تحصیل و اعزام دانشجو به ترکیه
تحصیل و اعزام دانشجو به ترکیه
دانشگاهها و مؤسسات آموزش عالی ترکیه در هر سال تحصیلی موظف به پذیرش
سهمیه‌ای شامل 4500 دانشجوی خارجی (غیر ترک) می باشند. در این راستا
سازمان ÖSYM(مرکز انتخاب و جایگزینی دانشجو) ترکیه مسئول برگزاری آزمونی به نامYÖS(آزمون دانشجویان خارجی)است که همه ساله در ماه آوریل در کشور ترکیه و چندین کشور منطقه به صورت همزمان عرضه می‌شود.
بادقت به سطح معلومات دبیرستانی دانش آموزان ایرانی نسبت به داوطلبان دیگر
کشورهای منطقه و نیز اعتبار علمی بسیار بالای دانشگاه‌های ترکیه،
هزینه‌های تحصیلی و هزینه‌های زندگی بسیار پائین این کشور، برگزاری آزمون
به زبان انگلیسی، رفت و آمد آسان به کشور ترکیه و عوامل فراوانی از این نوع
فرصت استثنایی برای داوطلبان ایرانی ایجاد شده است تا با شانس قبولی بسیار
زیاد امکان ادامه تحصیل در دانشگاه‌های معتبر کشور ترکیه را یابند.
نظام آموزشی دانشگاه‌های ترکیه کاملاً براساس استانداردهای سیستم آموزشی
آمریکا بوده و دروس به‌صورت ترمی- واحدی ارائه می‌شود. زبان آموزشی وابسته
به دانشگاه و رشته ، انگلیسی ، فرانسه ، آلمانی و یا ترکی خواهد بود.
تقویم آموزشی دانشگاه‌های ترکیه تقریباً مثال دانشگاه‌های ایران است
اینگونه که شروع ترم پائیز از ماه اکتبر و انتهای ژانویه و ترم بهار از
فوریه آغاز و در ماه ژوئن به پایان خواهد رسید و ترم‌های تابستانی از جولای
تا آگوست خواهد بود. بعد از قبولی در آزمون مذکور در فوق امکان تحصیل در
تمامی رشته‌های فنی مهندسی، پزشکی، هنر و علوم انسانی در دانشگاه‌های ترکیه
محیا است.
دانشگاه‌های ترکیه در سال‌های اخیر اعتبار علمی بالایی در مجامع
بین‌المللی دریافت نموده اند به صورتی که مدارک علمی این دانشگاهها در
تمامی کشورهای دنیا شناخته شده است. در تمامی رشته‌ها برای دانشجویان ممتاز
امکان بورسیه شدن توسط سازمانها و مؤسسات آموزش آمریکایی و اروپایی میسر
است و حتی در بعضی دانشگاهها از ترم دوم به بعد می‌توان به‌صورت انتقالی به
دانشگاه‌های آمریکا در همان رشته و ترم تحصیلی منتقل شد.
همانطور که گفته شد ورود به دانشگاه از مقطع دیپلم دبیرستان به بعد همانند
ایران مشروط به شرکت و قبولی در کنکور سراسری کشور ترکیه است و در مقاطع
بالاتر بستگی به ضوابط و قوانین هر دانشگاه دارد.
شرایط شرکت‌کنندگان در آزمون مذکور:
برای شرکت در این آزمون شرط سنی وجود نداشته و کلیة دانش آموزان شامل
دبیرستان، فنی حرفه‌ای، کار دانش، هنرستان و … که در سال آخر دبیرستان
بوده و یا دارای دیپلم متوسطه یازده ساله هستند اجازه شرکت در این آزمون را
خواهند داشت.
آزمون YÖSشامل دو قسمت است. قسمت اول: آزمون YÖSجهت
سنجش استعدادهای آموزشی پایه شامل هوش و استعداد تحصیلی، ریاضی، فیزیک،
شیمی، زیست شناسی و جغرافیا در حد دوره دبیرستان و شامل 80 سؤال تستی 5
گزینه‌ای در مدت 90 دقیقه به دو زبان انگلیسی و ترکی طراحی می‌شود و مبنای
اصلی پذیرش دانشجو است.
قسمت دوم: سنجش سطح اطلاعات داوطلب به زبان ترکی است که در این آزمون به هر داوطلب نمره Aیا Bیا Cداده خواهد شد.
