«قصر الحمرا»، جواهر گردشگری اسپانیا
الحـَمـراء كاخي است مشرف بر شهر گرانادا در اسپانيا، كه به عنوان يكي
از شاخصترين نمونههاي هنر شمال آفريقا و شايد يكي از مشهورترين بناهاي
اسلامي جهان به شمار ميآيد. اين بنا شامل چندين قسمت مجزاست كه در
دورههاي مختلف ساخته شده اند.
قصر
الحمرا که یک شاهکار تمام عیار معماری اسلامی به شمار می رود، در منطقه
تاریخی آندلس اسپانیا، که یکی از بناهای تاریخی ثبت شده این کشور در
فهرست میراث جهانی سازمان یونسکو به شمار می رود، بر فراز یک تپه ساخته شده
و از بخشهای مختلفی از جمله کاخ اصلی، قلعه، مسجد و حمام و باغی زیبا
تشکیل و در سالهای اخیر به یکی از مقاصد برتر گردشگری اسپانیا تبدیل شده
است.
الحمرا
شامل 3 بخش است: قصر سلطنتی، که مشهورترین بخش آن است و خودش به سه قسمت:
بارگاه، شبستان و حرمسرا تقسیم شده است، بخشهای دیگر کاخ شامل باغهای
پلکانی و قلعه هستند.
بارگاه بخشی از قصر سلطنتی
بود، جایی که سلطان به امور روزانه مملکتی و تجاری رسیدگی میکرد. این قسمت
از نظر تزیین به پای بخشهای دیگر کاخ نمیرسد و جذابترین قسمت بارگاه،
حیاط خلوت اتاق طلایی بود.
قسمت
اعظم بخش شبستان در زمان سلطنت یوسف اول در قرن 14 انجام شده و دارای
تزینات بسیار بود تا برای شرفیابی سفرا و مهمانان خاص مناسب باشد. این بنا
شامل مجموعهای از اتاقها و حیاطهای بسیار زیبا بود و یکی از مناظر
دیدنی آن حیاط پر گل با استخری که از دو طرف با صفی از بوتههای پروانش
احاطه شده بود، به شمار میرفت.
کمی جلوتر در برج
به تالار سفیران می رسیم که بزرگترین و شاید بهترین اتاق در تمام قصر
سلطنتی باشد. این تالار یک مربع کامل است و یک گنبد بسیار زیبای چوبی دارد
که به معنای هفت طبقه آسمان است.
یکی
از ویژگیهای بارز معماری الحمرا درون گرایی آن است. در الحمرا تزیینات
درونی بسیار بیشتر از هیبت بیرونی است. این کاخ پُر زینت و مجلل در داخل
دیواری دژ مانند به رنگ قرمز بنا شده است. نقشه اصلی بنا نامنظم و گسترده،
به طور عمده مشتمل است بر دو حیاط مستطیل شکل عمود بر هم که هر یک به ردیف
هایی از ورودیّه ها و سرسراها و اتاق ها راه مییابند.
حرم
کاخ الحمرا از حیاط شیران منشعب میشود و شامل مجموعهای از اتاقهای زیبا
و یک حمام است. در جنوب این سالن به تالار Abencerrajes می رسیم که دارای
حیرت انگیزترین سقفها در کل مجموعه است.
سقف یک
16 ضلعی است با تزئینات استالاگمیتی است و توسط پنجرههایی که بر روی گنبد
نصب شدهاند و نوری که بر روی آب چشمه کف منعکس میشود، روشن میشود. سقف
تالار دو خواهر نیز بسیار شگفت انگیز است و از بیش از 5000 خانه لانه
زنبوری ساخته شده است.
حیاط
شیران که کوچکتر از آن دو و دارای تزیینات بیشتر است، در طاقنماهای
چهارجانبی که متناوباً بر تکستونیها و دو ستونیهای ظریف با سرستونها
مزّین به نقوش توربافت سوارند، محصور شده و قوسها از درون سو دالبری چند
پرّه و سطح دیوارهء بالای آنها با گچبری راستخطهای درهم تنیده و کتیبه های
قرآنی زینت یافته است. در مرکز حیاط حوضحهای سنگی سوار بر پشت دروازه
پیکره شیر از سنگ سیاه تعبیه شده است.
