به جوانه های میخی شکلی که از روی درخت همیشه سبز Syzygium aromaticum برداشته می شوند، میخک گفته می شود. از این جوانه های قهوه ای رنگ برای تهیه انواع غذاها، نوشیدنیها و شیرینی استفاده می شود. بیشتر افراد میخک را به عنوان یک ادویه معطر می شناسند. در قدیم میخک ادویهای گران قیمت بود که تنها پادشاهان و ثروتمندان میتوانستند از آن استفاده کنند.
غنچههای گیاه میخک پس از باز شدن یعنی قبل از این که رنگ خاکستری و ارغوانی آن تبدیل به قرمز شود، باید چیده و خشک شوند، میخکی که به عنوان ادویه و دارو به کار میرود، پودر این غنچهها است. در طب سنتی از خواص میخک استفاده های زیادی می شود.
فواید جویدن میخک
میخک با بوی معطر خود میتواند سبب تسکین اعصاب و کاهش استرس شود، همچنین میخک برای دندانها بسیار مفید است. از فواید جویدن میخک میتوان به موارد زیر اشاره کرد.
رفع بوی بد دهان: بوی بد دهان به علت وجود یک باکتری غیرهوازی موجود بر سطح زبان است. یکی از فواید جویدن میخک رفع بوی بد دهان است. میخک دارای خواص ضد قارچ، ضد میکروبی و ضد باکتریایی است که باعث از بین رفتن باکتریها و میکروبهای بد دهان میشود.
مانع کرم خوردگی دندان میشود: یکی از مشکلات رایج دندانها کرم خوردگی است که موضوعی ناخوشایند است و میتواند باعث ایجاد درد در دندانها شود. ما میتوانیم با جویدن میخک مانع از کرم خوردگی دندانها شویم.
سفید کردن دندانها: یکی دیگر از فواید جویدن میخک، سفید کردن دندانها است. میخک را پودر کنید، پودر میخک را به خمیر دندان اضافه کنید و روزانه دندانهای خود را ده الی پانزده دقیقه با پودر میخک شست و شو دهید.
خواص میخک برای مردان
از مشکلات شایع در میان مردان، میتوان به اختلال در نعوظ و کاهش میل جنسی اشاره کرد. ریشه این مشکلات به دلیل اختلال در هورمونهای مردانه (تستسترون) است. میخک با تنظیم سطح این هورمون، مشکلات مردانه را حل کرده و همچنین میتواند به تقویت اسپرمها نیز کمک کند.
خواص میخک برای زنان
در طب سنتی گفته میشود که یکی از دلایل رایج ناباروری، سرد شدن مزاج رحم است. میخک طبع گرمی دارد که میتواند رحم را به تعادل رسانده و به این ترتیب سبب تقویت رحم و بهبود عملکرد تخمدانها شود.
میخک سلامت کبد را بهبود می بخشد
مطالعات نشان می دهد که ترکیبات مفید موجود در میخک می تواند به سلامت کبد کمک کند. ترکیب اوژنول ممکن است به خصوص برای کبد مفید باشد.
در یک مطالعه روی حیوانات ، موشهای دارای بیماری کبد چرب را با مخلوطی که حاوی روغن میخک یا اوژنول بودند تغذیه کرد. هر دو مخلوط باعث بهبود عملکرد کبد ، کاهش التهاب و کاهش استرس اکسیداتیو می شود.
خواص میخک در بهبود زخم های گوارشی
به زخم های دردناکی که در دیواره مری، معده و ابتدای روده کوچک ایجاد می شوند، زخم گوارشی گفته می شود. استرس، عفونت و عوامل ژنتیکی باعث از بین رفتن پوشش محافظ این اندام ها و ایجاد زخم می شوند. روغن میخک تولید مخاط معده را افزایش می دهد. مخاط معده مثل یک سد عمل کرده و از فرسایش دیواره معده توسط اسیدهای گوارشی جلوگیری می کند. به اعتقاد محققان طب سنتی، این گیاه معده را تقویت کرده و به درمان تهوع و استفراغ کمک می کند.