انتخاب رشته همانند دانشگاه سراسری ایران بعد از آزمون و دریافت نتایج
صورت خواهد گرفت. لازم به ذکر است که انتخاب رشته الزاماً در یک گروه
آموزشی نخواهد بود و همچنین ارتباطی به دیپلم دبیرستانی نخواهد داشت.
تحصیلات تکمیلی (مقاطع فوق لیسانس- دکترا):
گزینش دانشجو در مقاطع بالاتراز لیسانس در دانشگاه‌های ترکیه بوسیله کنکور
سراسری انجام نمی‌پذیرد، بلکه دانشگاهها به‌صورت جداگانه مدارک و
امتیازهای لازم را از داوطلبان درخواست کرده و با برگزاری امتحانات داخلی
اقدام به پذیرش دانشجو در این مقاطع می‌نمایند. بر این اساس ورود به
دانشگاهها در این مقاطع به مراتب ساده تر از دانشگاه‌های ایران است.
دانشگاه‌های ترکیه هرسال دوبار اقدام به اعلام لیست رشته‌هایی که در آنها
پذیرش دانشجوی فوق لیسانس و دکترا خواهند داشت و نیز ظرفیت پذیرش دانشجو
درآن رشته‌ها برای هر دو مقطع می‌نمایند. داوطلبان باید رشته‌ای را که
می‌توانند در آن ادامه تحصیل بدهند انتخاب کرده و اقدام به ثبت‌نام جهت
شرکت در امتحانات مربوطه و طی مراحل پذیرش نمایند. طول دوره فوق لیسانس
حداقل 2 سال و Ph.Dچهار سال است. زبان تدریس در دوره‌های فوق لیسانس و Ph.D، ترکی یا انگلیسی است.
داوطلبین به ادامه تحصیل در کشور ترکیه باید امتحان ورودی تحصیلات تکمیلی (بالای لیسانس) یا LES،
را داده و قبول شوند. امتحانی است که امتیاز آن در برخی موارد جهت ورود به
دوره‌های آموزش تحصیلات تکمیلی بعد از لیسانس و موارد شبیه از قبیل
دوره‌های تخصصی و پذیرش مربی در دانشگاهها و… در ترکیه مورد نیاز است.
امتیاز به‌دست آمده در این امتحان به وسیله برگه نتایج آزمون LESبه داوطلبان اعلام می‌شود و در مواقع لزوم توسط داوطلبان به مؤسسات مربوطه ارائه می‌شود.
این آزمون، سالانه دوبار از طرف مرکز گزینش و جابه‌جایی دانشجوی ترکیه (ÖSYM) در ماه‌های Mayو Decemberبرگزار می‌شود. این امتحان یک آزمون استعداد سنجی شامل 2 بخش رقمی (Quantitative) و کلامی (Verbal)
است وهدف از آن، سنجش توانایی افراد در زمینه‌های کلامی، رقمی و تفکر
منطقی است که بر میزان موفقیت آنان در طی تحصیلات تکمیلی می‌تواند
تأثیرگذار باشد. بدین ترتیب، سؤالات این آزمون در جهت سنجش میزان معلومات
افراد در رشته تحصیلی تخصصی آنها نیست. سؤالات به گونه‌ای طراحی می‌شوند که
فارغ‌التحصیلان رشته‌های مختلف دانشگاهی قادر به پاسخ دادن به آنها باشند.
کلیه ی افرادی که در سال آخر دورة لیسانس مشغول به تحصیل هستند، دارندگان
مدارک لیسانس، فوق لیسانس و دکترا و یا دانشجویان دورة فوق‌لیسانس و دکترا
می‌توانند در این آزمون شرکت نمایند.
امتحان LESدر مراکز دانشگاهی 41 شهر ترکیه و قبرس شمالی برگزار می‌شود. نتایج LESاز تاریخ ارائه آزمون به مدت دو سال اعتبار خواهد داشت.
با توجه به انچه که گفته شد ، دوره‌های تحصیلی در کشور ترکیه عبارتند از:
Ön Lisans Diplomasi. 1شامل دو تا سه سال تحصیل بعد از دیپلم دبیرستان است.
Lisans Diplomasi. 2شامل چهار سال تحصیل و گذراندن حداقل 147 واحد است.
Yuksek Lisans Diplomasi. 3شامل دو سال تحصیل تمام وقت است. برای ورود به این دوره داشتن مدرک Lisans Diplomasiالزامی است. این دوره شامل دو نیم سال کلاس درس و دو نیم سال پایان نامه پژوهشی می‌شود.
