3 خوردنی غیرمفید برای کودکان
براساس توصیه پزشکان، پس از شش ماهگی نوزاد، بهتر است
مادران علاوه بر شیردهی، آرام‌آرام غذاهای ساده و مکملی را بر پایه
توصیه‌های تغذیه‌ای مخصوص کودکان به آنها بدهند تا علاوه بر کمک کردن به
فعال شدن سیستم گوارشی او، برخی املاح و ویتامین‌هایی را که به سبب رشد بدن
نیاز بیشتری به آنها احساس می‌شود نیز تأمین کرده باشند.
به گزارش جام جم سرا ،
این غذاهای مکمل براساس سن و سال کودک متفاوت است. در این بین ممکن است
برخی از والدین با خود چنین بپندارند که فرزندمان دیگر می‌تواند
خوراکی‌هایی غیر از شیر مادر بخورد و در نتیجه حساسیتی در این زمینه نشان
ندهند.
چند خوردنی که برای کودکان در این دوره مفید نیست، اشاره می‌شود:
1ـ آبمیوه‌های صنعتی به جای آبمیوه طبیعی
برخی از والدین این تصور را دارند که
آبمیوه‌های معروف به پاکتی در واقع همان میوه‌هایی است که به طریقی آب آنها
گرفته و بسته‌بندی شده است! در آبمیوه‌های صنعتی گرچه مقادیری میوه طبیعی
استفاده می‌شود اما اسانس‌ها و افزودنی‌ها و نگهدارنده‌هایی همراه است که
برای بدن و سیستم گوارش کودک و بخصوص نوزادان مناسب نیست.
علاوه بر این باید به یاد داشت که مقدار مجاز
آبمیوه طبیعی هم بیش از یک لیوان فقط براساس توصیه پزشک مجاز است. با این
حال اگر کودکتان به سنی رسیده است که می‌تواند میوه بخورد، بهتر است به جای
آبمیوه به او میوه دهید تا فیبر میوه را نیز دریافت کرده باشد.
2ـ چای به جای آب
آب سالم و طبیعی می‌تواند علاوه بر رفع تشنگی
و تأمین آب بدن کودک به مقاوم کردن بخش‌هایی از بدن برای مبارزه با بعضی
از بیماری‌ها بخصوص یبوست اطفال مفید باشد، اما برخی والدین با این تصور که
چای هم در دسته‌بندی مایعات قرار می‌گیرد ممکن است در سنینی که فرزندشان
تازه خوردن غذاهای مکمل را شروع کرده، به جای آب مقداری چای به او بدهند.
واقعیت این است که گرچه چای برخی مواد مفید برای بدن بزرگسالان را در خود
دارد ولی به‌دلیل داشتن کافئین کودکان مناسب نیست.
البته در سنین بالاتر و نزدیک به یک‌سالگی که
سیستم گوارش کودک بهتر رشد کرده می‌توان فقط مقدار کمی چای در فواصل
چندروزه به کودک داد. از دادن دمنوش یا جوشانده نیز باید خودداری کرد، مگر
آن‌که پزشک متخصص اطفال نوشیدن مقداری معین از نوعی خاص را بلامانع دانسته
باشد.
3ـ پفک و چیپس
بعضی از والدین در سال‌های بعد از یکی دو
سالگی هوس می‌کنند مقدار کمی پفک یا چیپس به کودکشان بدهند. این کار کاملا
نادرست است، زیرا این مواد نه‌تنها ارزش غذایی چندانی ندارد، بلکه ممکن است
باعث بروز مشکلاتی برای سیستم گوارش آنها شود و در سنین بالاتر میل به
خوردن موادی از این دست را در کودک تقویت کند.
رفتار صحیح و علمی با افسردگی کودکان
پدر و مادر که می‌شوید، قصه زندگی خیلی فرق می‌کند. دیگر
دغدغه‌های شخصی کمرنگ‌تر می‌شود و جای خود را به مسائل مرتبط با فرزند
می‌دهد. بیمار شدن کودک از سخت‌ترین موقعیت‌هایی است که والدین با آن دست و
پنجه نرم می‌کنند. در کنار بیماری‌های جسمی که گهگاه به سراغ کودکان
می‌آید، بیماری‌های روحی از جمله افسردگی نیز حائز اهمیت است و والدین باید
مراقب این حالت در فرزندان خود باشند.