خواص میخک برای لاغری
در بعضی تحقیقات مشاهده شده که عصاره میخک احتمال چاقی ناشی از رژیم غذایی پرچرب را کاهش می دهد. عصاره این گیاه می تواند وزن بدن، چربی انباشته شده در ناحیه شکم و چربی موجود در کبد را کاهش دهد.
استفاده از دمنوش میخک متابولیسم را بالا برده و به کاهش وزن کمک می کند. برای تهیه این دمنوش به 1 قاشق غذاخوری میخک 4 لیوان آب جوش اضافه کرده و آن را به مدت 5 دقیقه با استفاده از حرارت غیر مستقیم دم کنید. سپس دمنوش را صاف کرده و قبل از غذا بنوشید.
خواص میخک برای سرماخوردگی
در ترکیبات این گیاه، دو ماده انوژنول و گلیک اسید وجود دارد که دارای خواص ضد التهابی و ضد باکتریایی بوده و میتواند به تسکین گلودرد کمک کند. میخک نوعی خلط آور طبیعی است که باعث پاک کردن مجرای تنفسی میشود. میخک خاصیت آنتی اکسیدانی و ضد ویروسی داشته و باعث تقویت سیستم ایمنی در بدن میشود. از دیگر خواص میخک این است که بدن را از عفونتها و سموم مختلف پاکسازی میکند. علاوه بر این، خارش گلو که در نتیجه سرفه خشک به وجود میآید را نیز کاهش میدهد. دمنوش این گیاه باعث کاهش علائم سرماخوردگی مثل آبریزش بینی و سرفه میشود.
عوارض میخک
میخک در کنار تمام خواص بینظیری که برای سلامت و بدن دارد، عوارض جانبی نیز دارد که در اینجا به برخی از آنها میپردازیم:
کاهش قند خون: یکی از عوارض میخک تاثیر قابل توجه آن در کاهش قند خون است، افرادی که دچار هیپوگلیسمی هستند باید در مصرف میخک دقت کنند و مرتب قند خون خود را کنترل کنند.
افزایش خونریزی: میخک حاوی مادهای به نام اوژنول است که عامل رقیق کننده خون به حساب میآید، درنتیجه مصرف بیش از حد میخک میتواند سبب رقیق شدن خون و افزایش خطر خونریزی شود. افرادی که مبتلا به هموفیلی هستند و یا داروهای ضدانعقاد مصرف میکنند، بهتر است در مصرف میخک دقت کنند.
تشنج: از دیگر عوارض میخک احتمال ایجاد فعالیت الکتریکی نامنظم در مغز شود و فرد را در معرض خطر تشنج قرار دهد.
حساسیت و آلرژی: مصرف بیش از حد میخک ممکن است سبب ایجاد واکنشهای حساسیتی مثل کهیر، راش، گرفتگی گلو و در حالت های شدیدتر فرد دچار آنافیلاکسی شود.
مواد اولیه مورد نیاز برای تهیه دمنوش گیاهی میخک
1. ۳ فنجان آب جوش
2. ۱/۲ قاشق غذاخوری میخک
3. ۱ چوب دارچین اختیاری
4. زنجبیل ۱/۲ اینچی اختیاری
5. عسل اختیاری
6. برشهای نارنج اختیاری
طرز تهیه دمنوش گیاهی میخک
آب را بجوشانید و از روی حرارت بردارید.
۱/۲قاشق غذاخوری میخک خشک شده را داخل قوری ریخته و به آن آب اضافه کنید.
در صورتی که از برشهای پرتقال، زنجبیل و دارچین استفاده میکنید الان باید اضافه کنید.
اجازه دهید مخلوط به مدت ۲۰-۳۰ دقیقه دم بکشد.
مخلوط را صاف کرده و به صورت گرم از این چای تند و گیاهی لذت ببرید!
البته میتوانید در صورت تمایل یک قاشق چای خوری عسل را با آن مخلوط کنید تا چای شما شیرینتر شود.
اگر این چای را صبح زود بنوشید بیشترین فواید آن را به بدن خود هدیه داده اید و از سوی دیگر توجه داشته باشید که برای حفظ سلامتی در مصرف این دمنوش زیاده روی نکنید.