روشهاي کشت قارچ صدفی
کشت در کيسه: يکي از رايج ترين روش ها در کشت قارچ در اکثر نقاط جهان است. بعضي از مزاياي آن به شرح زير است.
1- ريسک کمتري نسبت به روشهاي ديگر کشت دارد.
2- کنترل آسان آفات و بيماريها
3- امکان کشت در تمام طول سال
4- بازگشت سريع سرمايه
5- سرمايه گذاري اوليه کم
6- امکان کشت در خانه
روش کار : ابتدا بستر خود را انتخاب نماييد در مورد بستر در درس قبلي توضيح داده شده است .
اگر از کاه استفاده مي کنيد بهتر است ابتدا کاه ها را خرد کنيد ( کاه هاي خرد نشده نيز قابل کاشت مي باشند). براي ضدعفوني کردن کاه ها بايد آنها را بجوشانيد. براي اين کار بهتر است کاه ها را درون کيسه هاي پلاستيکي ريخته و آنها را به مدت 45 دقيقه در آب جوش قرا دهيد ( 45 دقيقه از زماني که آب به جوش مي آيد). کاه ها را به مکان تميز برده و 24 ساعت منتظر بمانيد تا آب اضافي آن خارج گردد .
رطوبت مطلوب به نحوي است که وقتي يک مشت کاه را در دست فشار ميدهيدچند
قطره آب از آن بچکد. قبل از ريختن کاه ها (بستر ) در پلاستيک ( پلاستيک
هاي خياري) بهتر است چند سوراخ در کف پلاستيک ايجاد نماييد.
کاههاي ضد
عفوني شده را تا ارتفاع حدود 20 – 30 سانتيمتر در داخل کيسه هاي پلاستيکي
ريخته و با دست خوب فشرده نماييد، سپس بر روي آن يک لايه بذر بپاشيد و
اين عمل را تا پر شدن کامل پلاستيک انجام دهيد. براي فشرده شدن کاه ها
بهتر است يک سوراخ در وسط کيسه ايجاد نماييم و در نهايت درب پلاستيک را
ببنديد. ميزان بذر هر کيسه بستگي به مقدار کاه و اندازه کيسه حدود 200-500
گرم مي باشد . ميزان رطوبت دما نور و ديگر شرايط در دوره هاي رشد بسيار
مهم است براي آگاهي مي توانيد به درس قبلي مراجعه نماييد .
کيسه هاي آماده شده را به مکاني تميز و فاقد آلودگي با حرارت 20-30 درجه سانتيگراد برده .ميزان دما در هفته اول بسيار مهم مي باشد .
بعد
از سفيد شدن کامل پلاستيکها با ميسليومها ( 20 تا 30 روز بعد از کاشت )
پلاستيکها را با تيغ برش دهيد و يا آنها را به طور کامل از بسته جدا نماييد
تا قارچها فضاي مناسب براي رشد داشته باشند. تامين رطوبت در اين دوره
بسيار اهميت دارد. مناسبترين رطوبت هوا 85 تا 90 درصد مي باشد .
حداکثر
تا يک هفته بعد از برش پلاستيکها قارچهاي کوچک در بدنه بستر ظاهر و پس از
چند روز بزرگ و قابل برداشت خواهند شد. بهترين زمان برداشت زماني است که
لبه هاي قارچ به سمت بالا بر نگردد . براي برداشت قارچ مي توانيد ساقه قارچ
را با دست گرفته و بپيچانيد. در صورت رعايت کامل شرايط و حفظ دما، نور،
رطوبت و غيره با روش فوق مي توانيد 3-4 هفته قارچ برداشت نماييد. فاصله
کيسه ها از يکديگر حدود 30 سانتيمتر بايد باشد تا از تداخل کلاهکهاي قارچ
با يکديگر جلوگيري گردد .
