حيا
حدیث (1)
امام على عليه السلام :
اَلحَياءُ مِفتاحُ كُلِّ الخَيرِ؛
حيا كليد همه خوبى هاست.
شرح
آقا جمال خوانسارى بر غرر الحكم و درر الكلم ج1، ص 93، ح340
حدیث (2)
رسول اكرم صلى الله عليه و آله :
اَلحَياءُ زينَةُ الاسلامِ؛
حيا زينت اسلام است.
مستدرك الوسايل
و مستنبط المسایل
ج1، ص488، ح1244
حدیث (3)
رسول اكرم صلى الله عليه و آله :
إنَّ اللّه يُحِبُّ الحَيِىَّ الحَليمَ العَفيفَ المُتَعفِّفَ؛
خداوند انسان با حياىِ بردبارِ پاك دامنى را كه پاكدامنى مى ورزد، دوست دارد.
كافى(ط-الاسلامیه) ج2، ص112، ح8
حدیث (4)
امام كاظم عليه السلام :
اَلحَياءُ مِنَ الايمانِ وَ الايمانُ فِى الجَنَّةِ و َالبَذاءُ مِنَ الجَفاءِ
وَ الجَفاءُ فِى النّارِ؛
حيا از ايمان و ايمان در بهشت است و بد زبانى از بى مهرى و بد رفتارى است و بد رفتارى
در جهنم است.
تحف العقول ص 394 – بحارالأنوار(ط-بیروت)
ج75، ص309
حدیث (5)
امام صادق عليه السلام :
اَلحَياءُ عَلى وَجهَينِ فِمِنهُ ضَعفٌ وَ مِنهُ قُوَّةٌ و َإسلامٌ و َإيمانٌ؛
حيا بر دو گونه است: يكى حياى ضعف و ناتوانى و ديگرى حياى قدرت و اسلام و ايمان.
تحف العقول ص360 – بحارالأنوار(ط-بیروت) ج75، ص242
حدیث (6)
امام صادق علیه السلام :
اَلحَياءُ عَشَرَةُ أَجزاءٍ تِسعَةٌ فِى النِّساءِ و َواحِدٌ فِى الرِّجالِ؛
حيا ده جز دارد، نه جزء آن در زنان است و يك جزء در مردان.
من لایحضر الفقیه ج3 ، ص468 ، ح4630
حدیث (7)
امام على عليه السلام :
غايَةُ الحَياءِ أن يَستَحيِىَ المَرءُ مِن نَفسِهِ؛
اوج حيا اين است كه آدمى از خودش حيا كند.
تصنیف غررالحکم و دررالکلم ص236 ، ح4758
حدیث (8)
امام على عليه السلام :
ثَلاثٌ لا يُستَحيى مِنهُنَّ: خِدمَةُ الرَّجُلِ ضَيفَهُ و َقيامُهُ عَن
مَجلِسِهِ لأَبيهِ و َمُعَلِّمِهِ و َطَلَبُ الحَقِّ و َإن قَلّ؛
از سه كار حيا نبايد كرد: خدمت به ميهمان، از جا برخاستن در برابر پدر و آموزگار
خويش و طلب حق گرچه اندك باشد.
تصنیف غررالحکم و دررالکلم ص69 ، ح 978
حدیث (9)
امام على عليه السلام :
اَلحَياءُ مِنَ اللّه يَمحو كَثيرا مِنَ الخَطايا؛
حيا از خدا بسيارى از گناهان را پاك مى كند.
تصنیف غررالحکم و دررالکلم ص257 ، ح 5455
حدیث (10)
رسول اكرم صلى الله عليه و آله :
أمَّا الحَياءُ فَيَتَشَعَّبُ مِنهُ اللِّينُ، و الرّأفَةُ، و المُراقَبَةُ للّه
فِى السِّرِّ و العَلانيَةِ، و السَّلامَةُ، و اجتِنابُ الشَّرِّ، و البَشاشَةُ،
و السَّماحَةُ، و الظَّفَرُ، و حُسنُ الثَّناءِ عَلَى المَرءِ فِى النّاسِ، فَهذا
ما أصابَ العاقِلَ بِالحَياءِ، فَطُوبى لِمَن قَبِلَ نَصيحَةَ اللّه و خافَ
فَضيحَتَهُ؛
اما شاخه هاى حيا عبارتند از: نرمش، مهربانى، در نظر داشتن خدا در آشكار و نهان،
سلامت، دورى از بدى، خوشرويى، گذشت، بخشندگى ، پيروزى و خوشنامى در ميان مردم،
اينها فوايدى است كه خردمند از حيا مى برد. خوشا بحال كسى كه نصيحت خدا را بپذيرد و
از رسوايى خودش بترسد.
