در آمدی بر روش شناسی رصد دغدغه های مقام معظم رهبری
در آمدی بر روش شناسی رصد دغدغه های مقام معظم رهبری
نعمت
بزرگ ولایت امر از اضلاع اصلی هندسة نظام است که همه باید با اطاعت کامل،
کاری کنند که نقشة جامع ولی امر در احداث جامعة اسلامی عملیاتی شود و تمام
ارکان و اجزای نظام، تحتِ فرمانِ او، وحدت داشته باشند و بازیگران، مکمل
یکدیگر در یک میدان بازی در برابر دشمنان باشند. چون ولایت کانون اصلی
اتصال و به معنای به هم پیوستگی است. عموم دغدغه های مقام معظم رهبری نیاز
مند عزمی ملی است و همکاری همه نهادها، دستگاههای دولتی و غیر دولتی و فرد
فرد مردم جامعه دارد و با همیاری عمومی و عزم ملی می توان برآورده شدن آن
را به انتظار نشست. در شرایط کنونی غالبا نه تنها عزم ملی دیده نمی شود که
به عکس با فرافکنی رسم استه هرکسی گناه تحقق نیافتن را بر عهده دیگری می
اندازد. از همین رو باید زمینه های تحقق این عزم ملی را برای دستیابی به آن
اهداف و دغدغه ها به طور جدی دنبال و فراهم کرد و خروجی مطالب در قالبهای
پژوهشی و اسنادی قابل تهیه و پس از آن به اشکال مختلف مکتوب، دوره های
تحصیلات تکمیلی،کلاسی، کارگاهی، کارورزی ، نشریات علمی- پژوهشی، تخصصی و
عمومی و نیز قالبهای قابل پیگیری از نهادها و افراد قابل طرح و ارائه
هستند.
.به نظر می رسد بر اساس سه شاخص بتوان مهمترین دغدغه های مقام معظم رهبری را احصا کرد:
نامگذاری سالها
یکی
از مهمترین و جدی ترین ابزارهای شناسایی دغدغه های مقام معظم رهبری رصد
نامگذاری سالهاست که با توجه به جایگاه و اهمیتی که این نامگذاری ها دارند
غالبا و به خصوص در سالهای اخیر روز اول فروردین هر سال نو به تبیین آن در
حرم مطهر رضوی پرداخته می شود.
تبیین توسط خود معظم له
برخی
از موضوعات مانند نامگذاری سالهای اخیر را خود مقام معظم رهبری به طور
کامل در فرصتهای بعد یا همان جلسه سخنرانی به تبیین ابعاد و اجزای موضوع
مورد نظر خود می پردازند و این مطلب به خوبی کویای توجه ایشان به آن موضوع
است.
تکرار
بخشی
از مطالب برخی از سخنرانیهای معظم له با مخاطبان خاص وقتی تکرار می شود
حاکی از برآورده و تأمین نشدن خواسته های ایشان است و به طور طبیعی این
تکرار حاکی از توجه و تأکید ایشان نسبت به موضوع است.
تأکید
برخی
از مطالب به هنگام بیان به نحوی ارائه می شوند که از حیث لحن، محتوا،
عبارات و… مخاطب را متوجه تأکید و اهتمام معظم له نسبت به موضوع می
نماید.
مطالبه
درباره
برخی از موضوعات مقام معظم رهبری از مسئولان و متولیان آن امر مطالبه و
درخواست گزارش عملکرد در جلسات عمومی و غیر آن می کنند که از این امر هم می
توان به توجه و تأکید ایشان باخبر شد.
در نوشتار حاضر تلاش بر این است بر اساس این معیارها به گردآوری اهم و نه همه دغدغه های ایشان بپردازیم.
امام خمینی و انقلاب اسلامی در خاطرات وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی
مجتبی سلطانی احمدی، مشاور وزیر ارشاد در امور جوانان درباره چاپ مجدد کتاب
خاطرات علی جنتی، گفت: چاپ جدید خاطرات علی جنتی حاوی مطالبی افزون و مهم
نسبت به چاپ اول است. خاطرات و تاریخ شفاهی شیوه ای جدید و میان رشته ای در
گردآوری اطلاعات تاریخی از شاهدان و دست اندرکاران حوادث و رویدادهای
تاریخی است و ماهیت انقلاب اسلامی ایران و دفاع مقدس ایجاب می کند به صورت
گسترده در گردآوری اطلاعات مربوط با تکیه بر اسناد و منابع نخستین از این
شیوه بهره گیری شود. از این رو استفاده از خاطرات شخصیت ها و کسانی که در
عرصه فعالیت های سیاسی و فرهنگی نقش آفرین بوده، یا از نزدیک شاهد وقایع
بوده اند برای بررسی تاریخی ضرورتی اجتناب پذیر است؛ از این رو در این گونه
تحقیقات، خاطرات نقش و جایگاه ویژه ای دارد. اهمیت تاریخ شفاهی و بیان
خاطرات تا آنجا است که حتی مقام معظم رهبری هم تأکید زیادی بر ثبت و ضبط
خاطرات شخصیت های مهم انقلاب نمودند.
