چه زمانی می توانید به کودکانتان شیر گاو بدهید
كودكان قبل از سن يكسالگي نبايد شير گاو
مصرف كنند. تعجب نكنيد زيرا بدن نوزادان به شير مادر- و نه شير فرآوري نشده
گاو- نياز دارد و اگر مادري نميتواند بنا بر دلايلي به كودك خود شير
بدهد بهتر است به دنبال شير خشك غني شده با آهن كه از شير معمولي درست شده
باشد بگردد.اين به معناي اجتناب كلي از مصرف شير گاو نيست بلكه بيانگر اين
لست كه مصرف شير مادر و شير هاي خشك غني از اهن در درجه اول اولويت
قراردارند. به عبارت ديگر شير گاو بهترين منبع دربردارنده مواد غذايي براي
نوزادان نيست.
حقيقت اين است كه در توليد شيرهاي خشك شير
گاو بعنوان منبع پروتئين، چربي و كربوهيدرات استفاده ميگردد. اما مواد
ديگري نيز هنگام توليد به آن افزوده مي شود.
اگر بجاي شير خشك به نوزاد شير گاو فرآوري
نشده داده شود بعد از مدتي ممكن است علايم كمبود بعضي از مواد مغذي نظير
آهن، اسيدهاي چرب ضروري و ويتامين E ظاهر گردد. شير گاو همچنين داراي
مقادير بيش از حد لازم سديم است كه اين مقدار اصلا براي نوزاد نياز نيست.
همچنين از آنجايي دستگاه گوارشي نوزاد هنوز تكامل نيافته است لذا مصرف
مقادير زياد پروتئين موجب از دست دادن خون- از ناحيه روده اي معده اي- و به
تبع آن كاهش ذخيره آهن در بدن نوزاد گردد. بنابراين قبل از سن يكسالگي
تنها مصرف شيرهاي خشك فرآوري و غني شده ميتوانند نيازهاي تغذيه اي
نوزادان را برآورده نمايد.همچنين در مورد كودكاني كه ممكن است بطور ارثي
آمادگي ابتلا به آلرژي غذايي داشته باشند عدم مصرف هر نوع شيري غير از شير
مادر ميتواند باعث شود كه دستگاه گوارشي آنها بخوبي تكامل يافته و
احتمالا در سنين بعد ار يكسالگي بتواند بدون ابتلا به عوارض اين آلرژي از
هر نوع شيرو غذايي كه تمايل دارند استفاده نمايد.
اگر چه هنوز بطور كامل اثبات نشده است اما
دلايل زيادي كه وجود دارد بيان ميدارند در مورد كودكاني كه بطور ارثي
استعداد ابتلا به ديابت وابسته به انسولين را دارند مصرف زودهنگام شيرهاي
غير از شير مادر -قبل از يك سالگي- ميتواند يك عامل تسهيل كننده و تسريع
بخش باشد. همچنين بيان ميشود كه تركيبي از استعداد ارثي و مصرف زودهنگام
از شير گاو ميتواند موجب بروز ديابت كودكان گردد.
چه هنگام ميتوانيد به كودكانتان شير گاو بدهيد؟
براي اولين سال زندگي شير مادر يا شير خشك
مهمترين منبع شير به شمار مي آيد. شير گاو براي اولين سال زندگي اصلا
مناسب نيست اما از حدود 7 ماهگي به بعد كمي شير گاو و يا غذاهايي كه حاوي
مقادير كمي شير گاو هستند ميتوانند به عنوان يك غذاي كمكي مورد استفاده
قرار بگيرند.ميتوانيد شير را با غذاهاي جامد مثل پوره سيب زميني يا برنج
مخلوط كنيد و يا ميتوانيد مقدار كمي شير را با ميوه هاي تازه مخلوط
نماييد. با افزودن ادويه و پوره سبزيجات به شير ميتوانيد يك غذاي لذيذ و
خوشمزه براي كودكتان تهيه كنيد.
شير گاو,چه وقت و چه مقدار
از چه هنگام ميتوان به كودك شير گاو داد؟
در اولين سال زندگي يك كودك شير مادر و شير هاي خشك بهتر از شير گاو
تشخيص داده شده اند و شير گاو اصلا براي اين امر مناسب نيست . اما از حدود 7
ماهگي كمي شير گاو و يا غذاهايي كه حاوي مقادير بالاي شير هستند بعنوان
مهمترين مكمل هاي غذايي به غذاي كودكان افزوده مي گردد.
