اینکه خداوند نور آسمانها و زمین است، آیا منظور نور محسوس است؟ اگر نیست به چه معنا است؟
.
مراد از “نور” در آیه کریمه “اللَّه نور السموات و الارض…”مسلماً نور
حسى و محسوس، نیست. زیرا نور محسوس از خواص وکیفیات مادّى عارض بر جسم است
،و ادله عقلى که جسمانیت را از خداوند متعال نفى مىنماید، مانع از آن
مىشود که خداوند را نور محسوس مادى بدانیم.
افزون بر این بسیارى از آیات الهى ادراک بصرى و
مثلیت هر چیزى را به خداوند متعال نفى مىکند، که دلیلى قرآنى بر جسمانى
نبودن خدا است، و از این رو، اگر از خداوند به “نور آسمانها و زمین” تعبیر
شده است منظور نور محسوس نمىتواند باشد.
2.”نور” عبارت است از چیزى که ظاهر بالذات و
مُظْهر غیر باشد. یعنى روشن و روشن کننده و پیدا و پیدا کننده است، خواه
نور محسوس باشد، مثل نور خورشید و ستارگان و چراغ، و خواه نور غیر محسوس
مانند علم و ایمان.
البته معناى ابتدایى که از “نور” به ذهن
مىرسد، همان نور حسى است، اما با دقت درمعناى نور که همان “ظاهر بالذات و
مظهر غیر” است ،و با تحلیل آن، اطلاق نور به امور معنوى که روشنایى بخش جان
و باطن است، صحیح خواهد بود. چنانکه قرآن مجید از “ایمان” به عنوان نورى
که به مومن داده مىشود، یاد کرده است و عرفا به “عشق” نور اطلاق کردهاند.
3. از آنجا که ذات خداوند پیدا و روشن است و
باعث پیدایش و روشنى هر چیز دیگر است، زیرا خالق و ایجاد کننده آنان است،
اطلاق کلمه “نور” بر خداوند صحیح است بلکه چون وجود هر چیزى باعث ظهور آن
چیز براى دیگران است باید گفت که مصداق تام نور همان “وجود” است، پس خداوند
متعال کاملترین مصداق “نور” مىباشد و ظاهر بالذات و مُظْهِر واقعى اوست،
از این رو باید اذعان کرد که او نورى است که آسمانها و زمین به وسیله او
ظهور یافتهاند.
4. تعبیر به آسمانها و زمین کنایة از کل عالم
هستى و همه مخلوقات عِلْوى و سِفْلى و جهان غیب و شهادت است، نه اینکه
منظور فقط همین آسمان بالاى سر باشد. پس معناى “الله نورالسموات و الارض”
این است که: خداوند نور تمام جهان است.
و اما اینکه درآیه تعبیر به “نور” کرده است و
نه “پدید آورنده”، براى تنبه براین نکته است که، همانطور که “نور” ظاهر است
و نیاز به ظاهر کننده ندارد، خداوند متعال هم، خود ظاهر و روشن و واضح است
و براى شناخت او نیازى به وجود واسطه و مُظْهِر نیست. چنانکه اهل عرفان به
پیروى از انبیا و امامان(ع) فرمودهاند مخلوقات راباید در پرتو وجود و نور
خداوند شناخت نه اینکه خدا را به واسطه مخلوقات و آثار شناسایى نمود. براى
اولیاى الهى همه چیز درپرتو نور خدا روشن است و غیر از نور او دیده
نمىشود و اگر نور الاهى نباشد همه چیز در تاریکى عدم مىباشند، پس استفاده
مهم از این آیه این است که :خداوند متعال براى هیچ موجودى مجهول نیست ،چون
ظهور تمام اشیا، ناشى از ظهور و اظهار او است. خداوند غایب نیست تا از
طریق مخلوقاتش مکشوف گردد، بلکه متجلى به تمام ذات است و خفاى او از دید
صاحبان معرفت ناقص، مىتواند ازفرط شدت نور او باشد “یامن هو اختفى لفرط
نوره، الظاهر الباطن فى ظهوره”.
5. و نکته دیگرى که از این آیه به دست مىآید
این است: ما به خدا “نور” مىگوییم اما “نور اعظم” اطلاق نمىکنیم. و این
عقیده “مانویه” که خداوند را “نور اعظم” مىدانند، یعنى یک نور حسّى در
کنار سایر نورها امابزرگتر و بالاتر، عقیده صحیح و حقى نیست. بلکه خداوند
از نظر قرآن “نور محض” است و غیر حسى، یعنى تنها نور عالم وجود، و هر چیزى
غیر از او “ظلمت “است. به تعبیر ادعیه “نورالنور” است، یعنى نور واقعى او
است و اگر نورى هست به برکت وجود و نور حق است.
