بنیاد شهید و امور ایثارگران حامی دانشجویان شاهد و ایثارگر
به
گزارش «ایثار» حسن شهرکی پور دارای تحصیلات دکترای مدیریت امور آموزشی و
عضو هیئت‌علمی دانشگاه است. در سوابق این عضو جامعه ایثارگری که جانباز 55
درصد است بخشدار و سرپرست فرمانداری، مدیر نظارت دانشگاه پیام نور و مسئول
بسیج اساتید دانشگاه به چشم می‌خورد. دکتر شهرکی پور عضو شورای عالی نخبگان
و نویسنده کتاب سال دانشجویی است ضمن اینکه مدرس دانشگاه در مقاطع تکمیلی
است و تاکنون 4 جلد کتاب و نزدیک به 30 مقاله علمی و پژوهشی در ISI و ISC منتشر کرده است. گفتگو با مدیرکل آموزش عالی بنیاد شهید و امور ایثارگران به مناسبت روز دانشجو منتشر می شود.
*در ابتدا لطفاً راجع به وظایف و فعالیت‌های اداره کل آموزش عالی بنیاد شهید و امور ایثارگران توضیح دهید.
اداره
کل آموزش عالی بنیاد شهید و امور ایثارگران دارای چند وظیفه مختلف است.
نخستین وظیفه این اداره کل پرداخت شهریه و هزینه‌های مربوط به آموزش جامعه
شاهد و ایثارگر در دانشگاه‌های مختلفی است که شهریه دریافت می‌کنند. وظیفه
دوم صدور تائیدیه ایثارگری برای جامعه شاهد و ایثارگر است تا بتوانند از
سهمیه برای شرکت در دانشگاهها استفاده کنند.
رسیدگی
به وضعیت دانشجویان شاهد و ایثارگر از وظایف دیگر اداره کل آموزش عالی
بنیاد است. ما بیش از 160 هزار دانشجو در مقاطع مختلف در دانشگاه‌های سراسر
کشور اعم از دولتی و غیردولتی داریم و وضعیت آموزشی این دانشجویان در
مجموع قابل قبول است که این مسئله حاصل توان بالای ایثارگران و تلاش و کوشش
عزیزان بنیاد شهید و امور ایثارگران است. بالغ‌بر 18 درصد از این
دانشجویان شاهد و ایثارگر از نخبگان جامعه محسوب می‌شوند به‌عبارت‌دیگر این
18 درصد کسانی هستند که معدل آنان از 17 به بالا است. حدود 11 درصد هم افت
آموزشی را در بین جامعه ایثارگری شاهد هستیم که سهم دانشگاه آزاد اسلامی
در این بین قدری بیشتر است که این میزان تفاوت چندانی با متوسط این میزان
در دانشگاه‌های کشور ندارد.
وظیفه
دیگر اداره کل آموزش عالی بنیاد، موضوع نقل و انتقالات دانشجویان شاهد و
ایثارگر است به‌طوری‌که در ترم‌های اول به طور متوسط 15 هزار نفر را در
فرایند نقل‌وانتقال جابجا می‌کنیم. وظیفه بعدی پیگیری برای جذب اعضای
هیئت‌علمی از بین جامعه شاهد و ایثارگر است که در سال‌های اخیر در حدود
1850 نفر از جامعه شاهد و ایثارگر جذب هیئت علمی‌های دانشگاهها شده‌اند.
*میزان پرداخت شهریه‌ها برای دانشجویان جامعه شاهد و ایثارگر به چه صورت است؟
مطابق
بند «ک» ماده 20 برنامه پنجم توسعه و آیین‌نامه دولت و بودجه سنواتی در
حال حاضر خدمات پرداخت شهریه به جانبازان 25 درصد به بالا و فرزند و همسر
این جانبازان و فرزندان و همسران شهدا انجام می‌شود. لازم به ذکر است
برمبنای قانون فوق الذکر جانبازان زیر 25 درصد مشمول پرداخت شهریه تحصیلی
نمی شوند.
