اگر بچه دار نمی شوید حتما این مطلب را بخوانید!
بعضی زوجها با هم زندگی نمیکنند، مثلا شوهر شغلی دارد که ۳ ماه
در مسافرت است و یک ماه در خانه حضور دارد بنابراین زمانی که تخمکگذاری
آغاز میشود، از آنجا که تخمک یک شبانهروز بیشتر زنده نیست، در صورتی که
روابط زناشویی مداوم وجود نداشته نباشد، احتمال بارداری کاهش مییابد و
زمان بارداری به تعویق میافتد. واقعیتهایی را در ادامه آمده است را
بخوانید.
چقدر مقاربت لازم است؟
در سنین جوانی، زوجهایی که میخواهند بچهدار شوند، بهتر است هفتهای
۳-۲ بار رابطه زناشویی داشته باشند. برای زوجهایی که از هم دورند،
استاندارد خاصی برای تعداد روابط وجود ندارد اما بهخصوص اگر سنشان بالا
باشد، باید بعد از گذشت ۲-۵/۱ سال از اقدام به بارداری و موفق نبودن،
بررسیها آغاز شود. در کسانی که بعد از ۳۵ سالگی ازدواج میکنند یا از قبل
سابقه بیماری خاصی دارند، مثلا شوهر سابقه جراحی بیضه یا واریکوسل یا بیضه
نزولنکرده داشته باشد، باید پیش از یک سال بررسیها آغاز و در صورت نیاز
درمان شروع شود.
در مطب پزشک چه میگذرد؟
وقتی زوجی با مشکل ناباروری به متخصص مراجعه میکنند، ابتدا پزشک شرح
حال دقیقی شامل سن خانم و آقا، سابقه بیماریها، داروهایی که مصرف میکنند،
سابقه عملهای جراحی، سابقه کیست تخمدان، آپاندیسیت، جراحیهای بزرگ شکمی،
منظم بودن عادت ماهیانه و نشانگان تخمدان پلیکیستیک، درد هنگام عادت
ماهیانه و ابتلا به انواع عفونتها میگیرد. احتمال بارداری افرادی که عادت
ماهیانه مرتب دارند، بیشتر از کسانی است که هر چند وقت یکبار عادت ماهیانه
میشوند یا نشانگان تخمدان پلیکیستیک دارند.
متخصص زنان دهانه رحم خانم را از نظر عفونتها بررسی میکند و تست
پاپاسمیر میگیرد. رحم و تخمدانها را معاینه و با سونوگرافی بررسی
میکند. گاهی نیاز به انجام آزمایشهای هورمونی وجود دارد و بعد از این
مراحل درمانهای اولیه انجام میشوند. برای بررسی دلیل ناباروری، انجام یک
اسپرموگرام از مرد نیز ضرورت دارد. اگر نتیجه اسپرموگرام طبیعی باشد،
نگرانیها کم میشود اما اگر غیرطبیعی باشد، باید به متخصص اورولوژی مراجعه
کند تا معاینه و آزمایشهای اسپرموگرام و هورمونی تکرار شود و با تشخیص
قطعی، درمانها آغاز شوند.
دلیل ناباروری
معمولا در ۳۰ تا ۴۰ درصد موارد نازایی مربوط به مرد و بین ۶۰ تا ۷۰ درصد موارد مربوط به خانم است. البته گاهی مشکلات مختلفی دارند.
