آشنایی با شغل

آشنایی با شغل مهندس برق

مهندسی برق یکی از مشاغل مهم و کلیدی صنعت برق و مخابرات به شمار می
رود. انرژی یکی از مهم ترین سرمایه های هر کشور به حساب می آید. در میان
آنها نیز انرژی برق از اهمیت ویژه ای برخوردار است تا جایی که میزان تولید و
مصرف آن در بخش تولید از  شاخص های رشد اقتصادی کشورها محسوب می شود.
داشتن
تحصیلات دانشگاهی و آکادمیک از الزامات ورود به شغل مهندسی برق می باشد.
در کشور ما گرایش های تخصصی مختلفی برای مهندسی برق تعریف شده است که اگر
فارغ التحصیلان مهندسی برق متناسب با گرایش تخصصی خود مشغول به کار شوند،
مطمئنا بازدهی بیشتری خواهند داشت. در ادامه توضیحی در مورد زمینه های شغلی
این گرایش ها ارائه می شود :

گرایش مخابرات

گرایش
مخابرات خود دارای چند زیرگرایش است.یکی از آنها گرایش سیستم می باشد که
مهندس مخابرات با این گرایش در زمینه طراحی سیستم های مخابراتی جهت ارتباط
اطلاعاتی (مانند شبکه های ارتباطی بانک ها)، سیستم های رادار و جنگ
الکترونیک (به خصوص در زمینه های نظامی) و نصب و راه اندازی شبکه های
ارتباط از راه دور (مانند موبایل) تخصص دارد. در گرایش دیگر که میدان است،
مهندس مخابرات تسلط کافی در طراحی اجزای فرستنده – گیرنده های مخابراتی
مانند طراحی آنتن‌ها ، طراحی موج بر و شبیه سازی آن‌ها دارد. گرایش آخر،
رمز، تهیه‌ پروتکل های مخابرات امن، تست و ارزیابی میزان امنیت شبکه‌های
مخابراتی از تخصص های مهندس مخابرات در این حوزه است.برای مهندس برق با
گرایش مخابرات فرصت های شغلی خوبی در پروژه های مخابراتی مختلف در بخش
نظامی و غیر نظامی وجود دارد.

گرایش الکترونیک

در
گرایش الکترونیک، زیرگرایش هایی از جمله طراحی آنالوگ، مدارهای دیجیتال،
ادوات میکرو و نانو الکترونیک وجود دارد.  در حوزه طراحی آنالوگ، مهندس
الکترونیک در طراحی مدارهای آنالوگ برای استفاده در وسایل خانگی، سیستم‌های
ارتباطی و پروژه‌های عمدتا تجاری تخصص دارد. البته با توجه به کاهش اهمیت و
کاربرد سیستم های انالوگ، نیاز به مهندسان الکترونیک در حوزه طراحی آنالوگ
بسیار کاهش یافته است. مهندس برق با تخصص مدارهای دیجیتال در طراحی بردهای
FPGA، طراحی بردهای کنترلی با استفاده از میکرو کنترلرهای عمومی یا خاص
تسلط کامل داشته و در بسیاری از پروژه ها و طرح های مخابراتی در کنار مهندس
مخابرات کار می کند. زمینه ادوات میکرو و نانوالکترونیک از حوزه های جدید
در کشور بوده که هدف آن انجام تحقیقات و فعالیت در حوزه تکنولوژی نانو در
بخش الکترونیک است. این بخش در کشور ما فعلا تنها جنبه تحقیقاتی دارد و
خیلی کاربردی نشده است. به همین دلیل فرصت های شغلی مربوط به آن نیز فقط به
کار در تعداد کمی آزمایشگاه مجهز موجود در کشور محدود می شود.

گرایش کنترل

مهندس
برق با گرایش کنترل به کنترل فرآیندها و خروجی هایش با توجه به ورودی های
آن می پردازد. حیطه فعالیت فارغ التحصیلان گرایش کنترل مختص به حوزه برق و
الکترونیک نمی باشد و شاید بتوان گفت که در صنایع مختلف مانند سیمان، خودرو
سازی، ذوب آهن، صنایع نظامی، صنایع هسته ای و … حضور مهندس برق با گرایش
کنترل لازم است.

گرایش قدرت

مسایل
مربوط به تولید، انتقال و توزیع برق در تخصص مهندس برق با گرایش قدرت است.
در این گرایش دو زمینه تخصصی وجود دارد که عبارتند از : ماشین های
الکتریکی و سیستم های قدرت. مهندس برق با تخصص ماشین های الکتریکی، در
زمینه طراحی موتورهای الکتریکی مورد استفاده در صنایع مختلف، مشاوره در نصب
و راه اندازی ژنراتورهای نیروگاهی، طراحی درایو (مدارهای الکترونیک قدرت
مورد استفاده جهت راه اندازی و کنترل ماشین‌های الکتریکی) مهارت و تسلط
لازم را دارا می باشد. طراحی و نظارت بر شبکه‌ قدرت، طراحی نیروگاه‌ها و
مشاوره در زمینه‌ احداث نیروگاه‌هایی که با انرژی‌های نو کار می کنند، در
تخصص مهندس برق با گرایش سیستم های قدرت است. با توجه به نیاز گسترده به
انرژی و نیز نرخ رشد انرژی الکتریکی در کشورمان، باید ظرفیت تولید کشور
افزایش یابد که این کار نیازمند احداث و راه اندازی نیروگاه‌های جدید توسط
مهندسان برق با گرایش قدرت می باشد. در مجموع افرادی که خلاق و علاقه مند
به کارهای فنی بوده و در حل مساله و تصمیم گیری توانمندند، برای شغل مهندسی
الکترونیک (مهندس برق) مناسب می باشند.