*پرداخت هدیه ورود و کمک‌هزینه تحصیلی دانشجویان شاهد و ایثارگر در دانشگاه‌های دولتی به چه صورت است؟
بنیاد
شهید و امور ایثارگران به دنبال ایجاد یک ردیف مستقل بر مبنای ماده 67
قانون جامع خدمات رسانی به ایثارگران در بحث هدایت تحصیلی، استاد مشاور،
هدیه ورود و ارتقای معدل و کمک‌هزینه است که امیدواریم در برنامه ششم توسعه
این موضوع دیده شود. آیین‌نامه مربوط به این مسئله نوشته شده است و به
معاونت برنامه‌ریزی و نظارت راهبردی ریاست جمهوری ارسال شده تا در صورت
تصویب در هیئت دولت، ابلاغ شود. در سال‌های 90 و 91 به دلیل شرایط خاص
بودجه‌ای کشور، این سرفصل دیده نشد و در سال 92 با پی گیری‌های انجام‌شده،
خدمات‌رسانی درزمینهٔ کمک‌هزینه، تشویق و هدایت تحصیلی انجام شد. در رابطه
با کمک‌هزینه تحصیلی سال 1393هم پی گیری‌ها در حال انجام است تا حداقل بخشی
از این خدمت به دانشجویان شاهد و ایثارگر انجام شود.
*برخی
ابهامات در رابطه با تعلق گرفتن شهریه به دانشجویان وجود دارد که ازجمله
آنها بحث ترم‌های تابستانی دانشجویان شاهد و ایثارگر و اینکه آیا با توجه
به تعداد واحدهای محدود قابل گذراندن در ترم تابستان، این ترم ازجمله
ترم‌های اصلی محسوب می‌شود و درنهایت پرداخت شهریه آن و در نظر گرفته شدن
آن در ترم‌های مجاز پرداخت شهریه لحاظ خواهد شد؟
در
همان بند «ک» ماده 20 برنامه پنجم که اشاره شد، مقدمات آیین‌نامه‌ای دیده
شد که این آیین‌نامه توسط هیئت دولت پس از تصویب ابلاغ می‌شود. بر این اساس
برای هر مقطع تعداد واحدهای قابل دریافت مشخص شده است. آمار بر اساس ثبت
در سیستم سجایا به دولت منتقل می‌شود و دولت هم از طریق مجلس این بودجه را
ابلاغ می‌کند و بودجه اضافی برای این مباحث پرداخت نمی‌شود و ما نیز بر
همین اساس مکلف به پرداخت هستیم. در رابطه با ترم تابستانی هم این موضوع در
برنامه دیده خواهد شد تا در آیین‌نامه دولت تعریفی برای آن لحاظ شود،
اگرچه این موضوع در حال حاضر نیز برقرار است و هر دو ترم تابستانی برابر
یک‌ترم تحصیلی محسوب می‌شود.
*برای ادامه تحصیل ایثارگران در خارج از کشور تمهیداتی در نظر گرفته شده است؟ آیا هزینه‌های تحصیل پرداخت می‌شود؟
در
حال حاضر حدود 77 نفر دانشجوی شاهد و ایثارگر در خارج از کشور مشغول تحصیل
هستند که 25 نفر از آنها بر اساس آیین‌نامه، منعی برای دریافت خدمات
ندارند. اخیراً پیشنهادی به نماینده محترم ولی فقیه و رییس بنیاد شهید و
امور ایثارگران ارائه شده تا برای رفع مشکل این 77 نفر اقدامی صورت گیرد.
در همین راستا کمیته‌ای تشکیل شده و راه‌کار پرداخت هزینه این عزیزان در
حال بررسی است تا پیشنهادات لازم را ارائه کند
*آیا طرحی برای اعزام دانشجوی شاهد و ایثارگر به خارج از کشور وجود دارد؟
وزرا و اعضای هیئت دولت برای تصمیم‌گیری در این زمینه سرآمد هستند و این
موضوع در هیئت دولت بررسی می‌شود که آیا این کار لزومی دارد یا خیر. در
رشته‌هایی که در دانشگاه‌های کشور ما وجود نداشته باشد و موردنیاز و منطبق
با شرایط وزارت علوم، تحقیقات و فن‌آوری باشد منعی برای اعزام وجود ندارد
اما در رشته‌هایی که در دانشگاه‌های داخلی وجود دارد، شرایط متفاوت است و
سیاست کلان وزارت علوم، تحقیقات و فناوری و وزارت بهداشت، درمان و آموزش
پزشکی استفاده از ظرفیت‌های موجود در دانشگاه‌های داخلی است.