تحف العقول ص 17
حدیث (11) امام باقر عليه السلام :
فِي
قَوْلِ اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ وَ قُولُوا لِلنَّاسِ
حُسْناً قَالَ قُولُوا لِلنَّاسِ أَحْسَنَ مَا تُحِبُّونَ
أَنْ يُقَالَ لَكُمْ فَإِنَّ اللَّهَ عَزَّ وَ جَلَّ
يُبْغِضُ اللَّعَّانَ السَّبَّابَ الطَّعَّانَ عَلَى
الْمُؤْمِنِينَ الْفَاحِشَ الْمُتَفَحِّشَ السَّائِلَ
الْمُلْحِفَ وَ يُحِبُّ الْحَيَّ الْحَلِيمَ الْعَفِيفَ
الْمُتَعَفِّف
درباره اين گفته خداوند كه «با مردم به
زبان خوش سخن بگوييد» فرمود: بهترين سخنى كه دوست داريد مردم به شما
بگويند، به آنها بگوييد، چرا كه خداوند، لعنت كننده، دشنام دهند،
زخم زبان زن بر مؤمنان، زشت گفتار، بدزبان و گداى سمج را دشمن مى دارد
و با حيا و بردبار و عفيفِ پارسا را دوست دارد.
امالى
(صدوق) ص 254 ، ح4
حدیث (12) امام على عليه السلام :
اَصلُ المُروءَةِ الحَياءُ وَ ثَمَرَتُهَا العِفَّةُ؛
ريشه مردانگى حيا و ميوه اش پاكدامنى است.
تصنیف غررالحکم و دررالکلم ص258 ، ح 5503
حدیث (13) رسول اكرم صلى الله عليه و آله :
إذا
رأيت من أخيك ثلاث خصال فارجه: الحياء و الأمانة و الصّدق
و إذا لم ترها فلا ترجه
وقتى در برادر(دینی) خود
سه صفت ديدى به او اميدوار باش، حيا و امانت داری و
راستگویی و اگر آن ها را ندیدی به او اميد نداشته باش
نهج الفصاحه
ص193، ح 205
حدیث (14) امام على عليه السلام :
الْمُؤْمِنُ حَيِيٌّ غَنِيٌّ
مُوقِنٌ تَقِي
مؤمن، با حيا، بى نياز، با وقار و پرهيزگار است.
تصنیف غررالحکم و دررالکلم ص90 ، ح 1530
حدیث (15)
پيامبر صلى الله عليه و آله :
اَلْعَدْلُ حَسَنٌ وَلكِنْ فِى الاُمَراءِ اَحْسَنُ، وَ السَّخاءُ
حَسَنٌ وَلكِنْ فِى الاَغْنياءِ اَحْسَنُ، اَلْوَرَعُ حَسَنٌ وَلكِنْ
فِى الْعُلَماءِ اَحْسَنُ، اَلصَّبْرُ حَسَنٌ وَلكِنْ فِى الْفُقَراءِ
اَحْسَنُ، اَلتَّوبَةُ حَسَنٌ وَلكِنْ فِى الشَّبابِ اَحْسَنُ،
اَلْحَياءُ حَسَنٌ وَلكِنْ فِى النِّساءِ اَحْسَنُ؛
عدالت نيكو است اما از دولتمردان نيكوتر، سخاوت
نيكو است اما از ثروتمندان نيكوتر؛ تقوا نيكو است اما از علما نيكوتر؛
صبر نيكو است اما از فقرا نيكوتر، توبه نيكو است اما از جوانان نيكوتر
و حيا نيكو است اما از زنان نيكوتر.