در
مکان هاي کوچک براي حفظ رطوبت مي توانيد با اسپري نمودن بدنه بستر از خشک
شدن آن جلوگيري کنيد و اگر چنانچه بدنه بستر خشک شد مي توان نسبت به
آبياري آن اقدام نمود. براي بالا بردن ميزان رطوبت مي توانيد کف اطاق را
دائما با آب خيس نماييد، بهتر است از دستگاه بخار ساز يا در صورت امکان از
کتري آب جوش استفاده کنيد. براي تشکيل کلاهک و تغيير رنگ آن نور کافي لازم
است. (مراجعه به درس قبل)
نور طبيعي اطاق، براي کشت کافي است. از ورود
حشارت، بيماري ها و آلودگي ها به داخل مکان پرورش حتما ممانعت گردد و در
صورت مشاهده مگسهاي ريز ( مگس سرکه ) نسبت به مبارزه با آنها اقدام گنيد.
در صورتي که بذر آماده استفاده مي کنيد به چند نکته بايد توجه کنيد:
1- کيسه نايلوني حاوي بذر (اسپان) قارچ سالم بوده و فاقد پارگي يا چسب خوردگي مي باشد.
2-
دانه هاي اسپان(بذر) قارچ فقط به رنگ قهوه اي(رنگ غلات) يا سفيد(ناشي از
رشد ريسه ها يا ميسليوم قارچ خوراکي) بوده و فاقد رنگ سبز يا سياه يا
نارنجي( بيماري کپکي) مي باشد.
3- داخل نايلون بذر(اسپان) قارچ فاقد هرگونه قطرات آب مي باشد.
4- دانه هاي بذر (اسپان) قارچ حالت دانه بندي داشته و در صورت چسبيدگي با فشار دست به راحتي دانه دانه شود.
5- پنبه درب نايلون بذر(اسپان) قارچ سالم بوده و آلوده و کثيف نباشد.
در صورت تهيه بذر (اسپان) قارچ مناسب، امکان نگهداري آن در يخچال (دماي 4- 6 درجه بالاي صفر) تا 21 روز ميسر مي باشد.
کشت در قفسه يا تاقچه:
(کشت در قفسه در يک نگاه) مرحله قبل از تخمير و آماده کردن بستر،
پاستوريزه و پر کردن، بذر زني، دوره نهفتگي، ميوه دهي، برداشت محصول، تخليه
کشت در بطري:
در اين روش بطري ها را از بستر پر کرده و آن را استرليزه کرده. آنها را در
دماي 17-18 درجه سانتي گراد و رطوت 65-70 درصد قرار مي دهند. حدود 25-20
روز طول مي کشد که به مرحله ميوه دهي برسد.
کشت روي کنده درخت:
(درمناطق معتدل) دو روش اساسي براي کشت قارچ روي قطعات درخت وجود دارد.
کشت روي قطعات بزرگ چوب، کشت روي قطعات کوچک چوب در اين روش اسپان را روي
قطعات درخت مي ريزند و در شرايط مناسب رشد مي دهند.
اطلاعات تکمیلی در خصوص کشت قارچ
روش پرورش قارچ دکمه ای :
کلیه قارچها در دومرحله رشد می کنند:
1)
مرحله رویشی یا اسپان ران
2)
مرحله زایشی یا مرحله بارگیری
در این قسمت در مورد قارچ دکمه ای صحبت خواهد شد :
مر
حله اسپان ران:
1)
طول دوره : این مرحله 20 روز طول می کشد.
2)
دما : باید روی 25 درجه سانتیگراد تنظیم گردد.
3)
رطوبت : در حدود 75 درصد فیکس گردد.
4)
نور : کاملا تاریک
5)
تعداد تعویض هوا : 1 تا 2 بار در روز
مرحله زایشی:
1)
طول دوره : 40 روز
2)
دما : 18 درجه سانتیگراد
3)
رطوبت : 98 درصد
4)
نور : کاملا تاریک
5)
تعداد تعویض هوا : 3 تا 4 بار در ساعت
نکات مهم :
1)
روز چهاردهم (که در حدود 70 درصد محیط سفید شده ) باید خاک پوششی داده شود.
2)
از روز 14 تا روز 20 هر دوازده ساعت یک بار و در هر بار 1.5 لیتر آب به
ازای هر 100 کیلوگرم کمپوست بصورت اسپری باید بر روی خاک ریخته شود.