6. در تفسیر و تأویل و تطبیق آیه کریمه، اقوال
و روایات مختلفى وجود دارد که براى آگاهى از آنان به کتابهاى مربوط و
تفاسیر و مجامع روایى مىتوان مراجعه نمود.
پاسخ تفصیلی
بدون شک، اینکه در قرآن از خداوند تعبیر به “نور” شده است “اللَّه نور السموات ولارض”،[1]
منظور نور حسى نیست. نور محسوس، مخلوقى از مخلوقات خداوند است، چنانکه
قرآن در سوره انعام، آیه اول مىفرماید “سپاس مخصوص خدایى است که آفریننده
آسمانها و زمین و قرار دهنده (خالق) نور و ظلمت است”.
فلاسفه و متکلمان و مفسران قرآن هر کدام دلایلى متقنبر “جسم” نبودن خداوند، ارایه نمودهاند[2]. از این رو اطلاق اسم “نور” بر خداوند نمىتواند به معناى نور محسوس باشد که به عنوان جسم و یا از خواص جسم و عارض بر جسم است.
از میان مفسران متکلم، شاید “فخر رازى” بیش از
دیگران به این مطلب پرداخته و در تفسیر جمله “الله نور السموات و الارض”،
شش برهان بر جسمانى نبودن خداوند، و اینکه این نور نمىتواند نور محسوس و
مادى باشد ذکر مىکند.[3]
مهمتر اینکه آیات بسیارى در قرآن کریم وجود دارد که نفى حدوث و جسمانى
بودن از خدا مىکنند. افزون بر آنچه بیان شد، آیه “لیس کمثله شىء” که در
چندین جاى قرآن آمده است، هرگونه مثلیت و مشابهتى را براى خداوند متعال نفى
مىکند. پس نورانیت خداوند هم نمىتواند همین نورانیت محسوس باشد زیرا که
این نورانیت مثل و مانند بسیارى دارد.
معناى “نور”: علامه طباطبایى درتحلیل معناى
کلمه “نور “مىفرمایند: “کلمه نورمعنایى معروف دارد، و آن عبارتست از چیزى
که اجسام تیره را براى دیدن ما روشن مىکند، و هر چیزى به وسیله آن ظاهر و
هویدا مىگردد. البته خود نور براى ما ذاتاً مکشوف و هویدا است و چیز دیگرى
آن را ظاهر نمىکند؛ پس نور عبارتست ازچیزى که “ظاهر بالذات و ظاهر کننده
غیر” است.
این اولین معنایى است که کلمه “نور” را براى
آن وضع کردهاند، بعداً به نحو استعاره یا حقیقت ثانویه به هر چیزى که
محسوسات را مکشوف مىسازد استعمال نمودند. در مرحله بعدى، معناى آن را بر
غیر محسوس هم اطلاق کردند. از این رو “عقل” را نورى خواندند که معقولات را
ظاهر مىکند، و همه این استفادهها با تحلیل در معناى “نور” به دست مىآید
که عبارتست از “الظاهر بذاته المظهر لغیره”.[4]
پس آنچه ابتدائاً از کلمه “نور” فهمیده
مىشود، نور محسوس است که از اجسام نورانى پراکنده مىشود، مانند خورشید،
ستارگان، و چراغ و لامپهایى که ساخته دست بشرند، که اگر این نورها نبود،
جهان تاریک بود ولى با وجود آنان، فضا روشن است.