در
تالار شاهان، به یک اثر نامتعارف هنری برمی خوریم، که تمثالهایی زنده
نمایانه از انسان است که در دین اسلام حرام دانسته میشده. سازنده این آثار
به احتمال فراوان مسیحی بوده است اما دستور ساخت آن را سلاطین دودمان نصر
صادر کرده بودند. حمامها آخرین قسمت با اهمیت حرم هستند که نمیتوان به آن
داخل شد، اما میتوان درون آن را از میان پنجره تماشا کرد.
روی
هم نمای بیرونی بین الحمراء ساده و تزیینات گوناگون آن به شیوه کاخسازی
بربرهای مراکش در درونخانه تعبیه شده است، که عبارتند از: کاشی کاری لعابی
منقوش و هفترنگ، گچبری فراوان به نقش تور بافت یا با نقوش هندسی اسلامی و
گُلهای گیاهی یا اسلیمی درهم بافته، کتیبههای حاشیهبندی شده قرآنی به
خطوط کوفی و نسخ و ریحانی.
مسلمانان
صحرانشین که آب برایشان از هر گوهری ارزشمندتر بود، با کشیدن نهرهایی از
سرچشمهها و جویبارها، باغهای کاخ را با چشمههای رویایی، فوارهها و
حوضهای کم عمق و پر انعکاس تزیین کردند. صدای زمزمه آب در سراسر باغها و
حوض خانهها به گوش میرسد و کشف چشمههای کوچک، لذت گشتن در باغ را صد
چندان میکند.
همچنین
بدون تردید در کنار معماری، هنرهای دیگر اسلامی نیز در این سرزمین مۆثر
افتادند. این تاثیر در رشتههای مختلف هنری چون شهرسازی، معماری مساجد،
کاخها، پارکها و پلها، ضرب سکه، خوشنویسی، زردوزی روی پارچه، نساجی و
کاغذسازی، چشمگیر بود و در بطن خود دارای چنان روح زیباشناسانه و قدرتمندی
بود که به همان صورت مورد تقلید اروپاییان قرار میگرفت. همچنین هنرهای
تزیینی اسلامی چون: بافندگی، کندهکاری روی فلّز و عاج، سیم و زرکوبی روی
مفرغ و فولاد با اسلوب معروف به «دمشقی» مانند ساختن، کلاه خودها و
شمشیرهای گرانبها و بهویژه انواع کاشیسازی و سفالگری با رنگهای درخشان
درهم بافته نیز شکوفان و مکتب ساز شد.
نوعی
از هنر که در دوران اسلامی در اسپانیا شکل گرفت و توسعه پیدا کرد تأثیر
شگرفی در معرفی هنر اسلامی به اروپاییان و نفوذ آن در هنرهای مدرن سدههای
بعدی داشت.
در مورد وجه تسمیه الحمراء روایات
بسیاری وجود دارد. بر اساس معتبرترین روایت، الحمراء به خاطر رنگ سرخ
دیوارهای خارجیاش كه از آجر و خشتهای خشك شده در آفتاب ساخته شدهاند، به
این نام مشهور شده است. بر اساس روایت دیگری، الحمراء به خاطر لهیب سرخ
مشعلهایی كه عملیات شبها ساختمانی این كاخ برای سالها در نورشان انجام
میشد، به این نام خوانده میشود. گروهی نیز عقیده دارند كه نام الحمراء از
نام خلیفه مؤسس آن، محمد ابن الاحمر (مشهور به محمد دوم) گرفته شده است.
اما آن چه مسلم است، این مجموعه تاریخی بین سالهای 1248 تا 1354 میلادی و
در دوران حكومت الاحمر و خلفای جانشین او ساخته شده است.
تزئینات
داخلی مجلل الحمراء به سبكهای عربی و اسلیمی را از میان خلفای مسلمان، به
یوسف اول، محمد پنجم، اسماعیل اول و … نسبت میدهند، اما نام هیچ یك از
هنرمندان و صنعتگرانی كه در ساخت این قصر نقش داشتهاند با قطعیت مشخص نشده
است. طرحهای اسلیمی و گل و بته، سنگ نوشتههایی به زبان عربی، طرحهای
هندسی و كاشیهای رنگی، از جمله مهمترین تزئینات به كار رفته در بخشهای
مختلف الحمراء هستند.
