زمان کاشت نخود

نخود پاییزه یک اولویت مهم و ضروری برای منطقه

نخود
از خانواده حبوبات می باشد و پس از گندم وجو به لحاظ سطح زیر کشت سومین
رتبه رادر سطح دیمزارها استان کرمانشاه به خود اختصاص می دهد. نخود به دلیل
داشتن پروتئین بالا و به خاطر استفاده از آن بصورت سبز (تازه خوری) وهم
بشکل خشک شده حائز اهمیت می باشد. از کاه آن نیز به منظور غنی کردن کاه
گندم در تعلیف دام استفاده می شود.در تناوب با گندم برای کنترل آفات
وبیماری ها وعلف هرز غلات بسیار مفید می باشد.ارقام مورد استفاده در
کرمانشاه : آرمان، آزاد، هاشم و بیونیج می باشد.

نیازهای اکولوژیکی نخود:

نخود گیاهی است روز بلند ومقاوم به خشکی ونیاز به اقلیمی خشک وسرد دارد.دارای
دو تیپ تابستانه و زمستانه است به رطوبت خاک وهوای سرد حساس می باشد وهوای
ابری به مدت طولانی موجب کم شدن تعداد گلها، میوه ها وهمچنین تشدید بیماری
های گیاهی خصوصاً برق زدگی می شود. نخود های پاییزه دماهای بالا و پایین
را بخوبی تحمل می کنند و در دمای 5-2 درجه سانتیگراد شروع به جوانه زنی می
نماید و شاخ  برگ آن دمای  (8-) درجه زیر صفررا بخوبی تحمل می کند..بهترین
شرایط آب وهوایی برای کشت نخود مناطق معتدل وسرد سیر می باشد.

 

مزایای کشت پاییزه مکانیزه نسبت به بهاره : 

به
علت جوانه زنی سریع، کاشت یکنواخت، استحکام بیشتر گیاه و بازده بیشتر آب
افزایش عملکرد در کشت مکانیزه حاصل می گردد. در کشت مکانیزه پاییزه میزان
عملکرد نخود 1200 تا 1700 کیلوگرم در هکتار می باشد اما در کشت بهاره و
سنتی این مقدار به 350 تا 700 کیلوگرم می رسد. در کشت مکانیزه بعلت ردیفی
بودن بوته ها مبارزه با علفهای هرز بصورت مکانیکی انجام می شودکه سله شکنی و
خاکدهی پای بوته نیز انجام شده و هزینه کمتری نسبت به مبارزه شیمیایی و
وجین دستی داشته و استفاده از ماشین آلات سم پاش و کود پاش و مبارزه با
آفات در مزارع نخود راحت تر از کشت سنتی است که به صورت درهم و دست پاش
صورت می گیرد. همچنین برداشت در کشت مکانیزه و پاییزه توسط کمباین برداشت
نخود صورت می گیرد اما در کشت بهاره و سنتی به صورت دستی و نیاز به کارگر و
هزینه فراوان دارد.

 

 مراحل کاشت نخود پاییزه 

آماده سازی زمین:

برای
کشت نخود پاییزه، پس برداشت گندم وجو زمین راپس از اولین بارندگی
موثرپاییزه (پله)شخم می زنند. ابتدا زمین رابا گاو آهن شخم زده وپس از آن
بااستفاده از کلتیواتور یا خاکورزهای مرکب جهت تسطیح زمین واز بین بردن علف
های هرز اقدام می نمایند این کار سبب افزایش عملکرد محصول وصاف شدن سطح
زمین وافزایش راندمان برداشت مکانیزه می شود.

 

 

 

ضدعفونی بذر:

ضد عفونی بذر قبل از کاشت نخود باقارچ کشهایی نظیر کاربندازیم، مانکوزب، بنومیل، زینب جهت کنترل بیماری برق زدگی الزامی است .

بهترین زمان کاشت نخود پاییزه :

بهترین
زمان کاشت نخود پاییزه  15آبان لغایت 15 آذر ماه پس از بارندگیهای موثر
پاییزه می باشد که این امر سبب سبز شدن علفهای هرز شده و با  عملیات
مکانیزه   کشت نخود کاملا از بین میروند.

 

 روشهای کاشت:

روش
سنتی: پس از آماده سازی زمین بذرها را بصورت تصادفی و یکنواخت با دست در
سطح مزرعه پاشیده وآن را با گاوآهن برگردان دار زیرخاک می کنند. میزان بذر
مصرفی در شرایط  کشت بهاره حدود (60-50 کیلوگرم در هکتار) می باشد.

