چندين حديث زيبا درباره صلوات
امیرالمومنین علیه السلام فرمودند:
صلوات فرستادن بر پیامبر صلى الله علیه وآله گناهان را از بین مى برد،
بهتر از نابود کردن آب آتش را. سلام کردن بر پیامبر صلى الله علیه و آله برتر از
آزاد کردن چند برده است . دوست داشتن رسول خدا صلى الله علیه و آله برتراز فدا کردن
جانهاست . یا فرمودند: برتر از شمشیر زدن در راه خداست
ثواب الاعمال ، ص ۳۳۱
امام صادق علیه السلام فرمودند:
هنگامى که پیامبر صلى الله علیه و آله را یاد کردند، زیاد بر او
صلوات بفرستید. زیرا همانا کسى که یک بار بر پیامبر صلى الله علیه و آله صلوات
بفرستد، خداوند در هزار صف از فرشتگان هزار بار بر او صلوات مى فرستد و آفریده اى
از آفریدگان خدا باقى نماند، مگر این که به خاطر صلوات خدا و صلوات فرشتگانش ، بر
او صلوات مى فرستند. و جز نادان مغرور که خدا و رسول از او بیزارند، کسى از این
ثواب رو نمى گرداند
ثواب الاعمال ، ص ۳۳۱
امام صادق علیه السلام فرمودند:
کسى که در یک روز صد بار بگوید ((رب صل على
محمد و اهل بیته ))، خداوندصد حاجت او را بر مى آورد که سى تاى
آن مربوط به دنیا و هفتاد تاى آن مربوط به آخرت است
ثواب الاعمال ، ص ۳۴۱
از امام صادق علیه السلام پرسیدند چگونه بر محمد و آل او صلوات بفرستیم
فرمود شما مى گوئید:
صلوات الله و صلوات ملائکته و انبیائه و رسله و جمیع خلقه على محمد و آل محمد و
السلام علیه و علیهم و رحمة الله و برکاته .
گفته شد ثواب کسى که به این طریق بگوید چه مى باشد، فرمود: بیرون شدن از گناهان
است ، به خدا قسم مثل روزى که او را مادر زائیده
ختوم و اذکار، ج ۱، ص ۴۸///// بحار، ج ۹۴٫ ص ۵۵
امام باقر علیه السلام فرمودند:
هنگامى که در روز جمعه نماز عصر را خواندى ، بگو:
اللهم صل على محمد و آل محمد الاوصیاء المرضیین بافضل صلواتک و بارک علیهم بافضل
برکاتک و السلام علیهم و على ارواحهم و اجسادهم و رحمة الله و برکاته .
همانا کسى که پس از نماز عصر این صلوات را بفرستد، خداوند صد هزار حسنه براى او
نوشته ، صد هزار گناه او را پاک کرده ، به واسطه آن صد هزار حاجت او را برآورده
نموده صد هزار درجه براى او مى نویسد
ثواب الاعمال ، ص ۸۳ و ۲۳۹
امام باقر علیه السلام فرمود:
کسى که در رکوع ، سجده و قیامش بگوید ((اللهم صل على
محمد و آل محمد)) خداوند براى او همانند ثواب رکوع ، سجده و قیام
را مى نویسد
ثواب الاعمال ، ص ۷۵
حضرت صادق (ع ) فرمود
عَلِیُّ بْنُ إِبْرَاهِیمَ عَنْ أَبِیهِ عَنِ ابْنِ
أَبِی عُمَیْرٍ عَنْ هِشَامِ بْنِ سَالِمٍ عَنْ أَبِی عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ لَا
یَزَالُ الدُّعَاءُ مَحْجُوباً حَتَّى یُصَلَّى عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ
پیوسته دعا محجوبست (و میانه آن و استجابش حجاب و پرده اى حائل
است ) تا بر محمد و آلش صلوات فرستاده شود (که آنگاه پرده و حائل برطرف شود)
اصول کافى جلد ۴ صفحه : ۲۴۷ روایة :
۱
شرح :
جزرى در نهایه گفته است : صلوة در لغت بمعناى دعا
است ، و عبادت مخصوصه را که شامل دعا است صلوة گفته اند، و برخى گفته اند: صلوة در
لغت بمعناى تعظیم است ، و عبادت مخصوصه را هم صلوة گفته اند چون در آن تعظیم
خداوند است تا آنکه گوید: و اما اینکه گوئیم ((اللهم صلى على محمد)) معنایش اینست
که خدایا او را بزرگوار کن در دنیا بوسیله بلند کردن نام او و آشکار کردن دعوت و
نگهدارى شریعتش ، و در آخرت بقبول کردن شفاعت او درباره امتش و دو چندان کردن اجر
و پاداشش .