درمانهای زنانه ناباروری
سادهترین دلیل قابل درمان ناباروری، اشکال در تخمکگذاری است. اگر
خانمهایی که تخمکگذاری موفق ندارند، به تخمدان پلیکیستیک مبتلا هستند،
تخمدانهای کمکار دارند و… مشکل دیگری نداشته باشند، تخمدانشان با مصرف
دارو فعال و چند تخمک آزاد میشود. اگر داروها اثربخش نباشند، بررسیهای
پیشرفتهتر آغاز میشود و گرفتن عکس رنگی از رحم، بررسی رحم و دهانه رحم و
ضایعات داخل آن و لولهها لازم است. اگر تنگی یا چسبندگی لوله رحم مشاهده
شود، با هیستروسکوپی مشکل برطرف میشود و ضایعات داخل رحم و پولیپها و
چسبندگیها را هم میتوان درمان کرد. در صورتی که چسبندگی شدید یا انسداد
در لولههای رحمی وجود داشته باشد، کار سختتر میشود. البته اگر چسبندگی
یکطرفه باشد، خانم میتواند با لوله سالم دیگر باردار شود اما اگر هر دو
لوله کاملا بسته باشند، درمان سختتر میشود. این خانمها باید تحت عمل IVF
قرار بگیرند. در این عمل دارو به خانم داده میشود تا به جای یک تخمک، چند
تخمک در تخمدان رشد کند. در اتاق عمل تخمکها گرفته و با اسپرم شوهر لقاح
داده میشوند و جنین تشکیل شده به داخل رحم منتقل میشود. IVF پیشرفتهترین
روش ناباروری است.
درمانهای مردانه ناباروری
با مشاهده آزمایش اسپرموگرام، کم بودن تحرک اسپرم یا غیرطبیعی بودن
شکل آن یا کم بودن تعداد آنها مشخص میشوند. معمولا این آزمایش تکرار
میشود و اگر نتیجه باز هم مناسب نباشد، مرد باید به متخصص اورولوژی مراجعه
کند. بعد از معاینه دستگاه تناسلی و انجام بررسیها و آزمایشهای
هورمونی، در برخی موارد با تجویز دارو، کیفیت اسپرم بهبود مییابد و
بارداری رخ میدهد. تحرک اسپرم آقایان مبتلا به واریکوسل به دلیل بیشازحد
پرخون بودن سیاهرگهای بیضه که حرارت بالا در بیضه ایجاد میکنند، پایین
است ولی تعداد اسپرمها به بالای ۱۰ میلیون در هر سانتیمتر مربع میرسد
بنابراین با تلقیح یا IVF درمان انجام میشود؛ یعنی به خانم دارو میدهند و
زمانی که تخمکگذاری انجام شد، زن و شوهر به مراکز نازایی مراجعه میکنند.
نمونهای از اسپرم به آزمایشگاه تحویل داده میشود، بعد از کار روی
اسپرم و شستشو دادن آن و جداشدن اسپرمهای خوب و فعال، با سوزنی بسیار نازک
آنها را داخل رحم تزریق میکنند. این عمل سرپایی و همانند یک معاینه است و
درد و بستری شدن و بیحسی یا بیهوشی ندارد. تلقیح را چند مرتبه میتوان
تکرار کرد اما اگر پاسخ مثبت دریافت نشود، باید جراحی انجام شود.
در برخی موارد ممکن است اسپرمی در نمونه اسپرموگرام وجود نداشته باشد.
در این شرایط اگر انسدادی در مسیر لولههای تناسلی آقایان وجود داشته
باشد، به این معنی که اسپرم در بیضه ساخته شود، ولی نتواند خارج شود، با
عمل میکرو، باروری ایجاد خواهد شد یعنی از طریق پوست از بیضه اسپرم
میگیرند و داخل تخمک تزریق میکنند و بعد از تشکیل، جنین به داخل رحم خانم
منتقل خواهد شد.
چربی هایی که موجب ناباروری می شوند
ناباروری دلایل مختلفی دارد که یکی از
مهمترین آن ها تغذیه است. تغذیه ی سالم به افزایش باروری کمک و در مقابل
تغذیه ی ناسالم از قدرت باروری، هم در زنان و هم در مردان می کاهد.