مهندس الکترونیک (مهندس برق)

مهندس
الکترونیک (مهندس برق) بسته به محل کار خود، ساعات کاری متفاوتی می تواند
داشته باشد. مثلا اگر به عنوان کارشناس در سازمان و یا شرکتی مشغول به کار
باشد، ساعت کاری او به روال اداری معمول از ۸ صبح تا ۵ بعدازظهر می باشد.
ولی اگر در پروژه خاصی فعالیت کند، شاید بتوان گفت ساعات کاری مشخص و معینی
ندارد و وضعیت پروژه آن را تعیین می کند. حتی مهندس برق گاهی شب ها و گاهی
روزهای تعطیل مجبور می شود سر کار خود باشد. در انجام برخی پروژه ها باید
یا مدتی در محل پروژه مانده و دور از خانواده زندگی کند و یا چندین بار
باید سفر کرده و به محل پروژه سری بزند.

وظایف مهندس برق

کار مهندسین برق تحقیق، طراحی و توسعه ابزار و تجهیزات الکترونیکی در صنایع مختلف است، مانند :

• مخابرات و ارتباطات –  موبایل، رادیو، تلویزیون و ارتباطات ماهواره ای
• ارتباطات داده ای – کامپیوتر خانگی، لب تاپ، کامپیوترهای جیبی و ماشین های خودپرداز بانک ها
• پژوهش های علمی – آکوستیک، اپتیک، فیزیک و فناوری نانو
• وسایل پزشکی – دستگاه های پزشکی و آزمایشگاهی
• نظامی – ارتباطات، ناوبری و سیستم های تسلیحاتی
• هوا و فضا – رادار، سیستم های هوانوردی و ارتباطی
• حمل و نقل – سیستم های الکترونیکی خودرو، سیستم های رد یابی و مسافت سنج
• لوازم خانگی – اعم از وسایل آشپزخانه تا اتاق پذیرایی
• ساخت و تولید – ماشین آلات صنعتی و کنترل کننده های منطقی قابل برنامه ریزی

مهندس
برق معمولا با گروهی از مهندسان و تکنسین های مختلف روی پروژه کار می کند.
بنابراین وظایف یک مهندس برق در یک پروژه را می توان به شرح زیر بیان کرد :

• بررسی کاربردی بودن و قابل استفاده بودن جدیدترین تکنولوژی ها و نوآوری های حوزه برق و الکترونیک برای بکارگیری در روند پروژه
• طراحی اجزا، نرم افزار، محصولات و سیستم های الکترونیکی برای کاربردهای تجاری، صنعتی، پزشکی، نظامی و علمی
• تست نمونه های آزمایشگاهی و تجزیه و تحلیل داده ها
• تهیه برنامه های فنی و عملی با استفاده از نرم افزارهای طراحی و مهندسی کامپیوتری
• تخمین هزینه ها و نیروی انسانی مورد نیاز و انجام زمانبندی پروژه
• هماهنگی فعالیت های تکنسین ها و کارگران
• اطمینان از رعایت شدن مقررات مربوطه در پروژه ها
• برنامه ریزی و نظارت بر برنامه های بازرسی، تعمیر و نگهداری

مهارت و توانمندی های مورد نیاز مهندسی برق

داشتن
مهارت و تخصص از مهم ترین عوامل موفقیت شغلی محسوب می شود. امروزه تعداد
فارغ التحصیلان دانشگاهی افزایش زیادی یافته ولی تعداد افرادی که در حوزه
تخصصی خود مهارت و تخصص خوبی داشته باشند، بسیار کم است. به عبارتی حتی در
شرایط فعلی بازارکار نامناسب کشور، مهندس برقی که با علاقه وارد این حوزه
شده و مهارت و تخصص خوب و مناسبی کسب کرده است، به راحتی می تواند موقعیت
های شغلی بسیار مناسب همراه با درآمدی عالی را پیدا کند.

برخی از مهارت ها و توانمندی های کلی لازم برای یک مهندس برق عبارتند از :

• استعداد خوب در ریاضیات، فیزیک و کامپیوتر – زیرا پایه اصلی شغل مهندسی برق بر این علوم بنا شده است.
• توانایی
  تحلیل مشکلات و ارزیابی راه حل ها – مهندس برق در پروژه های مختلف دائما
  در معرض اتفاقات و مشکلات مختلف قرار دارد که باید بتواند به خوبی آنها را
  شناسایی، تحلیل و رفع کند.
• مهارت خوب در تصمیم گیری – مهندس برق
  معمولا در کار خود مسئول واحد یا پروژه ای می باشد که برای بخش های مختلف
  آنها باید در زمان مناسب بهترین تصمیم را بگیرد تا کارها به خوبی پیش برود.
• مهارت های ارتباطی عالی – برای ارتباط مناسب و همکاری با مدیران و تکنسین های شرکت و پروژه ها
• توانایی
  برنامه ریزی و اولویت بندی موثر کارها – به دلیل حساس بودن و پراهمیت بودن
  شغل مهندسی برق، باید برای کارها و وظایف با توجه به حساسیت و اولویت آنها
  به درستی برنامه ریزی انجام شود.
• مهارت های کار تیمی – برای کار با کلیه افراد درگیر در یک پروژه و پیشبرد آن
• آگاهی
  کامل از قوانین ایمنی و سلامت در این حوزه – حوزه برق و الکترونیک با
  خطرات زیادی برای افراد پیش رو است. بنابراین مهندس برق برای حفظ سلامت خود
  و سایرین باید با کلیه قوانین و دستورالعمل های حفاظتی و ایمنی آشنا بوده و
  آنها را بکار گیرند.

مهارت های مربوط به نرم افزارهای تخصصی مهندسی برق :

امروزه
نرم افزارهای رایانه ای یکی از مهم ترین ابزارهای کمکی مهندس برق است که
یاری گر او در رسیدن به اهدافش می باشد. اگر به بررسی اجمالی آگهی های
استخدامی مهندس برق بپردازید، متوجه خواهید شد اکثر کارفرماها، شرکت ها و
سازمان ها یکی از شرایط جذب مهندس برق را تسلط بر نرم افزارهای مربوط به
حوزه مهندسی برق قرار داده اند.