روش
مکانیزه:  بهترین روش کشت برای نخود از جهت تهویه و رطوبت، روش مکانیزه می
باشد. بدین منظور میتوان  از دستگاههای کاشت غلات (خطی کار) و پنوماتیک
(دستگاه کاشت ذرت وجغندرقند) می توان استفاده کرد.

ولی
مناسب ترین وسیله کاشت نخود، بذر کار پنوماتیک است کشت نخود با این دستگاه
موجب اطمینان از کشت مناسب و تامین شرایط محیطی مناسب برای گیاه نظیر
کنترل عمق کاشت (8-6سانتیمتر) و فواصل ردیفها (50سانتیمتر) و فواصل بین
بوته های روی ردیف  (8-6سانتیمتر)  و صرفه جویی در میزان بذر مصرفی
(60-45کیلوگرم در هکتار) و غلبه بر علف های هرز و یکنواختی سطح سبز مزرعه  و
نهایتاً افزایش میزان تولید نخود در واحد سطح می شود.

 

 

 

عملیات داشت نخود:

در
کاشت مکانیزه نخود خصوصا کاشت بادستگاه پنوماتیک ، عملیات داشت نظیر
مبارزه با آفات و علف های هرز بصورت مکانیکی انجام می شود  جهت مبارزه با
علف هرز از فاروئر و دستگاه وجین چغندر که بصورت دنباله بند به تراکتور وصل
میشوند پس از تنظیمات لازم میتوان استفاده کرد.

مزایای این روش:

ü      -نسبت به مبارزه شیمیایی هزینه پایین آن است که در نهایت باعث افزایش سود آوری می شود.

ü      نیازی به کار گر جهت وجین دستی و هزینه های فراوان نداریم.

ü      می
توان سطح بیشتری از اراضی دیم را به کشت نخود پاییزه اختصاص داده که این
امرباعث رعایت تناوب و جلوگیری از کاشت متوالی غلات (جار به جار) می شود.

 

 

 

 

  

روشهای برداشت نخود:

روش سنتی:
دراین روش برداشت بصورت دستی وبااستفاده از کارگر انجام می گیرد که هزینه
زیادی برای کشاورزان در بر خواهد داشت وبا توجه به این هزینه زیاد کشاورزان
مجبورند که سطح زیر کشت خود را کاهش دهند.

 

روش مکانیزه: در
برداشت مکانیزه حتماً باید زمین هموار وکاشت بصورت مکانیزه وردیفی انجام
شده باشد. برداشت مکانیزه با کمباین معمولی غلات  پس از تنظیمات لازم انجام
میشود در بعضی مواقع از هد مخصوص برداشت نخود نیز استفاده میشود. جهت
برداشت با کمباین استفاده ازارقامی که بوته ایستاده ( پا بلند ) باشد 
الزامی است که از این نظر ارقام پاییزه کاملاً مناسب می باشند و این 
فاکتور برتری کشت پاییزه را نسبت به کشت بهاره نشان میدهد. در روش مکانیزه
هزینه برداشت نسبت به روش سنتی کاهش چشمگیری دارد.

 

 

 
نخود پاییزه در شهرستان اسلام آباد غرب :

قدمت
کشت نخود پاییزه درشهرستان حدود 5 سال است وهم اکنون سطح زیرکشت آن حدود
640 هکتارمی باشدکه بصورت کاملاٌ مکانیزه کاشت،داشت وبرداشت میگردد و این
کشت با همکاری کارشناسان فنی و مشاوره ای بیشتر در دهستان حمیل رایج می
باشد.

 

 افق آینده نخود پاییزه:

هم
اکنون سطح زیر کشت کل مزارع نخود شهرستان 19000هکتار می باشد که بصورت
بهاره وسنتی کشت می گرددو امید است در سالهای آتی و با همکاری کشاورزان
عزیز وکارشناسان شاغل در مدیریت جهاد کشاورزی و شرکت های فنی مشاوره ای
بتوان حدود50درصد ازاین مزارع را به زیر کشت نخود پاییزه برده و با این مهم
بتوان تولید نخود شهرستان را به 30هزارتن رساند.

