فواید شاه تره، خواص درمانی و دارویی گیاه شاه تره + عکس
تاریخچه گیاه شاه تره
شاه تره یا شاتره با نام علمی Fumaria officinalis گیاهی از تیره شاه‌ترگان (Fumariaceae)، علفی یکساله با ساقه ای شکننده کوتاه و شاخه دار است. دارای گل های نامنظم و برگ های بریده‌است که چون با دست نرم کنند بوی دود می‌دهد. در طعم او تلخی است.در ایران این گیاه اغلب در دامنه های زاگرس بخصوص در دشت های (بیجار کردستان) و (اقلید فارس) یافت می‌شود.در گویش عام به شاطره نیز شناخته می‌شود. شاتره از زمان عهد عتیق شناخته شده و در کتاب های “خواص گیاهان” مربوط به قرون وسطی توصیف شده است. این گیاه در طب سنتی، برای درمان اگزما و بیماری های دیگر پوستی به کار می رفته است، هم چنین به عنوان ملین و مدر مصرف می شده است. در دهه ی گذشته، این گیاه دوباره مورد توجه قرار گرفت، زیرا بنا به گزارشاتی، به احتمال زیاد عصاره ی آن در بهبودی بیماری های قلبی- عروقی و دستگاه کبدی- صفراوی موثر است.این گیاه بومی اروپا و آسیاست. در کنار جاده ها به عنوان علف هرز مزارع می روید و بیشتر توسط کشور های شرقی اروپا صادر می گردد.
خواص شاه تره – بوته شاه تره
نگاهی به خواص مفید شاه تره :
#طبع آن گرم و خشک است و به گفته حکیمان طبع آن مرکب‌القوی است و در کتاب قانون بوعلی سینا طبع شاهتره را سرد و خشک بیان نموده است.
#تصفیه کننده خون می‌باشد عرق یا ۲ گرم گیاه خشک را در ۱۵۰ سی سی آب‌جوش دم کرده به مدت ۸ روز بنوشند.
#این گیاه که خاصیت آنتی‌هیستامینی دارد کاهش‌دهنده تپش قلب، ضداسپاسم، ضدورم، ادرارآور، آرام‌بخش و پایین آورنده فشارخون بالا نیز می‌باشد.
#در طب عوام به عنوان ادرارآور و مسهل مصرف می‌شود.
#پزشکان در مورد تأثیر گیاه شاهتره بر کاهش قند خون و مقابله با دیابت اظهار داشتند: آزمایش ۱۵ روزه روی موش‌های مبتلا به دیابت نشان داد که این گیاه می‌تواند در کاهش گلوکز خون و کلسترول موثر باشد.
#شاه تره برای ریه مضر است بهتر است همراه کاسنی خورده شود.
#برای برخی از انواع تومورهای سرطانی مؤثر می‌باشد.
#نوشیدن دمکرده شاهتره برای بیماری جذام مفید می‌باشد.
#از دمکردن این گیاه در ظروف فلزی خودداری شود.
#به صورت دمکرده یک ساعت قبل از غذا بنوشید اشتهاآور می‌باشد.
#مهم ترین مصرف این گیاه برای برطرف کردن بیماری های پوستی مانند اگزماست که این اثر را مربوط به وجود اسید فوماریک موجود در آن می‌دانند. اسید فوماریک ماده‌ای است که به میزان قابل‌توجهی در این گیاه وجود دارد و در سال‌های اخیر آن را به طریقه مصنوعی نیز تهیه میکنند که در بعضی از داروها نظیر داروهای پسوریازیس (نوعی بیماری پوستی) مصرف می‌شود. از عصاره گیاه شاه تره می‌توان در کنترل علائم بیماری مزمن پوستی پسوریازیس نیز استفاده کرد.
#برای بیماری‌های سوداوی از دمکرده شاهتره استفاده گردد.
#مصرف زیاد شاهتره باعث فلج عضلات صاف و دستگاه تنفسی می‌شود.
# صفرا آور: آلکالوئید پروتوپین موجود در شاتره می تواند در مواردی باعث کاهش صفرا گردد و به اصطلاح دارای اثر Amphicholeretic است.
#همچنین در مشکلات قلبی-عروقی مصرف می شود.