بنابراین اگر می خواهید در شغل
مهندسی برق موفق باشید، به راحتی و سریعا بتوانید شغل مناسب و پردرآمدی را
در حوزه تخصصی خود یعنی مهندسی برق پیدا کنید و یا اگر شاغل در این حوزه
هستید و می خواهید پله های ترقی را سریعتر طی کنید، مطمئن باشید یادگیری
نرم افزارهای تخصصی مهندسی برق یکی از راه های اصلی و مطمئن برای شماست.

مهم ترین نرم افزارهای تخصصی و کاربردی مهندسی برق عبارتند از :

میکروکنترلر AVR	نرم افزار ETAP	نرم افزار LabVIEW	نرم افزار BASCOM	نرم افزار Desginer 555	نرم افزار Proteus
نرم افزار Franklin	نرم افزار CYME PSAF	نرم افزار Dialux	نرم افزار Protel	نرم افزار Pspice	نرم افزار۸۰۵۱ IDE )8051 Integrated Development Environment )
نرم افزار Orcad	نرم افزار Electrical Calculation	نرم افزار IC-Databook	نرم افزار MATLAB	نرم افزار MiscEI

آشنایی بیشتر با نرم افزارهای تخصصی مهندسی

میکروکنترلر AVR
: میکروهای AVR دارای انعطاف پذیری غیر قابل مقایسه و بی همتایی
هستند.آنها قادر به ترکیب هر نوع کدی با یک معماری کارامد از طریق زبانهای C
و Assembly هستند و قادرند از طریق این برنامه ها تمام پارامترهای ممکن در
یک سیکل یا چرخه ماشین را با دقت بسیار بالا هماهنگ کنند. میکرو کنترلر
AVR به منظور اجرای دستورالعملهای قدرتمند در یک سیکل کلاک(ساعت) به اندازه
کافی سریع است و می تواند برای شما آزادی عملی را که احتیاج دارید به
منظور بهینه سازی توان مصرفی فراهم کند.

نرم افزار Desginer 555 : نرم افزاری ساده برای طراحی و محاسبات مدارات ساخته شده با IC 555 و IC 556 می باشد.

نرم افزار BASCOM
: نرم افزار BASCOM یکی از قوی ترین نرم افزار های کامپایلری است که برای
میکرو کنترلر ها ارائه شده است این نرم افزار که در واقع از زبان برنامه
نویسی BASIC استفاده می کند قابلیت های زیادی از ابتدای برنامه نویسی و
کامپایل و تولید فایل HEX تا پروگرام کردن برنامه بر روی میکرو داراست.

نرم افزار Dialux
: نرم افزاری جهت محاسبات روشنایی می باشد که کار طراحی روشنایی را برای
کاربران و مهندسین برق بسیار ساده کرده است. این نرم افزار با قرار دادن
ابزار های ویژه طراحی این امکان را به کاربر می دهد که فایل اتوکد خود را
با پسوند dxp در داخل نرم افزار Dialux باز کرده و چراغهای موجو در بازار
را با دانلود Plugin های رایگان دراینترنت نظیر Osram یا Philips در طراحی
خود با صلیقه شخصی قرار دهد و محاسبات روشنایی را که با دست بسیار زمان گیر
و خسته کننده و با خطای زیاد می باشد را در این نرم افزار انجام دهد.
همچنین این نرم افزار این قابلیت ویژه را داراست که تمامی اجزا و وسایل
بکار رفته در یک خانه را(نظیر مبلمان یا میز مطالعه یا حتی گلدان) می تواند
به طراحی اپراتور بیافزاید. همچنین از دیگر قابلیت های ویژه این نرم افزار
محاسبه روشنایی معابر می باشد و البته تمامی این طراحی ها را به صورت سه
بعدی می توان مشاهده کرد و تمامی محاسبات در قالب یک فایل PDF عرضه می
شوند. در واقع با یک طراحی مناسب و بجا و استفاده از لامپهای دارای شعاع
نور مناسب می توان به بهترین شیوه از روشنایی که اساس زندگی مدرن می باشد
بهره برد.

نرم افزار Electrical Calculation
: نرم افزاری ساده و آزمایشگاهی کاربردی جهت محاسبات سطح مقطع باس بارها،
افت ولتاژ در شین ها ، محاسبات کابل و افت ولتاژ در کابلها، محاسبات ستاره
مثلث (تبدیل به یکدیگر) و محاسبه فرکانس تشدید(رزنانس)، بانک داده ای مربوط
به ثابت های مورد اسفاده در محاسبات الکتریکی، تغییر  واحدها به یکدیگر
مورد استفاده در محاسبات الکتریکی، محاسبات مربوط به ضریب توان در ساده
ترین، کاربردی ترین و به صرفه ترین روش ممکن به لحاظ اقتصادی با روشهای
مختلف و …

نرم افزار ETAP :
نرم افزار ETAP یک برنامه آنالیز جامع جهت طراحی،شبیه سازی و عملکرد تولید و
توزیع سیستمهای توان الکتریکی است.این نرم افزار در ۸۸% نیروگاههای هسته
ای آمریکا مورد استفاده قرار می گیرد. در واقع یک شبیه سازی گرافیکی
سیستمهای تولید و توزیع فشار قوی است که به صورت کاملا گرافیکی کار می کند و
از ابزارهای موجود در آن میتوان به موارد زیر اشاره کرد:

• آنالیز دشارژ و تعیین اندازه باتری
• آنالیز اتصال کوتاه در حالت DC
• آنالیز پخش بار در حالتDC
• آنالیز پخش بار بهینه
• آنالیز پایداری گذرا
• آنالیز اتصال کوتاه
• آنالیز میزان هارمونیکها در درایورهای فرکانس متغیر در کنترل دور موتورهای الکتریکی و همچنین منابع تغذیه بدون وقفه
• آنالیز کابلهای زیر زمینی

نرم افزار IC-Databook
: در این نرم افزار شما می توانید اطلاعات اکثر IC های معروف سری ۷۴ XXX و
۴۰XXX  را که در واقع ترتیب پایه ها، جدول کارکرد و کار IC را شامل می شود
ملاحظه نمایید. در کل این نرم افزار شامل ۲۳۰ IC مختلف می باشد، همچنین
شما به راحتی می توانید IC جدیدی که دوست دارید به آن اضافه نمایید.