اما حقیقت و تعریف دقیق نور از نظر دانشمندان
فیزیک سخن دیگرى است و شاید از نظر آنان حقیقت نور کاملاً کشف نشده باشد یا
در مورد حقیقت نور اختلاف داشته باشند، آنچه مسلم است این که در عالم ماده
چیزى به نام “نور” وجود دارد که از اجسامى برمىخیزد که نورانى هستند و در
اصطلاح به آنها “منبع نورانى” اطلاق مىگردد. ولى اطلاق کلمه “نور” منحصر
در نور حسى نیست، بلکه بر هر چیزى که “روشن و روشن کننده” باشد و یا به
تعبیر دیگر “پیدا و پیدا کننده” باشد گفته مىشود: مثلاً در مورد “علم”
مىگوییم: “علم نور است” چون در ذاتش روشنایى است و واقعیتهایى را هم روشن
مىسازد.[5]
چنانکه قرآن مجید در مورد مؤمن مىفرماید:
“آیا آن کسى که مُرده بود و ما زندهاش کردیم و براى او نورى قرار دادیم که
با آن در میان مردم راه مىرود…”[6]
پس در فرهنگ قرآنى، ایمان “نور” است، و از آنجا که ایمان، به مؤمن نورانیت
قلب و باطن مىبخشد و هدف و مقصد را نشان او مىدهد و به سعادت رهنمون
مىسازد، اطلاق “نور” بر آن صحیح است. چنانکه عرفا به عشق “نور” مىگویند.
مولوى مىگوید:
عشق قهار است و من مقهور عشق
چون قمر روشن شدم از نور عشق[7]
اطلاق کلمه “نور” بر خداوند:
اطلاق کلمه “نور” بر خداوند نیز صحیح است زیرا که در قرآن و روایات، چنین اطلاقى صورت گرفته است،[8]
ولى باید توجه داشت که اگر مىگوییم “خدا نور است”، مقصود نور حسى و مادى
نیست، بلکه به این معناست که ذات الهى، ذات پیدا و پیدا کننده است، روشن و
روشن کننده است، پیدایی و روشنایی هر چیزی از پرتو ذات او است ولى او خود
پیدا و روشن است، چیزى او را پیدا و روشن نساخته است. از این رو مىتوانیم
بگوییم: “خدا نور است”.
علامه طباطبایى مىفرماید: “چون وجود و هستى
هر چیزى باعث ظهور آن چیز براى دیگران است، پس مصداق تام نور، همان وجود
است، و از سوى دیگر چون موجودات امکانى وجودشان به ایجاد حق تعالى است، پس
خداوند متعال کاملترین مصداق نور مىباشد، اوست که ظاهر بالذات و ظاهر
کننده ما سواى خویش است، و هر موجودى به وسیله او ظهور مىیابد و موجود
مىشود. پس خداى سبحان نورى است که به وسیله او آسمانها و زمین ظهور
یافتهاند، و مراد از جمله “اللَّه نور السموات و الارض”،[9] همین مىباشد.
معناى “الله نور السموات و الارض”: از مطالب
گذشته روشن شد که اگر مىگوییم “خدا نور آسمانها و زمین” است به این
معناست که خدا مُظْهِر و روشن کننده و پدید آورنده آسمانها و زمین است و
تعبیر به آسمانها و زمین به معناى تمام عالم هستى و همه مخلوقات علوى و
سفلى و غیب و شهادت است.[10]
نه اینکه فقط منظور همین آسمان بالاى سر و زمین زیر پایمان باشد. پس معناى
آیه این است: خداوند نور تمام جهان است. و تعبیر به “نور” و نه “پدید
آورنده”، براى متوجه نمودن به این مطلب است که همانطور که “نور” خودش ظاهر
است و نیاز به ظاهر کننده ندارد، و مُظْهِر و روشنى بخش سایر اشیا است،
خداوند متعال هم، نیاز به ظاهر کننده و پدید آورنده ندارد، و موجودى ظاهر و
روشن و واضح و بدیهى است، و استدلال براى وجود او، نیاز به واسطه نیست و
مظهر و پدید آورنده سایر موجودات جهان هستى است. به تعبیر حاجى سبزوارى :
“یامن هو اختفى لفرط نوره”[11]، یعنى اى کسى که از فرط شدت نورش پنهان و مخفى گشته است.
پس چنانکه اهل عرفان (به تبع از عرفان انبیا و
امامان(ع) بیان کردهاند خداوند خود متجلى به تمام معنا و روشن کامل است و
براى توجه به او و تنبه به وجود او، نیازمند وساطت مخلوقاتش نیست. به سخن
دیگر، براى استدلال بر وجود خداوند باید استدلال لمّى کرد نه انّى.[12]
باید اول خدا را شناخت و از شناخت او پى به مخلوقاتش برد، نه اینکه اول
مخلوقات را شناخت و پس از شناخت آنها، خدا را در پرتو نور آنها شناخت.
