دانه های قرمز ریز روی پوست
بعضی وقت ها به دلایل مختلف ممکن است یک سری دانه های قرمز
خیلی ریز (به اندازه ارزن) روی پوست تو به وجود بیاید که اسم دیگرش درماتیت
است. این دانه ها معمولاً در اثر یک نوع حساسیت پوستی یا آلرژی ایجاد می
شوند و بیشتر وقت ها مشکل خاصی درست نمی کنند. اما اگر سوزش یا خارش آن ها
شدید شد، لازم است که حتماً پیش دکتر بروی.
سارا
خودش می‌دانست که نباید توت‌فرنگی بخورد، زیرا او به توت‌فرنگی حساسیت
داشت. اما امان از دست این دوست‌های بازیگوش! سپیده با این که می‌دانست
سارا نباید توت‌فرنگی بخورد، یک کیک به او تعارف کرد. راستش سپیده فقط فکر
می‌کرد که سارا توت‌فرنگی دوست ندارد که نمی‌خورد، برای همین هم خواست با
او شوخی کند. وقتی سارا پرسید: “توت‌فرنگی که توی این کیک نیست؟”
جواب سپیده این بود: “گمان نمی‌کنم، اصلاً مهم نیست! بخور ببین چقدر خوشمزه است.”
سارا که دهانش از ظاهر کیک آب افتاده بود، یک گاز بزرگ به آن زد. اما فکر می‌کنید چه اتفاقی افتاد؟
آن شب سارا از شدت خارش و سوزش دست‌وپایش خوابش نبرد. از رختخواب بیرون
آمد، چراغ اتاق را روشن کرد و بدنش را وارسی کرد. وای! دست‌ها، پاها و شکمش
پر شده بود از دانه‌های قرمز خیلی ریز. سارا نمی‌دانست چه‌کار باید بکند،
زیرا پدر و مادرش آن شب مهمانی بودند و قرار بود که دیروقت به خانه
برگردند. ناگهان به یاد پر سیمرغ افتاد که آن را داخل کتابخانه، لای یکی از
کتاب‌هایش گذاشته بود. تصمیم گرفت به دیدن خانم دکتر سیبا برود. همین‌کار
را هم کرد، با سوزاندن پر سیمرغ، پرنده مهربان به کنار پنجره اتاق سارا آمد
و او را با خودش پیش خانم دکتر برد.
دانه‌های قرمز خیلی ریز روی پوست
اسم دیگر دانه‌های قرمز خیلی ریزی که به اندازه ارزن بوده و روی پوست
ایجاد می‌شوند، “درماتیت” (بگو: دِر+ما+تیت) است. این دانه‌ها به همراه
تورم (پف کردن) و سوزش پوست ایجاد شده و معمولاً قرمز، خشک و پوسته‌پوسته
بوده و می‌خارند. همچنین این دانه‌ها می‌توانند شامل غده‌ها، برآمدگی‌ها،
تاول‌ها و حتی جوش‌ها باشند. تقریبا‍ً همه مردم در طول زندگیشان از این
دانه‌های ریز روی پوستشان داشته‌اند. تو هم وقتی که کوچک بودی احتمالاً زیر
پوشکت چندتا از این دانه‌ها داشتی!
اما بعضی از دانه‌های پوستی – مخصوصاً اگر همراه تب باشند- می‌توانند علامت
بیمار‌ی‌های جدی باشند. کهیر هم یک عارضه پوستی است که می‌تواند جدی باشد،
زیرا علامت آلرژی (حساسیت) بدن بوده و ممکن است به مراقبت‌های فوری پزشکی
احتیاج داشته باشد.
کهیر که قرمز یا بی‌رنگ و متورم است، وقتی در بدن یک فرد ظاهر می‌شود که یک
ماده شیمیایی به اسم هیستامین (بگو: هیس+تا+مین) در پاسخ به یک ماده
حساسیت‌زا در بدن آزاد می‌شود. آن ماده می‌تواند یک نوع غذا، دارو یا سم
نیش یک حشره خاص باشد. البته یک نوع ویروس هم می‌تواند عامل کهیر باشد.
چند نوع دیگر از دانه‌های شایع پوستی
• اگزما: یکی از مشکلات شایع پوستی در بچه‌ها است. اگزما می‌تواند یک
ناحیه خشک، ترک خورده یا برآمده در اطراف بازوها یا زانو باشد. موارد
جدی‌تر آن شامل نقاط قرمز، متورم و پوسته‌پوسته در تمام بدن است كه در واقع
نوعي كهير است.
