وظایف زن و شوهر نسبت به یکدیگر چیست؟
زندگی زناشویی قوام، تحکیم و استمرارش به محبت، دوستی، تفاهم، احترام
متقابل و به رسمیت شناختن و رعایت حقوق همدیگر است. دین اسلام برای آن‌که
محیط و اجتماع کوچک خانواده قوام پیدا کند و تداوم یابد، برای هر یک از زن و
شوهر حقوقی در نظر گرفته و در مقابل این حقوق وظایفی را نیز برای آنان
تعیین کرده است؛ چرا که خداوند هر جا حقی در نظر گرفته، تکلیفی را هم مقرّر
نموده است. در این مقال به مناسبت پرسش از وظایف زنان در برابر مردان،
برخی از مهم‌ترین وظایف شرعی و قانونی زن در برابر شوهر، یا به تعبیر دیگر؛
حقوق مردان نسبت به زنان را بیان می‌کنیم:
1. پذیرش ریاست شوهر: اگر در زندگی زناشویی و خانوادگی مشکلی و مسئله‌ای
پیش آمد، حل آن با نظر نهایی شوهر است. البته این وظیفه شوهر، نباید خارج
از حسن معاشرت و معاضدت، شرع و قانون باشد و باعث سوء استفاده شوهر شود.
2. تمکین زن نسبت به مرد: زن باید در نزدیکی جنسی و دیگر بهره‌های شهوی
مرد با او، حالت پذیرش و آمادگی در حد توانایی جسمی و روحی، بنابر انتظار
عرف داشته باشد. مگر این‌که دارای عذر شرعی و قانونی مثل عادت زنانگی،
مریضی و … باشد.
3. تبعیت از مرد در محل اقامتگاه و مسکن، مگر این‌که این اختیار را شوهر
به زن واگذار کرده باشد و یا خلاف شأن اجتماعی زن باشد و یا ضرر جانی و
جسمی برای زن داشته باشد.
4. تبعیت از مرد، در خروج از منزل و ورود دیگران به منزل، در حد عرف، مگر
این‌که برای انجام تکالیف دینی؛ مثل حج واجب و یا برای انجام مداوا، یا
ماندن در خانه ضرر جانی، بدنی و شرافتی، برای زن وجود داشته باشد.
5. تبعیت از مرد در اصل شاغل بودن و نوع شغل، در صورتی که خلاف انتظار عرف زمان، مکان و موقعیت و جنسیت زن و مرد باشد.
پاسخ تفصیلی
ذات حق تعالی زن و مرد را از جهت جسمی و روحی به‌گونه‌ای آفرید که بدون هر
یک نه پیدایش و بقای آنان امکان‌پذیر است و نه نیازهای جسمی و روحی هر یک،
بدون دیگری به‌طور کامل بر آورده می‌شود و نه تکامل روحی و دینی هر یک به
صورت فردی و اجتماعی امکان‌پذیر می‌باشند. گویا هر یک پاره‌ای از یک موجود
کامل‌اند و بدون هم ناقص و نسبت به هم مکمل‌اند.
خدای متعال با توجه به آفرینش آن‌چنانی زن و مرد و تفاوت‌های روحی و جسمی آن دو، حقوق و تکالیف[1]
زناشویی و خانوادگی خاصی به صورت مشترک و خاص برای هر یک قرار داده است تا
تأمین کننده نیازهای دنیوی و اخروی هر یک به صورت کامل باشد.
این حقوق و تکالیف از سه نگاه: فقهی،[2] اخلاقی و حقوقی[3]
مدّ نظر عالمان دین بوده است که در این‌جا چون سؤال از وظایف حقوقی زن در
قبال شوهر است و از آن‌جا که وظایف اخلاقی هم روح، مکمل و ضامن وظایف
قانونی‌اند،[4]
و وظایف فقهی هم فرق چندان زیادی با وظایف حقوقی و قانونی زن ندارد، به
اختصار به بیان این حقوق و تکالیف از نظر اخلاقی و حقوقی می‌پردازیم.
