راهنماي مديريت مرغ مادر
مرغ و خروس گله مادر را صرف نظر از نژاد آنها
بايد به نحوي پرورش داد كه بازدهي مطلوب خوراك بدست آيد زيرا خوراك حدود 60 درصد
هزينه پرورش نيمچه ها را شامل مي شود اما اين بدان معنا نيست كه ارزان ترين برنامه
غذائي بايد براي پرورش نيمچه ها مورد استفاده قرار گيرد زيرا چنين برنامه اي بدون
شك منجر به كاهش توليد گله مادر خواهد شد . نيمچه هاي تجاري بايد در هنگام بلوغ
وزن بهينه اي داشته باشند كه اين وزن براي بيشتر جوجه ها در حدود 2/2 كيلوگرم در
سن 22 هفته اي مي باشد . بهترين توليد در گله مادر (صرف نظر از جوجه آنها ) با
اندكي افزايش وزن در اين سن حاصل مي شود . با توجه به امكان تغيير در ميزان اخذ
خوراك از طريق تعديل جيره و شدت محروميت غذائي كاملا روشن است كه دستيابي به وزن
مطلوب از راههاي مختلفي امكان پذير مي باشد و اين امر در هزينه هاي دوران پرورش
موثر خواهد بود . در ساليان متمادي هر دو برنامه محدوديت كيفي و كمي مواد مغذي
مورد مطالعه قرار گرفته اند .
مديريت تغذيه نيمچه هاي مادر در مراحل رشد به
تنظيم دقيق وزن بدن متكي است . مرغ هاي مادر را صرف نظر از خصوصيات جيره و روش
محدوديت غذائي بايد بر اساس وزن و شرايط بدن تغذيه نمود .
در سالهاي اخير به استفاده از جيره هاي پيش از
تخم گذاري توجه زيادي شده است . به طور سنتي از چنين جيره هائي به عنوان يك مرحله
انتقال براي متابوليسم كلسيم استفاده مي شده است همان طور كه قبلا ذكر شد وزن بدن
در هنگام بلوغ تاثير زيادي به توليد مطلوب مرغ هاي مادر دارد و تغذيه پيش از تخم
گذاري مي تواند در مديريت اين وزن مطلوب سودمند باشد .مرغ مادر بالغ نيز
مشابه پرندگان در حال رشد جهت كنترل وزن
با مقدار محدودي خوراك تغذيه شوند . بعد از سن 20 هفتگي صرف نظر از برنامه دوران
پرورش نيمچه تمامي مرغ ها بايد به طور روزانه تغذيه شوند .ترديدي وجود ندارد كه
آنها با مديريت موفق در هنگام پرورش نيمچه بازده مطلوبي در زمان تخم گذاري حاصل مي
گردد . با اين وجود ميزان خوراك مصرفي در اوايل دوران تخم گذاري بايد بر اساس توليد
تخم مرغ ، وزن بدن و مدت مصرف خوراك تنظيم شود . هر سه عامل فوق در تغذيه نيمچه
هاي مادر گوشتي بسيار حائز اهميت مي باشد و نبايد مجزا از يكديگر مورد توجه قرار
گيرد .
خروس ها:
وضعيت و عملكرد خروس ها براي توليد مطلوب جوجه
به ازاي هر مرغ مهم مي باشد . بخش عمده كاهش قابليت جوجه در آوري به خاطر ناباروري
است كه به دليل عدم حضور اسپرم در مجراي تخم است . بنابراين در اكثر شرايط كاهش
قابليت جوجه كشي بخاطر وضعيت بدني نامناسب مرغ ها و يا خروس هاست كه سبب كاهش
فعاليت جنسي آنان مي شود .
از يك روزگي تا نوزده هفتگي خروس ها را مي توان
همراه با مرغ ها يا به صورت مجزا پرورش داد ولي در هر صورت خروس ها معمولا با جيره
هاي پيشدان و رشد مرغ ها تغذيه مي شوند . اين وضعيت مشكل عمده اي را ايجاد نمي كند
زيرا تا مرحله بلوغ احتياجات آنها تفاوت چنداني ندارد ولي اگر خروس ها جدا پرورش
داده شوند به خوبي مي توان رشد آنها را كنترل كرد . از سن بلوغ به بعد بايد خروس
ها به صورت مجزا با جيره ويژه تغذيه شوند . اين جيره ويژه بايد نسبت به جيره مرغ
ها از پروتئين ، اسيد آمينه ها و كلسيم كمتري برخوردار باشد . مزيت استفاده از
جيره ويژه خروس ها تامين دقيق تر احتياجات غذائي آنهاست .