• درماتیت تماسی: از طریق تماس پوست با چیزهای تحریک‌کننده مثل مواد
شیمیایی، صابون یا مواد شوینده و پاک‌کننده دیگر به‌وجود آمده و معمولاً
قرمز، متورم و خارش‌دار است. حتی آفتاب‌سوختگی هم می‌تواند یک نوع درماتیت
تماسی محسوب شود، زیرا قرمز بوده و موقع التیام پوست ممکن است بخارد.
• درماتیت تماسی- حساسیتی: یک نوع دانه کوچک پوستی است که در اثر تماس با
یک ماده حساسیت‌زا ایجاد می‌شود. ماده حساسیت‌زا چیزی است که ممکن است تو
به آن آلرژی (حساسیت) داشته باشی، چیزهایی مثل لاستیک یا فلز زیورآلات
بدلی. اگر تو به نیکل (یکی از فلزات به‌کار رفته در انگشتر، گردن بند و
دستبند و گوشواره بدلی) حساسیت داشته باشی، ممکن است در اثر استفاده از یک
انگشتر بدلی در اطراف جای حلقه بر روی انگشتت دانه‌های قرمز رنگ خیلی ریزی
به‌وجود بیاید که پوسته‌پوسته بوده و معمولاً می‌خارد.
اگر روی پوستم از این دانه‌ها به وجود آمد چه کار کنم؟
سارا کنار خانم دکتر سیبا نشسته بود و داشت به حرف‌های او گوش می‌داد.
دکتر سیبا بعد از اینکه یک محلول روی بدن سارا مالید تا خارشش کمتر شود،
کنار او نشست و برای این که حواسش را از دانه‌های قرمز و خارش آنها پرت
کند شروع کرد برایش صحبت کردن. حالا سارا کاملاً به موضوع صحبت علاقه‌مند
شده و داشت از خانم دکتر سوال می‌پرسید.
بعضی از انواع دانه‌های پوستی بلافاصله بعد از تماس با عامل محرک روی پوست
به‌وجود می‌آیند و بعضی دیگر چند روز طول می‌کشد تا خودشان را نشان دهند.
اگر روی جایی از پوست بدنت دانه‌های ریز به‌وجود آمد، معمولاً خیلی زود
متوجه آن می‌شوی، چون شروع به اذیت کردنت می‌کند. اگر تعداد دانه‌ها زیاد
بود و متوجه شدی که دارد بیشتر هم می‌شود، خیلی زود به والدینت یا یک
بزرگ‌تر دیگر اطلاع بده. اگر هم در مدرسه بودي، بهتر است پیش مربی بهداشت
مدرسه بروی.
سعی کن آنها را نخارانی، چون اگر این کار را انجام دهی ممکن است زمان
بیشتری طول بکشد تا دانه‌ها بهبود پیدا کنند و احتمال دارد که با خاراندن،
تعدادشان بیشتر شده و جای آنها بر روی پوستت باقی بماند.
بد نیست اگر تعدادی از این دانه‌ها در بدنت دیدی، پیش یک دکتر بروی. با این
که تمام دانه‌های پوستی ممکن است به نظر تو شکل هم بیایند، اما یک متخصص
پوست می‌تواند فرق بین آنها را متوجه شود. با تشخیص نوع دانه، متخصص پوست
می‌تواند مناسب‌ترین نوع درمان را برای بیماری تو انتخاب کند.
برای اگزما ممکن است دکتر یک نوع مرطوب‌کننده و نرم‌کننده خاص مناسب نوع
پوست تو برایت تجویز کند. مرطوب‌کننده آب پوست تو را در سطح مطلوب نگه
می‌دارد و همچنین تسکین‌دهنده احساس خارش است.
برای دانه‌هایی که توسط روغن یا صمغ گیاهان سمی ایجاد می‌شوند، معمولاً
پزشک حمام آب خنک و استفاده از محلول کالامین را توصیه می‌کند. در موارد
جدی‌تر ممکن است دارویی به نام آنتی‌هیستامین (بگو: آن+تی+هیس+تا+مین)
تجویز شود. این دارو بهصورت قرص یا شربت بوده و باعث کاهش خارش و قرمزی
پوست می‌شود.
برای دانه‌هایی که در اثر حساسیت ایجاد شده‌اند (مانند کهیرها)، پزشک ابتدا
سعی می‌کند اطلاعات بیشتری به‌دست آورد. او باید بفهمد که کدام نوع غذا،
دارو یا ماده شیمیایی باعث ایجاد کهیر شده است. برای این کار احتمالاً تو
را برای یک آزمایش پزشکی می‌فرستد. پیدا کردن ماده دردسرسازی که تو را دچار
حساسیت کرده، خیلی مهم است. چون بهترین راه برای پیشگیری از ابتلای دوباره
به آن دانه‌های مزاحم این است که از آن غذا، دارو یا ماده شیمیایی خاص
دوری کنی.