*متقاضیان شاهد و ایثارگر برای شرکت در طرح دکترای بدون آزمون، به چه صورت می‌توانند اقدام کنند؟
شرکت
در دکترای بدون آزمون، مسئله‌ای است که به وزارت خانه‌های علوم، بهداشت و
دانشگاه آزاد اسلامی برمی‌گردد و آیین‌نامه خاص خودش را دارد. بر اساس این
آیین‌نامه تعریف شده که دارندگان معدل بالای 18 می‌توانند در این فرایند
شرکت کنند. البته این فرایند تنها برای دانشجوی ایثارگر نیست چراکه اینجا
موضوع دانشجویان ممتاز هستند و حتی یک‌صدم درصد معدل می‌تواند در آن مؤثر
باشد. این را هم در نظر بگیرید که ممکن است عمده افرادی که از این بند
آیین‌نامه استفاده می‌کنند، معدلی بالای 19 داشته باشند و در هر رشته، تنها
یک نفر انتخاب شود اما امتیازی که به دانشجویان شاهد و ایثارگر تعلق
می‌گیرد، همان امتیاز سهمیه است که اقدامات مربوط به آن توسط بنیاد شهید و
امور ایثارگران انجام شده است. علاوه بر این همان‌طور که گفته شد خدمات
شهریه نیز به این دانشجویان پرداخت می‌شود.
*آیا
با آمدن مصوبه هیئت‌وزیران در سال 92 مبنی بر معافیت دانشجویان شاهد و
ایثارگر از پرداخت شهریه به مراکز آموزش عالی، سایر مصوبات قبلی ملغی شده
است؟
بله.
پیش از سال 92 همه خدمات بر اساس دستورالعمل‌های درونی بنیاد که توسط
اداره کل آموزش عالی و معاونت فرنگی تبیین و ریاست بنیاد آن را ابلاغ
می‌کرد، ارائه می‌شد. اجرای این دستورالعمل‌ها با تفسیرهایی که از آنها به
وجود می‌آمد با مشکلاتی روبه‌رو بود و به همین خاطر و به دلیل یکپارچه
کردن دستورالعمل‌ها، تبصره بند «ک» ماده 20 قانون پنجم توسعه در این رابطه
تصوریب شده است و در واقع معیار عملکرد بنیاد در تخصیص سهمیه و خدمات قرار
گرفته است.
*اگر
فرزندان شاهد و ایثارگر یک‌بار از سهمیه کنکور در مقطعی استفاده کرده
باشند، می‌توانند مجدداً در کنکور مقطع دیگری نیز از سهمیه برخوردار باشند؟
بر
اساس قوانین قبل، طبق نظر سازمان سنجش ایثارگران می توانستند در هر مقطع
تحصیلی تنها یک بار از سهمیه کنکور استفاده کنند اما فرزندان جانباز 25
درصد تا 49 درصد در تحصیلات تکمیلی مشمول این قانون نبودند. البته وضعیت در
دانشگاه آزاد اسلامی این‌گونه نبود؛ آن‌چنان که متقاضیان در هر مقطعی از
سهمیه برخوردار بودند اما اخیراً بند 70 قانون جامع خدمات‌رسانی به
ایثارگران در ضوابط سازمان سنجش لحاظ شده که بر اساس این ماده، محدودیتی
برای تعداد دفعات استفاده از سهمیه قید نشده است. ما از آغاز سال 93 در این
رابطه مکاتبات زیادی با سازمان سنجش داشته‌ایم اما سازمان سنجش تاکنون این
بند قانونی را نپذیرفته است ولی بدون شک پی گیری‌ها تا زمانی که قانون
توسط سازمان سنجش اجرا شود، ادامه خواهد داشت.
*آیا در میزان تسهیلات، خدمات و سهمیه‌های تخصیصی بین فرزندان جانبازان به نسبت درصد جانبازی تفاوتی وجود دارد؟
تا
قبل از سال 1393 سهمیه ایثارگران شامل سهمیه 5 درصدی شاهد و 40 درصدی
رزمندگان در حوزه تحصیلی تکمیلی در قالب سهمیه رزمندگانبه میزان 30 درصد
اختصاص داده شده بود که با توجه به اجرایی شدن قانون جامع خدمات رسانی به
ایثارگران ظرفیت تخصیصی به جامعه هدف بنیاد (شاهد و رزمندگان) 20 درصد
تعیین شده است؛ لازم به ذکر است فرزندان و همسران جانبازان 25 تا 49 درصد
در قانون قبلی از مانده ظرفیت 5 درصد شاهد استفاده می کردند که با توجه به
قانون جدید همانند سایر گروههای ایثارگری دارای سهمیه هستند. حدنصاب نمره
علمی در قانون جامع در رشته های پزشکی 80 درصد و در رشته های غیر پزشکی 70
درصد تعیین شده است.
