«شهریار» را همه ما با شعر مشهور «علی ای همای رحمت» می‌شناسیم. شاعری اهل تبریز، معتقد و مسلمان که اشعار او غم انسانی عجیبی را در خود جای داده‌اند. او در دوران تحصیل خود در رشته پزشکی، عاشق دختری به نام ثریا می‌شود؛ اما دست روزگار آن‌ها را از هم جدا می‌کند. برای آشنایی بیشتر با این شاعر معاصر، ادامه مقاله را از دست ندهید.

 

بیوگرافی شهریار

سید محمدحسین بهجت تبریزی (۱۱ دی ۱۲۸۵ – ۲۷ شهریور ۱۳۶۷) متخلص به شهریار، شاعر ایرانی بود. «پدر او حاج میرآقا خشکنابی» وکالت می‌کرد و به ادبیات علاقه‌مند بود. مادر او، «خانم ننه» نیز زنی خانه‌دار بود. او در خانواده‌ای پرجمعیت با هفت خواهر و پنج برادر بزرگ شده بود.

او نخستین شعر خویش را در چهار سالگی به زبان ترکی آذربایجانی سرود . بی شک سرایش این شعر کودکانه ، گواه نبوغ و قریحه شگفت انگیز او بود.

شهریار شرح حال دوران کودکی خود را در اشعار آذربایجانیش بسیار زیبا،تاثیر گذار و روان به تصویر کشیده است.

طبع توانای شهریار توانست در ابتدای دهه سی شمسی و در دوران میانسالی اثر بدیع و عظیم« حید ربابایه سلام» را به زبان مادریش بیافریند .

او اهل تبریز بود و به زبان‌های فارسی و ترکی آذربایجانی شعر سروده‌است. شهریار در سرودن گونه‌های دگرسان شعر فارسی مانند قصیده، مثنوی، غزل، قطعه، رباعی و شعر نیمایی چیره‌دست بوده‌است. اما بیشتر از دیگر گونه‌ها در غزل شهره بود و از جمله غزل‌های معروف او می‌توان به «علی ای همای رحمت» و «آمدی جانم به قربانت» اشاره کرد. شهریار نسبت به علی بن ابی‌طالب ارادتی ویژه داشت و همچنین شیفتگی بسیاری نسبت به حافظ و فردوسی داشته‌است.

 

تحصیلات شهریار
شهریار در مکتبخانه تبریز شروع به تحصیل کرد و با قرائت قرآن، گلستان سعدی و دیوان حافظ آشنا شد و کم کم به دنیای ادبیات و شعر علاقه‌مند شد. او دوران دبستان را در مدرسه متحده سپری کرد و سیکل خود را از مدرسه فردوسی تبریز گرفت. در سال ۱۳۰۰ عازم تهران شد و تحصیلات متوسطه خود را در مدرسه دارالفنون به پایان رساند. او سپس در سال ۱۳۰۳ به مدرسه طب راه پیدا کرد.

 

ورود به پزشکی ارتش

در تهران تحصیلات متوسطه را در دارالفنون گذراند سپس وارد مدرسه طب شد و بعد از 5 سال بعنوان افسر ارتش در دانشکده افسری رشته پزشکی اسم نویسی کرد.

 

 

ماجرای شکست عشقی و ترک تحصیل

شهریار در اوایل تحصیل پزشکی عاشق دختری بنام ثریا دختر عبدالله امیرطهماسبی (فرمانده گارد احمدشاه قاجار) شد و تا چند سال ارتباط عاشقانه ای با او داشت

این رابطه اما با بخاطر رقیب عشقی اش چراغعلی سالار حشمت که پسر عموی رضا شاه بود به شکست انجامید و ثریا مجبور به ازدواج با او شد. در نهایت بهمین خاطر شهریار یکسال مانده به فارغ التحصیلی، درس را کنار گذاشت.

پس از سفری چهارساله به خراسان برای کار در ادارهٔ ثبت اسناد مشهد و نیشابور، شهریار به تهران بازگشت. در سال ۱۳۱۳ که شهریار در خراسان بود، پدرش حاج میرآقا خشگنابی درگذشت.

اواخر سال 1314 بخاطر بیماری به تهران اعزام شد و دوباره عشق سابق خود را دید.

ثریا برای عیادت از شهریار به دیدن او در بیمارستان رفت و در آنجا شهریار این غزل را سرود:

آمدی جانم به قربانت ولی حالا چرا

بی وفا حالا که من افتاده ام از پا چرا

او به‌سال ۱۳۱۵ در بانک کشاورزی استخدام شد.

 

سرپرستی فرزندان برادر

بعد از مرگ برادرش بخاطر بیماری تیفوس، شهریار سرپرستی 4 فرزند او را برعهده گرفت به همین علت تا مدت ها قید ازدواج را زد تا بتواند برادر زاده هایش را سر و سامان دهد

 

بازگشت به زادگاه

شهریار در سال 1332 بعد از 33 سال دوری از تبریز به زادگاهش برگشت و با استقبال عجیب مردم روبرو شد. بعد از یکسال زندگی در تبریز سال 1333 و در 48 سالگی با نوه دختر عمه اش خانم عزیزه عبدالخلقی که معلم 21 ساله ای بود ازدواج کرد. ثمره این ازدواج دو دختر بنام های شهرزاد و مریم و یک پسر بنام هادی می باشد. دانشگاه تبریز شهریار را یکی از پاسداران شعر و ادب میهن خواند و عنوان دکترای افتخاری دانشکده ادبیات تبریز را نیز به وی اعطا نمود.

 

خصوصیات برجسته اخلاقی شهریار
در شهریار جنبه‌های معنوی و مذهبی به‌وضوح مشاهده می‌شد. او روحیات حساس و لطیفی داشت و به فروتنی و تواضع مشهور بود. روح شهریار با هنر عجین شده بود و او علاوه بر شعر، در موسیقی و خطاطی نیز دستی داشت. او در جوانی یکی از نوازنده‌های بنام سه تار بود و در این زمینه چنان تبحر داشت که اشک استادش ابوالحسن صبا را جاری می‌کرد؛ اما پس از مدتی نوازندگی سه تار را هم رها کرد.

 

بیماری شهریار

شهریار بعد از انقلاب 1357 چندین شعر در مدح جمهوری اسلامی سرود تا اینکه سال 1366 وقتی 81 ساله بود بخاطر بیماری ریوی در بیمارستان بستری شد

 

انتقال به تهران و فوت

بعد از هشت ماه به دستور آیت الله خامنه ای رئیس جمهور وقت با هواپیما به تهران اعزام و در بیمارستان مهر بستری شد اما معالجات افاقه نکرد

در نهایت بعد از مدت ها تحمل بیماری صبح 26 شهریور 1367 در 82 سالگی بخاطر ایست قلبی درگذشت، یک روز بعد بنا به وصیت به تبریز منتقل و در مقبره الشعرا دفن شد. وی آخرین شاعری بود که در مقبرة الشعرا دفن شد.

 

انتشار تمبرهایی با تصویر استاد شهریار
در اولین سالگرد درگذشت استاد شهریار وزارت پست تمبرهایی با تصویر استاد شهریار و مقبره الشعرای تبریز منتشر کرد که شعر معروف علی ای همای رحمت با خط نستعلیق بر آن نقش بسته بود.

بنیاد شهریاد 27 شهریورماه هر سال مراسم ویژه بزرگداشت این استاد گرانقدر را در روز شعر و ادب فارسی برگزار میکند.