پیشگیری از دچار شدن به دانه‌های ریز پوستی
پیشگیری بهترین درمان است. پس بهتر است قبل از این که دانه‌ها به سراغمان بیایند، یاد بگیریم که چگونه از بروز آنها جلوگیری کنیم.
اگر یک نوع گیاه سمی برایت دردسر درست می‌کند، سعی کن بفهمی کدام نوع
گیاه است. سپس به هر طریقی که می‌توانی از آن دوری کن. موقع پیاده‌روی در
جاهایی مثل جنگل و چمنزار که پر از گیاه است، حتماً شلوار بلند و پیراهن
آستین بلند بپوش.
اگر به نیش یک حشره خاص حساسیت داری، باز هم چاره‌اش پوشیدن شلوار بلند و
پیراهن آستین بلند در موقعی است که برای بازی بیرون می‌روی يا ميخواهي
بخوابي، مخصوصاً اگر در جاهایی بازی يا استراحت مي‌كني که احتمال وجود آن
حشره زیاد است.
برای موارد حساسیتی، سعی کن از ماده حساسیت‌زا دوری کنی. مثلاً اگر به نیکل حساسیت داری، از استفاده كردنِ چيزهاي بدلی پرهیز کن.
در موارد اگزما از صابون‌هایی که پوستت را خشک می‌کنند، اجتناب کن. همچنین
استفاده از کِرِم‌ها و محلول‌های مرطوب‌کننده را فراموش نکن. دوش آب خنک هم
پیشنهاد خوبی است، البته به شرط این که در فصل سرما نبوده و زمان آن هم
کوتاه باشد. بايد بداني دوش آب داغ باعث خشکی بیشتر پوست می‌شود.
وقتی در معرض نور مستقیم خورشید هستی، استفاده از ضدآفتاب را فراموش نکن.
با این کار از یک پوست آفتاب سوخته قرمز که مدام هم می‌خارد ديگر خبری
نخواهد بود.
سارا کم‌کم داشت خوابش می‌گرفت و خانم دکتر سیبا فهمید که خارش پوستش کمتر
شده و می‌تواند او را به‌همراه سیمرغ به خانه و تختخوابش برگرداند. بعد هم
پشت پنجره ایستاد و با نگاه او را بدرقه کرد.
توصیه مهم خانم دکتر سیبا برای همه بچه‌ها
بچه‌های دوست‌داشتنی و مهربان من! یادتان باشد هیچ‌وقتِ هیچ‌وقت مثل
سپیده با دوستانتان شوخی نکنید. اگر می‌دانید یکی از دوستانتان به چیزی
حساسیت دارد یا نمی‌خورد، به او اصرار نکنید. چون ممکن است استفاده از آن
ماده حساسیت‌زا باعث دردسر بزرگی شود. خوشبختانه مشکل سارا خیلی زود حل شد،
اما گاهی اوقات شوخی اشتباه شما می‌تواند مشکلات غیرقابل جبرانی پیش آورد و
شما را از آن کار خیلی پشیمان کند.
گرفتگی ماهیچه
| چه وقت به پزشک مراجعه کنیم: |
| ۱. درد و خشک‌شدن ماهیچه ظرف سه روز خوب نمی‌شود. |
| ۲. اگر گرفتگی پشت یا گردن همراه با گزگز، کرختی، یا ضعف است، فوراً نزد پزشک بروید. |
| ـ گرفتگی ماهیچه نشانهٔ چیست: |
| دولا می‌شوید که چیزی بردارید، گوشی تلفن را با چانه‌تان نگاه داشته‌اید، یا چیزی را بالای سرتان گرفته‌اید که ناگهان، دچار گرفتگی و حرکت دردناک ماهیچه می‌شوید. وقتی ماهیچه‌ای می‌گیرد، تمام تارهای آن با هم منقبض می‌شوند. این حالت بیشتر وقتی که حرکتی ناگهانی می‌کنید یا ماهیچه را بیش از حد می‌کشید روی می‌دهد. |
| مثلاً خم‌شدن سریع به هنگام نشستن ماهیچه‌های پشت را کشیده و آن را می‌آزارد. در پاسخ به آن، تارهای ماهیچه‌ای اطراف فوراً سفت می‌شوند و نوعی تخته‌بند محافظتی برای جلوگیری از آسیب بیشتر تشکیل می‌دهند. این واکنش ناراحتی را تشدید می‌کند، انقباض تارهای ماهیچه‌ای جریان خون را کنده کره و ناحیهٔ آزرده را بیشتر تحریک و دردناک می‌کند که باز انقباض بیشتر تارها را به‌دنبال دارد. حالا گرفتار حالتی شده‌اید که ماهیچه‌ها نمی‌‌توانند شل شوند. |