نرم افزار LABVIEW
: تحولی اساسی و نوین در شیوه های زبانهای برنامه نویسی ایجاد کرده
است.برنامه نویسان  LABVIEW بدون نوشتن هیچ کدی برنامه های قدرت مندی را
تنها با ابزارهای گرافیکی موجود در برنامه ایجاد میکنند شما با این نرم
افزار میتونید با استفاده از زبان برنامه نویسی “G” به برنامه نویسی شی گرا
بپردازید(درباره برنامه نویسی شی گرا توضیح مختصری در پایان همین بخش
ارائه شده است ) . روش کار بسیار ساده میباشد و به این صورت است که تنها
اشیاء را از پالتهای control  و functions برداشته ودر پنجره front panel
قرار میدهند و سپس به وسیله سیم کشی های صحیح آنها را به یکدیگر اتصال
میدهند.LABVIEW یک زبان برنامه نویسی همه منظوره بوده و با آن میتوان
کارهای برنامه نویسی شبکه ٬ پایگاه داده ٬ ورودی و خروجی فایل و غیره را
انجام داد.اما اوج قدرت LABVIEW در کار با پورتهای سریال و موازی و مدارهای
واسط کامپیوتری٬ عمل کنترل و اتوماسیون و پردازش داده ها است.در LABVIEW
شما یک واسط کاربری به نام  front panel برای خودتان میسازید.این واسط شامل
ابزارهای کنترلی (مثل کلیدها) ویا ابزارهای نمایشی (مثل درجه
ها-گرافها-نمایشگرها) می باشد.

نرم افزار Orcad
: نرم افزارorcad یکی از قدیمی ترین و قدرتمندترین نرم افزارهای رسم
شماتیک ،طراحی مدارهای الکترونیکی،شبیه سازی طرح الکترونیکی،طرح پشت فیبر
مدار چاپی وطرح layout است.

نرم افزار Protel
: رم افزار Design Explorer 99 SE محصول شرکت Protel  است که در صنعت
بیشتر به نام Protel شناخته شده است. این نرم افزار ابزاری حرفه ای برای
طراحی فیبر مدار چاپی می باشد. صنعت طراحی PCB در ایران بر پایه این نرم
افزار استوار است و بیش از ۹۹ درصد شرکتها و کارخانجات و کارگاهها از این
نرم افزار استفاده می کنند حتی اکثریت شرکت های فعال در زمینه صنعت
الکترونیک مسلط بودن به این نرم افزار را جزو شرایط استخدام نیروی کار خود
قرار می دهند.

نرم افزار PROTEUS
: است .شاید شما با نرم افزارهای شبیه سازی زیادی کار کرده باشید که
معمولا یا پیچیده هستند و یا اینکه امکانات کمی دارند.به چند دلیل عمده این
نرم افزار محبوبیت پیدا کرده است:
۱- کارکرد آسان آن که با کمترین آموزش و کمی تمرین میتوان به راحتی با آن کار کرد
۲- قابلیتهای گرافیکی: در این نرم افزار محیط گرافیکی بسیار زیبایی برای
کاربر فراهم شده که حتی کوچکترین جزئیات مثل جهت جریان در مدار و شارژ و
دشارژ یک خازن به صورت گرافیکی و جذاب نشان داده میشود.
۳- کارایی بالای نرم افزار: در عین سادگی ، نرم افزار کارایی زیادی دارد.

تحصیلات لازم برای ورود به شغل مهندسی برق

به
دلیل اینکه شغل مهندسی برق کاملا حرفه ای و تخصصی می باشد، سازمان ها و
شرکت ها فقط افراد متخصص و تحصیل کرده مرتبط را برای آن استخدام می کنند.
فارغ التحصیلان رشته مهندسی برق در مقاطع کارشناسی، کارشناسی ارشد و دکتری
می توانند وارد شغل مهندسی برق و الکترونیک شوند. واضح است که کسب مهارت و
تجربه لازم و آشنایی با نرم افزارهای مرتبط حوزه برق در کنار داشتن مدرک
دانشگاهی، از مهم ترین عوامل موثر در موفقیت هر مهندس برق و یافتن شغلی
مناسب می باشد.

قابل ذکر است که در مقاطع عالی، فارغ التحصیلان
مهندسی برق بیشتر به سمت انجام کارهای پزوهشی و یا مدیریتی در صنعت برق و
الکترونیک گرایش پیدا می کنند.

آینده شغلی، بازار کار و فرصت های استخدامی مهندس برق

مهندس
برق با توجه به گرایش های تحصیلی خود می توانند در نیروگاه ها، انواع
کارخانجات (سیمان، خودروسازی، ذوب آهن و…)، سازمان های حوزه مخابراتی،
صنایع نظامی و دفاعی و …در بخش دولتی یا خصوصی مشغول به کار شود.

البته
بنا به گفته متخصصان زمینه های زیادی برای کارآفرینی در شغل مهندسی برق و
راه اندازی کسب و کار مستقل وجود دارد که یک مهندس برق توانمند و ماهر می
تواند با بررسی و شناخت نیازهای کشور در حوزه صنعت برق و مخابرات، در جهت
رفع آنها اقدام کند.

در خصوص میزان استخدام مهندس برق در کشور آمار و
اطلاعات دقیقی در دسترس نیست. اما با توجه به اهمیت زیاد و رو به رشد بودن
این صنعت در کشور پیش بینی می شود روند استخدام مهندسان برق رو به افزایش
بوده و به نسبت سایر مشاغل بازار کار خوبی داشته باشد. البته این به شرطی
است که افراد جویای کار، افرادی توانمند و متخصص باشند.