بیماریهایی که در گوسفندان از اهمیت بیشتری برخوردار هستند
آبسه پا:
آبسه پا: آبسه پا یا نتیجه دانه
های علوفه است و یا آبسه عفونی است. در صورت اول باید با پنس و با احتیاط
دانه های علوفه را برداشت و محل زخم را ضد عفونی کرد. در حالت دوم باید پس
از نرم شدن آبسه با پماد اکتیول، با اسکالپل شکاف کوچکی داده تا چرک خارج
شود پس از آن از آنتی بیوتیک ها را استفاده نمود.
آرتریت:
بیماری آرتریت یا تورم مفصل
معمولا در بره های از یک هفته تا چند ماهه بروز می کند. بیماری عفونی است
که در مفاصل جایگزین می شود و اصولا مفاصل پاها را مبتلا می سازد و شیوع آن
بیشتر در بره هایی است که در جاهای سربسته متولد می شوند. بیماری به دو
شکل چرکی و غیر چرکی دیده می شود. در نوع چرکی که به محدوده در بره ها بروز
می کند در ماه اول به صورت یک لنگش حاد مشخص می شود و مفاصل آلوده کاملا
متورم می گردد. در نوع غیر چرکی که از یک هفتگی تا ۵ ماهگی است بره های
جوان به سختی راه رفته و در موقع حرکت درد کاملا مشخص است. لنگش گاهی در هر
چهار دست و پا ولی عموما در یک پا واضح تر است. در این نوع ارتریت تورم
مفصل کمتر دیده می شود.
پیشگیری:
رعایت اصول
بهداشتی در بره ها امری الزامی است. در محل های سرپوشیده که بیماری از طریق
بند ناف منتقل می شود ضد عفونی بند ناف و اطراف آن با تنطور ید ضروری است.
درمان:
در حالت حاد بیماری درمان با آنتی بیوتیک ها توصیه می شود.
آنا پلاسموز:
این بیماری در گوسفند و بز به
صورت نهفته بروز می کند. در بعضی موارد ممکن است کم خونی شدید بروز کند.
بیماری تجربی در بره با نشانی های تب، یبوست یا اسهال، مخاط چشم رنگ پریده و
کم خونی شدید ۱۵ الی ۲۰ روز پس از تزریق همراه است و احتمالا بیماری توسط
کنه و پشه ها منتقل می گردد.
درمان:
برای درمان بر
استفاده از آنتی بیوتیک های وسیع الطیف متمرکز می گردد. برای از بین بردن
نشانه های بیماری ترزیق یک بار تتراسیکلین به مقدار ۶ تا ۱۰ میلی گرم برای
هر کیلو وزن حیوان کفایت می کند.
انسداد مری:
این بیماری به ندرت در گوسفندان
دیده می شود. در صورتی که گوسفند از ریشه های غده ای مثل چغندر، هویج،
شلغم و … تغذیه می کند امکان بروز بیماری وجود دارد. در صورت ابتلا به
بیماری حیوان ناآرام بوده آروغ نمی زند و بزاقش از دهان آویزان است. نفخ
نشانه های همیشگی بیماری است.
درمان:
برای جلوگیری از مرگ در صورت
نفخ شدید می توان از تروکا استفاده کرد. مواد لزج کننده به مقدار کم در
جابجا کردن عامل بیماری موثر است. با فشار آرام می توان جسم خارجی را به
سوی شکمبه حرکت داد. در صورت کنترل نفخ، امکان برطرف شدن بیماری با گذشت
زمان می باشد.
برنام:
نام دیگر بیماری مننگو آنسفالیت
عفونی است. عامل بیماری ویروسی است و می تواند از راه دهان و استنشاق وارد
بدن گردد. علائم بیماری عدم تعادل پاها و حرکت بی اراده و بالا بودن چشم
ها همراه با ورم ملتحمه چشم و حرکات تشنجی در ستون مهره هاست. این بیماری
درمان مشخصی ندارد.
گوسفند نایروبی:
عامل بیماری ویروس است. انتقال
از راه کنه های آلوده است. پییشگیری با از بین بردن کنه های آلوده است.
علائم بیماری اسهال و تب و تنگی نفس و اسهال سبز آبکی و تورم فرج می باشد.
بیماری درمان مشخصی ندارد.
پیلو نفریت:
بیماری باکتریال دستگاه ادراری
است. بروز پیلو نفریت به تدریج بیماری را به مثانه، حالبها و کلیه ها
انتقال داده و بافت کلیه ها را متلاشی نموده و با انسداد مجاری ادرار باعث
مرگ حیوان می شود. خروج ادرار خونی، درد دل، اشتهای زیاد و کم، ضعیف شدن،
کاهش شیر، چرک و بلغم در ادرار از علائم بیماری است.
پیشگیری: روش خاصی به جز جدا کردن دامهای آلوده از سالم توصیه نمی شود.
درمان: پنیسیلین با دوز بالا معمولا در درمان بیماری به کار می رود.