فیض (ره ) در وافى گوید: معناى صلوة بر پیغمبرش (ص )
اضافه انواع کرامات و لطائف نعمتها است بر او، و اما صلوات ما و فرشتگان بر او پس
آن درخواست آن کرامت و اضافه آن بر او است .
و مجلسى (ره ) گوید: مشهور آنست که صلوة از خداى سبحان
رحمت است و از فرشتگان استغفار (و طلب آمرزش ) و از بندگان دعا است . و در معناى
((آل )) گفته است : آل پیغمبر (ص ) نزد شیعه امامیه عترت طاهره و خاندان معصوم او
هستند، و اینکه شهید ثانى (ره ) آنرا مخصوص باءمیرالمؤ منین و فاطمه و حسن و حسین
علیهم السلام کرده است وجهى و دلیلى ندارد، و اما نزد عامه در این باره اختلاف
بسیارى است پس برخى گفته اند: آل پیغمبر (ص ) تمامى امت او هستند و برخى گفته اند:
عشیره اویند، و برخى گفته اند هر که از بنى هاشم و بنى عبدالمطلب که گرفتن زکاة بر
آنها حرام است آل پیغمبرند، سپس وجوهى براى اینکه دعا بدون صلوات محجوبست ذکر
فرموده است .
حضرت صادق (ع ) فرمود
عَنْهُ عَنْ أَبِیهِ عَنِ النَّوْفَلِیِّ عَنِ
السَّکُونِیِّ عَنْ أَبِی عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ مَنْ دَعَا وَ لَمْ یَذْکُرِ
النَّبِیَّ ص رَفْرَفَ الدُّعَاءُ عَلَى رَأْسِهِ فَإِذَا ذَکَرَ النَّبِیَّ ص
رُفِعَ الدُّعَاءُ
هر که دعائى کند و نام پیغمبر (ص ) را نبرد آن دعا بالاى سرش (چون
پرنده اى ) بچرخد، و چون نام پیغمبر (ص ) را برد دعا بالا رود
اصول کافى جلد ۴ صفحه : ۲۴۸ روایة :
۲
حضرت صادق (ع ) فرمود:
َبُو عَلِیٍّ الْأَشْعَرِیُّ عَنْ مُحَمَّدِ
بْنِ عَبْدِ الْجَبَّارِ عَنْ صَفْوَانَ عَنْ أَبِی أُسَامَةَ زَیْدٍ الشَّحَّامِ
عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ مُسْلِمٍ عَنْ أَبِی عَبْدِ اللَّهِ ع أَنَّ رَجُلًا أَتَى
النَّبِیَّ ص فَقَالَ یَا رَسُولَ اللَّهِ ص إِنِّی أَجْعَلُ لَکَ ثُلُثَ
صَلَوَاتِی لَا بَلْ أَجْعَلُ لَکَ نِصْفَ صَلَوَاتِی لَا بَلْ أَجْعَلُهَا
کُلَّهَا لَکَ فَقَالَ رَسُولُ اللَّهِ ص إِذاً تُکْفَى مَئُونَةَ الدُّنْیَا وَ
الْآخِرَةِ
مردى نزد پیغمبر (ص ) آمد و عرضکرد: اى رسول خدا من یک سوم صلواتم را
براى شما قرار دهم ، نه بلکه نیمى از صلواتم را مخصوص شما گردانم ، نه بلکه تمامى
آن را از آن شما گردانم ؟ رسول خدا (ص ) فرمود: در این صورت خرج مؤ ونه دنیا و
آخرت تو کفایت شود. (شرح این حدیث از زبان امام علیه السلام در حدیث (۴) است )
اصول کافى جلد ۴ صفحه : ۲۴۸ روایة :
۳
اِنَّ اللهَ وَ مَلائَکَتَهُ یُصَلُّونَ
عَلَی النَّبی یا ایُّها الَّذینَ امَنوا صَلُّوا عَلَیهِ وَ سَلِّموُا تَسلیما
خداوند و فرشتگان بر پیامبر درود
می فرستند ای مومنان شما نیر بر او درود و سلام بفرستید.
