رنگ سال چطور تعیین می‌شود؟
خب، شما ممکن است تصور کنید که مُد شدن یک رنگ در هر سال، چیزی اتفاقی و یا
حاصل سلیقه عمومی است. اما جالب است بدانید که انتخاب رنگ سال هم برای
خودش تشکیلات و ضوابطی دارد!
برای توضیح در این مورد، باید به
دهه‌ها پیش، یعنی دقیقا سال ۱۹۶۳ برگردیم، در این زمان یک فارغ‌التحصیل
رشته شیمی به نام لارنس هربرت، یک سیستم برای استاندارد کردن رنگ‌ها، بنا
نهاد. به هر رنگ، به این ترتیب، عددی اختصاص داده می‌شد و دیگر قضاوت متغیر
مردم، باعث نمی‌شد که رنگی با رنگ دیگر اشتباه گرفته شود.
متعاقب
این کار، آقای لارنس شرکتی را تأسیس کرد و نامش را پنتون Pantone گذاشت.
پنتون به معنی «همه رنگ‌ها» است. (پن یعنی همه و تون هم معنی رنگ را
می‌دهد.)
به این ترتیب دیگر مردم و صاحبان صنایع مد، می‌توانستند به صورت عینی‌تری در مورد رنگ‌ها با هم تبادل نظر داشته باشند.
به
زودی این شرکت با تبلیغ در هفته‌های مد نیویورک برای خود، شهرتی کسب کرد.
سپس پای هدایا و اشیای با برند و مارک پنتون به میان آمد و پس از آن
فروشگاه‌ها و بوتیک‌هایی با این برند، پا گرفتند. حتی کافه‌تریایی در
موناکو تأسیس شد که اغذیه را بر اساس رنگ، به مشتری‌ها پیشنهاد می‌کرد. این
کالاها یا اغذیه البته واقعا توسط خود پنتون تولید نمی‌شدند، اما تحت مجوز
و لیسانس این شرکت تولید و توزیع می‌شدند.
جالب است بدانید که
استانداردهای رنگ پنتون، یکی از سیستم‌های استانداردی که توسط مرجع
بین‌المللی رنگ یا International Colour Authority (ICA) مورد استفاده قرار
می‌گیرد.
با این مقدمه می‌رسیم به «رنگ سال»:
پنتون
هر ساله در همایشی رنگ سال را انتخاب می‌کند و این رنگ، خیلی زود توسط
طراحان و صاحبان صنایع پوشاک و مد، مورد توجه قرار می‌گیرد و وارد
محصولاتشان می‌شود.
جالب است بدانید که امروز اعلام شد که برای
اولین بار در تاریخ، سال ۲۰۱۶، دو رنگ سال خواهیم داشت که در طیف رنگ صورتی
و آبی هستند و به صورت دقیق یکی از این رنگ‌ها صورتی کم‌رنگ و دیگر موسوم
به baby blue است که معادل خوبی در فارسی برایش پیدا نکردم.
البته
پنتون رأسا، دست به انتخاب رنگ سال نمی‌زند و این کار را بعد از نظرخواهی
از طراحان دکور و مد، تولیدکنندگان صنعتی و خرده فروشان انجام می‌دهد.
گاهی، فراگیر شدن استفاده از یک رنگ سال زمان‌بر می‌شود و مدت بیشتری طول می‌کشد تا رنگ در اذهان و سلایق مردم جا بیفتد.
رنگ سال چگونه انتخاب می شود؟
تاثیر رنگ ها روی ذهن و جسم
انسان بر کسی پوشیده نیست. رنگ ها می توانند روی انرژی ذهن انسان و احساسات
و عواطف آنها تاثیر بگذارند یا حتی تاثیرات فیزیکی از جمله کنترل فشار
خون، اشتها، استرس و غیره داشته باشند. از این رو تعدادی از بهترین طراحان
مد، هنرمندان، بازیگران، سیاستمداران، روانشاسان و غیره به دور هم جمع می
شوند تا با انتخاب یک رنگ برای سال، روی انرژی ذهنی مردم دنیا تاثیر
بگذارند و روحیه جهان را به سمت تعادل سوق دهند.
این عمل یک نوع
کارکرد روانکاوانه هنر و سبک زندگی برای آرامش انسان و ایجاد صلح در دنیا
است. یکی از رسومی که مردم سراسر دنیا بر سر آن توافق دارند و سعی می کنند
در گوشه ای از زندگ خود آن را به کار ببندند؛ سنت رنگ سال است؛ سنت استفاده
از یک رنگ خاص در سال آینده بدین منظور که اتفاقات بد سال گذشته از زندگی
شان رخت بربندد و شانس زندگی پر از آرامش شامل حال شان شود.
سنت
رنگ سال، یک قانون نانوشته ویک رسم محبوب است که تمام مردم سراسر دنیا از
آن استقبال می کنند و زندگی شان به نحو آگاهانه یا ناآگاهانه تحت شعاع آن
قرار می گیرد. امسال هم طبق معمول با فرارسیدن سال نو میلادی، رنگ سال
معرفی شد. رنگی که کم کم باید منتظر باشیم به پشت ویترین های لباس فروشی و
لوازم آرایشی راه یابد و خود را به مبلمان و محصولات دیگر خانگی تحمیل کند.