*شرایط برای جذب فارغ‌التحصیلان شاهد و ایثارگر در دانشگاهها به‌عنوان مدرس، چگونه است؟
همان‌طور
که گفتم بیش از 1850 نفر از فارغ‌التحصیلان شاهد و ایثارگر جذب هیئت‌های
علمی دانشگاهها و مراکز آموزش عالی شده‌اند البته تعداد زیادی
مراجعه‌کننده و متقاضی داشتیم که مایل به تدریس و دریافت حق‌التدریس
بوده‌اند که ما آنها را نیز به دانشگاهها معرفی کردیم و این امکان برای
آنها فراهم شده است. البته دانشگاهها بر اساس نیاز خود تصمیم می‌گیرند و
به‌هرحال در شرایط و ضوابط خود، حداقل‌هایی را برای اساتید خود قائل هستند
مثلاً برای تدریس در مقاطع کارشناسی و کاردانی، شخص حتماً باید مدرک
کارشناسی ارشد داشته باشد و تدریس در مقطع کارشناسی ارشد، تنها برای اشخاصی
ممکن است که آزمون جامع دکترا را گذرانده باشند البته فاکتورهای علمی
دیگری نیز مانند داشتن مقالات علمی در نشریات معتبر جهانی ازجمله
فاکتورهایی است که دانشگاهها برای پذیرفتن فرزندان شاهد و ایثارگر
به‌عنوان استاد و مدرس به آنها توجه می‌کنند.
*برخی
از متقاضیان ایثارگر ازجمله فرزندان جانبازان و آزادگان نگرانی‌هایی در
خصوص میزان سهمیه خود دارند. این نگرانی‌ها چقدر واقعی است و می‌تواند مانع
از ورود این دسته از متقاضیان به رشته‌ها و دانشگاه‌های مورد نظر خودشان
شود؟
اولاً
که ما پی گیر اجرا شدن کامل قانون جامع خدمات‌رسانی به ایثارگران در
تمام مراکز آزمون ها هستیم اما در نظر داشته باشید که سهمیه ما در آزمون
سراسری هرگز تکمیل نشده و جز در برخی رشته‌ها، همیشه جای پذیرش داشته است؛
بنابراین فرزندان شاهد و ایثارگر نباید نگرانی خاصی در خصوص قبولی داشته
باشند. مضاف بر اینکه تعداد قبول‌شدگان شاهد و ایثارگر در کنکور سال جاری،
نسبت به سال قبل هفت و نیم درصد رشد داشته که از این میان، 5 درصد
پذیرفته‌شدگان در رشته‌های روزانه بوده‌اند و چهار دهم درصد از این رشد به
رشته‌های پزشکی مربوط می‌شود. در مجموع باید گفت عمده متقاضیان در آزمون
های سراسری و رشته دلخواه قبول شده‌اند ولی پراکندگی قبولی وجود داشته که
در فرایند انتقال، این دسته از پذیرفته‌شدگان به دانشگاه موردنظر خود در
شهر محل سکونتشان انتقال داده شده‌اند.
*برخی
از دانشجویان در دانشگاه‌های مختلف نسبت به پرداخت به‌موقع شهریه
گلایه‌هایی دارند. حتی مواردی داشته‌ایم که خودشان شهریه را پرداخت کرده و
در ادامه پی گیر دریافت مبلغ از بنیاد بوده‌اند. چه سازوکاری برای بهبود
شرایط در این راستا وجود دارد؟
از
سال 92 به بعد تقریباً مشکلی در این زمینه وجود نداشته است؛ چراکه قانون
به‌صورت شفاف مشخص است و اگر به هر دلیل پرداخت به‌موقع انجام نشود، طبق
قانون این مسئله به بنیاد و دانشگاه مربوط است؛ زیرا دانشجویان شاهد و
ایثارگر باید بدون دغدغه به تحصیل مشغول باشند و پرداخت شهریه‌ها به
دانشگاه‌های مختلف نیز از سوی بنیاد با سیاست واحدی پیش می‌رود که اگر هم
تأخیری در این پرداخت‌ها وجود داشته باشد، دانشجویان مسئولیتی در این تاخیر
ندارند. درهرصورت دانشگاهها موظف هستند در هر شرایطی ثبت‌نام دانشجویان را
انجام دهند و طبق قانون طلب کردن شهریه از دانشجو توسط دانشگاهها، تخطی
از قانون است.
سهمیه کنکور دانشجویان شاهد و ایثارگر به 20 درصد کاهش یافت
به گزارش ایرنا، «حسن شهرکی پور» روز سه شنبه در نشست هم اندیشی روسای
دانشگاه ها و مراکز آموزش عالی استان ایلام اظهار کرد: هدف از کاهش سهمیه
پذیرش دانشجویان ایثارگر و شاهد، ورودی آسان به دانشگاه ها در مقایسه با
گذشته و دیدگاه مردم و حتی اعضای خانواده های ایثارگر و شاهد نسبت به سهیمه
این افراد است.