سوره احزاب آیه۵۶
پیامبر اسلام.ص.فرمود
در قیامت نزدیک ترین مردم به من کسی
است که بیشتر بر من صلوات بفرستد
کنز العمال، ج ۱، ص ۴۸۹
پیامبر اسلام.ص.فرمود
بر من بسیار صلوات بفرستید که صلوات
بر من نوری در قبر، نوری در پل صراط و نوری در بهشت خواهد بود
بحار الانوار، ج ۷۹، ص ۶۴
پیامبر اسلام.ص.فرمود
صلوات فرستادن، فقر را برطرف می
نماید
جلاء الافهام، ص ۲۵۲
پیامبر اسلام.ص.فرمود
هر کس در روز جمعه هزار بار بر من
صلوات بفرستد، فرشتگان همواره برای او آمرزش می طلبند
جامع احادیث شیعه، ج ۶، ص۱۸۷
پیامبر اسلام.ص.فرمود
آوای خود را به هنگام صلوات بر من
بلند کنید که نفاق را از بین می برد
محجه البیضاء، ج ۲، ص ۳۱۳
پیامبر اسلام.ص.فرمود
هر کس در نوشته ای بر من درود
بفرستد فرشتگان همواره برای او آمرزش می طلبند
میزان الحکمه، ج ۷، ح ۱۰۷۹۵
پیامبر اسلام.ص.فرمود
هر کس پایان سخنش صلوات بر من و علی
(ع) باشد به بهشت وارد می شود
عیون الاخبارالرضا، ج ۲، ص ۶۴
پیامبر اسلام.ص.فرمود
صلوات بر من و خاندانم، نفاق و
دورویی را از بین می برد
ثواب الاعمال، ج ۴، ص ۱۲۱۱
پیامبر اسلام.ص.فرمود
هر کس بر من صلوات بفرستد، در قیامت
او را شفاعت می کنم
فضائل الخمسه، ج ۱، ص ۲۰۸
حضرت علی علیه السلام
صلوات فرستادن بر پیامبر (ص)، گناهان
را بسان ریختن آب بر آتش از بین می برد
ثواب الاعمال،ص ۱۸۷
حضرت امام باقر علیه السلام
صلوات از جانب خداوند، رحمت است و
از سوی فرشتگان، تزکیه و پاک کردن و از طرف مردم، دعا است
میزان الحکمه، ج ۱، ص ۳۸۹
حضرت امام صادق علیه السلام
صلوات بر پیامبر (ص) و آل
او،سنگین ترین عملی است که در روز قیامت در ترازوی اعمال گذاشته می شود
میزان الحکمه، ج ۷، ح ۱۰۷۹۷
فلسفه و فواید تسبیحات حضرت زهرا(س)
وقتی
پیامبر(ص) از خواسته‌آنان آگاهی یافت، فرمود: «ای فاطمه، می‌خواهی چیزی به
تو عطا کنم که از خدمتکاری و همه دنیا با آنچه در آن است، ارزش‌مند تر
است؟ حضرت فاطمه(س) فرمود: مشتاقم بدانم چیست؟ پیامبر(ص) فرمود: بعداز
نماز سی و چهار مرتبه «الله اکبر» و سی و سه مرتبه «الحمد لله» و سی و سه
مرتبه «سبحان الله» بگو و آن را با «لا اله الا الله» ختم کن. این کار
برایت از چیزی که می‌خواهی و از دنیا و هرچه در آن است،بهتر است.»
تسبیح، عبادتی برگزیده است که هرکس در سیر معنوی خویش، به قدر طاقت و
معرفتش از آن بهره می‌گیرد و این در حالی است که از ائمه(ع) قبل از خلقت
عالم مادی، به تسبیح ذات اقدس حق مشغول بوده‌اند.
در آستانه فرارسیدن ایام شهادت حضرت فاطمه زهرا(س) مركز خبر حوزه به
بخش اندکی از آثار و فواید مادی و معنوی تسبیحات حضرت فاطمه زهرا(س) بعد
از نمازهای واجب پرداخت.