3)
از روز بیستم به بعد تا زمانی که اندام زایشی مشاهده نشده است هر زمانی که
خشکی ظهور نمود نیز می توان آب پاشی نمود.
4)
اندام زایشی در حدود روز 28 ظهور می نماید.
5)
کلا 3 چین اقتصادی می توان برداشت نمود.
6)
فاصله هر چین 7 تا 10 روز می باشد.
7)
در ایران (وضعیت سنتی) تا 15 درصد وزن کمپوست، قارچ می توان کشت نمود.
8)
زمان تهیه بذر و کمپوست باید طوری تنظیم شود که به محض آماده شدن مصرف
شوند.
9)
قطر هر کیسه 55 سانتیمتر تا ارتفاع 40 سانتیمتری از کیسه با کمپوست بذر زده
شده پر می شود.
10)
در زمانی که کلاهک به 4 تا 8 سانتیمتر رسید می توان آن را درو نمود.
11)
نحوه دروی آن به این صورت می باشد: ابتدا با انگشتان شست،اشاره و انگشت
بزرگ کلاهک قارچ را می گیریم کمی فشار به سمت کمپوست سپس با یک نیم دور به
سمت بالا می کنیم.
12)
ته قارچ را با یک وسیله تیز می بریم.
13)
در انتها باقیمانده قارچ را از بستر خارج، سطح بستر را درست کرده و آن را
آبیاری می کنیم.
14)
قارچ درجه یک قارچی می گویند که کلاهک کاملا بسته باشد (دکمه ای ).
15)
قارچ درجه دو قارچی می گویند که کلاهک آن باز شده اما لاملهای آن مشخص
نباشد.
16)
قارچ درجه سه قارچی می گویند که کلاهک آن کاملا باز شده باشد (چتری).
17)
در یک کارگاه سعی می شود 80 درصد قارچها درجه یک باشد.
روش تهیه کمپوست قارچ دکمه ای :
کمپوست سازی در دو فاز انجام می گیرد فاز
I
معروف به فاز تخمیر و فاز
II
معروف به فاز پاستوریزاسیون می باشد.
فاز
I
:
برای تهیه کمپوست فرمولهای متفاوتی وجود دارد که با توجه به مواد موجود در
هر محیط تعیین می شود اما از فرمول زیر می توان در هر محدوده با کمی
تغییرات استفاده کرد:
1) کلش گندم 6000 کیلوگرم (محیط اصلی )
2) کود مرغی 3500 کیلوگرم ( مکملها )
3) ملاس 100 کیلوگرم ( مواد غذایی کنستانتره )
4) اوره 100 کیلوگرم ( مواد شیمیایی )
5) گچ هیدراته 400 کیلوگرم (مواد معدنی )
خیساندن:
ابتدا کلش گندم را باید کاملا با آب خیس نمود برای این کار بسته های کلش را
از هم باز می کنند و بر روی یک بستری که بتون که دارای زه کش می باشد می
ریزند با شلنگ روی آن اب می پاشند و آب خارج شده از زه کش را دوباره روی آن
پمپ می کنند (آب کثیف) در ابتدا کلش به سختی آب جذب می کند به ازای هر تن
کلش حدود 5000 لیتر آب لازم داریم.
مخلوط کردن:
تمام مواد به جزء گچ را کاملا باهم مخلوط می کنیم و آن را بر روی روی یک
بستری که بتون که دارای زه کش می باشد به صورت زیر به اصطلاح قالب می زنیم
( طول بستگی به مقدار کمپوست دارد) :
در تابستان، بهار و پاییز : ارتفاع: 1.2 متر عرض: 1.2 متر
در زمستان: ارتفاع:1.5 متر، عرض: 1.5 متر
به ترتیب زیر این مرحله به اتمام می رسد:
1)
روز اول : مخلوط و انباشت کردن
2)
روز چهارم : اولین برگرداندن
3)
روز هشتم : دومین برگرداندن
4)
روز دوازدهم : سومین برگرداندن
5)
روز شانزدهم : چهارمین برگرداندن
6)
روز بیستم : شروع فاز
II
در برگردان سوم و چهارم گچ را نیز اضافه می کنیم
فاز
II
:
در این مرحله کمپوست اماده شده در فاز
I
وارد تونلی که تمام شرایط تحت کنترل است به منظور پاستوریزاسیون (کشتن
کلیه میکروارگانیسمهای بیماریزا ) و کاندیشن یا همان شیرین کردن ( حذف
آمونیاک و تبدیل آن به نیترات ) می شود.