یکی از
مشکلاتی که در حال حاضر کشور در بخش مهندسی برق با آن روبرو است، مهاجرت
بسیاری از مهندسان برق توانمند به سایر کشورها و کم بودن متخصصان کارآمد در
این بخش می باشد. امید است با بهبود کیفیت علمی همه دانشگاه ها و انگیزه و
تلاش بیشتر دانشجویان متعهد، صنعت برق و مخابرات کشور با وجود مهندسان برق
توانمند، ماهر و متخصص هر روز به سمت پیشرفت و توسعه بیشتر حرکت کند.

وضعیت استخدام مهندس الکترونیک در برخی کشورهای جهان به شرح زیر است :

آمریکا
– پیش بینی ها نشان می دهد میزان استخدام مهندس برق بین سال های ۲۰۱۰ تا
۲۰۲۰، رشد۶  درصدی خواهد داشت. در حالی که متوسط این رشد برای همه مشاغل ۱۴
درصد می باشد.

استرالیا – در
سال ۲۰۱۱، میزان استخدام مهندس برق ۷.۷ درصد رشد و در پنج سال گذشته نسبت
به رشد متوسط همه مشاغل( ۱۰.۲ درصد)، رشد ۳۰.۶ درصد داشته است. پیش بینی می
شود در سال های آینده نیز رشد خوبی را داشته باشد.

درآمد و حقوق مهندس برق

مهندس
برقی که در بخش دولتی مشغول باشد، مطابق با قانون مدیریت خدمات کشوری حقوق
دریافت می کند. جزئیات این قانون را می توانید از لینک زیر دریافت کنید :

محاسبه حقوق و مزایا در قانون مدیریت خدمات کشوری

در
بخش خصوصی میزان حقوق و درآمد مهندس برق متفاوت است. هر شرکتی با توجه به
اهداف مالی، توان مالی، نوع پروژه و گستردگی آن و برخی عوامل دیگر میزان
حقوق و دستمزد کارکنان خود را تعیین می کند. البته قابل ذکر است که در بخش
خصوصی عواملی مانند داشتن تجربه و تحصیلات مرتبط، تخصص و مهارت بالا،
آشنایی با سیستم ها و نرم افزارهای کامیپوتری در استخدام افراد و تعیین
میزان حقوق و دستمزد آنها بسیار مهم و کلید می باشند.

در جدیدترین
پژوهش صورت گرفته در اواخر سال ۱۳۹۲ توسط تعدادی از متخصصان شغلی کشور،
گروه های مختلف شغلی از نظر درآمدی مورد بررسی قرار گرفته اند. بر این اساس
متوسط حقوق و درآمد مهندس برق در سمت های مختلف شغلی و در رده های مختلف
سازمانی (کارشناس، سرپرست و مدیر) استخراج شده است.

برخی از سمت هایی
که در این پژوهش در نظر گرفته شده اند شامل مهندس برق، کارشناس
فنی،کارشناس مخابرات، کارشناس ابزار دقیق، کارشناس پشتیبانی، سرپرست
بازرسی، مسئول تاسیسات، مدیر تولید، مدیر کارخانه و … می باشند که یک مهندس
برق می تواند در هر یک از آنها استخدام شده و فعالیت نماید.

برای
مهندس برق در هر سمت  و در هر رده سازمانی حداقل، حداکثر و متوسط درآمد
ماهیانه ذکر شده است. به عنوان مثال مهندسان برقی که در سمت سرپرست فنی در
رده سرپرست کار می کنند، در اواخر سال ۱۳۹۲، حداقل درآمد ۸۰۰۰۰۰ تومان،
حداکثر درآمد ۳۰۰۰۰۰۰ تومان و متوسط درآمد ماهیانه ۱۵۰۰۰۰۰ تومان را داشته
اند.

متوسط درآمد مهندس برق در ایران

همچنین
از آنجا که تجربه و سابقه کاری یکی از عوامل موثر و مهم در تعیین حقوق و
درآمد هر فردی از جمله مهندس برق می باشد، در بخش دیگری از این پژوهش،
درآمد مهندس برق از نظر سابقه کاری در رده های مختلف سازمانی مورد بررسی
قرار گرفته است. همان طور که در تصویر زیر مشخص است در هر رده سازمانی با
افزایش سابقه کاری، درآمد و حقوق مهندس برق نیز افزایش یافته است.

درآمد مهندس برق در ایران با سابقه کاری مختلف

توجه
داشته باشید که تحقیق بالا روی شاغلانی که در استخدام شرکت یا سازمانی
(اعم از دولتی یا خصوصی) می باشند، صورت گرفته است. در مورد افرادی که
کارآفرین هستند و کار مستقلی در حوزه تخصصی شان، راه اندازی کرده اند،
شرایط متفاوت است و آنها با توجه به میزان فعالیت، تخصص، تلاش و پشتکارشان،
درآمدهای متفاوتی دارند.

درآمد مهندس برق در برخی کشورهای جهان عبارتند از :

• آمریکا
  – متوسط درآمد سالیانه مهندس برق ۸۷.۱۸۰ دلار (متوسط درآمد سالانه
  مهندسان۸۳.۳۴۰ دلار و برای همه مشاغل۳۳.۸۴۰ دلار) در سال۲۰۱۰  و مطابق با
  آخرین آمارها در سال ۲۰۱۳، ۹۱,۸۰۰دلار بوده است.
• استرالیا – متوسط درآمد سالیانه مهندس برق ۷۸.۰۰۰ دلار( قبل از کسر مالیات) می باشد.
• انگلستان
  – متوسط درآمد سالیانه مهندس برق تازه کار ۲۷.۰۰۰ تا ۳۷.۵۰۰ دلار، مهندس
  برق باتجربه حدود ۶۰.۰۰۰ دلار و مهندسان برق ارشد از ۶۰.۰۰۰ تا ۸۳.۰۰۰ دلار
  می باشد.