Veterner Hekimligi Yuksek Lisans Diplomasi. 4شامل پنج سال تحصیل تمام وقت در رشته دامپزشکی بعد از دیپلم دبیرستان است.
DOKTORA (Ph. D.). 5شامل سه تا چهار سال تحصیل تمام وقت است. برای ورود به این دوره داشتن مدرک Yuksek Lisans Diplomasiالزامی است.
این دوره شامل دو تا چهار نیم سال کلاس درس و حداقل 4 نیم سال
برای پژوهش است. پیش از شروع پژوهش، دانشجو باید امتحان جامع را با
موفقیت بگذراند. نوشتن پایان نامه دوره دکترا و دفاع موفقیت‌آمیز از
پژوهش انجام شده، شرط اخذ مدرک دکتراست.
نحوه ارزشیابی مدارک تحصیلی ماخوذه از ترکیه توسط وزارت علوم جمهوری اسلامی ایران به ظرح ذیل می باشد:
1 مدارک Ön Lisans Diplomasiبا دو سال تحصیل و
کلیه مدارک و تحصیلات نیمه تمام دانشگاهی)آکادمیک(با دو یا سه
سال تحصیل در صورت داشتن دیپلم دبیرستان، «کاردانی» ارزشیابی می‌شود.
2 مدارک (Lisans Diplomasi Bachelor) بعداز دیپلم دبیرستان، «کارشناسی» ارزشیابی می‌شود.
3 مدارک ( Yuksek Lisans Diplomasi Master) از دانشگاه‌های گروه یک با شرط داشتن مدرک کارشناسی، «کارشناسی ارشد» ارزشیابی می‌شود.
تبصره: مدارک موضوع بند 3 از مراکز آموزش عالی که نامشان در
فهرست دانشگاه‌های گروه یک آورده نشده است با شرط داشتن معدل 3 از
4 به همراه ارایه یک مقاله علمی از رساله دوره کارشناسی ارشد در
نشریات معتبر بانمایه بین‌المللی، «کارشناسی ارشد» ارزشیابی می‌شود.
4 مدارک Veterner Hekimligi Yuksek Lisans Diplomasiبا پنج سال تحصیل پیوسته بعد از دیپلم دبیرستان، «کارشناسی ارشد» در دامپزشکی ارزشیابی می‌شود.
5 مدارک( Doktora Ph. D)از دانشگاه‌های گروه یک با شرط دارا بودن مدرک کارشناسی ارشد، «دکترا» ارزشیابی می‌شود.
تبصره: مدارک موضوع بند 5 از مراکز آموزش عالی که اسامی آنها در
لیست دانشگاه‌های گروه یک آورده نشده است، به شرط داشتن معدل 3 از 4
همراه با ارایه یک مقاله علمی، پایان‌‌نامه دوره دکترا در نشریات
معتبر نمایه شده بین‌المللی غیرمحلی(غیر از ایران و کشور محل تحصیل)،
«دکترا» ارزشیابی می‌شود.
هزینه تحصیل و شرایط زندگی دانشجویی در ترکیه:
عموما دانشگاه‌های ترکیه دارای تسهیلات گسترده و خوبی از لحاظ فضای
آموزشی، امکانات کتابخانه‌ای، اینترنتی و تجهیزات آزمایشگاهی، لوازم و
زمین‌‌های ورزشی متعدد، امکانات تفریحی و خدمات درمانی و غیره هستند. اغلب
دانشگاهها دارای امکانات خوابگاهی با هزینه بسیار پایین هستند و با وجود
اینکه دانشگاهها از قبل تعهدی برای خوابگاه ارائه نمی‌کنند اما در سال‌های
اخیر عموما امکان استفاده از خوابگاه برای دانشجویان ایرانی محیا بوده
است.
هزینه زندگی در کشور ترکیه تفاوت چندانی با ایران نداشته و می توان بیان
کرد با هزینه ماهانه معادل 400 تا 500 دلار زندگی متوسطی را در این کشور
داشت ، هزینه خوراک و مسکن نزدیک به ایران و هزینه پوشاک بسیار کمتر می
باشد . همچنین دانشجویان از 50 در صد تخفیف در هزینه های رفت و آمد عمومی
استفاده نمایند.
هزینه تحصیل در مقطع کارشناسی ارشد و دکتری اکثرا از 15 هزار دلار بیشتر
خواهد بود اما با دقت به آنچه که بیان شد دانشجویان ممتاز توانایی دریافت
بورس و وام های کمک تحصیلی از دانشگاه های این کشور را دارا می باشند.