چنانکه دردعاى عرفه امام حسین (ع) آمده است:
“الهى ترددى فى الاثار یوجب بعد المزار”: “خداوند توجه من به آثار و
مخلوقاتت موجب دورى از دیدار وزیارت تو مى گردد. و امیرالمومنین (ع) در
دعاى کمیل مىفرماید: “و بنور وجهک الذى اضاء له کل شىء”[13]
سوگند به نور چهره ات که همه چیز به آن روشن است.” اگر نور چهره تو و ذات
تو نباشد همه چیز تاریک است، یعنى هیچ چیز نیست و همه چیز در تاریکى عدم
است. اگر نور ذات تو نباشد همه اشیا در تاریکى “نیستى” باقى خواهند ماند،
نه اینکه اشیا در یک تاریکى نظیر تاریکى شب هستند. پس باید گفت: خداوند
متعال نور محض است و در مقابل او هیچ چیز نور نیست و همه نورها در مقابل او
“ظلمت” هستند، چون تنها وجودى که در ذات خود پیدا و پیدا کننده است فقط
خدا است؛ سایر اشیا اگر پیدا و پیداکننده هستند در ذات خودشان تاریک هستند و
خدا آنها را “پیدا” و “پیدا کننده” کرده است.[14]
از این رو علامه طباطبایى استفاده زیبایى از
این آیه نموده است: “پس استفاده مىشود که خداى تعالى براى هیچ موجودى
مجهول نیست، چون ظهور تمامى اشیا براى خود یا براى غیر، ناشى از اظهار
خداست، اگر خدا چیزى را اظهار نمىکرد و هستى نمىبخشید، ظهورى نمىیافت؛
پس قبل از هر چیز، ظاهر بالذات خدا است… نتیجه اینکه مراد از “نور” در
جمله “خدا نور آسمانها و زمین است”، نور خداست که از آن نور عام، عالمى
نشأت مى گیرد، نورى که هر چیزى به وسیله آن روشن مىشود، و با “وجود” هر
چیزى مساوى است، و این همان رحمت عام الهى است”.[15]
پس، از نظر فرهنگ قرآنى، خداوند متعال یک غایب
و یک مخفى بالذات نیست تا از طریق مخلوقات و عالم خلقت و آسمان و زمین
مکشوف و هویدا گردد بلکه چنین معرفتى، ناقص و ضعیف و ابتدایى است. معرفت
واقعى این است که جهان به خدا شناخته شود، نه خدا به جهان. و این آیه
مىفرماید که خداوند در کمال کشف و روشنى و بداهت است.
“نور” یا “نور اعظم”:
نکته دیگرى که از این آیه استفاده مىشود این
است: ما به خداوند “نور” مىگوییم، اما “نور اعظم” نمىگوییم، که معنایش
این است که نورهایى داریم که یکى بزرگتر و دیگرى کوچکتر است و خدا نور
بزرگتر است. بلکه از نظر قرآنى یک نور بیشتر وجود ندارد و آن خدا است و
باقى، ظلمت و عدمند. بله، در مقایسه اشیا با یکدیگر یکى نور است و دیگرى
نور نیست. مثلاً علم و ایمان و عقل و… نورند، اما خود اینها نورانیتشان
را از خدا کسب کردهاند. پس در مقابل خدا نور نیستند و یا به تعبیر دیگر
خداوند “نور النور است”.[16]
یعنى نور همه نورها است نه اینکه نوراعظم باشد. پس این عقیده که به
“مانویه” نسبت داده شده است که ایشان خداوند را “نور اعظم” مىنامیدند، او
را به عنوان یک “نور حسى” ولى بالاترین و بزرگترین نور در عالم مىدانستند
به هر حال هر کس این عقیده را داشته باشد، یک عقیده خلاف و باطلى است.[17]
در پایان سخن، به روایتى از امام رضا (ع)
اشاره مىکنیم که ایشان در پاسخ عباس بن هلال که در مورد آیه “اللَّه نور
السموات و الارض” از ایشان سؤال نموده بود، فرمود: “ادى است براى اهل آسمان
و هادى است براى اهل زمین”.[18]
این سوره را به فرزندانتان آموزش دهید
یکی از نعمت های خدای سبحان فرزندان پاک و معصوم هستند که خداوند به بشر عنایت کرده است.
کودکان زمینه تربیتی بالایی دارند و هر آنچه به آنها آموزش دهیم فرا می گیرند.
یکی از راه های سپاسگزاری و شکرگزاری از خداوند برای این نعمت های با صفا تربیت درست ایشان است.
یکی از مواردی که در مورد فرزندان به ما توصیه شده است آموزش قرآن کریم به آنها است.