وظایف اخلاقی
وظایف اخلاقی زن به زبان روایات در دو بخش ارزش و اهمیت وظایف شوهر داری، و خود وظایف طرح می‌شود:
1. ارزش و اهمیت شوهر داری
الف. پیامبر خدا(ص) فرمود: «اگر سجده کردن برای غیر خدا جایز بود، هر آیینه به زن دستور می‌دادم که به شوهرش سجده کند».[5]
ب. «حق شوهر بر زن، از هر حق دیگری بیشتر و برتر است».[6]
ج. «جهاد زن، تحمل او بر آزارهای شوهر است».[7]
د. «زن نباید شوهرش را غضبناک کند و لو شوهرش او را آزرده باشد».[8]
هـ. «زنی که شوهرش از او ناراضی باشد، اعمال او مورد قبول واقع نمی‌شود».[9]
و. «زنی که قدردان شوهرش نباشد، ثوابی برای اعمال او نیست».[10]
2. وظایف اخلاقی شوهرداری
الف. «زن نباید میل و نظر به غیر شوهرش داشته باشد و الاّ نزد خدا زنا کار محسوب می‌شود».[11]
ب. «زن باید پاسخ‌گوی نیازهای جسمی و بهره‌های شهوی مرد و لو در پشت پالان
شتر باشد و هر بامداد و شامگاه در صورت درخواست مرد، خود را بر او عرضه
کند و الاّ مورد لعن فرشتگان خواهد بود».
ج. «زن بدون اجازه شوهرش، نباید روزه مستحبی بگیرد. بدیهی است این از باب مثال است و الاّ هر امر مستحبی این گونه خواهد بود».
د. «طولانی شدن نماز زن، نباید مانع پاسخ‌گویی سریع نیازهای مرد باشد».
هـ. «زن نباید، بدون اجازه شوهرش، چیزی ولو صدقه، به کسی بدهد».
ح. زن بدون اجازه شوهرش، نباید از خانه بیرون برود و الاّ مورد لعن فرشتگان آسمان و زمین و فرشتگان رحمت و غضب خواهد بود».[12]
ط. «زن آرایش و نمایش برای شوهرش نماید و برای غیر شوهرش بوی خوش استفاده نکند و الاّ نماز او مورد قبول واقع نمی‌شود».[13]
وظایف حقوقی و قانونی
وظایف حقوقی و قانونی زن به دو صورت وظایف مشترک زن و مرد، و وظایف مختص زن بیان می‌شود:
الف. وظایف مشترک
1. حسن معاشرت: زن و مرد وظیفه دارند در زندگی مشترک خانوادگی و زناشویی،
نسبت به هم خوش‌رفتار، خوش‌رو و خوش‌گو باشند و از هر گونه بدرفتاری، ترش
روی و بدگویی دوری نمایند، مگر این‌که عذر شرعی، قانونی و عرفی داشته
باشند.
2. معاضدت (همکاری): زن و مرد باید در پیشبرد و تحکیم زندگی خانوادگی،
همکاری و همراهی داشته باشند و معیار این همکاری هم بنا بر انتظار عرف و
فرهنگ زمان و مکان و موقعیت آن دو است. از باب نمونه، اگر عرف خانه داری،
بچه داری، شیردهی بچه را به عهده زن می‌داند و کارهای بیرون خانه را به
عهده مرد می‌داند، هر دو در این امور محوله، همکاری نمایند.
3. تربیت فرزند: زن و مرد، هر دو موظف‌اند در حد توانایی و مقتضای عرف زمان و مکان و موقعیت در رشد و پرورش فرزند، کوشش نمایند.
4. وفاداری: زن و مرد نباید رابطه نامشروع با فرد دیگری داشته باشند.
ب. وظایف مختص زن نسبت به مرد
1. پذیرش ریاست شوهر: اگر در زندگی زناشویی و خانوادگی مشکلی و مسئله‌ای
پیش آمد، حل آن با نظر نهایی شوهر است. البته این وظیفه شوهر، نباید خارج
از حسن معاشرت و معاضدت، شرع و قانون باشد و باعث سوء استفاده شوهر شود.
2. تمکین[14]
زن نسبت به مرد: زن باید در نزدیکی جنسی و دیگر بهره‌های شهوی مرد با او،
حالت پذیرش و آمادگی در حد توانایی جسمی و روحی، بنابر انتظار عرف داشته
باشد. مگر این‌که دارای عذر شرعی و قانونی مثل عادت زنانگی، مریضی و …
باشد.