شخصیت های مناسب شغل مهندسی برق

در
یک انتخاب شغل صحیح و درست، عوامل مختلفی از جمله ویژگی های شخصیتی، ارزش
ها، علایق، مهارت ها، شرایط خانوادگی، شرایط جامعه و … برای هر فرد باید در
نظر گرفته شوند. یکی از مهم ترین این عوامل ویژگی های شخصیتی می باشد.
شناخت درست شخصیت هر فرد فرآیندی پیچیده و محتاج به تخصص و زمان کافی است.
البته هر فردی ویژگی های منحصربه فرد خود را دارد، حتی افرادی که به نوعی
تیپ شخصیتی مشابه دارند، باز هم در برخی موارد با یکدیگر متفاوت هستند. به
طور کلی همیشه افراد موفقی از تیپ های شخصیتی مختلف در تمام مشاغل هستند و
نمی توان دقیقا اعلام کرد که فقط تیپ های شخصیتی خاصی هستند که در این شغل
موفق می شوند. اما طی تحقیقاتی که صورت گرفته تیپ های شخصیتی ای که برای
این شغل معرفی می شوند، عموما این کار را بیشتر پسندیده و رضایت شغلی
بیشتری در آن داشته اند.

---

معرفی شغل مددکار اجتماعی

اگر به جامعه و مشکلات آن اهمیت داده و می خواهید تغییرات مثبتی در جامعه خود ایجاد کنید، شغل مددکار اجتماعی می تواند گزینه خوبی برای شما باشد.
 
پیچیدگی ها و شرایط خاص زندگی امروزی، چالش ها، مشکلات و فشارهای روانی
زیادی را برای جوامع و انسان ها اسجاد کرده است. برای رفع این مشکلات، حفظ
سلامت روحی افراد و داشتن جامعه ای سالم، خدمات مددکاران اجتماعی ضروری و لازم است.
 
مددکاری اجتماعی حرفه‌ای است که در آن مددکار کمک می‌کند
که مددجو (یک فرد یا گروه یا جامعه) مشکل خود را شناخته و به توانایی‌های
خود پی ببرد و با استفاده از منابع و امکانات موجود در جهت حل مشکل خود بر
آید. در واقع مددکاری اجتماعی عبارت از مجموعه ای متشکل
از تدابیر و مشاوره و فعالیتهای حرفه ای است که در قالب نهادها، سازمانها و
موسسات رفاهی توانبخشی، اجتماعی، فرهنگی و تربیتی عرضه می شود تا با ایجاد
تغییر و دگرگونی مناسب در شرایط مادی و معنوی افراد و اقشار جامعه زمینه
بهزیستی رشد و تعالی آنها را فراهم آورد.
 
کار مددکار اجتماعی، مشاوره دادن و حمایت از افراد در
معرض خطر، خانواده ها و افراد حاشیه نشین جامعه می باشد. همچنین او مسئول
کمک کردن به افراد برای دریافت خدمات مورد نیاز مناسب جهت داشتن زندگی بهتر
و رفاه بیشتر است. مددکار اجتماعی معمولا به افراد زیر خدمات می دهد :

• کودکان و والدینی که با شرایط سخت روبرو هستند.

• افراد سالمند

• افراد ناتوان فیزیکی یا ناتوان در یادگیری

• افراد ناتوان ذهنی

• جوانان تحت مراقبت

• افراد بی خانمان

• افرادی که به دنبال زندگی مستقل هستند.

• افراد معتاد

• بچه های بی سرپرست

• پدرخوانده ها و مادر خوانده ها که مسئولیت بچه های بی سرپرست را بر عهده می گیرند.

مددکار اجتماعی در کار خود با سایر متخصصان مانند کارکنان بخش سلامت، معلمان، پلیس و متخصصان بخش های مربوط به جرایم و تخلفات در ارتباط خواهد بود.
 
مددکار اجتماعی در زمینه های زیر به جامعه خدمت می کند :
 

• مددکاری فردی:
  ارائه خدمات حرفه ای به افراد و خانواده ها تا روابط اجتماعی سالم تر و
  موثرتری را دارا شده و قادر شوند با بهره گیری از استعدادها توانمندیها،
  امکانات درونی و بیرونی خود و جامعه به حداکثر رشد مادی و تعالی معنوی و
  رضامندی حاصل از آن دست یافته و به صورت مستقل و خودکفا و با کارآیی بیشتر
  به زندگی خویش ادامه دهند.

• مددکاری جامعه ای:
  توسعه و تعمیم خدمات مددکاری اجتماعی در جوامع مختلف به منظور تامین
  نیازهای اجتماعی، فرهنگی رفاهی از طریق بسیج نیروها و جلب مشارکتهای عمومی و
  بهره گیری از استعدادها و نیروهای موجود جامعه.

• مددکاری گروهی:
  ارائه خدمات مددکاری گروهی به افراد به منظور رشد استعدادها ظرفیتها و
  قابلیتها با بهره گیری از روابط و فعل و انفعالات گروهی است تا اعضاء قادر
  شوند بر مسائل و مشکلات خود فائق آمده و بنحو مطلوب تری از عهده وظایف و
  مسئولیتهای فردی و اجتماعی برآیند.

مددکار اجتماعی
در کار خود با افرادی با پیش زمینه های متفاوت سر و کار داشته و باید
اعتماد آنها را جلب کند تا بتواند به آنها کمک کند. او اغلب در شرایطی است
که درایت، صبر و درک بالایی را می طلبد. همچنین باید بتواند به سرعت خود را
با شرایط مختلف تطبیق داده و روشی مناسب و به دور از هرگونه پیش داوری را
بکار گیرد.

ساعت کاری مددکار اجتماعی به صورت تمام وقت است. البته
گاهی در شب ها و تعطیلات نیز باید در دسترس باشد. وقتی در بیمارستان ها و
مراکز مشاوره استخدام است، گاهی باید به صورت شیفتی کار کند.

