آپاندیس چیست و کجاست؟ علایم آپاندیسیت
آپاندیسیت
(Appendicitis) مشکلی است که در آن آپاندیس (appendix) شما ملتهب شده و پر
از چرک می شود. آپاندیس زائده‌ای کوچک و انگشتی شکل است که از روده‌ی بزرگ
و درناحیه پایین و راست شکم منشعب می‌شود. هرچند آپاندیس هنوز فایده
شناخته شده ای ندارد، اما می تواند باعث مشکلاتی جدی شود.
درد
آپاندیسیت از نواحی اطراف ناف شروع شده و به سمت ناحیه راست و پایین شکم
شما حرکت می کند. درد آپاندیسیت در طول 12 تا 18 ساعت زیاد شده و کم کم
شدید می شود. آپاندیسیت برای هرکسی ممکن است اتفاق بیافتد اما شیوع آن در
سنین بین 10 تا 30 سالگی بیشتر می باشد. درمان معمول و استاندارد آپاندیسیت
برداشت آپاندیس است.
محل قرارگیری آپاندیس
دلایل ابتلا به آپاندیسیت
فرد
زمانی دچار آپاندیسیت می شود که آپندیس وی بوسیله مدفوع، جسم خارجی، سرطان
و یا عفونت مسدود شود. بدون توجه به علت مسدود شدن، زمانی که آپاندیس
مسدود می شود باکتری های درون آپاندیس شروع به تکثیر کرده و باعث التهاب،
ورم و پر از چرک شدن آپاندیس می شوند و اگر بموقع آپاندیس درمان نشود،
امکان پارگی و ترکیدن آن وجود دارد.
علایم ابتلا به آپاندیسیت
علایم و نشانه های ابتلا به آپاندیسیت شامل:
- درد و تیرکشیدن در نواحی ناف که اغلب به سمت راست و پایین شکم حرکت می کند.
- دردیکه بعد از چند ساعت شدیدتر می شود.
- حساسیت و درد زمانیکه شما برروی سمت راست و پایین شکم فشار می آورید.
- دردیکه هنگام راه رفتن، سرفه و یا سایر حرکات رخ می دهد.
- تهوع، استفراغ و کاهس اشتها
- تب
- اسهال، یبوست و ناتوانی در خارج کردن باد شکم
- ورم شکم
محل
درد بسته به سن و محل قرارگیری آپاندیس شما متفاوت می باشد. کودکان و زنان
باردار ممکن است، درد آپاندیسیتی در نواحی دیگر داشته باشند. زمانیکه
احساس کردید که شما یا کودکتان به پزشک و یا بیمارستان مراجعه نمایید. شکم درد شدید که نمی گذارد شما بنشینید و یا راحت باشید، نیاز به مراجعه به اورژانس دارد.
تشخیص ابتلا به آپاندیسیت
تشخیص ابتلای فرد به آپاندیسیت کمی گیج کننده است. علایم آپاندیسیت مبهم و مشابه سایر بیماری ها شامل مشکلات کیسه صفرا،
عفونت مثانه و یا دستگاه ادراری، بیماری کرون، ورم معده، عفونت روده و
مشکلات تخمدان باشد.آزمایشات زیر بسته به تشخیص و تجویز پزشک برای بررسی
ابتلا به آپاندیسیت انجام می شوند.
- آزمایش شکم برای تشخیص التهاب
- آزمایش ادرار برای تشخیص عفونت ادراری
- بررسی راست روده
- آزمایش خون برای بررسی عفونت در بدن
- سی تی اسکن و یا سونوگرافی
درمان آپاندیسیت
درمان
آپاندیسیت عموما شامل برداشتن آپاندیس ملتهب شده می شود. سایر درمان ها
بسته به مشکل شما ممکن است، مورد نیاز باشد. این عمل جراحی آپاندکتومی
(appendectomy) نامیده می شود. اگر آپاندیس باعث آبسه نیز شود، برای درمان
ابتدا می بایست آبسه را خشک و تخلیه نمود. همچنین اگر پزشک به آپاندیسیت
شدن یا نشدن شما شک داشته باشد، بازهم برای جلوگیری از خطرات احتمالی ممکن
است اقدام به برداشتن آپاندیس نماید. انتخاب اینکه این جراحی بشکل
لاپاروسکوپ و یا جراحی باز انجام شود به تشخیص پزشک و شرایط شما وابسته
است.
بعد
از 12 ساعت پس از جراحی آپاندیسیت، شما می توانید پاشده و حرکت کنید و بعد
از 2 تا 3 هفته پس از عمل جراحی می توانید، به زندگی عادی خود بازگردید.