در این مرحله در ابتدا دما را به 60 درجه سانتیگراد به مدت 8 ساعت می
رسانند سپس دما را تا 52 درجه سانتیگراد پایین می آورند و برای شیرین کردن
به مدت 7 روز دیگر در این دما می ماند. پس از رسیدن به دمای محیط آن را بذر
زنی می کنند.
نکات:
1)
کمپوست آماده شده باید بوی علف تازه چیده شده بدهد و هرگز اثری از آمونیاک
در آن نباشد.
2)
هر کلش باید ترد باشد و هرگز سفت نباشد.
3)
رطوبت کمپوست را باید با دست اندازه گرفت برای این کار کمی کمپوست را در
مشت می فشاریم اگر یکی دو قطره آب از آن چکید رطوبت آن مناسب است و اگر
شرشر ریخت رطوبت زیاد است وباید رطوبت آن را تبخیر کرد و اگر اصلا نریخت
باید به آن رطوبت اضافه نمود.
4)
کمپوست نباید دست را کثیف کند.
روش تهیه بذر قارچ دکمه ای:
1)
روش تهیه سویه:
می توان سویه مورد نظر را بصورت خالص خریداری نمود ویا از بهترین قارچهای
رشد کرده در محیط تهیه نمود به این صورت که در ابتدا محیط کشتی مانند
دکستروز آگار را طبق دستور روی قوطی آن تهیه کرد سپس 20 سی سی از آن را در
یک پلیت ریخته و به مدت 15 دقیقه در اتوکلاو در دمای 121 درجه سانتیگراد و
فشار 1.5 پوند بر اینچ مربع قرار داده وبعد از سرد شدن در شرایط استریل از
بین پایه و کلاهک وهمچنین 2 سانتیمتر بالاتر از پایین پایه در روی آن قرار
می دهیم وسپس بصورت بر عکس در انکوباتور در دمای 25 در جه سانتیگراد به مدت
14 روز می گذاریم که در این صورت کل پلیت پر از میسیلیوم می شود.
2)
تهیه بذر:
در ابتدا
Kg
10 گندم دیم را به مدت 15 دقیقه در 15 لیترآب می جوشانیم ( بهتر است چند
قطره مایع ظرف شویی در ان بچکانید ) سپس با شعله خاموش 15 دقیقه دیگر در آب
بماندو بعد ان را در روی یک توری پهن کرده تا آب اضافی آن حذف شود سپس
gr
120 گچ هیدراته (سولفات کلسیم ) و
gr
30 گرم آهک هیدراته (کربنات کلسیم) بر روی آن ریخته و کاملا هم می زنبم سپس
در کیسه های یک کیلویی ریخته و به مدت 2 ساعت در اتوکلاو در دمای 121 درجه
سانتیگراد و فشار 1.5 پوند بر اینچ مربع قرار داده وبعد از سرد شدن در
شرایط استریل از کمی از محتویات پلیت میسیلیوم دار را در کیسه ریخته وبه
مدت 14 روز در دمای 25 درجه سانتیگراد انکوبه می کنیم که وقتی تمام گندمها
سفید شدند آماده انتقال بر روی کمپوست می باشد.
روش پرورش قارچ صدفی :
برای پرورش قارچ صدفی از دستور زیر می توان استفاده کرد:
مرحله اسپان ران:
1)
طول دوره : 20 روز
2)
دما : 25 درجه سانتیگراد
3)
رطوبت : 75 درصد
4)
نور : ندارد
5)
تعداد تعویض هوا : 1 تا 2 بار در روز
مرحله زایشی:
1)
طول دوره : 40 روز
2)
دما : 20-17 درجه سانتیگراد
3)
رطوبت : در حد اشباء (مثلا 95 درصد )
4)
نور : در حد مطالعه
5)
تعداد تعویض هوا : 3 بار در هر ساعت
چند نکته:
1)
در روز پنجم سوراخهای ریزی در کف کیسه ها برای تنفس ایجاد می کنیم.