در ادامه اطلاعات کاملی در مورد وظایف مددکار اجتماعی، دانش و مهارت مورد نیاز مددکار اجتماعی، تحصیلات لازم برای ورود به شغل مددکاری اجتماعی، بازار کار و فرصت های شغلی مددکاری اجتماعی و درآمد مددکار اجتماعی و برخی از مددکاران اجتماعی معروف ارائه می شود.
 
 

وظایف مددکار اجتماعی

• ارزیابی و بررسی وضعیت مراجعه کننده

• حفاظت از والدین یا کودکان در برابر خطرات

• ایجاد رابطه مبتنی بر اعتماد با مراجعه کنندگان و خانواده های آنها

• حمایت های عملی از مراجعه کنندگان (یا تصمیم گیری برای آنان در زمان مورد نیاز)

• دادن اطلاعات، مشاوره و حمایت

• سازماندهی و مدیریت برنامه های حمایتی

• شرکت در جلسات تیم کاری

• نظارت بر اعضای تیم (در صورتی که به شکل تیمی کار کند)

• ثبت مستندات و نوشتن گزارشات

• دادن مدارک به دادگاه ( در زمان مورد نیاز)

 
 

مهارت و توانمندی مورد نیاز مددکار اجتماعی

• توانایی ایجاد رابطه با افراد در سنین مختلف و با سابقه های متفاوت و جلب اعتماد آنها

• رویکرد عملی و منعطف در کار

• رعایت ادب، داشتن صبر و همدردی کردن با مراجعه کنندگان

• فهم نیازهای گروه های مختلف افراد

• طرز تفکر عادلانه و به دور از هر گونه پیشداوری و قضاوت

• توانایی کار تیمی همراه با استفاده از ابتکار فردی

• توانایی ارزیابی و درک موقعیت ها و انجام عمل مناسب

• پشتکار داشتن در مواجهه با شرایط سخت و چالشی

• مدیریت زمان و سازماندهی مناسب

 
 

تحصیلات لازم برای ورود به شغل مددکاری اجتماعی

فارغ التحصیلان رشته علوم اجتماعی گرایش های مددکاری اجتماعی و خدمات اجتماعی می توانند وارد این شغل شوند.
 
 

آینده شغلی، فرصت استخدامی و بازارکار مددکاری اجتماعی

مددکار اجتماعی می تواند در مکان های زیر کار پیدا کند :

• موسسات خیریه 

• پرورشگاه ها

• مراکز نگهداری افراد بی سرپرست

• مراکز مشاوره

• مراجعان خصوصی

• مراکز بازپروری

• مراکز اصلاح و تربیت

• مراکز درمان اعتیاد

• زندان ها

• و سایر سازمان های رفاهی حمایتی، امدادی و توانبخشی

در صورت داشتن سرمایه و شرایط لازم، مددکار اجتماعی می تواند کلینیک مددکاری اجتماعی تاسیس کند. هر فارغ‌التحصيل رشته مددكاري اجتماعي
در حد كارشناسي كه حداقل دو سال سابقه كاري مفيد در مراكز دولتي يا
غيردولتي را دارا باشد مي‌تواند با مراجعه به بهزيستي شهرستان خود نسبت به
اخذ پروانه تاسيس كلينيك اقدام نمايد.

بهزيستي منطقه نيز با نيازسنجي، در صورت تاييد نياز نسبت به صدور پروانه
اقدام مي‌كند. معمولا غير از شهر تهران كه به لحاظ سياست‌هاي دولت اشباع
شده معرفي شده و مجوز جديدي صادر نمي‌شود در ساير شهرهاي كشور مجوز صادر
مي‌شود. بعد از كسب موافقت اصولي، متقاضي مي‌بايست نسبت به معرفي نيروي
انساني يك كلينيك و فراهم نمودن فضاي كاري مناسب با حداقل دو اتاق اقدام
نمايد.

براي صدور پروانه تاسيس كلينيك حداقل 5 نفر نيروي انساني شامل دو نفر مددكار اجتماعي، يك نفر روانشناس، يك نفر مشاور و يك نفر داراي مدرك كارشناسي در يكي از رشته‌هاي علوم انساني يا علوم اجتماعي ضروري است.

مددکاران اجتماعی در کشور با برخی از مشکلات و مسایل روبرو هستند که عبارتند از :

• عدم پرداخت حقوق و مزایای کافی به شاغلین با توجه به سختی کار آنها

• عدم توجه کافی به  این شغل به عنوان شغلی تخصصی و حرفه ای

• نبود
  قوانین حمایت کننده و متناسب با شغل مددکاری اجتماعی برای مثال در کشور
  قانونی برای برخورد با پدری که فرزند خود را تنبیه می کند، وجود ندارد.  

• ورود فارغ التحصیلان سایر رشته ها ( از جمله روانشناسی، مشاوره، خدمات اجتماعی و مدیریت) به شغل های مددکاری اجتماعی

• نبود گرایش های تخصصی در رشته مددکاری اجتماعی در سیستم آموزش عالی کشور مانند سالمند آزاری، کودک آزاری و…

در حال حاضر بازارکار مناسبی در کشور برای فارغ التحصیلان مددکاری اجتماعی وجود دارد. با توجه به چالش ها و مسایلی که روز به روز در جامعه و زندگی مردم بیشتر می شود، نیاز به مددکاران اجتماعی نیز رو به افزایش است. در کشور فرصت های شغلی زیادی برای مددکاران اجتماعی
وجود دارد که به درستی شناسایی نشده اند. در صورت شناسایی و مشخص کردن
آنها و ایجاد زمینه های لازم برای کارآفرینی و تاسیس کلینیک های مددکاری اجتماعی، پیش بینی می شود در سال های آتی بازارکار خوبی پیش روی علاقه مندان شغل مددکاری اجتماعی باشد.

وضعیت استخدام مددکار اجتماعی در برخی کشورهای جهان به شرح زیر است :

آمریکا – پیش بینی ها نشان می دهد میزان استخدام مددکاران اجتماعی بین سال های2010  تا 2020 ، رشدی حدود  25 درصد خواهد داشت. در حالی که متوسط این رشد برای همه مشاغل14 درصد می باشد.