وی افزود: 60 هزار دانشجو شاهد و ایثارگر تا سال 89
در کشور وجود داشت که اکنون با توجه به شرایط پذیرش در دانشگاه ها این رقم
به بیش از 176 هزار نفر افزایش یافته است.
مدیرکل آموزش عالی
بنیاد شهید و امور ایثارگران کشور سهیمه دانشجویی را همواره یک چماق بر سر
دانشجویان شاهد و ایثارگر توصیف کرد که نیاز مبرم به بازنگری داشت که این
موضوع با کاهش سهمیه تا حدودی مرتفع شد.
شهرکی پور یادآور شد:
پارسال 500 نفر از دانشجویان شاهد و ایثارگر مقطع کارشناسی ارشد همانند
دیگر دانشجویان بدون بهره گیری از سهمیه ایثارگری در مصاحبه علمی شرکت
کردند که افزون بر 300 نفر آنها در این مرحله قبول و در نهایت 267 نفر در
مرحله نهایی پذیرفته شدند.
وی اعلام کرد: یک هزار و 850 نفر از
دانشجویان شاهد و ایثارگر کشور عضو هیات های علمی دانشگاه ها بوده ، 937
نفر بورسیه ، 632 نفر دانشجو دکترا و 87 نفر نیز در رشته های فوق تخصص
وزارت بهداشت مشغول به تحصیل و فعالیت علمی هستند.
شهرکی پور بیان کرد: افزایش بینش و اطلاعات ایثارگران باعث کاهش مشکلات روحی ، روانی و بیماری های ناشی از جنگ این افراد می شود.
وی
ادامه داد: اعتبار پرداخت شهریه دانشجویان ایثارگر و شاهد در سال 89 نزدیک
به 300 میلیارد ریال بود و امسال این رقم به سه هزار و 340 میلیارد ریال
افزایش یافته است.
وی اعلام کرد: بنیاد شهید و ایثارگران سال گذشته
یک هزار و 800 میلیارد ریال برای شهریه دانشجویان شاهد و ایثارگر به
دانشگاه ها پرداخت کرد که با وجود پرداخت این هزینه باز هم به دانشگاه ها
بدهکاریم.
شهرکی پور تاکید کرد: هزینه آموزش دانشجویان شاهد و
ایثارگر در دانشگاه های دولتی بر اساس بخشنامه های سال 90 رایگان است و
باید قانونگذاران و مسوولان کشوری پاسخگوی مشکل شهریه دانشجویان به دانشگاه
ها و مراکز آموزش عالی باشند.
مدیرکل آموزش عالی بنیاد شهید و امور
ایثارگران کشور یادآور شد: دانشگاه پیام نور 430 میلیون ریال شهریه
بلاتکلیف دارد که باید رییس بنیاد شهید و وزیر علوم از طریق مراجع دولتی و
قانونی آن را تعییین تکلیف کنند.
شهرکی پور افزود: هم افزایی بسیار
خوبی با ستادهای مرکزی وزارت علوم ، وزارت بهداشت و دانشگاه ها انجام شده
تا سامانه هیچ دانشجویی در کشور به دلیل پرداخت نکردن بدهی بسته نشود.
وی اضافه کرد: بنیاد شهید و امور ایثارگران سالانه تنها یک هزار و 300 میلیارد ریال برای هزینه شهریه به دانشگاه آزاد پرداخت می کند.
وی
اظهار کرد: شمار دانشجویان شاهد و ایثارگر کشور سه برابر شده ولی به دلیل
مشکلات درآمدی دولت بودجه این سازمان از دو هزار و 400 میلیارد ریال سال
گذشته به یک هزار و 800 میلیارد ریال در سال جاری کاهش یافته است.
وی ابراز امیدواری کرد بدهی این سازمان به دانشگاه ها تا پایان شهریور پرداخت شود.
شهرکی
پور ادامه داد: دولت یازدهم 80 میلیارد ریال را برای پرداخت بخشی از طلب
دانشگاه ها تعهد کرده که تاکنون 30 میلیارد ریال آن تحویل این بنیاد شده
است.
وی یادآور شد: دشمنان انقلاب دانشجویان شاهد و ایثارگر کشور
را نشانه گرفته و با رخنه در دانشگاه ها سعی در جذب آنها و ایجاد بدبینی
نسبت به ارزش های ایثارگری و شهادت می کنند.
شهرکی پور افزود: نیابد
بین ایثارگران و فرزندان آنها شکاف و تعارض ارزشی ایجاد شود و وظیفه ما
سرکشی مداوم از این افراد، توجه به خواسته های آنان و شنیدن در دل های
آنهاست