| برخلاف چنگ‌شدن معمولی، که آن هم انقباض ناگهانی است، گرفتگی ماهیچه معمولاً با حرکت برطرف نمی‌شود. اگر پشتتان بگیرد، نمیتوانید حرکت کنید. هدف‌های عمدهٔ گرفتگی ماهیچه‌های گردن و پشت هستند. ماهیچه‌های این نواحی به کشیدە‌شدن بسیار حساسند. مثلاً وزیدن نسیم خنکی به ماهیچه‌های گردن بعد از تنیس یا کار زیاد با کامپیوتر، آنها را وادار به مقابله بهصورت گرفتگی می‌کند. حالا دیگر نمیتوانید سر را برای دیدن اطرافتان حرکت دهید. |
| گرفتگی ناگهانی پشت یا گردن همراه با کرفتکی، گزگز یا ضعف ماهیچه‌ها ممکن است نشانهٔ آسیب‌دیدن عصب یا صفحهٔ بین مهره‌ای (دیسک) باشد. |
| ـ درمان گرفتگی ماهیچه: |
| دراز بکشید. دراز کشیدن ماهیچه‌ها را رفع می‌کند. اگر پشتتان گرفته است، زانوان را به چانه نزدیک کرده و چند دقیقه در این حالت نگاه دارید تا درد رفع شود. این کار به شل شدن برخی تارهای ماهیچه‌ای منقبض شده کمک می‌کند. (برای روش‌های دیگر رفع درد به بخش کمر درد، درد وسط پشت و درد بالای پشت، مراجعه کنید.) ماساژ یخ دهید. مالیدن یک قطعه یخ بر روی ناحیهٔ آزرده بهصورت دورانی آن را ظرف پنج دقیقه بی‌حس می‌کند. در آغاز، یخ رگ‌های خونی را تنگ‌تر می‌کند، ولی بعد، آنها را فراموش نکنید که یخ را مرتب حرکت دهید، چون ثابت نگاه‌داشتن آن ممکن است به انجماد و آسیب‌دیدگی بیشتر ناحیهٔ آزرده منتهی شود. ماساژ یخ را هر یک ساعت یک‌بار تکرار کنید. |
| مسکن بخورید. آسپیرین با هر داروی ضدالتهابی غیر استروئیدی مثل ایبوپروفن مسکن‌های بدون نسخهٔ بسیار مؤثری هستند. استامینوفن کمتر تأثیر دارد، چون خاصیت ضدالتهابی ندارد. به‌آرامی حرکت کنید. بعد از ماساژ یخ، حرکت آرام و آهسته به برقراری جریان طبیعی خون و بازگشت تارهای ماهیچه‌ای به حالت طبیعی خود کمک می‌کند. اما آنها را زیاد نکشید، چون کشیدگی ماهیچه باعث بدتر شدن گرفتگی می‌شود. |
| مثلاً بعد از اینکه شانه را با یخ ماساژ دادید، آن را فقط در محدودهٔ حرکات عادی خود بچرخانید. این کار را با بالا بردن شانه تا نزدیک گوش، چرخاندن آن به جلو و عقب، و حرکت مورب دست‌ها در جلو سینه انجام دهید. این ورزش به تارهای ماهیچه‌ای می‌آموزد که در چه حرکاتی نباید دچار گرفتگی شوند. (برای روش‌های دیگر به بخش درد شانه مراجعه کنید.) |
| آن را گرم کنید. اگر بعد از سه روز، هنوز گرفتگی برطرف نشده است، ناحیهٔ گرفته را گرم کنید. وقتی درد و تورم حاد فروکش کند، گرما جریان خون به محل آزردگی را تحریک می‌کند. حوله‌ای گرم و مرطوب را دور ماهیچهٔ گرفتار پیچیده و روی آن را با پوششی نایلونی و حوله‌ای خشک بپوشانید تا گرما هدر نرود. پنج‌بار در روز و هر بار تا ۲۰ دقیقه این کار را تکرار کنید. |
| گره‌های ماهیچه‌ای را باز کنید. وقتی درد و تورم فروکش کرد، ممکن است نقاطی از ماهیچه هنوز گرفته باشد. انگشت شستتان را روی آنها بفشارید. این کار به جابه‌جائی مایع، شل شدن ماهیچه، و باز شدن تارها کمک می‌کند. اگر باز هم این گرفتگی‌ها از بین نروند به پزشک متخصص دردهای استخوانی و ماهیچه‌ای مراجعه کنید. |