در
حال حاضر، جزایر قناری به دلیل داشتن آب و هوای مدیترانهای و سواحل پاک
مقصد نخست گردشگران خارجی اسپانیا بوده و منطقه تاریخی آندلس و شهر زیبای
بارسلون با داشتن آثاری از دوره های مختلف تاریخی از جمله دوره اسلامی
دیگر مقاصد گردشگری این کشور به شمار می روند.
زیباترین کاخ های سلطنتی در جهان
کاخ های سلطنتی بسیار زیبایی در جهان وجود دارند که
بازدید از آنها برای عموم آزاد است و هر ساله توریست های زیادی را به خود
جذب می کنند. ما نام تعدادی از آنها را برایتان آورده ایم تا اگر شما هم به
بازدید از این مکان های تاریخی علاقه دارید، به آنها سری بزنید.
1.کاخ باکینگهام، لندن
کاخ
باکینگهام در لندن اقامتگاه اصلی خانواده سلطنتی بریتانیا است. این کاخ
همچنین یکی از بزرگترین کاخهای سلطنتی فعال دنیا و اغلب مرکز رویدادهای
عمومی ویژه و مهمانیهای سلطنتی و در هنگام جشنهای ملی، مورد توجه
بریتانیاییها است. این مکان با آثار هنری و زینتی زیادی تزیین شده است.
طراحیهای داخلی اصلی از جمله استفاده گسترده از سنگ مرمرنمای رنگارنگ و
لاجوردهای آبی و صورتی، به پیشنهاد سر چارلز لانگ، که در اوایل سده نوزدهم
صورت گرفتند، هنوز دست نخورده باقی ماندهاند.
پادشاه ادوارد هفتم
دستور به نوآرایی کاخ، با طرح عصر طلایی اروپا به رنگ کرم و طلایی داد.
بسیاری از اتاقهای پذیرایی کوچکتر، به شیوه سلطنت چینیان تزیین شدهاند.
باغ کاخ باکینگهام بزرگترین باغ شخصی لندن است.
2.قصر نویشوانشتاین
قصری
است متعلق به قرن نوزدهم میلادی در جنوب استان باواریا در جنوب کشور آلمان
که توسط پادشاه وقت باوریا به نام لودویگ دوم (بایرن) ساخته شد. این قصر
هم اکنون یکی از محبوبترین نقاط توریستی در کشور آلمان است و هر ساله 1.4
میلیون توریست از آن دیدن می کنند.
3.رویال پالاس، مادرید
رویال
پالاس محل اقامت پادشاه اسپانیا است که وسعتی حدود 135000 متر مربع با
2800 اتاق دارد. این قصر همچنان محل میهمانی های رسمی و جشن های ملی است.
4.کاخ شونبرون، وین
کاخ
شونبرون به معنای «چشمه زیبا»، اقامتگاه تابستانی پادشاهان اتریش در وین
پایتخت اتریش بوده است و اکنون یکی از آثار مهم فرهنگی این کشور است که تا
سال ۱۹۶۰ بنا شده است. این کاخ که بیش از ۱۴۰۰ اتاق دارد و به سبک روکوکو
تزیین شده است یکی از جاذبههای مهم توریستی وین به شمار میآید. کاخها و
باغها نشان دهنده سلیقهها، علایق و آرزوهای پادشاهان این کشور است.
5.کاخ توپقاپی
کاخ
توپقاپی واقع در استانبول از قصرهای معروف امپراتوری عثمانی است که از
۱۴۶۵ تا ۱۸۵۳ مرکز اداری این امپراتوری بود. سلطان محمد فاتح در ۱۴۵۹ دستور
ساخت این قصر را داد و کار ساختن آن در ۱۴۶۵ به پایان رسید. این قصر بین
شاخ طلایی و دریای مرمره در استانبول واقع شده و چشماندازی بسیار عالی به
تنگه بسفر دارد.