#در طب عوام از شاتره به عنوان ادرار آور، مسهل و جهت رفع مشکلات پوستی از جمله اگزما استفاده می شود. اثر اخیر را مربوط به وجود اسید فوماریک در آن می دانند.
#اسید فوماریک امروزه به طریقه ی سنتزی تهیه و در بعضی از فرمولاسیون های پوستی نظیر داروهای پسوریازیس مصرف می شود.
#برای تصلب شرائین از عرق و دمکرده این گیاه استفاده شود.
#برطرف کننده کمبود ویتامین ث می‌باشد.
# از دیگر خواص درمانی گیاه شاه تره و عصاره آن می‌توان به بهبود اختلالات کبدی اشاره کرد. بررسی‌های چندین مطالعه نشان می‌دهد ترکیب‌های موجود در شاهتره از آسیب رساندن به کبد جلوگیری می‌کند.
#شاهتره مانع عفونت بدن می‌شود.
#شاهتره با افزایش تعریق بدن به کاهش تب کمک می‌کند.
#نوشیدن دمکرده آن تقویت کننده کبد است.
#جهت یبوست شاهتره تازه را در شکر جوشانده به صورت شربت میل کنند.
#جهت تبخال از دمکرده شاهتره استفاده شود.
#این گیاه برای تسکین درد، بند آوردن خونریزی، سم‌زدایی از بدن، درمان بیماری‌های انگلی و درمان یبوست سودمند است. همچنین برخی از پزشکان آلمانی و فرانسوی این گیاه را به عنوان دارویی موثر برای تصفیه خون تجویز میکنند.
#نوشیدن عرق آن استفراغ را متوقف می‌سازد.
#برای بهبود کار کبد و بازکردن انسداد آن ۳ گرم شاهتره را در ۲۵۰ سی سی آب‌جوش دمکرده روزی ۳ فنجان میل شود.
#برای اگزما ۴ گرم شاهتره را در ۲۵۰ سی سی آب‌جوش روزی ۳ فنجان دمکرده میل شود و شستشو دهید و ۶۰ گرم گیاه خشک را در یک لیتر آب جوشانده اگزما را بشویند.
#برای بیماری های کلیه از دمکرده و عرق این گیاه می‌توان استفاده کرد.
#برای جوش و خارش پوست ۴ گرم شاهتره را در ۲۵۰ گرم آب‌جوش ۲۰ دقیقه دمکرده روزی ۳ فنجان بنوشند.
#جویدن برگ تازه آن باعث محکم شدن لثه می‌گردد.
#یکی از خواصی که از نظر علمی برای این گیاه اثبات شده است صفرا آوری آن است، به همین دلیل آن را از زمان قدیم برای رفع مشکلات صفراوی مصرف می‌کرده‌اند. البته آلکالوئید پروتوپین آن می‌تواند در مواردی باعث کاهش صفرا شود.
خواص شاتره – خاصیت شاه تره
عوارض جانبی مصرف شاه تره :
۱-مصرف مقدار عادی و دارویی شاتره دارای عوارض جانبی نیست. ولی مصرف مقادیر بسیار زیاد به دلیل وجود آلکالوئیدهای ذکر شده ممکن است باعث لرز، تشنج و مرگ گردد.
۲-مصرف در بارداری و شیردهی تا کنون این موضوع مطالعه نشده است، بنابراین بهتر است در این دوران مصرف نشود.
نکات قابل توجه در رابطه با مصرف شاه تره :
۱-برای مشکلات کبدی، صفراوی و پوستی باید از دم کرده ی آن استفاده کرد و در این م نمونه ی گیاه خشک در بازار دارویی به طور طبیعی به صورت خرد شده و قطعات کوچک است و احتیاج به خرد یا پودر کردن ندارد و می توان مستقیما آب جوش روی آن ریخت.
۲-در بسیاری از موارد دیده شده است که جهت کسب اثرات مذکور شاتره، از عرق شاتره ی موجود در بازار استفاده می کند.ولی عرق شاتره دارای مقدار بسیاری ناچیزی از اسانس است و مواد موثر اصلی در آن وجود ندارد. بنابراین عرق شاتره دارای خواص اصلی شاتره نیست.