3. تبعیت از مرد در محل اقامتگاه و مسکن، مگر این‌که این اختیار را شوهر
به زن واگذار کرده باشد و یا خلاف شأن اجتماعی زن باشد و یا ضرر جانی و
جسمی برای زن داشته باشد.
4. تبعیت از مرد، در خروج از منزل و ورود دیگران به منزل، در حد عرف، مگر
این‌که برای انجام تکالیف دینی؛ مثل حج واجب و یا برای انجام مداوا، یا
ماندن در خانه ضرر جانی، بدنی و شرافتی، برای زن داشته باشد.
5. تبعیت از مرد در اصل شاغل بودن و نوع شغل، در صورتی که خلاف انتظار عرف زمان، مکان و موقعیت و جنسیت زن و مرد باشد.
تا این‌جا وظایف و مسئولیت زن در قبال شوهر به طور اختصار بیان شد. در
ادامه به تناسب به صورت فشرده تعهدات شوهر در برابر زن بیان می‌شود.
وظایف مردان در برابر زنان
وظایف مرد نسبت به زن، در دو بخش وظایف اخلاقی و وظایف حقوقی بیان می‌شود.
الف. وظایف اخلاقی از نظر روایات؛ در دو بخش ارزش رفتار نیکو با زنان، و الزامات رفتاری با آنان بیان می‌شود:
یک. ارزش رفتار نیکو با زنان:
1. دوستی با زنان از اخلاق انبیا بود.[15]
2. اظهار دوستی با زنان، هرگز از یاد آنان نمی‌رود.
3. گذشت و بخشش نسبت به زنان، اگر رفتار بدی را مرتکب شدند.
4. خوش‌رویی و خوش‌رفتاری با زنان.
5. بهترین مردان در نزد ذات حق تعالی، کسی است که بهترین رفتار را با زنان خود داشته باشند.
6. محبوب‌ترین مردان، کسی است که بیشترین نیکی را نسبت به زن خود نماید.
7. ترس از ذات حق تعالی که مبادا، حق زن خود را بجا نیآورد.
دو. الزامات اخلاقی
1. نگاه به زن به عنوان گل باشد نه خدمت کار، تا طراوت و شادابی آن حفظ شود و کاری فراتر از حد متعارف، از زن خواسته نشود.
2. تهیه وسایل بیشتر و بهتر زندگی تزئینی، پوشاکی، خوراکی، به ویژه در ایام عید.
3. مشورت با زن در امور مهمه زندگی.
4. رعایت اخلاق و حقوق هم بستری با زن.
ب. وظایف حقوقی
این وظایف به دو صورت مشترک و خصوصی می‌باشد، که قسم اوّل آن در وظایف حقوقی مشترک زن و مرد گذشت.
وظایف حقوقی مختص مرد نسبت به زن
الف. وظایف مالی و پرداخت نفقه
1. تهیه غذا، در حد متعارف زمان، مکان و موقعیت متناسب زن.
2. تهیه پوشاک، در حد متعارف زمان، مکان و موقعیت متناسب زن.
3. تهیه وسایل آرایشی و تزیینی، در حد متعارف زمان، مکان و موقعیت متناسب زن.
4. تهیه مسکن، در حد متعارف زمان، مکان و موقعیت متناسب زن.
5. تهیه لوازم منزل در حد متناسب زمان، مکان و موقعیت متناسب زن.
6. تهیه خدمتکار، اگر شأن اجتماعی و خانوادگی زن اقتضا دارد و یا اگر مریض است.
7. مداوای بیماری زن، اگر زن مریض شد. [16]
ب. وظایف زناشویی و هم‌بستری مرد، نسبت به زن
قانون در این مورد ساکت است و به عبارت حسن معاشرت اکتفا کرده است.