تلاوت قرآن در خانه بر سایر افراد
خانواده اثر دارد، پدر و مادری که خواندن قرآن جزو برنامه زندگی آنان است
فرزندانشان نیز به فراگیری و خواندن قرآن علاقه مند می شوند و این خود یکی
از راه های تعلیم قرآن به فرزندان است، زیرا کودک و نوجوان به طور عمده تحت
تأثیر سخنان والدین، معلمان و دوستان است و این تأثیرپذیری در کودکی بیشتر
از پدر و مادر است.
مادر سید محمدحسین (علم الهدی) معمولاً او
را با خود به جلسات حفظی که اداره برگزار می کرد می برد، در سن 2.5 سالگی
پدرش دریافت که علم الهدی با خود آیاتی از قرآن را زمزمه می کند، لذا با
فراست دریافت که او استعداد و آمادگی لازم برای حفظ قرآن را دارد و زمزمه
آیاتی از جزء 30 به خاطر حضور او در جلسات حفظ قرآن به همراه مادرش بوده،
آیاتی را که شاگردان حفظ کرده و در جلسه تحویل می دادند شنیده و حفظ کرده
است.
پس به صورت منسجم حفظ قرآن را با او
شروع کرد و نتیجه ای بسیار عالی از موقع شناسی خود در استعدادیابی کودکش به
دست آورد که اکنون اثرات آن در داخل و خارج کشور باعث رونق بخشیدن به
محافل حفظ قرآن شده است…
بنابراین محیط را برای کودک قرآنی کنید و منتظر باشید او پیشقدم شود…
مهم ترین حق فرزند بر پدر و مادر
یکی
از حقوق فرزندان، تعلیم قرآن به آنهاست؛ امیرالمۆمنین علی (علیه السلام)
در این باره می فرماید: فرزند را بر پدر حقی است و پدر را بر فرزند حقی، حق
پدر بر فرزند آن است که فرزند در هر چیز جز نافرمانی خدای سبحان او را
فرمان برد و حق فرزند بر پدر آن است که او را نام نیکو نهد و نیکو تربیت
کند و قرآنش تعلیم دهد.
این تعلیم قرآن می تواند توسط خود پدر
به طور مستقیم صورت گیرد و یا اینکه برای فرزندش معلم قرآن بگیرد که در
این رابطه اکثر مسلمین غافل بوده و پدران به این حق عمل نمی کنند.
در روایتی است که اگر معلمی به کودکی
بسم الله الرحمن الرحیم یاد دهد خداوند آن کودک و آن معلم و پدر و مادر
کودک را از دوزخ نجات می دهد. (تفسیر منهج الصادقین ذیل یه اول حمد)
پدر
و مادری که در خانه با صدای بلند قرآن می خوانند اثر تربیتی در روح و جان
فرزندانشان می گذارد و آنان را به قرآن علاقمند می کنند.
شیوه های آموزش قرآن به کودکان
رسول
خدا (صلی الله علیه و آله) می فرماید: “هیچ مردی فرزند خود را قرآن
نیاموزد مگر این که خداوند پدر و مادر کودک را در روز قیامت تاج پادشاهی
عطا کند و دو لباس بهشتی به آنان بپوشاند که هرگز مردم مانند آن را ندیده
باشند”. (وسائل الشیعه، ج 4، ص 825)
در روایتی از پیامبر اکرم (صلی الله
علیه و آله) است که می فرماید: “فرزندانتان را بر سه ویژگی تربیت کنید:
محبت پیامبرتان، محبت اهل بیت علیهم السلام و قرآن”.(کنز العمال، ج 16، ص
456)
ائمه معصومین (علیهم السلام) پدران و
مادران را برای انجام این مهم، فراوان تشویق كرده و اجر و پاداش معنوی
خداوند را در قبال این عمل یادآور شده اند .امام حسن عسكری (علیه السلام)
فرمودند: خدواند به پدر و مادر پاداش فراوانی را عنایت می كند. آنان با
شگفتی سؤال می كنند: پروردگارا ! این همه تفضل درباره ما در قبال چیست؟
اعمال ما شایسته چنین پاداشی نبوده است. در جواب آنها گفته می شود: هذه
بتعلیم كما ولد كما القرآن و تبصیر كما ایه بدین الاسلام. این همه عنایت و
نعمت، پاداش شماست كه به فرزند خود كتاب خدا، قرآن را آموختید و او را در
آیین اسلام بصیر و بینا تربیت كردید. (جمعی از استادان ،1382 ص 182)
سوره ای که آموزش آن به کودک سفارش شده است
در
مورد اهمیت تعلیم قرآن، از امام صادق (علیه السلام) روایت شده: «سوره ی یس
را به فرزندان خود بیاموزید؛ «فانها ریحانة القرآن؛ زیرا که آن گل خوشبوی
قرآن است» (کتاب شریفه ی «فضائل القرآن و العترة»، تألیف مرحوم آیة اللّه
حاج میرزا ابوالفضل نجفی قدسی اصفهانی(ره))
سوره یس یکی از زیباترین سوره های قرآن کریم است که برکات و مزایای بسیاری در مورد این سوره در روایات ذکر شده است.