راههاي زيادي براي آغاز استفاده از شير
گاو وجود دارد مثلا ميتوانيد آنها را به پوره ها و غذاهاي كودكان- تهيه شده
از غلات- استفاده نماييد. همچنين ميشود مقداري شير كامل را با ميوه هاي
تازه مخلوط كرد و مصرف نمود. با تركيب نمودن كمي شير كامل و پوره سبزيجات
و كمي ادويه يك غذاي عالي براي نوزادان و كودكان تهيه نمود.
هر چه سن كودكان افزايش مي يابد نگراني
از كمبود كلسيم نيز افزايش مي يابد. بيش از بيست درصد از كودكان مقادير
ناكافي از كلسيم را دريافت ميكنند. اين امر بدان علت است كه اكثر كودكان
از نوشيدنيهايي استفاده ميكنندكه حاوي مقادير ناكافي سديم مي باشد.
سالهاي اوليه زندگي يك كودك زمان رشد و
تكامل استخوانهاي اوست لذا مصرف مواد غذايي حاوي كلسيم زياد در اين سن
بسيار مفيد ميباشد. در اين مورد شير يك نوشيدني خوب و مفيد است زيرا قند
موجود در شير(لاكتوز) و همچنين ويتامينD موجود در آن از عواملي هستند كه
موجب افزايش جذب كلسيم مي شوند.
نكات مهم در مورد شير و كودك
شير كامل گاو را نبايد تا يكسالگي به كودكان داد.
كودكاني كه داراي سابقه ابتلا به آلرژي و
يا ديابت وابسته به انسولين نبايد تحت هيچ عنواني و به هيچ مقداري قبل از
پايان يكسالگي به غير از شير مادر و شير خشك هيچ نوع ديگر از شير را مصرف
نمايند.
مصرف شير به عنوان يك غذاي مكمل تنها بعد از هفت ماهگي توصيه ميشود.
بعد از يكسالگي دريافت مقادير كافي شير موجب ميشود كه يك منبع غني كلسيم بدست آوريد.
استفاده از شير مادر بجاي استفاده از شير خشك ميتواند موجب جلوگيري از ايجاد چاقي گردد.
به تمام مزيت هاي استفاده از شير مادر
بجاي شيرخشك اين نكته را هم اضافه كنيد كه استفاده از شير مادر ميتواند
موجب جلوگيري از ايجاد چاقي در سالهاي بعدي زندگي يك كودك بشود. بر طبق
نتايج آزمايشي كه در مجله انجمن پزشكي آمريكا American Medical Assiciation
درج شده است كودكاني كه در شش ماهه اول زندگي شان بوسيله شير مادر تغذيه
شده اند در سن 14 سالگي 22% كمتر از كودكاني كه بوسيله شير خشك تغذيه شده
اند به عارضه چاقي دچار ميگردند. علاوه بر اين هر چه مدت زمان شيردهي
بوسيله مادر بيشتر باشد احتمال ابتلاي كودك به عارضه چاقي در سنين
نوجواني كاهش مي يابد.
آیا می توانیم به نوزاد شیر گاو دهیم؟
برخی مادران به دلیل نداشتن شیر کافی، شیر
گاو را پس از رقیق کردن به نوزاد می‌خورانند که این امر سوء تغذیه جدی در
نوزادان ایجاد می‌کند.
یک فوق‌تخصص نوزادان گفت : مصرف شیر
گاو در شیرخواران مشکلات جدی در تغذیه آنها ایجاد می‌کند که مادران باید
به این موضوع مهم توجه جدی داشته باشند، لذا مادران پس از انجام معاینات و
عدم احراز توانمندی‌های لازم در شیردهی می‌توانند نسبت به مصرف شیر خشک در
شیرخواران خود اقدام کند.
وی افزود: شیر مادر بهترین مکمل غذایی در
نوزادان محسوب می‌شود و بنا بر اعلام سازمان بهداشت جهانی، شیر مادر در ۱۴
روز نخست پس از تولد نوزاد “آغوز” اطلاق می‌شود و به لحاظ ایمنی، منبع
بسیار مناسبی برای تغذیه نوزاد محسوب می‌شود.
ایشان با اشاره به این
مطلب تصریح کرد: در برخی موارد نیز مادران برای رفع گرسنگی نوزاد نسبت به
خوراندن آب‌نبات یا قندآب اقدام می‌کنند که این موضوع نیز به لحاظ علمی
نادرست و مشکلات گوارشی را منجر می‌شود. به همین دلیل آموزش و اطلاعات کافی
به مادران باردار می‌تواند بعد از تولد نوزاد به شیردهی مناسب آنها منتهی
شود و سلامت آنها را تا حد قابل توجهی تضمین کند.