اما فقها در دو قسمت؛ به این بحث پرداخته‌اند:
1. حق زن بر شوهر این است که اگر زن باکره است، پس از عروسی، هفت شب را
نزد او بماند و اگر ثبیه باشد سه شب و پس از آن اگر دارای یک زن است، باید
هر چهار شب یک شب نزد او بماند و سه شب دیگر آزاد است و هر گاه دارای چند
زن است، باید نزد هر یک شبی را از چهار شب بگذراند.[17]
2. نزدیکی جنسی: شوهر مکلف است، هر چهار ماه یک بار با زن خود نزدیکی جنسی نماید و این از حقوق زن محسوب می‌شود.
زن و شوهر چه وظايفي نسبت به يكديگر بر عهده دارند؟
زندگي
مشترك يك ارتباط دو سويه بين دو نفر است كه زن وشوهر در تمامي ابعاد
جسماني و رواني شريك يكديگرند. اگر چه« وظايف » محدوده عمل آدم ها را مشخص
مي كند ولي يك زندگي گوارا و دلنشين را نمي توان تنها بر حسب تذكر وظايف
افراد، شكل داد. وظايف براي پيشگيري از تخطي افراد است نه شكل دهنده يك
زندگي زيبا و دلچسب. يك زندگي مشترك مناسب، مهر و ارادت دارد، ايثار و گذشت
دارد، احترام به احساس و خواهش همراه دارد، خوشرويي و خوشگويي مي خواهد،
آغوش و نوازش و شور و مهر و عشق دارد. گذشتن از خواسته هاي خود در مسير
رضايت و رفاه و راحتي شريك زندگي خود دارد و … خيلي خوبي هاي ديگر.
لذا
نمي شود به زن و مرد گفت: نوازش كن چون موظف به اين كار هستي، بلكه بايد
گفت اساس زندگي مشترك «مودت» و «رحمت» است، سعي كن كه به چنين قدرت و عظمتي
نايل شوي.توضيح بيشتر اين كه در يك تقسيم بندي اوليه مي توان وظايف همسر
را به دو دسته وظايف شرعي و وظايف اخلاقي تقسيم كرد.
–
وظايف شرعي: از نظر شرع بر هر يك از زن مرد واجب است كه علاوه بر
قراردادهايي كه ضمن عقد دائم بين زوجين به عنوان شروط مهر و عقد ذكر مي
گردد همچون مقدار مهريه و امثال اينها، بر مرد پرداخت نفقه زن واجب است و
نفقه شامل خوراك، پوشاك، منزل و مأوي و همچون اينهاست .
و زن مكلف است به :
–
تمكين كه عبارت است از اجازه تمتع مرد از زن و رعايت شئون لازم آن همچون
پرهيز نكردن از مرد،مخالفت نكردن با دستوراتي كه حق تمتع مرد را از بين مي
برد.
– اجازه براي خروج از منزل.
– بدون اجازه شوهر در مال او تصرف نكردن.
– بدون اجازه و توافق شوهر از خانه بيرون نرفتن و…
وظايف اخلاقي همسران:
كه هر چند از نظر فقهي و شرعي واجب نمي باشد ولي بدون انجام آنها زندگي
سرد و بي روح مي شود و معناي خود را از دست خواهد داد. لذا براي رسيدن به
يك زندگي آرامش بخش و شيرين بايد به اين وظايف ملتزم بود.اين وظايف به سه گروه عمده قابل دسته بندي است :
1- وظايف مشترك زن و شوهر
2- وظايفي كه براي شوهر در اولويت است يا خاص اوست .
3- وظايفي كه براي زن در اولويت است يا خاص اوست .
1- وظايف مشترك :
اين وظايف ، آنهايي هستند كه انسجام عاطفي و معنوي بيشتري در خانواده ايجاد مي كنند. عمده ترين اين وظايف عبارت است از :
1- 1:
مهر ورزي دو همسر نسبت به يكديگر ـ زن و شوهر بايد نسبت به هم مهر و محبت
داشته باشند و به ويژه اين احساس را به يكديگر ابراز كنند .
2- 1
:احترام و تكريم يكديگر – همسران بايستي خود را عادت دهند در هر شرايطي
،رفتارشان از چارچوب احترام و حفظ حرمت طرف مقابل خود خارج نشود .