بهترین تعقیبات نماز، تسبیحات حضرت زهرا(س) است و شایسته است که
بعد از نمازهای واجب و زمان‌های دیگری چون وقت خواب و ابتدای زیارت بزرگان
و پیشوایان دین بر آن مداومت شود.
هدیه‌ای آسمانی از جانب پدر
هنگامی که فاطمه(س) از سختی کارهای خانه در زحمت بود،امیر‌مؤمنان
به ایشان فرمود: نزد پدر برود و خدمتکاری درخواست کند تا در امور منزل یار
و همکارش باشد.
وقتی پیامبر(ص) از خواسته‌آنان آگاهی یافت، فرمود: «ای فاطمه،
می‌خواهی چیزی به تو عطا کنم که از خدمتکاری و همه دنیا با آنچه در آن
است، ارزش‌مند تر است؟ حضرت فاطمه(س) فرمود: مشتاقم بدانم چیست؟ پیامبر(ص)
فرمود: بعداز نماز سی و چهار مرتبه «الله اکبر» و سی و سه مرتبه «الحمد
لله» و سی و سه مرتبه «سبحان الله» بگو و آن را با «لا اله الا الله» ختم
کن. این کار برایت از چیزی که می‌خواهی و از دنیا و هرچه در آن است،بهتر
است.»
در آن لحظه که این هدیه آسمانی به فاطمه(س) عطا شد، فرمود:« از خدا و رسول راضی شدم.»
امام باقر(ع) درباره تسبیح حضرت زهرا می‌فرماید: «خداوند متعال با
هیچ ستایشی بالاتر از تسبیحات فاطمه زهرا(س) عبادت نشده است و اگر چیزی
افضل از آن وجود داشت، رسول خدا(ص) آن را به فاطمه(س) اعطاء می‌کرد».
تسبیح حضرت زهرا که به مناسبت مداومت آن حضرت در انجام آن، به ایشان منسوب گردیده است، درواقع تسبیح حضرت حق‌تعالی است!!
معنای تسبیح حضرت زهرا(س)
الله اکبر
انسان با گفتن «الله اکبر» به نهایت عجز خود اعتراف می‌کند و به ناتوانی‌اش به درگاه الهی بارها اقرار می‌کند.
جمیع بن عمیر می‌گوید: در محضر امام‌صادق(ع) بودم. حضرت از من
پرسید: «جمله «الله اکبر» یعنی چه؟گفتم:یعنی خدا از همه چیز بزرگ‌تر
است. حضرت فرمود: مطابق این معنا خدا را چیزی تصور کرده ای و او را بزرگ
تر از آن چیزها تصور نموده‌ای. عرض کردم: پس معنی «الله اکبر» چیست؟حضرت
پاسخ داد:معنایش این است؛ «الله اکبر من ان یوصف؛ خداوند بزرگ‌تر از آن
است که توصیف گردد.»
الحمدلله
پس از آنکه انسان به عجز و ناتوانی خویش در شناخت خالق اعتراف
کرد، با گفتن «الحمد لله» که از افضل اذکار تسبیح است،وارد مرحله بعدی
می‌شود.
حضرت امام‌خمینی در باب حمد می‌فرماید: «حمد خدا مساوی شکر است؛
چنانچه در روایات کثیره وارد است، کسی که «الحمد لله» بگوید شکر خدا را
ادا کرده است، چنانچه امام‌صادق(ع) فرمود:شکر هر نعمتی اگرچه بزرگ
باشد،این است که حمد خدای عزوجل کنی».
سبحان الله
شخصی از حضرت علی(ع) پرسید: »معنی «سبحان الله» چیست؟ حضرت فرمود:
«سبحان الله» تعظیم مقام بلند و با عظمت خدا و منزه دانستن او از آنچه
مشرکان می‌پندارند، است و زمانی‌که بنده این کلمه را می‌گوید، همه فرشتگان
بر او درود می‌فرستند».
ثواب تسبیح حضرت زهرا با تربت امام‌حسین(ع)
درباره ثواب تسبیح حضرت زهرا(س) با تربت امام‌حسین(ع) از حضرت صاحب
الامر (عج) روایت شده است: «هرکه تسبیح تربت امام‌حسین(ع) را در دست داشته
باشد و ذکر را فراموش کند، ثواب ذکر برای او نوشته می‌شود».
