورد استفاده در متن پایان نامه ، مانند (کتاب، مقاله، مصاحبه و
اینترنت) را به شرح زیر ارائه نماید.
v فهرست منابع
صفحه فهرست منابع در انتهای متن پایان نامه و قبل از پیوست ها، ارائه می شود .
کتاب، به ترتیب
نام خانوادگی نویسنده(به دنبال آن کاما، قرار می گیرد)، نام یا حرف اول نام نویسنده، (در لاتین بعد از آن نقطه ) سال انتشار اثر، در داخل پرانتز ( بعد از پرانتز نقطه )، عنوان با فونت مورب (بعد از عنوان نقطه قرارمی گیرد)، محل نشر و ناشر (بین محل نشر و ناشر دو نقطه قرارمی گیرد.)
نمونه های زیر را ملاحظه فرمایید:
طالقانی، محمد(1366). فرهنگ اصطلاحات حقوقی لاتینی . چاپ اول. تهران: انتشارات دانشگاه شهید بهشتی.
Miner, J. B. (1992). Industrial Organization of Psychology. New York: McGraw Hill, Inc.
مقاله، به ترتیب
نام خانوادگی نویسنده، نام یا حرف اول نام نویسنده ،(در لاتین بعد از آن نقطه ) سال انتشار اثر در داخل پرانتز (بعد از پرانتزنقطه) ، عنوان ( با فونت ساده و بین گیومه ) (قبل از گیومه نقطه ( عنوان مجله)با فونت ساده و خط زیر عنوان یا با فونت مورب) درضمن شماره جلد مجله و صفحات، در صورت لزوم محل نشر و ناشر(بین محل نشر و ناشر دو نقطه: و در پایان، نقطه قرار می گیرد.)
نمونه های زیر را بنگرید:
حقیقت، بهروز(1377). “نظام انتقال یا جذب تکنولوژی “، ج 1، ص16 ، در مجموعه مقالات دومین سمینار علم، تکنو لوژی و توسعه، تهران: دانشگاه صنعتی امیر کبیر.
Low, B. K. (1997). “Reliability analysis of rock Wedges.” Journal of Geotechnical and
Geoenvironmental Eng., Vol. 123, No. 6, pp. 498-505.
v شیوه استناد به منابع اینترنتی:
در استناد به منابع اینترنتی بایستی مواردی از قبیل: مؤلف، یا پدید
آورنده اثر، عنوان مدرک ، عنوان مرکز یا سازمان انتشاردهنده، تاریخ انتشار و
آدرس سایت گنجانده شود . در ضمن چون هر لحظه ممکن است نشانی یک سایت تغییر
کند ضروری است، تاریخ مشاهده نیز قید شود. ضمناً برای استناد به منابع
اینترنتی از قبیل کتاب و مجموعه مقالات طبق نمونه زیر عمل شود.
کتاب و مجموعه مقالات:
نام خانوادگی ، نام مؤلف، عنوان کتاب، محل نشر : ناشر، تاریخ انتشار .
تاریخ آخرین ویرایش (در صورت موجود بودن ). ]نوع رسانه [،>نشانی
دسترسی< ،]تاریخ مشاهده[.
Rijsberjen, C. J. Van. “Information Retrieval”. London: Butterworths. 1976. 17 Aug 1999.
[Online]. . [12 Feb 2004]
بخش 2: راهنمایی در مورد ترکیب ظاهری پایان نامه
یک پایان نامه خوب باید دارای شکل و قطع مناسب و ظاهری آراسته باشد،
نویسنده پایان نامه باید در مواردی از قبیل : املا ء وانشاء صحیح کلمات ،
بکار بردن اصول و قواعد نگارش، ویرایش قبل از نگارش و . . . توجه و دقت
کافی مبذول دارد . دانشجویان بایستی از فونت نازنین14 برای تدوین پایان
نامه استفاده کنند.
v نوع کاغذ
اندازه رسمی کاغذ برای نگارش پایان نامه A4 می باشد .
v حاشیه صفحات
حواشی صفحات بایستی از سمت راست 4، و از بالا ، سمت چپ و پایین هر کدام 3 سانیتمتر باشد . این حاشیه ها در تمام
صفحات پایان نامه فارسی ثابت است . فاصله سطرها در هر صفحه 1واحد
باشد و به این ترتیب در هر صفحه پایان نامه 30 تا 33 سطر می تواند قرار
گیرد.
v شماره گذاری صفحات
صفحات مقدماتی باید با حروف الفباء و متن اصلی پایان نامه به صورت
عددی شماره گذاری شود . شماره صفحات بایستی در وسط و پایین صفحه و به فاصله
2 سانتیمتر از لبه پائین صفحه کاغذ قرار گیرد.
v پیوست ها
نامه ها، نمونه ها و پرسشنامه ها، بررسی ها، مطالب مکمل، آمار و
ارقام و غیره که به نحوی مورد استفاده قرار گرفته اند به صورت پیوست های
جداگانه و در صورتی که دارای موضوع یا طبیعت مختلف باشند، دسته بندی شده و
تحت عنوان پیوست یک، دو، سه و غیره آورده می شو ند. اگر در
موقع نگارش متن پایان نامه لازم باشد که به این پیوست ها اشاره یا مراجعه
شود ، درج شماره پیوست در داخل پرانتز الزامی است. آرایش صفحات پیوست ها
همانند بقیه صفحات متن صورت می گیرد.
چند نکته تکمیلی
- اولین سطر هر بند(پاراگراف) با 5/0سانتی متر تو رفتگی نسبت به کادر اصلی شروع می شود ، بجز بند شروع هر عنوان اصلی یا فرعی.
- فاصله بین دو بند برابر فاصله معمولی بین دو سطر است.
- عنوان های فرعی از بند کادر اصلی بدون تورفتگی شروع می شود.
- جدول ها و تصویرها در متن پایان نامه، هر کدام به طور جداگانه و به صورت مسلسل شماره گذاری می شوند.
- توصیه می شود شماره گذاری عنوان های فرعی با دو یا چند عدد صحیح که با خط تیره از هم جدا می شوند، صورت پذیرد.
- فاصله بالانویسی جدول تا سطر قبلی و زیرنویسی تصویر )شکل( تا سطر بعدی برابر 5/1 واحد در نظر گرفته می شود.
- جهت نمایش مراحل مختلف یک فرآیند یا آزمایش، شماره های مراحل در اول سطر درج شده، سپس یک خط تیره (-) و بدنبال آن متن درج می گردد.