3- 1
:بردباري و شكيبايي در برابر ناملايمات – زندگي خانوادگي ، به ويژه در
اوايل آن همراه با مشكلات و مسائل بسياري است . براي مقابله با اين مشكلات ،
زوجين بايستي تدابير لازم را بينديشند و به كار ببرند . يكي از اقدامات
اساسي كه در برابر همه مشكلات لازم است ، برخورداري از روحيه بردباري و صبر
در مقابل محروميت ها و سختي هاست . ظرفيت روحي زوجين بايد در حدي باشد كه
حتي به رغم ناتواني در حل بعضي از آنها ،تعادل روحي و رفتاري خود را از دست
ندهند . هر يك از دو همسر بايد در مواقعي كه احساس مي كنندطرف مقابلشان در
برابرمسائلي دچار اضطراب و نگراني است ، او را به صبر و شكيبايي دعوت كند .
چنين رويه اي براي جمع كردن قواي رواني و فكري تازمان يافتن راه حل هاي
مناسب براي مشكلات ، ضروري است .
4- 1
:احترام به وابستگان همسر : هر زن و شوهر جواني قبل از ازدواج،با آشنايان و
نزديكان زيادي ارتباط و وابستگي فاميلي و عاطفي دارند . اين روابط بعد از
ازدواج به صورت هاي مختلف حفظ مي شود و ادامه مي يابد . بخشي از روابط
خانوادگي زوج هاي جوان در ارتباط با بستگان آنها تنظيم مي شود و به صورت
سنت ها و آداب و رسوم اجتماعي ، احترامات متقابل ، پذيرايي ها ، دعوت ها و
ديد و بازديدها نمود مي يابد . از وظايف بسيار مهم همسران آن است كه
وابستگان همسرخود را احترام كنند و آنها را در نظر داشته باشند . بعضي
مواقع ديده مي شود كه مردي اظهار مي كند زن خود را دوست دارد يا زن اظهار
علاقه به شوهر مي كند ، ولي در مقابلِ بستگان وي واكنش منفي و حاكي از عدم
استقبال و محبت نشان مي دهد و توجه ندارد كه همسرش به خاطر دارا بودن اين
روابط فاميلي ممكن است در مقابل هر نوع بي توجهي و يا توهين احتمالي نسبت
به آنان ، حتي اگر از طرف همسرش باشد ، آزرده دل و ناراحت شود .
ساير وظايف نيز به صورت مختصر از اين قرار است:
– تأمين نياز جنسي و روحي و رواني يكديگر.
– اجتناب از سوء ظنهاي بيمورد.
– پرهيز از تندخويي، بدزباني، درشت گفتاري، ترشرويي ؛و سرسنگين نبودن در برابر يكديگر.
– اجتناب از تمجيد ديگران در مقابل يكديگر.
– تندخويي و گاهي بداخلاقي همديگر را تحمل نمودن.
– هرگز به هم دروغ نگفتن و رعايت صداقت، امانت، فداكاري و گذشت.
– بازگو نكردن عيوب يكديگر نزد ديگران و به رخ هم نكشيدن
– در حق همديگر دعا كردن
2 – وظايف شوهر نسبت به زن :
1-2:
محبت ابتدايي نسبت به همسر – محبت بين زن و مرد در صورتي مطلوب و كامل است
كه ابتدا توسط شوهر اظهار شود . در مقابل اين اظهار محبت ، معمولاً عكس
العمل زن، يك ارتباط متقابل توأم با محبت فراوان و گسترده است . اگر شوهري
انتظار داشته باشد كه همسرش نسبت به او ابراز محبت و علاقه بكند ، بدون
آنكه خود او در اين كار پيشقدم شود ، در ايجاد يك زندگي مطلوب و توأم با
صميميت عاطفي موفق نخواهدبود .
2-2:
احترام به همسر – مرد بايستي به همسر خود ، بخصوص در حضور ديگران احترام
بگذارد.اين احترام بايد توأم با صميميت و مهرباني باشد . زن نيازمند دريافت
محبت و احترام از شوهر است ، به ويژه هنگامي كه در حضور دوستان و آشنايان
قرار داشته باشد . اين امر باعث مي شود كه زن از داشتن شوهر احساس افتخار و
سربلندي كند و اين احساس ، شوق او را به زندگي زناشويي،و آمادگي وي را
براي گذشت و بردباري در برابر محروميت ها و سختي هاي احتمالي بيشترميكند .