اما چرایی و چگونگی انتخاب رنگ سال از نکات برجسته و جالب توجهی است که در
این گزارش به آن می پردازیم.
چگونگی انتخاب رنگ سال
انتخاب
رنگ سال یک فرآینده پیچیده است که به اقتضای اتفاقات و عواملی که در سال
گذشته جهان را تحت تاثیر خود قرار داده است؛ مثل جنگ ها، بلایای طبیعی،
بحران های اقتصادی، بیماری ها و غیره انتخاب می شود. به عنوان نمونه وقتی
در یک سال بلایای طبیعی زیادی همچون سیل و زلزله به کشورهای زیادی آسیب
وارد می کند و دنیا را تحت تاثیر خود قرار می دهد، روی رنگ آن سال اثری
مستقیم می گذارد و رنگی متناسب با این اتفاقات انتخاب می شود تا از لحاظ
روانی بر مردم سراسرجهان تاثیر بگذارد و یک آرامش نسبی در جهان برقرار کند.
انتخاب این رنگ ها در قالب مد، طراحی صنعتی، هنر و… به نوعی به
یک مانیفست سیاسی- اجتماعی بدل می شود که باید آن را از منظر نشانه شنانسی و
اسطوره امروز بررسی کرد. اسطوره ای که از منظر «رولان بارت» قصد دارد
تاریخ را به طبیعت تبدیل کند و عناصر غیرطبیعی را در جهت اهداف اجتماعی و
سیاسی طبیعی جلوه دهد. انتخاب این رنگ، یک کار روانشناسانه در جامعه
جهانیاست که کارکردهای فرهنگی و اجتماعی دارد. دلیل چرایی یک رنگ در سال را
باید در سلسله اتفاقاتی که در سال قبل رخ داده است دنبال کرد. زیرا رنگ ها
با روحیات جامعه ارتباط مستقیم دارند و می توانند رفتارهای اجتماعی از
قبیل خشونت و صلح طلبی را در جامعه رواج دهند.
سازمان رنگ جهانی؛ پانتون
موسسه
پانتون که ر ابتدا یک شرکت چاپ و رنگ بود از سال 2000 رسم انتخاب «رنگ
سال» را بنا نهاد و با استقبال قابل توجهی از سوی طراحان مد و هنرمندان رو
به رو شد. رنگ سال به منظور بیان حال و هوای آنچه که در حال وقوع در روح
زمانه جهانی است، تعیین می شود. رنگی که در سراسرجهان طنین انداز می شود،
رنگ سل پانتون بازتابی است از آنچه که مرم سراسر دنیا به دنبال آن هستند،
آنچه که احساس می کنند یک رنگ می تواند پاسخگوی نیازهای آنها باشد.
این
رنگ لزوما یک رنگ گرم مورد نیاز صنعت مد نیست، رنگی است که تمام مرزهای
طراحی را در می نوردد و حالات، نگرش و احساسات بخشی از مصرف کنندگان را
بیان می کند. بیرون کشیدن حال و هوا و خصوصیات یک رنگ توسط تیم موسسه
پانتون به رهبری مدیر اجرایی آن «لئاتریس ایزمن» به دنبال تاثیر طرح و رنگ
آینده برای رنگی که بیشترین تاثیر را در بخش های مختلف جامعه داشته باشد
انجام می شود. این تاثیرات می توانند شامل صنعت سرگرمی، فیلم های آینده،
هنر، هنرمندان نوظهور، مقاصد گردشگری و شرایط اجتماعی و اقتصادی باشند. این
تاثیرات ممکن است از تکنولوژی، سبک زندگی و سبک سرگرمی، بافت جدید و اثرات
آن تاثیر و حتی رویدادهای ورزشی و رویدادهایی که توجه جهان را جلب می کند
ناشی شوند.
باید درنظر داشت که هر رنگ با سایه های خاص، نماد خاص
خود و معنای ذاتی و عاطفی خود را دارد. روند انتخاب سالانه یک رنگ خاص با
عنوان رنگ سال توسط موسسه پانتون دو بار در سال به میزبانی این شرکت در
پایتخت اروپا در جلسات محرمانه با شرکت نمایندگان ملل مختلف «گروه
استانداردهای رنگ» برگزار می شود. پس از دو روز بحث و بررسی، انها یک رنگ
را برای سال بعد انتخاب می کنند. به عنوان مثال رنگ تابستان 2013 در لندن
در بهار سال 2012 انتخاب شد. رنگ انتخاب به طور ظاهری با روح زمانه در
ارتباط است.
مثلا مطبوعات در بیانه ای برای انتخاب رنگ یاس امین
الدوله (قرمز مایل به صورتی) اعلام کرد: «ما در دوران استرس به سر می بریم و
به چیزی نیاز داریم که روح مان را متعالی کند. یاس امین الدوله یک رنگ
فریبنده و محرک آدرنالین است که برای دفع غم و اندوه مناسب است.» نتیجه این
جلسات در مجله پانتون منتشر می شود. بسیاری از طراحان مد، گل فروش ها و
تعداد زیادی از شرکت های مصرف گرا این مجله را برای راهنمایی در جهت طرح ها
و برنامه های محصول آینده خود خریداری می کنند.