2)
کیسه ها در حدود 10 کیلویی باشند مناسب می باشد.
3)
در روز 14 برشهایی برای خارج شدن اندام زایشی در کیسه ایجاد می کنیم.
4)
برشها بستگی به میزان رطوبت محیط دارد اگر می توان رطوبت را در حال اشباء
نگه داشت می توان کل نایلون را برداشت و اگر نمی توان، باید به هر صورت که
می خواهیم برش ایجاد کرد به شرطی که نایلون متلاشی نشود ( می توان بصورت:
ضربدری، برشهای موازی، برشهایی به اندازه یک سکه و… باشد ).
5)
کیسه هارا می توان بصورت عمودی از سقف آویزان نمود ویا در قفسه های مطبق
قرار داد.
6)
در طول زمانی که برشها را ایجاد نکرده ایم می توان حتی از فرمالین 3 درصد
استفاده کرد.
7)
زمانی که 75 درصد کیسه سفید شد از تعویز هوا استفاده نمود.
8)
زمانی که کلاهک به 8 تا 10 سانتیمتر رسید باید چیده شود.
9)
برای چیدن کل کلنی را بسمت داخل فشرده سپس با پیچش به بیرون می کشیم.
10)
باقیمانده ته قارچ را از کمپوست بیرون می کشیم.
11)
بعد از درو باید کیسه ها را با شلنگ آبیاری نمود.
12)
سه چین اقتصادی می توان برداشت نمود.
13)
فاصله هر چین از چین بعدی 7 تا 10 روز می باشد.
روش ساخت کمپوست قارچ صدفی:
برای ساخت کمپوست می توان از کلش گندم که به اندازه 7-3 سانتیمتر خورد شده
است استفاده نمود. کلشها را می توان به روشهای متفاوتی پاستوریزه نمود از
جمله :
1)
جوشاندن
2)
مواد شیمیایی
3)
غرقاب کردن
4)
بخار آب
در اینجا بهترین راه که همان روش جوشاندن است را به اختصار توضیح می دهیم :
ابتدا کلشها را در گونی آردی (گونی 50 کیلویی ) می ریزیم سپس در دیگی که
برای جوشاندن تهیه نمودیم می چینیم سپس روی آن را تا لب گونیها آب می ریزیم
و از زمانی که به جوش آمد به مدت 2 ساعت بجوشد سپس آب آن را تخلیه کرده و
در محلی در حد استریل به مدت 2 روز می گذاریم بماند تا آب اضافی آن تبخیر
شود و بعد از آن بذر زنی می کنیم.
نکات مهم:
1)
کلشها نباید زیاد بجوشد زیرا باعث ایجاد کپک سیاه می شود.
2)
باید آب اضافی کلشها تبخیر شود در غیر این صورت باعث ترشیدگی می شود.
3)
کلشها باید تا اندازه 7-3 سانتیمتر خرد شوند در غیر این صورت میسیلیومهای
اولیه برای رسیدن به همدیگر باید انرژی زیادی صرف کنند.
روش بذر زنی :
به هر روشی که مقدار خاصی بذر با مقدار خاصی کمپوست مخلوط شود را بذر زنی
گویند.
برای قارچ دکمه ای 1.5 تا 5 درصد وزنی کمپوست مصرف می شود.
روشهای زیر برای بذر زنی وجود دارد:
1)
روش ناحیه ای : در این روش کیسه پس از پر شدن از کمپوست سوراخهایی در فواصل
معین ایجاد کرده و یک قاشق از بذر را در آن می ریزند وسپس کمی کمپوست بر
روی آن می ریزند.
2)
روش مخلوط : کمپوست و بذر را با هم مخلوط کرده و سپس در کیسه می ریزیم.
3)
روش لایه ای : ابتدا کمی کمپوست در زیر می ریزند سپس کمی بذر می زنیم و بعد
دوباره کمپوست و روی آن بذر می ریزیم این کار را تا انتها انجام می دهیم.در
اینجا باید متذکر شد که مقدار بذر در هر لایه برابر باشد.