وی اضافه کرد: از جمله خاطرات مهم و با ارزش در حوزه تاریخ انقلاب اسلامی
خاطرات آقای علی جنتی است. با توجه به حضور وی در متن حوادث سیاسی و
اجتماعی نهضت امام خمینی(ره) در دهه های ۱۳۴۰ و ۱۳۵۰ شمسی و با عنایت به
اینکه وی فرزند یکی از شخصیت های مهم و بی بدیل انقلاب اسلامی یعنی آیت
الله شیخ احمد جنتی است، خاطراتش از اهمیت بیشتری برخوردار است، چرا که
اطلاعات مهمی را از بسیاری از مسائل حاکم بر حوزه و فعالیت ها و اقدامات
روحانیون و طلاب برای پیش برد نهضت امام خمینی(س) ارائه می دهد. از سوی
دیگر با توجه به اینکه آقای جنتی از فعالان و مبارزان به ویژه در حوزه
مبارزات مسلحانه در انقلاب اسلامی است و نه تنها در داخل کشور بلکه در خارج
از کشور هم به فعالیت می پرداخت، اطلاعات وی مهم و قابل تأمل است. روایت
های وی درباره دفاع مقدس با توجه به حضور در مناطق جنگی خوزستان بر اهمیت
خاطرات وی افزوده است، به ویژه آنکه وی مسئولیت هایی را هم در آن استان و
همچنین بعد ها در تهران بر عهده داشت.
سلطانی احمدی در ادامه افزود: از دیگر نکات جالب توجه در این کتاب، توصیف و
تحلیل جریان های سیاسی و فرهنگی حوزه پس از تبعید امام(ره) و گسترش فعالیت
های فرهنگی نیروهای مذهبی علیه رژیم طاغوت است. ترجمه چند کتاب معروف، هم
چون «تجربیاتی از انقلاب فلسطین»، «رفتار یک رزمنده انقلابی»، «کمونیست
محلی و جنبش های آزادی بخش اعراب»، «کمک های نظامی آمریکا به ایران» و
ترجمه برخی جزوه های مهم در مورد مسائل عقیدتی، امنیتی، سیاسی و تاریخی و
همچنین همکاری با نشریات عرب مانند «الشراع»، «الکفاح العربی» و «البلاغ»
گویای علاقه و اعتقاد علی جنتی به فعالیت های فکری و فرهنگی در کنار فعالیت
های انقلابی و مسلحانه است.
مدیرمسئول کتاب ماه تاریخ و جغرافیا تاکید کرد: به عقیده علی جنتی در فضای
مبارزات فرهنگی دکتر علی شریعتی از موج ایجاد شده توسط حرکت های مسلحانه
استفاده و سخنرانی خود را در حسینیه ارشاد آغاز کرد و این امر بدون ذکر
مستقیم توسط ایشان نقش مهمی در تحریک جوانان و پیوستن به مبارزه مسلحانه
داشت. از نظر جنتی به دلیل شور انقلابی که در آن زمان ایجاد شده بود، کمتر
کسی به انحرافات فکری شریعتی توجه می کرد. با این حال به باور جنتی، دکتر
علی شریعتی با حرکت پر سر و صدایی که ایجاد کرده بود، جوان ها را از دست
مارکسیسم نجات داد. جنتی معتقد است که دکتر علی شریعتی نظریه التقاطی
مجاهدین خلق را قبول نداشت و استاد شهید مرتضی مطهری در دانشگاه مبانی و
اعتقادات دینی را خیلی عمیق تر از دکتر علی شریعتی تدریس می کرد و موجبات
رشد فکری جوان ها را فراهم می کرد.
مشاور وزیر ارشاد در امور جوانان گفت: علی جنتی درباره ترور حسنعلی منصور
بر این باور است که این کار نشأت گرفته از اندیشه های انقلابی و مبارزاتی
امام خمینی(ره) بود و اعضای این گروه بر اساس تعلیم امام(ره) احساس کردند
باید ضربه های کاری به رژیم پهلوی وارد کنند. علی جنتی پس از دستگیری اعضای
مؤتلفه به زندان می رفت و آن ها را ملاقات می کرد. وی در این زمینه آورده
است: «واقعا روحیه بسیار بالایی داشتند و در زندان قرآن، تفسیر قرآن و نهج
البلاغه را مطالعه و تدریس می کردند. گویا اصلا اتفاقی نیفتاده است.»