 

گرد
اوری کننده : کارشناسان شرکت فنی مشاوره ای مستقر در دهستان حمیل آقایان :
مهدی رضایی، عدنان رضایی، جواد محمدی، کامران یگانه نیا و خانم سهیلا
کرمی.

 

 در
پایان از تمامی کشاورزان استدعا میگردد جهت هرگونه اطلاعات بیشتر و یا
مشاوره درزمینه نخود پاییزه به مدیریت جهاد کشاورزی و یا با کارشناسان فوق
مراجعه نمایید./.

---

دستورالعمل کلی زراعت نخود دیم

دستورالعمل کلی زراعت نخود دیم

عنوان	شرح دستورالعمل و توصیه‌های کلی
آماده‌سازی زمین	تهیه بستر کاشت	رعایت اصول فنی عملیات آماده‌سازی زمین کشت به منظور ذخیره حداکثر رطوبت در خاک در استفاده بهینه گیاه از رطوبت خاک بسیار مهم می‌باشد. کاربرد گاو‌آهن برگردندار موجب از بین رفتن رطوبت ذخیره شده در خاک می‌گردد. استفاده از گاو‌آهن قلمی، پنجه غازی برای آماده‌سازی زمین کشت می‌تواند در حفظ رطوبت خاک بسیار مؤثر باشد.
کاشت	انتخاب بذر	از بذور اصلاح شده که بوجاری و ضدعفونی بر علیه بیماری‌های قارچی شده اند استفاده شود.
میزان بذر	گیاه نخود برای تولید مطلوب نیاز به 30 بوته در متر مربع دارد.
زمان کاشت	زمان کاشت یکی از عوامل بسیار مهم و مؤثر در دستیابی  به عملکرد بالا در گیاه نخود می باشد. تأخیر در کاشت سبب کاهش طول دوره رشد و کاهش عملکرد می‌گردد. کشت پائیزه (15 آبان لغایت 15 آذر) در مناطق معتدل سرد، نیمه گرمسیری و گرمسیری کشت بهاره در مناطق سرد به محض گاورو شدن زمین
عمق و روش کاشت	استفاده از ردیف‌کار، خطی‌کارهای پنوماتیک، هاسیا، همدان کار و یا کشت گستر، به عمق 5 سانتی‌متر
کود‌های شیمیایی	نخود به لحاظ تثبیت ازت آزاد هوا توسط ریشه‌های آن و مصرف ازت بعد از تثبیت ازت، احتیاج زیادی به کودهای ازته ندارد. کاربرد 30-20 کیلو گرم ازت خالص در هکتار در زمان کشت نخود به عنوان استارتر توصیه می‌شود. در صورت اینکه میزان فسفر خاک کمتر از 6 قسمت در میلیون باشد ضروری است کود فسفره تا به مرز 6 قسمت در میلیون مصرف گردد.
اغلب کشاورزان پیشرو علف‌های هرز مزارع خود را با وجین دستی کنترل می‌نمایند که به لحاظ هزینه بالا و زمان ‌بر بودن آن، مقرون به صرفه نمی‌باشد لذا می‌توان با روش‌های مکانیکی و شیمیایی علف‌های هرز مزارع نخود را کنترل کرد :
داشت	کنترل علف های هرز	کنترل مکانیکی	فاصله ردیف‌ کشت جهت کشت گیاه نخود 30-25 سانتی‌متر می باشد. در زمان کشت با بستن یک لوله سقوط پس از دو لوله سقوط در ردیف‌کارهای هاسیا، کشت گستر یا ردیفکارهای دیگر  که بتواند فاصله ردیف‌های 50 سانتی‌متری ایجاد نماید، با استفاده از تراکتور چرخ باریک و کولتیواتور می‌توان علف‌های هرز را در فاصله خطوط 50 سانتی‌متر کنترل نمود.   با استفاده از علف‌کش‌ انتخابی سوپر گالانت (1 لیتر در هکتار) یا گالانت (2 لیتر در هکتار) می‌توان علف‌های هرز نازک ‌برگ در مزارع نخود را کنترل کرد. با استفاده از علف‌کش انتخابی لنتاگران (5/3 یا 5/2 لیتر در هکتار) می‌توان علف‌های هرز پهن‌برگ یکساله را در مزارع نخود را کنترل نمود.
کنترل شیمیایی