3-2
: خوشرويي و خوش خلقي – مرد چون از قدرت جسمي و فيزيكي بيشتري نسبت به زن
برخوردار است بايد مراقبت كند در مواقع ناراحتي و خشم ، تندي ها و سخت گيري
هاي بيجا نداشته باشد . بر عكس،او بايد در ايجاد يك فضاي آرام ، صميمي و
اطمينان بخش در محيط خانواده خود بكوشد . بدخلقي شوهر در خانواده باعث
دلزدگي همسر و ديگر اعضاي خانواده خواهد شد . اين امر كاهش نفوذ گفته ها و
دستورهاي مرد بر روي آنان را به همراه دارد و در روند شكل گيري خصوصيات
رواني و تربيتي كه از وظايف بسيار مهم خانواده است ، ايجاد اختلال و مشكل
مي كند .
4-2
:ايجاد آسايش و توجه به نيازهاي خانواده ـ از وظايف مهم شوهر آن است كه
نسبت به وسع و توان خود براي اعضاي خانواده گشايش ايجاد كند . شوهر بايستي
روحيه توجه به نيازهاي زن و فرزندان را در محيط خانه داشته باشد و در بين
كارهاي خود براي رسيدگي به امور مختلف خانه برنامه ريزي كند . توجه به امور
خانه از قبيل تهيه مايحتاج و خواسته هاي احتمالي همسر يا فرزندان از
خصوصياتي است كه هم حكايت از توجه شوهر به كانون خانواده دارد و هم در همسر
اطميناني نسبت به شوهر به وجود مي آورد كه حتي در مواقع تنگدستي و مشكلات
مالي او وظيفه خود مي داند مراعات حال شوهر را بكند ، چون از اين نكته آگاه
است كه اگر چيزي در دسترس شوهر باشد از خانه و خانواده دريغ نخواهد كرد .
5-2
:احساس غيرت نسبت به همسر ـ مرد بايد همچون حصاري زن را در حمايت و مراقبت
قرار دهد . اين حالت، همبايد در مراقبت نسبت به عفاف و پاكدامني زن باشد و
هم در توجهبه نيازهاي عاطفي او . توجه مرد به عفاف همسر خويش شرط اوليه
حفظ حريم خانواده و حفظ سلامت اخلاقي آن است . حالت غيرت و حميت مرد اثر
ديگري نيز در روحيه و رفتار زن دارد ، به اين صورت كه در او احساس امنيت و
اعتماد در پناه شوهر به وجود مي آورد كه يك احساس لذت بخش و مطلوب براي
اوست و در افزايش عشق و محبت وي به شوهر مؤثر است .
6-2 . عدالت را در همة شئون زندگي رعايت كند، به خصوص در آن‌جا كه مرد داراي دو همسر باشد.
7-2
. از اشتباه‌ها و لغزش‌هاي زن صرف نظر كند; و او را مورد عفو قرار دهد; زن
را احترام و تجليل كند; در كارهاي خانه به وي كمك نمايد و هرگز او را مورد
اذيت و آزار قرار ندهد، قرآن در اين‌باره مي‌فرمايد: “فَأَمْسِكُوهُن‌َّ
بِمَعْرُوف‌ٍ أَوْ سَرِّحُوهُن‌َّ بِمَعْرُوف‌ٍ وَلاَ تُمْسِكُوهُن‌َّ ضِرَارًا;(1) يا به نيكي و خوشي آنان را نگه‌داريد و يا به نيكي رها كنيد و روا نيست كه آنان را آزار دهيد.”
3- وظايف زن نسبت به شوهر
وظايف
نيز وجود دارد كه از طرف زن بايستي مورد توجه خاص قرار گيرد . در صورتي
كه زن نسبت به اين وظايف توجه داشته باشد و آنها را انجام دهد ،به ايجاد
استحكام در خانواده كمك كرده است. اين وظايف عبارت است از :
1- 3:احترام
و تكريم شوهر ـ با توجه به اين كه در زندگي زناشويي نقش محبت و اظهار
عواطف بيشتر مناسب ساختار رواني و جسمي زن است و احساس دلگرمي و اطمينان
خاطر را شوهر بايد در فضاي خانواده ايجاد كند ، زن بايستي دقت داشته باشد
كه احترام او نسبت به شوهر هم يك نياز رواني و عامل علاقه و محبت بيشتر
شوهر نسبت به اوست .