۳-توصیه می شود دم کرده ی شاتره را گرم مصرف کنید. چون ممکن است با سرد شدن، مواد موثر آن رسوب کنند.
فواید شاه تره
طرز تهیه شربت شاه تره :
شاه تره خشک و نیم کوب ۱ واحد و آب ۱۵ واحد شاهتره را در مدت شش ساعت دم کنند و صاف نموده بگذارید ته نشین شود ودر حدود نصف آن شکر داخل آن جوشانده تا قوام آید اگر منظور باز کردن گرفتگی های کبد و تصفیه خون باشد به جای شکر با سکنجبین وعناب می خورند به هر حال ۱۵۰ تا ۲۰۰ گرم از این شربت رابتدریج میل میکنند اثر آن ظاهر می شود.
شاه تره؛ گیاهی با خواص چند منظوره
– خوردن دمكرده شاهتره باعث ميشود سمومي كه در كبد جمع شده‌اند دفع گردد.
– براي تقويت مزاج يك هفته از دمكرده استفاده نموده 2 هفته استراحت مجدداً يك هفته استفاده كنيد.
– شاهتره از بين برنده سودا ميباشد عرق آن 10 صبح و 5 بعداظهر استفاده گردد.
– شاهتره صفرا را كم ميكند از عرق آن صبح و بعدازظهر استفاده شود.
– براي تقويت چشم از سرمه برگ شاهتره استفاده كنند.
– دمكرده شاهتره اشتهاآور است.
– به ياد داشته باشيد مصرف شاهتره نبايد بيش از يك هفته باشد.
– كساني كه بدن آنها كهير زده است شاهتره و سدر را با ماست مخلوط نموده بدن را بشويند.
– براي درمان خنازير 20 گرم شاهتره در 500 سيسي آب 20 دقيقه دمكرده روزي 3 فنجان ميل شود.
– شاهتره ادرارآور است.
– آب برگ شاهتره با عسل و تمبرهندي مخلوط نموده براي تقويت معده و روده بسيار مفيد است.
– براي گرفتگي كبد و طحال از روش شماره 16 استفاده شود.
– براي جلوگيري از روييدن مژههايي كه برميگردد (يعني داخل چشم ميرود) ميتوان از عصاره برگ شاهتره با عسل مخلوط نموده به مژه بكشيد.
– براي برطرف كردن جوشها و زخم دهان جوشانده شاهتره را مزمزه كنيد.
– كساني كه يبوست دارند ميتوانند از دمكرده شاهتره استفاده كنند.
– براي گزش زنبور ميتوان از ضماد شاهتره استفاده كرد.
– براي درمان تبخال 30 گرم گياه شاهتره خشك را در 500 سيسي آب جوشانده تبخال را بشوييد.
– براي بيماريهاي سرطان پوستي شاهتره مانند شماره 22 زخمها را بشوييد.
– براي عفونت لثه از دمكرده شاهتره مزمزه كنيد.
– خانمهايي كه به سن يائسگي نرسيدهاند ولي قاعدگي آنها قطع شده است ميتوانند از دمكرده شاهتره به مدت 8 روز در ماه استفاده كنند اگر چنانچه بعد از 8 روز استفاده به مدت 10 روز قاعدگي باز نشد سپس 8 روز ديگر استفاده كنند مقدار مصرف 30 گرم شاهتره در 500 سيسي آب جوشانده شود اين محلول در اختلالات قاعدگي زنان مؤثر است.
– براي بواسير از برگ شاهتره + برگ گردو بهصورت ضماد بگذاريد.
– شاهتره مسهل اخلاط سهگانه ميباشد، خصوصاً سودا و تلخي صفرا را از بين ميبرد همچنين سوداي سوخته را.
– براي چشم درد با رقيق شده شيره شاهتره چشم را بشوييد.
– كساني كه صورت آنها برافروخته است ميتوانند از ريشه شاهتره به مدت 8 روز نصف استكان صبح و نصف استكان بعدازظهر استفاده كنند.
– براي شاداب شدن پوست مخلوطي از برگ كاسني و شاهتره را كوبيده با كمي عسل و گلاب مخلوط كرده روي صورت بگذاريد يا اين كه تركيبي از عرق شاهتره و كاسني همراه گلاب و عسل روي صورت بماليد.
– زنان حامله استفاده نكنند.