رنگ سال 2015
طبق
بیانیه ای که موسسه رنگ پانتون اعلام کرد؛ رنگ سال 2015، رنگ عنابی (شرابی
متمایل به قهوه ای) معرف شد. طیف سایه های قوی و جذاب این رنگ جذاب، مظهر
غنای رضایت بخش همچون یک وعده غذای لذیذ است. در حالی که پایه های قرمز و
قهوه ای این رنگ که سرچشمه ای طبیعی دارد، حس پیچیده طبیعی و سرشتی زمینی
را القا می کند. عنابی یک رنگ قوی و پیچیده و دلچسب دارای طیف های متنوع و
گرم است که هم به عنوان رنگ پایه و هم به عنوان رنگ مکمل کاربرد دارد.
در
حالی که این رنگ شیک و جذاب در همه جای جهان به راحتی در صنعت مد و
زیبایی، طراحی صنعتی، مبلمان منزل و طراحی خانه کاربرد دارد و این رنگ گرم
برای غذاخوری، آشپزخانه، مبلمان، لوازم خانگی، ماشین، کیف و کفش و… مناسب
است. رنگ عنابی که «مارسالا» نام دارد بسیار شبیه به رنگ شراب غنی شده
است. این رنگ به یک اندازه به مردان و زنان جذابیت می بخشد. مارسالا یک رنگ
تکان دهنده با سایه های متنوع دلربا برای پوشاک و لوازم جانبیاست که
خلاقیت در رنگ و آزمایش را می پروراند.
رنگ مارسالا در برابر رنگ
پوست های مختلف چاپلوس است و به هر پوستی می آید، گرم و ظریف است و زیبایی
را دوچندان می کند، برای برجستگی های بزرگ روی گونه مناسب است و یک رنگ
فریبنده برای ناخن، سایه لب و مو است. دراماتیک و درعین حال خاکی، غنی و
تنومند؛ قرمز- قهوه ای عنابی گرما را به فضای داخلی خانه شما به ارمغان می
آورد. بافت مساله ای مهم در چاپ و بسته بندی است که با طیف های پیچیده این
رنگ و سایه خاکی آن به خوبی متناسب است.
اگر در کنار برجستگی ای که
در سرشت مات این رنگ وجود دارد کمی درخشندگی اضافه شود؛ می تواند یک پیام
کاملا متفاوت از حسی پر زرق و برق و لوکس انتقا دهد. انواع سایه های زیادی
که رنگ عنابی دارد، چه در مواد صاف یا در بافت، با رنگ مات یا کاملا براق،
به طور چشمگیر و دلپذیری بدون تضاد با هم ترکیب می شوند. همچنین وقتی در پس
زمینه به کار می رود؛ عنابی داغ با رنگ های کهربایی، قهوه ای مایل به زرد و
طلایی، فیروزه ای و آبی متمایل به سبز و آبی در محدوده ای پویاتر بسیار
سازگار است.
رنگ عنابی نمادی از صلح در سال 2015
با
توجه به اینکه در سال 2014 اخبار خوبی به گوش جهانیان نرسید و شاهد
اتفاقات ناگواری در سراسر جهان بودیم، انتظار می رفت رنگی آرامش بخش برای
سال پیش رو انتخاب شود. حال با نگاهی به اتفاقات سال گذشته از جمله شیوع
بیماری ابولا که جان بالغ بر 7 هزار نفر را گرفت، حملات داعش که باعث قتل
بیش از 10 هزار نفر در خاورمیانه شد، سیل در هند، سقوط در هواپیما، ایدز،
مهارجت های غیرقانونی و غیره می توان دریافت که انتخاب رنگ عنابی بسیار
دقیق و هوشمندانه است. زیرا این رنگ که ترکیبی از قرمز و قهوه ای است نشانه
قدرت، اطمینان، اعتماد به نفس و امنیت و آسایش است. این رنگ گرم می تواند
بیانگر غرور و هیجان باشد در حالی که می تواند طبیعی بودن و زمینی بودن را
تداعی کند اما گاهی بیانگر پیچیدگی و متعالی بودن است.
عنابی رنگی
بسیار گرم است و حس امنیت و دوستی را القا می کند و با توجه به این که به
عنوان رنگ پایه با رنگ های بسیاری سازگاری دارد می تواند نمادی از دوستی و
همزیستی به شمار آید. با توجه به این که جنگ و اختلافات مذهبی و تروریسم
فضای حاکم بر زمانه ما به شمار آید. با توجه به این که جنگ و اختلافات
مذهبی و تروریسم فضای حاکم بر زمانه ما است و هیچ چیز به جز آرامش، امنیت و
همزیستی مسالمت آمیز نمی تواند برای مردم جهان سعادت به بار آورد؛ رنگ گرم
عنابی می تواند انتخابی مناسب برای سال پیش رو باشد.