بعداز آنکه رسول اکرم(ص) تسبیحات را به کوثرش عطا کرد، حضرت فاطمه
ابتدا رشته‌ای از پشم تابیده و با آن به تسبیح پرداخت، تا این که حضرت
حمزة بن عبدالمطلب شهید شد. پس حضرت فاطمه(س) از تربت قبر آن بزرگوار خاک
برداشت و تسبیح ساخت و با آن تسبیح می‌کرد و مردم نیز چنان کردند و چون
سید‌الشهدا شهید شد، سنت شد که از تربت آن امام‌مظلوم،تسبیح سازند و با
آن ذکر گویند.
فضیلت و آداب تسبیح حضرت زهرا(س)
درباره فضیلت و آداب گفتن تسبیح حضرت زهرا(س) روایات زیادی از ائمه معصومین(ع) وارد شده است که به برخی اشاره می‌شود:
*جلوگیری از تیره بختی
ابو‌هارون مکفوف می‌گوید: «امام‌صادق به من فرمود: ای ابو‌هارون،
ما کودکان خود را همان‌گونه که به نماز فرمان می‌دهیم،به تسبیح حضرت
زهرا(س) نیز امر می‌کنیم. پس بر این ذکر مداومت کن؛ زیرا هر بنده‌ای بر آن
مداومت کند، تیره بخت نمی‌شود.
*خوشنودی خداوند، دوری کردن شیطان
امام باقر(ع) فرمود:هرکس تسبیح حضرت زهرا را بگوید،سپس طلب آمرزش
کند، آمرزیده خواهد شد. این تسبیح به زبان یک‌صد مرتبه است، ولی در میزان
عمل یک هزار تسبیح به حساب می‌آید و شیطان را دور و خداوند رحمان را
خوشنود می‌سازد.»
*آمرزش گناهان
امام صادق(ع) نیز به فضیلت تسبیح بعداز نمازهای واجب چنین اشاره
کرد: « مَنْ سَبَّحَ تَسْبِيحَ فَاطِمَةَ ع قَبْلَ أَنْ يَثْنِيَ
رِجْلَيْهِ مِنْ صَلَاتِهِ الْفَرِيضَةِ غَفَرَ اللَّهُ لَهُ ، هرکس بعداز
نماز واجب تسبیحات حضرت زهرا(س) را بجا آورد قبل از اینکه پای راست را از
بالای پای چپ بردارد، جمیع گناهانش آمرزیده می‌شود»(کافی ج 3 ص 343)
و در حدیثی دیگر فرمود: « مَنْ سَبَّحَ تَسْبِيحَ فَاطِمَةَ ع
فَقَدْ ذَكَرَ اللَّهَ الذِّكْرَ الْكَثِير ، کسی که تسبیح فاطمه زهرا(س)
را بگوید خدا را به ذکر کثیر یاد کرده است.»)معانی الاخبار ص 193)
شرایط تسبیح حضرت زهرا (س)
یکی از شرایطی که در این تسبیح باید رعایت شود، این است که بعداز
نماز بلافاصله خوانده شود؛یعنی وقتی نماز به پایان رسید، نمازگزار قبل از
اینکه تغییر وضع دهد و به عبارتی از حالت تشهد و سلام در نماز خارج شود،
تسبیح را شروع کند و از آنچه در سرّ عدد مستور است می‌توان فهمید که
بلافاصله بودن تسبیح بعداز نماز دارای حسابی است که در غیر این‌صورت نیست.
با فضایلی که برای حضرت زهرا (س) نقل شد، و نیز تاکیدات بسیاری که
در مداومت بر آن از ناحیه ائمه معصومین(ع) آمده است، شایسته است که این
عمل، عاشقانه و با نشاط به‌جا آورده شود.
اگرچه ممکن است نفس تسبیح بعداز نماز نشانه ای از نشاط در عبادت
باشد، اما متاسفانه بسیار دیده می‌شود که به هنگام تسبیح، اذکار را چنان
سریع و بی‌توجه می‌گویند که شاید بیان‌گر این واقعیت باشد که تسبیح را بر
اثر عادت یا تاثیر محیط می‌گویند، نه از روی نشاط.