استرالیا – در بازه زمانی5 سال گذشته میزان استخدام مددکار اجتماعی در مقایسه با رشد متوسط همه مشاغل ( 10.2 درصد) رشد زیادی برابر 55.2 درصد داشته است. برای سال های آینده نیز رشد بسیار خوبی برای آن پیش بینی شده است.

 

درآمد مددکار اجتماعی

مددکاران اجتماعی که در بخش های دولتی مشغول به کار هستند، مطابق با قانون مدیریت خدمات کشوری حقوق
دریافت می کنند. آنهایی که در سازمان ها و مراکز خصوصی استخدام شده اند،
با توجه به میزان دانش، مهارت، تجربه و توافق صورت گرفته با کارفرما،
درآمدهای متفاوتی دارند. مددکاران اجتماعی که خود کلینیک دارند نیز با توجه به میزان فعالیت و تعداد مددجوها، درآمدهای مختلفی کسب می کنند.
 
درآمد مددکاری اجتماعی در برخی از کشورهای جهان عبارتند از :
 
آمریکا – متوسط درآمد سالانه مددکاری اجتماعی42.480  دلار (برای همه مشاغل33.840  دلار) در سال2010  و مطابق با آخرین آمارها در سال 2013، 41.200 دلار بوده است.

استرالیا – متوسط درآمد سالانه مددکاران اجتماعی حدود60.000  دلار ( قبل از کسر مالیات) می باشد.

انگلستان – متوسط درآمد سالانه مددکاران اجتماعی برای افراد تازه کار بین29.500  تا38.000  دلار و برای افراد با تجربه بین 39.000 تا60.000  دلار می باشد.
  
 

شخصیت های مناسب شغل مددکاری اجتماعی

در یک
انتخاب شغل صحیح و درست، عوامل مختلفی از جمله ویژگی های شخصیتی، ارزش ها،
علایق، مهارت ها، شرایط خانوادگی، شرایط جامعه و … برای هر فرد باید در
نظر گرفته شوند. یکی از مهم ترین این عوامل ویژگی های شخصیتی می باشد.
شناخت درست شخصیت هر فرد فرآیندی پیچیده و محتاج به تخصص و زمان کافی است.
البته هر فردی ویژگی های منحصربه فرد خود را دارد، حتی افرادی که به نوعی
تیپ شخصیتی مشابه دارند، باز هم در برخی موارد با یکدیگر متفاوت هستند.

به طور کلی همیشه افراد موفقی از تیپ های شخصیتی مختلف در تمام مشاغل
هستند و نمی توان دقیقا اعلام کرد که فقط تیپ های شخصیتی خاصی هستند که در
این شغل موفق می شوند. اما طی تحقیقاتی که صورت گرفته تیپ های شخصیتی ای که
برای این شغل معرفی می شوند، عموما این کار را بیشتر پسندیده و رضایت شغلی
بیشتری در آن داشته اند.

برخی از شخصیت های مناسب این شغل بر اساس شخصیت شناسی MBTI :

 ENFJ این
تیپ شخصیتی دوست دارند به دیگران کمک کنند تا از زندگی خود لذت ببرند.
آنها درمانگرهای بانفوذ و گرمی هستند که راه حل ها و انتخاب های احتمالی را
به خوبی تشخیص و به مراجعان خود ارائه می دهند.

INFJ    این
تیپ شخصیتی دوست دارد از دانش و ایده های خود برای کمک به دیگران استفاده
کند. این افراد علاقه دارند که ارتباطات فردی (دو نفره) و عمیق با دیگران
برقرار کنند که در این شغل شرایط آن وجود دارد.

ENFP  این
تیپ شخصیتی مشاورانی دلسوز، مهربان، خلاق و حمایتگر هستند. آنها می توانند
روی دیگران تاثیر زیادی بگذارند. با انرژی زیادی که دارند، انگیزه لازم
برای تغییرات مثبت در زندگی را به مراجعان خود می دهند.

INFP 
این تیپ شخصیتی دوست دارد به دیگران کمک کند در زندگی شان به رشد و فراست
بیشتری دست پیدا کند. او در حوزه مشاوره و راهنمایی بسیار موفق عمل می کند.

ESFJ
این تیپ شخصیتی حامی قدرتمند جامعه بوده و از کمک کردن به دیگران و رفع
مشکلات آنها لذت بسیار می برد. او به راحتی می تواند با دیگران ارتباط
برقرار کند.

 ISFJ این تیپ شخصیتی به آموزش علاقه دارد زیرا می تواند به دیگران کمک کند و تاثیر مثبتی روی جامعه بگذارد.

ESFP
این تیپ شخصیتی دوست دارد با مردم در ارتباط باشد و به آنها کمک کند. او
از اینکه زندگی را برای دیگران آسان تر و رضایت بخش تر کند، لذت می برد.

ISFP این تیپ شخصیتی از ارائه خدمت به دیگران و رفع نیازهای آنها لذت می برد.
 

برخی از مددکاران اجتماعی معروف

	ستاره فرمانفرماییان : مادر مددکاری اجتماعی ایران، دارنده عنوان یکی از زنان پیشرو و موثر در علم مددکاری در تاریخ آمریکا اعطا شده از سوی دانشگاه هاروارد و موسس مدرسه ی عالی مددکاری اجتماعی تهران
	مصطفی اقلیما : پدر مددکاری اجتماعی ایران، رئیس انجمن علمی مددکاران اجتماعی کشور و استاد برتر دانشگاه
	حسن موسوی چلک : رئیس انجمن مددکاران اجتماعی ایران و از بنیادگذاران خط 123 (اورژانس اجتماعی) در مددکاری کشور. برخی از سوابق قبلی ایشان مدیرکل دفتر امور آسیب‌دیدگان اجتماعی سازمان بهزیستی کشور، رییس گروه سازمان مدیریت و برنامه ریزی کشور و معاون ستاد برنامه ریزی رفاه اجتماعی سازمان بهزیستی کشور می باشد.

---