کنترل آفات	کرم پیله‌خوار از جمله مهم‌ترین آفات نخود است که هر ساله خسارت زیادی به مزارع نخود وارد می‌کند. با استفاده از یکی از سموم مناسب از جمله سوین، دیپترکس و  لاروین به ترتیب به مقدار 3، 5/1 و 1 کیلوگرم در هکتار در زمان ظهور حداکثر لاروهای ریز که مصادف با اواسط تشکیل گل و اوایل پیله بستن بوته‌ها است، می توان کرم پیله‌خوار نخود را کنترل کرد.  سوسک چهار نقطه‌ای حبوبات (Callosobruchus maculates F.) که از آفات انباری مهم نخود محسوب می‌گردد با استفاده از 5/0 گرم در متر مکعب فسفین (معادل 5/1گرم در متر مکعب فسفید آلومینیم) در مدت 72 ساعت گازدهی می‌توان آن را کنترل نمود.
کنترل بیماری‌ها	بیماری‌ برق‌زدگی :(Ascochyta rabiei) یکی از مهم‌ترین بیماری‌های قارچی است که هر ساله در هر دو کشت بهاره و پاییزه در مزارع نخود خسارت زیادی وارد می‌کند. خسارت این بیماری در کشت پاییزه بیش از کشت بهاره می‌باشد. کلیه ارقام محلی از جمله بیونیج در کرمانشاه، گریت در لرستان، جم در ایلام، کوروش در گلستان و سایر ارقام محلی در استان‌های دیگر به بیماری برق‌زدگی حساس هستند. مناسب‌ترین روش جهت کنترل این بیماری استفاده از ارقام مقاوم یا متحمل به بیماری برق‌زدگی می‌باشد. رقم هاشم و آرمان و لاین در شرف معرفی FLIP 93-93 به این بیماری مقاوم و لاین در شرف معرفی ILC 482 به این بیماری متحمل است. بیماری فوزاریوم: پژمردگی فوزاریومی نخود یکی دیگر از بیماری‌های مهم نخود می‌باشد که بیشتر در کشت بهاره به مزارع نخود خسارت وارد می‌نماید. این بیماری در اثر قارچ Fusarium oxyporium ایجاد می‌شود. نظر به اینکه مدیریت بیماری‌های خاکزاد مشکل است و کاربرد یک روش خاص، قادر به کنترل مؤثر بیماری نیست. تناوب زراعی، تغییر زمان کاشت، استفاده از بذور عاری از بیماری، از بین بردن بقایای آلوده و استفاده از قارچکش‌های ضدعفونی کننده بذور از جمله روش‌های توصیه شده برای کنترل این بیماری هستند. کلیه ارقام محلی به این بیماری حساس می‌باشند. با توجه به اینکه اسپور قارچ عامل پژمردگی فوزاریومی تا 5سال بقای خود را در خاک حفظ می‌کند لذا توصیه می‌گردد تا 5 سال از کشت گیاه نخود در زمین‌های آلوده به این بیماری خودداری گردد.
برداشت	زمان برداشت	وقتی غلاف‌های نخود به رنگ قهوه‌ای روشن مایل به زرد و یا به رنگ کرم تغییر یابد، آماده برداشت می‌باشد. در زمان برداشت رطوبت بذر نخود باید بین 12-10% باشد. تأخیر درزمان  برداشت میزان ریزش غلاف یا دانه افزایش می‌یابد.
روش برداشت	کلیه ارقام محلی و اصلاح شده نخود (از جمله بیونیج، گریت، جم و کوروش و ….) دارای تیپ بوته نیمه ایستاده و یا گسترده می‌باشند که امکان برداشت مکانیزه آنها میسر نمی‌باشد. برداشت دستی نخود بیشترین سهم هزینه تولید را شامل می‌شود. ارقام نخود معرفی شده نخود هاشم و آرمان و لاین در شرف معرفی FLIP 93-93 دارای تیپ بوته ایستاده هستند که می‌توان این ارقام را با کمباین گندم را برداشت کرد.
انبارداری	نیاز است درصد رطوبت بذر نخود در زمان انبار کردن 12-10 در صد باشد. از انبار کردن بذور نخود در انبار های گرم ومرطوب و بدون تهویه خودداری گردد.  در صورت آلوده بودن بذور نخود  به سوسک‌ چهار نقطه‌ای حبوبات (Callosobruchus maculates F.) با استفاده از 5/0 گرم در متر مکعب فسفین (معادل 5/1 گرم در متر مکعب فسفید آلومینیوم) در مدت 72 ساعت گازدهی می توان آن را کنترل نمود.

---