اگر جراحی بصورت لاپاروسکوپی انجام شود، زخم کوچکتر و درمان سریع تر می باشد.
اگر بعد از عمل جراحی دچار استفراق غیرقابل کنترل، درد زیاد در ناحیه شکمی، احساس سرگیجه و سبکی سر، خون در ادرار و یا استفراغ خود، افزایش درد و سرخی در زخم خود، تب و یا عفونت در محل زخم شدید به پزشک خود مراجعه نمایید.
پیشگیری از آپاندیسیت
هرچند که آپاندیسیت قابل پیشگیری نیست ولی شیوع این بیماری در افرادیکه رژیم غذایی آنها پر فیبر بوده و پر از میوه و سبزیجات تازه می باشد، کم تر می باشد.
وقتی صدای شکم درمی‌آید
گاه در جمعی نشسته‌ایم که صدای شکممان
توجه همه را به خود جلب می‌کند. در چنین شرایطی، معمولا اولین دلیلی که از
سوی همه مطرح می‌شود، گرسنگی است، اما این صداها طبیعی است یا می‌تواند
نشانه‌ای از یک مشکل گوارشی باشد.
باید گفت سروصدای درون معده،
بخش عادی فیزیولوژی معده و روده محسوب می‌شود و در بیشتر موارد متوجه آن
نمی‌شوید ولی هنگام گرسنگی یا پس از غذا خوردن، ممکن است خودتان یا
اطرافیان این صداها را بشنوید. صدای شکم، بیشتر به دلیل حرکت غذا در مسیر
روده ایجاد می‌شود.
تا زمانی که روده خالی است، صدای معده
داخل شکم می‌پیچد که نشان می‌دهد مجاری معده و روده به خوبی کار می‌کنند.
علاوه بر این که حرکت طبیعی غذا در طول مجاری گوارش همزمان با انقباض
دیواره معده و روده برای فرستادن غذا به سمت شکم می‌تواند تولید صدا کند،
غذاهای غیرقابل هضم هم می‌توانند باعث ایجاد صدای معده و روده شوند.
اگر صدای معده شدید و بلند و با علائمی
مثل آروغ، باد و نفخ شکم، درد شکمی و تغییر در حرکات معده مانند اسهال یا
یبوست همراه باشد، فرد باید به متخصص گوارش مراجعه کند تا از نظر اختلالات
معده و روده مورد بررسی قرار بگیرد. در عین حال، گاهی حرکات بیش از حد معده
و روده صداساز است.
این حالت زمانی رخ می‌دهد که مکانیسم دودی
شکل معده و روده بیش از حد صورت می‌گیرد و همین مساله باعث می‌شود، غذا با
سرعت بیشتری جلو رانده و وارد روده شود. حرکات بیش از حد معده و روده اغلب
با اسهال همراه بوده، ممکن است به علت عفونت التهابی روده، حساسیت شیمیایی
مثل مسمومیت غذایی، سندرم روده تحریک پذیر و مشکلات روان تنی مانند
اضطراب، استرس و ترس و انواع حساسیت‌های غذایی باشد.
انسداد نسبی روده به دنبال ابتلا به
تومور، تنگی روده و اجسام خارجی و همچنین سوءهاضمه و جذب نشدن مناسب غذا،
بلع هوا و ایجاد گاز بیش از حد در روده به دلایل مختلف مثل مصرف زیاد
نوشیدنی گازدار و رشد زیاد باکتری درون روده و آروغ زدن شدید می‌تواند صدا
ایجاد کند.
در این میان، شایع‌ترین حالت زمانی پیش
می‌آید که احساس گرسنگی می‌کنید. در این حالت، سیستم گوارش به مغز پیام
می‌فرستد و این عمل باعث می‌شود، ماهیچه‌هایی که در جهت معده و روده‌ها
قرار دارند، شروع به حرکت کرده، مایعات هضم کننده را ترشح کنند که پس از آن
با هوا و گاز ایجاد شده در روده تقابل می‌یابند.
بیشتر مواقع این فرآیند آرام و بی صدا
صورت می‌گیرد، ولی گاهی سر و صدای آن بلند می‌شود. علاوه بر این، برخی
غذاهای فیبردار شامل انواع میوه و سبزی، لوبیا، آبمیوه و غذاهای حاوی
سوربیتول، گاز زیادی تولید می‌کنند. با این حساب، صداهای طبیعی که داخل
معده شنیده می‌شود، خطرناک نیست و فرآیند طبیعی بدن در هضم غذا محسوب
می‌شود.