اما بصورت کلی ابتدا مخلوط می زنند سپس یک لایه بذر روی کمپوست می ریزند و
بعد روی آن یک لایه نازک کمپوست می ریزند
روش ضدعفونی سالن پرورش قارچ:
برای ضدعفونی سالن می توان از فرمالین ( فرم آلدئید ) استفاده نمود به این
صورت که :
به ازای هر 3 متر مکعب از فضای سالن : 60 سی سی از فرمالین 15 درصد را داخل
سالن می ریزیم و بعد از گذشت 48 ساعت تمام هوای داخل را خارج می کنیم.
شرایط اثر فرمالین:
1)
دما بالای 35 درجه سانتیگراد
2)
رطوبت به حداقل ممکنه
3)
تا 48 ساعت هوا خارج نشود
بطور کلی هوای گرم و خشک نیاز دارد.
روش شناسایی قارچ سمی از خوراکی :
برای شناسایی قارچهای سمی از خوراکی فقط یک راه دقیق و مطمئن وجود دارد و
آن هم آزمایشگاه است و فقط شناسایی جنس و گونه کافی نیست زیرا در بین
قارچهای خوراکی، قارچ سمی و در بین قارچهای سمی، قارچهای خوراکی وجود دارد.
اما به صورت صحرایی روشهایی وجود دارد اما دقیق نیستندکه عبارتند از:
1)
اگر در یک آب جوش جوشانده شود بخارات حاصل از قارچ سمی، قاشق نقره ای را
سیاه می کند.
2)
اگر قارچ سمی را در شیر خوراکی بیاندازیم شیر را می برد.
3)
قارچهایی که پایه آن در کیسه ای قرار دارد سمی است.
4)
نوعی قارچ که کلاهک آن قرمز با دانه های سیاه می باشد قارچی است بسیار سمی
که قدرت آن را دانشمندان در جزء قویترین سموم قرار داده اند.
*******
ML clipboard
تاریخچه قارچ
آشنایی بشر
با قارچ به دوران باستان باز می گردد و از آثار به جای مانده در آن زمان می توان
تشخیص داد که انسان هایی که در آن دوران می زیسته اند به قارچ بعنوان یک شکار می
نگریسته و به دلیل ارزش غذایی بالا و نقش آن در درمان بیماری ها اهمیت خاصی برای آن
قائل بوده اند. این که قارچ بعنوان یک مادۀ غذایی و داروئی مورد مصرف انسان های آن
عصر قرار می گرفته بخوبی روشن است اما این که آیا انسان ها در عصر باستان از روشهای
تولید قارچ اطلاعاتی در اختیار داشته و یا به کشت و پرورش آن می پرداختند هنوز در
هاله ای از ابهام قرار دارد و طبق اسناد تاریخی به اثبات نرسیده است.
با مطالعه اسناد تاریخی می توان دریافت که در گذشته اقوام مختلفی در گوشه و کنار
جهان در فرهنگ خود برای قارچ جایگاه خاصی قائل بوده و به مصرف، مطالعه و پرورش آن
علاقه نشان می داده اند بطوریکه با مطالعه در تاریخ اقوام سرخپوست ساکن آمریکای
جنوبی می توان دریافت که آن ها در مراسم مذهبی خود از عصارۀ نوعی قارچ سمی بعنوان
مواد توهم زا استفاده و آن را مقدس می دانسته اند و یا این که تاریخ مردم شبه قارۀ
هند ثابت کرده که اقوامی از این منطقه در 3000 سال پیش در نوشتار های علمی خود
اشاره به تقسیم بندی قارچ ها به انواع خوراکی ـ داروئی و سمی داشته اند و این خود
گواه بر تلاش این اقوام در مطالعه و شناخت قارچ است و بالاخره این که اقوامی از
ساکنین آسیای شرقی در حدود 2000 سال قبل
با الهام از ساده ترین روش های طبیعی اقدام به پرورش قارچی به نام شی تا که (SHII
TAKE) می نموده اند.