به گزارش جام جم سرا ،
شاید تصور کنید افسردگی فقط به سراغ بزرگسالان می‌آید غافل از این‌که
کودکان هم ممکن است دچار این مشکل روحی شوند. گاهی طولانی شدن ناراحتی‌ها و
در صورتی که رفتارهای مخرب با فعالیت‌های اجتماعی طبیعی، علایق،
فعالیت‌های مدرسه یا زندگی خانوادگی تداخل داشته باشد، می‌توان این حالات
را افسردگی دانست.
چگونه می‌توان افسردگی را تشخیص داد؟
معمولا علائم افسردگی در کودکان متفاوت است و
همین امر باعث می‌شود اغلب با طبیعی انگاشتن علائم و تغییرات روحی و
روانی، تشخیص و درمان آن به تأخیر بیفتد. گاهی کودک، افسردگی خود را با
عصبانیت و رفتارهای ناهنجار نشان می‌دهد و بویژه در کودکان کم‌سن و سال‌تر،
افسردگی در بسیاری از کودکان با ناراحتی شدید، احساس ناامیدی و تغییرات
خلق و خویی بروز می‌کند. اما به‌طور کلی، علائم و نشانه‌های افسردگی در
کودکان عبارتند از:
* تندمزاجی یا عصبانیت
* ناراحتی و ناامیدی مداوم
* کناره‌گرفتن از اجتماع
* حساسیت بالا نسبت به طرد شدن
* تغییر در اشتها (کاهش یا افزایش اشتها)
* تغییر در میزان خواب (پرخوابی یا کم‌خوابی)
* فریاد کشیدن
* خستگی و تحلیل انرژی
* دردهای جسمانی مانند درد معده و سردرد که به درمان پاسخ نمی‌دهند
* کاهش عملکرد در محیط مدرسه، خانه و در جمع دوستان و در خلال بازی‌ها
* احساس گناه و بی‌ارزش بودن
* عدم تمرکز و اختلال در فکر کردن
* فکر کردن مدام به مرگ یا خودکشی
البته کودکان ممکن است علائم متفاوتی نسبت به
هم نشان دهند، اما در اغلب موارد با کاهش علاقه به مدرسه، حاضر نشدن سر
کلاس و تغییر قابل توجه در فعالیت‌های اجتماعی بروز می‌کند. در مواردی هم
بویژه در سنین 12 سال به بالا ممکن است به سمت مصرف موادمخدر و مشروبات
الکلی کشیده شوند.
دختران بیشتر تلاش می‌کنند خود را از بین
ببرند ولی پسرها اغلب دست به خودکشی می‌زنند. در کودکانی که در خانواده
آنها سابقه خشونت، سوءمصرف موادمخدر و مشروبات الکلی یا سوءاستفاده جنسی
وجود داشته، خطر خودکشی کودکان افسرده بیشتر به چشم می‌خورد.
چه کودکانی در معرض افسردگی هستند؟
حدود 25 درصد کودکان آمریکایی از افسردگی رنج
می‌برند. افسردگی در پسران زیر ده سال بسیار شایع است. اما تا 16 سالگی،
دختران بیشتر دچار افسردگی می‌شوند. اختلال دوقطبی در نوجوانان شایع‌تر از
کودکان است. با وجود این، اختلال دوقطبی در کودکان نیز می‌تواند شایع باشد.
همچنین در کودکان مبتلا به اختلال تمرکزی و
بیش‌فعالی، اختلال وسواس فکری ـ عملی و نیز اختلال رفتاری، ابتلا به
افسردگی افزایش می‌یابد.
افسردگی در کودکان چگونه رخ می‌دهد؟
افسردگی در کودکان نیز مانند بزرگسالان
به‌دلیل ترکیبی از عوامل مرتبط با سلامت بدنی، اتفاقات زندگی، تاریخچه
خانواده، محیط، عوامل ژنتیکی و نوسانات زیستی شیمیایی ایجاد می‌شود.
افسردگی بک حالت گذرا نیست و معمولا بدون درمان‌های مناسب درمان‌پذیر نیست.
چگونه از افسردگی کودک جلوگیری کنیم؟
کودکانی که در خانواده خود سابقه ابتلا به افسردگی دارند، بیش از دیگر کودکان در معرض ابتلا به افسردگی قرار می‌گیرند.
کودکانی که والدین مبتلا به افسردگی دارند،
زودتر از کودکانی به افسردگی مبتلا می‌شوند که والدین آنها از این بیماری
رنج نمی‌برند. کودکان خانواده‌هایی که دچار هرج و مرج هستند و مدام با هم
ستیز و دعوا دارند، یا کودکان و نوجوانانی که از موادمخدر استفاده می‌کنند
بیشتر در معرض ابتلا به افسردگی قرار دارند.