2- 3
:همدلي و همراهي با شوهر ـ زن بايستي در مسائل و مشكلاتي كه شوهر در اداره
زندگي در پيش روي خود دارد با او همدلي كند و اين همدلي را به صورت هاي
مختلف ابراز نمايد . احساس همدلي كه شوهر در همسر خود مشاهده مي كند ، جرئت
و شهامت براي مقابله با سختي ها و نيروي رواني او را افزايش مي دهد .
3- 3
:شاكر بودن و قناعت پيشگي ـ معمولاً تأمين زندگي به عهده مرد است و گاه
اتفاق مي افتد كه كمبودها و نارسايي هايي از اين نظر در زندگيبهوجودآيد .
اين كه زن در ضمن همراهي با شوهر،براي بهبود وضع زندگي ، روحيه شكر ، قناعت
و سپاسگزاري داشته باشد ، در بناي خانواده اي صميمي و مستحكم بسيار مؤثر
خواهد بود .
4- 3
:پرهيز از عيب جويي زن و شوهر در عين حال كه بايستي عيوب و نارسايي هاي
يكديگر را شناسايي كرده به يكديگر تذكر دهند و براي رفع آنها تلاش مشترك
داشته باشند ، بايستي مراقب باشند روحيه عيب جويي نسبت به يكديگر را پيدا
نكنند . اين حالت به ويژه براي زن در مقابل شوهر بايستي مد نظر باشد
.زيرا زن ممكن است به واسطه محدوديت هايي كه در زندگي خانوادگي دارد ، گاه
به صورت عيب و ايراد گرفتن از شوهر عكس العمل نشان دهد . چنين روشي باعث
ايجاد تنش و كشمكش مستمر در زندگي خانواده و تزلزل در بنيان آن خواهد شد .
5- 3
:عفت و چشم پوشي از غير ـ يكي از وظايف اساسي زن، كه هم از نظر حساسيت و
نياز روحي شوهر حائز اهميت است و هم با توجه به موازين شرعي و اجتماعي
بايستي آن را رعايت كرد عفت زن ، حفظ خويش در مقابل افراد نامحرم و وفاداري
كامل نسبت به شوهر است . در زندگي خانوادگي ، كمال روحي شوهر غيرت،و كمال
روحي زن، عفت است و اين دو صفت در كنار يكديگر،خانواده را در درون به سوي
وحدت روحي ، صميميت و عشق دو جانبه سوق مي دهد و از آلودگي هاي اخلاقي
خانواده و جامعه جلوگيري مي كند . وظيفه اساسي خويشتنداري و عفت به عهده زن
است و بايستي در زندگي مشترك ، حتي در روابط معمول با آشنايان و افراد
فاميل كه نامحرم هستند ، مورد توجه باشد .
6- 3
:مديريت و تدبير امور خانه ـ مديريت و اداره خانواده بيشتر به عهده زن است
. اين مديريت،هم در جنبه عاطفي و رواني است و هم در اداره امور جاري منزل .
هر چند شوهر نيز در هر دو جنبه بايد شريك و سهيم باشد ، ليكن ابتكار عمل و
تدبير اساسي را بايد زن به عهده گيرد. زن بايد براي ايجاد فضاي مناسب
عاطفي و رواني و نيز ايجاد محيط زيبا و نشاط بخش در خانه ، برنامه ريزي
كند و حتي در صورت نياز ، آموزش هاي لازم را ببيند تا بهتر بتواند در خانه
يك” مدير” خوب و موفق باشد .
ساير وظايف نيز به صورت مختصر عبارتند از:
– توجه داشتن به مسائل محرم و نامحرم در نزد شوهر.
– خود را براي شوهر آرايش كردن.
– هنگامي كه همسرتان ميخواهد از خانه خارج شود او را تا دم در همراهي كنيد.
– هنگام ورود او به خانه سعي كنيد خود را از قبل آماده و مهيا نموده و با خونسردي و خوشبويي به استقبال او برويد.