کشت و
پرورش قارچ به شکل کنونی نیز به زمان های نه چندان دور باز می گردد. اولین بار
کشاورزان فرانسوی در چند صد سال پیش اقدام به پرورش قارچ دکمه ای به شیوه های سنتی
نموده و سپس در سایر کشور ها این شیوه رایج گردید. کشت و پرورش قارچ دکمه ای به
صورت صنعتی نیز اولین بار توسط کشاورزان آمریکایی صورت پذیرفت و استفاده از این
تکنولوژی به سرعت در اروپا و سپس و در میان کشور های آسیایی متداول گردید.پرورش
قارچ دکمه ای نیز در کشور ما ابتدا در سال 1337 در منطقۀ کن تهران بصورت سنتی و پس
از آن در سال 1353 بصورت صنعتی اجراء گردید ، در سال های اخیر نیز از 1917 در جهان
و 1364 در کشور ما توجه خاصی به پرورش قارچ صدفی با احداث واحدهای تولیدی گردیده و
رفته رفته جایگاه خاصی پیدا نموده است.
ارزش غذایی و داروئی
گونه های
مختلف قارچ دارای میزان و انواع متفاوتی از پروتئین و ویتامین ها بوده و همین عامل
باعث گردیده استفاده از قارچ بعنوان یک منبع غذایی غنی از پروتئین جایگاه خاصی در
سبد غذایی مردم اکثر کشور های جهان به خود اختصاص دهد. در اکثر کشور ها مردم قارچ
را به صورت روزانه همانند سبزیجات و میوه ها مصرف و به دلیل درک اهمیت استفاده از
قارچ در حفظ سلامت خانواده ارزش خاصی برای آن قائل هستند و این امر به صورت یک عادت
روزانه درآمده و در تمام وعده های غذایی شامل صبحانه ـ نهار ـ شام حتی به صورت سس و
سالاد مورد استفاده قرار می گیرد.
میزان پروتئین موجود در قارچ ها از اکثر حبوبات و سبزیجات بیشتر بوده و گرچه این
میزان از پروتئین موجود در گوشت ها کمتر است اما گران بودن قیمت گوشت و شرایط سخت
در تولید آن و نیز خطرات احتمالی در آلودگی آن موجب گردیده تا قارچ جایگزین مناسبی
برای گوشت به حساب آمده و علاوه بر این مزایا دارای انواع ویتامین ها از جمله
ویتامین A سری ویتامین های E-D-C-B و K می باشد و کمبود هر یک از این ویتامین ها
موجب بیماری های متعددی در انسان خواهد شد.
وجود مواد معدنی متعدد مانند سدیم ـ پتاسیم ـ روی ـ مس ـ منگنز ـ آهن ـ کلسیم ـ
مولبیدن و سایر موارد معدنی دیگر از جمله خواص قارچ ها در تأمین سلامت انسان محسوب
می گردد. انرژی ایجاد شده توسط قارچ با در نظر گرفتن ارزش غذایی آن بسیار مطلوب
بوده و گرچه در گونه های مختلف قارچ متفاوت می باشد اما در اکثر رژیم های غذایی کم
انرژی توصیه می شود.
طبق
تحقیقات بعمل آمده که نتایج آن در اکثر کتاب های موجود درج گردیده در یک نگاه کلی
می توان گفت
– میزان
پروتئین موجود در قارچ های خوراکی در حدود 8/1 تا 9/5 درصد از وزن تر
– قابلیت هضم این میزان پروتئین 70 تا 90 درصد
– 18 اسید آمینه از 20 اسید آمینه ضروری بدن انسان در قارچ های موجود
– میزان کربوهیدرات موجود در قارچ ها حداقل 2/4 درصد وزن تر
– میزان چربی های موجود در قارچ ها کم و در حدود 1/0 تا 3/0 درصد وزن تر
– میزان انرژی ایجاد شده توسط قارچ ها در حدود 85 تا 125 کیلوژول به ازای هر 100
گرم می باشد.
مزایای کشت و پرورش قارچ
تعدد
مزایای کشت و پرورش قارچ در گذشته موجب می گردید تا کشور هایی که به تکنولوژی تولید
این محصول دست یافته بودند آن را فا