مصرف چربی های ترانس = افزایش احتمال ناباروری
اسیدهای
چرب ترانس یک محصول جانبی از فرآیند تبدیل روغن های گیاهی مایع به روغن
های هیدروژنه یا جامد هستند. در هیدروژناسیون اسیدهای چرب غیراشباع،
هیدروژن به روغن های مایع اضافه می شود تا چربی پایدار و جامد مانند
مارگارین تولید شود. کره و چربی حیوانی نیز حاوی مقدار کمی اسیدهای چرب
ترانس هستند که به دلیل تخمیر باکتریایی در شکمبه گاو و گوسفند تولید شده
اند.
در محصولات گیاهی چربی های ترانس
بسیار کمی وجود دارد و بیشتر منبع مصرف چربی ترانس روغن گیاهی هیدروژنه
(جامد) یا نیمه جامد، مارگارین، روغن سرخ کردنی و فست فود ها است.
اسیدهای چرب ترانس جزو چربی های مفید
نیستند چرا که همزمان باعث بالا بردن کلسترول بد در خون (LDL) و کاهش
کلسترول خوب (HDL) می شوند.
مشکلات و بیماری هایی که با مصرف اسیدهای چرب ترانس تشدید می شوند:
* بیماری عروق کرونر قلب
* آلزایمر
* چاقی
* بیماری های کبدی
* سرطان
* دیابت نوع 2
* آلرژی
* ناباروری
طبق
نظر محققان دانشگاه هاروارد، زنانی که در تخمک گذاری و باروریشان مشکلاتی
دارند نسبت به زنان سالم و بارور، تمایل بیشتری به خوردن منابع حاوی
اسیدهای چرب ترانس دارند. همچنین، مصرف تنها 2% از کل کالری روزانه از چربی
های ترانس به جای چربی های اشباع نشده و سالم با خطر مضاعف برای این نوع
از ناباروری همراه بود.
زنان نابارور در سنین بالا قهوه و چربی های اشباع نخورند
زنان
به دلایل مختلفی ممکن است نابارور شوند که افزایش سن یکی از این دلایل
است. به این افراد مصرف ویتامین های گروه B، E، اسیدفولیک، روغن ماهی، روی،
پروبیوتیک ها و پرهیز استفاده از قهوه و چربی های ترانس بالا و به خصوص
روغن هایی که بیش از یک بار سرخ شده اند توصیه می شود. از دیگر توصیه ها به
این افراد کاهش وزن تا ۵ کیلوگرم است که میزان باروری را در افراد نابارور
در سنین بالا افزایش می دهد.
از طرفی در برخی زنان دیده شده که بر
اثر حساسیت به نور ترشح هورمون ملاتونین که بدن در ساعات شب آن را ترشح می
کند مختل می شود و روی باروری مؤثر است. زنانی که ساعت اولیه شب نمی خوابند
و در طول روز تا ظهر خوابند معمولاً ترشحات هورمونشان با اختلال مواجه می
شود و میزان باروری این افراد کاهش می یابد. برای این افراد تجویز مکمل های
ملاتونین برای تنظیم این هورمون بسیار مؤثر است و در عین حال توصیه می شود
زنان نهایتا تا ساعت ١٠:٣٠ شب بخوابند و صبح ها زودتر بیدار شوند. کلسیم،
منیزیم و نیاسین نیز برای این خانم ها تجویز می شود.
زنان نابارور در سنین بالا قهوه و چربی های اشباع نخورند
چربی های بد بر مردان هم تاثیرگزار است
تغذیه
نادرست و غلط نقش بسزایی در ناباروری مردان دارد و می تواند تأثیر بسیار
زیادی در بچه دار شدن آنان بگذارد. محققان می گویند مردانی که رژیم های
غذایی بد و یا مملو از چربی اشباع شده دارند، شانس پدر شدن خود را به نصف
کاهش می دهند.
دانشمندان هشدار داده اند که رژیم های
فاقد ارزش غذایی با کاهش میزان باروری ارتباط دارد و چربی بیش از حد در
این رژیم ها باعث پایین آمدن شمار اسپرم ها می شود.