به گفته سلطانی احمدی، از بخش های مهم و جالب کتاب خاطرات علی جنتی، خاطرات
وی از رهبر فرزانه انقلاب اسلامی است. از نظر علی جنتی ایشان نقش مهمی در
بیدارگری و روشنگری محیط های دانشگاهی با هدف تبیین ارزش های دینی و انقلاب
اسلامی داشت و طی مبارزات سیاسی و فرهنگی خود مورد توجه جوانان و اقشار
مبارز و انقلابی بود. خاطرات جنتی از حضور فعال، مؤثر و قاطع مقام معظم
رهبری در دفاع مقدس خواندنی است. از جمله او در صفحه ۱۸۷ کتاب خاطرات خود
می گوید: «یک روز که خدمت آیت الله خامنه ای بودم، مرتب می گفتم که اگر
دشمن خوزستان را از ایران جدا کند، برای نظام چه اتفاقی می افتد؟ سرنوشت
انقلاب چه می شود؟ ایشان دلداری می دادند و می گفتند: «نه این طور نیست. ما
این سرزمین را پس می گیریم و هیچ اتفاقی هم نمی افتد». من از روحیه ایشان
تعجب می کردم.»
سلطانی احمدی همچنین گفت: تدوین نهایی خاطرات علی جنتی مراحل مختلفی داشت،
در سال ۱۳۷۵، نخست هفده جلسه مصاحبه در مرکز اسناد انقلاب اسلامی با ایشان
انجام شد، سپس متن مصاحبه پیاده و بازنویسی شد، آن گاه محقق محترم آقای
سعید فخرزاده، خاطرات ایشان را تدوین نمودند. چاپ نخست کتاب خاطرات علی
جنتی در سال ۱۳۸۱ صورت گرفت. این کتاب در یک مقدمه، یک پیشگفتار و سه فصل
تنظیم شده است و در پایان هم گاهشمار و تصویر و اسناد آورده شده است. در
فصل اول با عنوان «آغاز نهضت اسلامی» علی جنتی ابتدا به پیشینه خانوادگی
خود و شرح زندگی و مبارزاتش تا قبل از خروج از کشور با هدف ادامهٔ مبارزه
پرداخته است. عنوان فصل دوم «ادامه مبارزه در خارج از کشور» است. جنتی چنین
بیان می کند که به دلیل اختناق سیاسی در کشور با مشورت آیت الله هاشمی
رفسنجانی به خارج از کشور سفر کرد و فعالیت های مبارزاتی، انقلابی و فرهنگی
خود را در آنجا دنبال کرد. فصل سوم کتاب خاطرات «بازگشت به وطن» نام دارد.
در این فصل علی جنتی مسائل مختلف مربوط به کشور و انقلاب اسلامی را تا
پایان جنگ تحمیلی بیان می کند.
سلطانی احمدی در ادامه افزود: پس از اتمام چاپ نخست کتاب خاطرات، انتشارات
مرکز اسناد انقلاب اسلامی تمایل خود را برای چاپ مجدد کتاب خاطرات وی بیان
کرد. از این رو آقای جنتی در ایام تعطیلات عید نوروز به بازخوانی کتاب
خاطرات خود پرداخت و در ۱۴ مورد به اصلاح، تکمیل و افزودن خاطرات خود اقدام
کرد. از این رو چاپ جدید خاطرات علی جنتی دارای مطالبی افزون و مهم نسبت
به چاپ اول است. از جمله این افزودنی های مهم می توان به این خاطره که در
صفحه ۱۰۸ آمده اشاره کرد: «آقای هاشمی رفسنجانی از قول امام نقل کردند که
مصدق با آنکه روحانی نبود ارتباطات مردمی اش زیاد بود و لذا جایگاه بهتری
در بین مردم داشت ولی مرحوم کاشانی با آنکه روحانی بود ارتباطش با مردم کم
بود و تأثیرگذاری کمتری داشت.»
سلطانی احمدی همچنین با بیان اینکه «طرح جلد و نیز قلم نوشتاری مناسب تر از
ویژگی های چاپ جدید کتاب خاطرات علی جنتی نسبت به چاپ قبلی است»، گفت: این
کتاب در قطع رقعی و در ۲۹۲ صفحه و با بهای ۷۵۰۰ تومان منتشر و در غرفه
مرکز اسناد انقلاب اسلامی در نمایشگاه کتاب تهران واقع در راهرو ۲۶ شبستان،
غرفه شماره ۱۸ عرضه شده است.