درمان‌های پزشکی را جدی بگیرید
گزینه‌های درمانی که برای کودکان مورد استفاده قرار می‌گیرد، شبیه به درمان‌هایی است که پزشکان برای افراد بزرگسال تجویز می‌کنند.
روش‌های درمانی برای افسردگی معمولا شامل
روان‌درمانی (مشاوره) و دارودرمانی است. نقش خانواده و بازی محیطی کودک در
روند درمان بسیار مؤثر است.
پزشکان برای درمان کودکان مبتلا به افسردگی
ابتدا از روان درمانی استفاده می‌کنند و در صورتی که بهبودی حاصل نشود،
داروهای ضدافسردگی برای آنها تجویز می‌کنند.
مطالعات حاکی از آن است که ترکیب روان‌درمانی
و دارودرمانی در درمان افسردگی بسیار مؤثرتر عمل می‌کند. سازمان غذا و
داروی آمریکا برای درمان کودکان 8 تا 18 سال مبتلا به افسردگی، داروی
«پروزاک» را مورد تائید قرار داده است. مطالعات نشان می‌دهد که افسردگی
طولانی‌مدت در کودکان سنین پایین طی سال‌های اخیر نسبت به قبل بیشتر شده
است.
این در حالی است که افسردگی در بزرگسالان
ممکن است بار دیگر در برهه‌های بعدی زندگی رخ دهد. افسردگی اغلب همزمان با
بیماری‌های جسمی نیز ممکن است رخ دهد و از آنجا که افسردگی سرآغاز بسیاری
از بیماری‌های روانی در زندگی آینده فرد به‌شمار می‌رود، تشخیص زودهنگام،
درمان اولیه و کنترل آن حیاتی است. والدین باید کودک مبتلا را برای درمان
افسردگی نزد پزشک ببرند تا پزشک معالج مراقبت‌‌های روانی لازم را انجام
دهد.
با کودک افسرده چه باید کرد؟
معمولا بیمار شدن کودک برای والدین او بسیار
دشوار است و تمام تلاش خود را می‌کنند تا کودک از درد و رنج رها شود. اما
در این میان روحیه بالای کودک نیز اهمیت بالایی دارد و به‌طور قابل
ملاحظه‌ای می‌تواند وضعیت روحی او را بهبود بخشد. در این میان انجام برخی
راهکارها می‌تواند به کودکان مبتلا به افسردگی کمک کند.
اولین گام، پذیرش بیماری کودک است و این‌که
بپذیرید بروز این بیماری تقصیر هیچ‌کس نیست و نباید به‌دنبال مقصر بود.
صبور باشید. افسردگی بالینی را می‌توان تا بیش از 80درصد با موفقیت درمان
کرد. تا زمانی که کودک مبتلا به افسردگی والدین و پزشک خوب داشته باشد که
حامی او باشند، شانس بهبودی او بالا می‌رود.
کودکان معمولا عادت دارند بعضی چیزها را که
باعث ناراحتی والدین می‌شود، از آنها پنهان کنند. اما شما سعی کنید به
عنوان پدر و مادر، به کودک اطمینان دهید که آنها می‌توانند با گفتن برخی
مسائل از آنها کمک بگیرند.
والدین باید با فرزندان خود حرف بزنند. برای
کودکی که افسرده است، حرف زدن یکی از دشوارترین کارهای ممکن است. سعی کنید
با برقراری محیط و شرایطی آرام و به دور از استرس، فرصتی را برای کودک
فراهم کنید تا حرف‌های دلش را بزند و از برنامه‌های طول روز خود بگوید.
این کار را می‌توانید هنگام غذا خوردن و در کنار یکدیگر انجام دهید.
از فکر خودکشی کودک نترسید. بسیاری از کودکان
افسرده حرف از خودکشی می‌زنند. سعی کنید هنگامی که با کودک خود درباره
افکار مرتبط با خودکشی صحبت می‌کنید، آرامش خود را حفظ کنید و بدون هراس
سخن بگویید. کودک خود را تا جایی که می‌توانید به اجتماعی بودن و حضور در
اجتماع تشویق کنید. سعی کنید او را ترغیب به دوست‌یابی کنید تا بتواند در
جمع دوستان و خانواده علاوه بر این که از تنهایی درمی‌آید، سیستم حمایتی
خوبی هم پیدا کند.
با فرزندتان درباره درمان صحبت کنید. درمان
به‌ویژه درمان شناختی در کودکان مبتلا به افسردگی می‌تواند الگوهای فکری
کودک را تغییر دهد تا بتواند افسردگی را به مرور کاهش دهد.