نهج الفصاحه
ص578 ، ح
2006
حدیث (16) ابى سعيد الخدرى :
كانَ رَسولُ اللّهِ صلى الله عليه و آله
اَشَدَّ حَياءً مِنَ العَذراءِ فى خِدْرِها. و كانَ اِذا
كَرِهَ شَيئا عَرَفْناهُ فى وَجْهِهِ؛
رسول اكرم صلى الله عليه و آله از دختران
پشت پرده با حياتر بودند، و اگر چيزى را دوست نمى داشتند، از
چهره شان مى فهميديم.
مكارم الأخلاق ص 17
حدیث (17)
پيامبر صلى الله عليه و آله :
خَمْسٌ مِنْ سُنَنِ الْمُرْسَلينَ:
اَلْحَياءُ وَ الْحِلْمُ وَ الْحِجامَةُ وَ السِّواكُ وَ
التَّعَطُّرُ؛
پنج چيز از سنت پيغمبران است: حيا، بردبارى،
حجامت كردن، و مسواك و عطر زدن.
نهج الفصاحه ص462 ، ح 1463
حدیث (18)امام
صادق علیه السلام :
لَا إِيمَانَ لِمَنْ لَا حَيَاءَ لَه
ایمان ندارد کسی که حیا ندارد
كافي (ط – الإسلامية) ج2، ص106 ، ح5
حدیث (19)حضرت محمد صلی الله علیه و آله و
سلم :
الحياء هو الدّين كلّه
حيا تمام دين است
نهج الفصاحة ص 453 ، ح1428
حدیث (20)حضرت محمد صلی الله علیه و آله و
سلم :
الحياء و الإيمان قرنا جميعا فإذا رفع
أحدهما رفع الآخر
حيا و ايمان قرين يك ديگرند اگر يكى از
ميان برخاست ديگرى هم برود
نهج الفصاحة ص 453 ، ح1429
حدیث (21)حضرت محمد صلی الله علیه و آله و
سلم :
الحياء لا يأتي إلّا بخير
از حيا جز نيكى نمى آيد
نهج الفصاحة ص 453 ، ح1427
حدیث (22)ابى سعيد الخدرى :
كَانَ رَسُولُ اللَّهِ حَيِيّاً لَا
يُسْأَلُ شَيْئاً إِلَّا أَعْطَاه
رسول الله با حیا بود چیزی نمیخواست مگر
اینکه به او عطا می کردند
مكارم الأخلاق ص 17
حدیث (23)حضرت
محمد صلی الله علیه و آله و سلم :
الْحَيَاءُ حَيَاءَانِ حَيَاءُ
عَقْلٍ وَ حَيَاءُ حُمْقٍ فَحَيَاءُ الْعَقْلِ هُوَ
الْعِلْمُ وَ حَيَاءُ الْحُمْقِ هُوَ الْجَهْل
حيا دو گونه است: حياء عقل و حياء حماقت،
حياء عقل، علم است و حياء حماقت، نادانى است
کافی(ط-الاسلامیه) ج2 ، ص106 ، ح6
عفت
– امام على عليه السلام:
صيانَةُ
المَراَةِ اَنعَمُ لِحالِها وَ اَدوَمُ لِجَمالِها؛
محفوظ بودن زن، براى سلامتى اش مفيدتر است و
زيبايى او را با دوامتر مى كند.
تصنیف غررالحکم و دررالکلم ص 405 ، ح
9286
2- امام باقر عليه السلام:
فِي
قَوْلِ اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ وَ قُولُوا لِلنَّاسِ حُسْناً قَالَ
قُولُوا لِلنَّاسِ أَحْسَنَ مَا تُحِبُّونَ أَنْ يُقَالَ لَكُمْ
فَإِنَّ اللَّهَ عَزَّ وَ جَلَّ يُبْغِضُ اللَّعَّانَ السَّبَّابَ
الطَّعَّانَ عَلَى الْمُؤْمِنِينَ الْفَاحِشَ الْمُتَفَحِّشَ
السَّائِلَ الْمُلْحِفَ وَ يُحِبُّ الْحَيَّ الْحَلِيمَ الْعَفِيفَ
الْمُتَعَفِّفَ.