گرچه تأثیر اضافه وزن در کاهش باروری
افراد چاق در قیاس با افراد لاغر پیش از این هم مشخص شده بود، اما تحقیق
جدید نشان می دهد حتی افراد لاغر در صورت مصرف حجم زیاد خوراکی های فاقد
ارزش غذایی، به توان باروری خود آسیب می زنند.
زنان به دلایل مختلفی ممکن است
نابارور شوند که افزایش سن یکی از این دلایل است. به این افراد مصرف
ویتامین های گروه B، E، اسیدفولیک، روغن ماهی، روی، پروبیوتیک ها و پرهیز
استفاده از قهوه و چربی های ترانس بالا و به خصوص روغن هایی که بیش از یک
بار سرخ شده اند توصیه می شود
سه مطالعه جدید که در یک کنفرانس
باروری در آمریکا ارائه شد، نشان می دهد که مصرف زیاد خوراکی های چرب امکان
باردار شدن زوج ها را کاهش می دهد و در موارد لقاح خارج از رحمی نیز موجب
می شود جنین های ضعیف تولید شوند.
گروهی از محققان دانشکده بهداشت عمومی
هاروارد و بیمارستان جنرال ماساچوست، در یک مطالعه تأثیر مصرف چربی های
ترانس را بر میزان باروری 141 مرد که سعی می کردند از طریق لقاح خارج رحمی
بچه دار شوند، بررسی کردند.
محققان متوجه شدند که میزان باروری در
زوج هایی که مردان آنها بیشترین میزان چربی های ترانس را در رژیم های
غذایی خود داشتند، در پایین ترین سطح قرار داشت.
براساس این تحقیق، مردانی که بهترین
رژیم غذایی را داشتند، از 83 درصد توان باروری برخوردار بودند، اما باروری
مردانی که بدترین رژیم غذایی را داشتند و 20 درصد کالری آن ها از چربی های
ترانس تأمین می شد، 47 درصد بود.
چربی های ترانس در مارگارین، کیک ها، بیسکویت ها و غذاهای رستورانی دیده می شود.
توصیه ها:
*
مصرف غذاهای حاوی اسیدهای چرب هیدروژنه و اشباع یعنی: روغن های جامد گیاهی
و حیوانی، گوشت و لبنیات پرچرب، فست فود ها و غذاهای فرآوری شده و چرب،
شیرینی جات، بیسکویت، شکلات، بستنی، غذاهای سرخ شده مثل پیراشکی و سیب
زمینی سرخ کرده و … را به حداقل برسانید.
* مصرف غذاهای آماده، سرخ کردنی و پر
چربی را کاهش دهید و به جای آن از غذاهای آب پز، تنوری و کبابی و انواع
میوه و سبزی استفاده کنید. برای پخت و پز و سالاد از روغن مایع کلزا
(کانولا)، آفتابگردان، سویا، زیتون و یا مخلوط آن ها و برای سرخ کردن در
منزل تنها از روغن های مخصوص سرخ کردن استفاده کنید.
* هنگام خرید کمی بیشتر حوصله به خرج
دهید و روی برچسب مواد غذایی را بخوانید. اگر روی برچسب غذایی، کلمه روغن
هیدروژنه شده یا روغن شیرینی پزی ذکر شده بود، باید دانست که آن غذا حاوی
چربی ترانس است.
* برچسب روغن به شما درصد هر یک از
اسیدهای چرب تشکیل دهنده روغن را می گوید. آن نوعی را انتخاب کنید که
اسیدهای چرب اشباع کمتری داشته باشد و اسید چرب ترانس نداشته باشد و یا در
کمترین مقدار باشد.
* غذاهایی که در ترکیب آن ها روغن به
کار رفته است از جمله انواع سس ها، چیپس و پفک و تنقلات را با دقت انتخاب
کنید و به برچسب ترکیبات تغذیه ای آن ها توجه کنید.