6.کاخ هولیروود، اسکاتلند
کاخ
هولیروود قامتگاه اصلی خاندان سلطنتی بریتانیا در اسکاتلند است. این کاخ
از سده ۱۵ میلادی تاکنون محل رسمی اقامت خاندان سلطنتی بریتانیا بودهاست
که اکنون یکی از جاذبه های گردشگری این منطقه است. گالری که در این عکس
مشاهده می کنید با 96 پرتره از پادشاه تززین شده است.
7.کاخ بزرگ، بانکوک
کاخ
بزرگ مجموعهای از ساختمانهای سلطنتی در بانکوک پایتخت تایلند است که از
قرن هجدهم میلادی تا کنون، محل اقامت رسمی پادشاهان آن کشور بوده است.
ساخت این مجموعه، از سال ۱۷۸۲ میلادی آغاز شده و بطور مداوم گسترش
یافتهاست. کاخ بزرگ اکنون به عنوان یکی از جاذبه های توریستی بانکوک به
شمار می آید.
8.کاخ زمستانی، روسیه
نام
قصری در شهر سن پترزبورگ روسیه است که از سال ۱۷۳۲ میلادی تا سال ۱۹۱۷
میلادی که سال سقوط تزارها بود، محل سکونت تزارهای روسیه بوده است. این
ساختمان بیشتر به عنوان موزه ارمیتاژ شناخته می شود.
9.شهر ممنوعه
شهری
قدیمی در منطقه پکن، پایتخت کشور چین است و یکی از مهمترین دیدنیهای
تاریخی این کشور بشمار میآید. شهر ممنوعه به روایتی وسیعترین و کاملترین
مجموعه معماری چوبی در جهان است. عداد قصرها و اتاقها در شهر ممنوعه
بسیار زیاد است. میگویند جمعاً ۹۹۹۹۵ اتاق در آن وجود دارد.
به
اعتقاد پیشینیان چینی، اقامتگاه امپراتوران آسمانی دارای ۱۰ هزار اتاق است و
امپراتورانی که پسر امپراتور آسمانی دانسته میشدند باید خویشتندار بوده و
نمیبایست از شمار اتاقهای امپراتور آسمانی تجاوز میکردند. از این رو
شمار اتاقهای شهر ممنوعه نیم اتاق کمتر از شمار اتاقهای کاخ آسمانی است.
10.قصر هافبرگ، وین
این
کاخ از سال ۱۲۷۹ اقامتگاه برخی از قدرتمندترین اشخاص تاریخ اتریش، از جمله
شاهان سلسله هابزبُرگ و فرمانروایان امپراطوری اتریش بوده است. امروزه
گردشگران می توانند رد پایی از زندگی روزمره این پادشاهان را در این مکان
ببینند. به عنوان مثال وسایل ورزشی او همچنان از چهارچوب در آویزان است.
11.کاخ ورسای
کاخ
ورسای مجموعه کاخهایی در شهر ورسای در نزدیکی پاریس است که به عنوان
بزرگترین کاخهای سلطنتی جهان شناخته میشود. این کاخ به عنوان یکی از
میراث جهانی توسط یونسکو انتخاب شدهاست.
12.کاخ فونتن بلو، فرانسه
این
کاخ که حدود یک ساعت از فرانسه فاصله دارد، حدود 7 قرن خالی از سکنه بوده
است و اکنون به عنوان یکی از جاذبه های گردشگری فرانسه شناخته می شود.
13.کاخ گلستان
کاخ
گلستان مجموعهای از بناهاست که در میدان ارگ تهران قرار دارد. بناهای این
کاخ در زمانهای مختلف ساخته و نام آن از تالار گلستان واقع در عمارت
خروجی گرفته شدهاست. کاخ گلستان در سی و هفتمین اجلاس سالانه کمیته میراث
جهانی سازمان یونسکو در پنوم پن، پایتخت کامبوج، در فهرست آثار جهانی به
ثبت رسید.
این اثر شانزدهمین اثر ایرانی است که در فهرست میراث
جهانی یونسکو جای میگیرد. کاخ گلستان فضایی از ارگ سلطنتی تاریخی بوده
است. آثار هنری این مکان الهام بسیاری از هنرمندان معاصر شده است