همچنین بزرگان و علما هم توصیه بسیار
برای تلاوت این سوره به ما داشته اند. از جمله ایشان آیة الله وحید خراسانی
است که سیره عملی خودشان اینست که هر صبح این سوره تلاوت می کنند و توصیه
کرده اند که هر صبح است سوره تلاوت شود و به صدیقه کبری حضرت فاطمه زهرا
علیهماالسلام هدیه شود.
عنایاتی خاص در قبال آموزش قرآن به فرزندان
از
پیامبر بزرگوار و اهل بیت عصمت – علیهم السّلام – روایات زیادى وارد شده
كه خداوند در برابر آموزش قرآن به فرزندان عنایت خاصى در روز قیامت به
پدران و مادران دارد.
الف – تاج گذارى پدران و مادران از طرف خداوند
معاذ
گوید از رسول خدا (صلی الله و علیه و آله ) شنیدم مى فرمود: هیچ مردى
فرزند خود را قرآن نیاموزد مگر اینكه خداوند پدر و مادر كودك را در روز
قیامت تاج پادشاهى عطا كند و دو لباس بهشتى به آنان بپوشاند كه هرگز مردم
مانند آن را ندیده باشند. (وسائل الشیعه ، ج 4، ص 825)
ب – لباس بهشتى جایزه تعلیم قرآن:
امام
صادق (علیه السلام ) فرمود: هر كس به فرزند خود قرآن یاد دهد روز قیامت
پدر و مادرش را فراخوانند و دو لباس ٍ بهشتى به آنان بپوشانند كه از نور آن
چهره بهشتیان روشن و پر فروغ گردد. ( عده الداعى ، ص 79؛ وسائل الشیعه ، ج
15، ص 194)
ج – پاداش شگفت انگیز:
عایشه
از رسول خدا (صلی الله و علیه و آله ) نقل كند كه فرمود: هر كه فرزند خود
را قرآن بیاموزد خداوند روز قیامت حلقه افتخارى به گردن او آویزد كه باعث
حیرت اوّلین و آخرین شود. (كتاب العیال ، ج 1، ص 478)
د – سیماى اخروى آموزش قرآن:
امام صادق (علیه السلام ) فرمود:
قرآن
را بیاموزید زیرا روز قیامت قرآن به صورت جوانى زیبا و سفید روى به سوى
صاحبش آمده به او مى گوید: من همان قرآنى هستم كه شبهایت را به بیدارى
كشانده و در وسط روز تشنه ات گذاشته و آب دهانت را خشك كرده و اشك چشمت را
جارى ساخته بودم. پس (امروز) شاد و مسرور باش، سپس تاجى بیاورند و بر سر او
بگذارند و برات رهایى از آتش جهنم را به دست راست او و جاودانگى در بهشت
را به دست چپش بدهند، و دو لباس بهشتى به او بپوشانند و به او گفته شود
بخوان و بالا برو، و او به هر آیه اى كه بخواند درجه اى بالاتر رود، سپس
اگر پدر و مادرش مومن بوده اند دو لباس بهشتى بر آنان بپوشانند و به آنان
گفته شود این پاداش براى آن است كه به فرزندتان قرآن یاد دادید. (كافى ، ج
2، ص 441)
ه – سنگینى نامه عمل و تذكره عبور از صراط
رسول
خدا (صلی الله علیه و آله ) فرمود: هر كس به فرزند خود قرآن تعلیم دهد…
(همان قرآن) نامه عملش را (در روز قیامت) سنگین كند و او را از پل صراط
همانند برق جهنده عبور دهد و هیچ گاه از او جدا نگردد تا از طرف خداوند
بهترین چیزى كه آرزو مى كرد بر او نازل شود. (مستدرك الوسائل ، ج 1، ص 290)