درباره اين گفته خداوند كه «با مردم به
زبان خوش سخن بگوييد» فرمود: بهترين سخنى كه دوست داريد مردم به شما
بگويند، به آنها بگوييد، چرا كه خداوند، لعنت كننده، دشنام دهنده،
زخمزبان زن بر مؤمنان، زشتگفتار، بدزبان و گداى سمج را دشمن مىدارد
و با حيا و بردبار و عفيفِ پارسا را دوست دارد.
امالى(صدوق) ص
254 ، ح 4
3- پيامبر صلى الله عليه و آله:
عِفُّوا تَعِفُّ نِساؤُكُم؛
پاكدامن باشيد تا زنانتان
پاكدامن باشند.
کافی(ط-الاسلامیه) ج 5 ، ص 553 ، ح 3
4- پيامبر صلى الله عليه و آله:
اضْمَنُوا لِي سِتّاً مِنْ
أَنْفُسِكُمْ أَضْمَنْ لَكُمُ الْجَنَّةَ اصْدُقُوا إِذَا
حَدَّثْتُمْ وَ أَوْفُوا إِذَا وَعَدْتُمْ وَ أَدُّوا إِذَا
اؤْتُمِنْتُمْ وَ احْفَظُوا فُرُوجَكُمْ وَ غُضُّوا أَبْصَارَكُمْ
وَ كُفُّوا أَيْدِيَكُمْ.
شش چيز را براى من ضمانت كنيد
تا من بهشت را براى شما ضمانت كنم، راستى در گفتار، وفاى به عهد، بر گرداندن امانت،
پاكدامنى، چشم بستن از گناه و نگه داشتن دست (از غير حلال).
کنز الفؤاد ج 2 ، ص 11 –
بحارالانوار(ط-بیروت) ج 74 ، ص 170
5- امام على عليه السلام:
عِفَّتُهُ (الرَّجُل) عَلى قدرِ غَيرَتِهِ؛
پاكدامنى مرد به اندازه غيرت اوست.
نهج
البلاغه(صبحی صالح) ص 477 ، حكمت47
6- پيامبر صلى الله عليه و آله:
إنَّ اللّهَ يُحِبُّ الحَيِىَّ الحَليمَ العَفيفَ المُتَعفِّفَ؛
خداوند انسان با حياىِ بردبارِ پاك دامنى را كه پاكدامنى مى ورزد، دوست دارد.
كافى(ط-الاسلامیه) ج 2 ، ص 112، ح 8
7- امام على عليه السلام:
اَصلُ المُروءَةِ الحَياءُ وَ ثَمَرَتُهَا العِفَّةُ؛
ريشه مردانگى حيا و ميوه اش پاكدامنى است.
عیون الحکم و المواعظ(لیثی) ص 112 ،
ح 2449
8- امام
على عليه السلام:
العِفَّةُ رَأسُ كُلِّ خَيرٍ؛
عفّت ، سرآمد هر خوبى است.
عیون الحکم و المواعظ(لیثی)
ص 45 ، ح 1115
9– امام
على عليه السلام:
العِفَّةُ أفضَلُ الفُتُوَّةِ؛
عفّت ، برترين جوانمردى است.
غررالحکم و دررالکلم ص 37 ،
ح 582
10-امام على
عليه السلام:
العَفافُ يَصونُ
النَّفسَ و يُنَزِّهُها عَنِ الدَّنايا؛
عفّت، نفس را مصون مى دارد
و آن را از پستيها دور نگه مى دارد.
تصنیف غررالحکم و دررالکلم ص 256 ، ح
5420
11-
امام صادق عليه السلام:
عِفُّوا عَنْ
نِسَاءِ النَّاسِ تَعِفَّ نِسَاؤُكُمْ.
نسبت به زنان مردم عفت
داشته باشید تا زنانتان عفیف بمانند.
کافی(ط-الاسلامیه)
ج5 ، ص 554 ، ح 5
12-
امام على عليه السلام:
أفضَلُ العِبادَةِ
العَفافُ
برترين عبادت، پاكدامنى
است.
كافي(ط-الاسلامیه) ج 2، ص 468، ح 8
