استرس دوران بارداری را چگونه کنترل کنیم ؟
استرس‌های دوران بارداری باعث
بروز بیماری‌هایی مانند فشار خون بالا و مشكلات قلبی می‌شود. در زمان
بارداری این استرس تحمیلی می‌تواند منجر به عوارضی مانند اختلال در خواب،
سردرد و كاهش اشتها نیز شود.
وجود استرس در سطوح بالاتر ـ كه
در صورت تداوم استرس ایجاد می‌شود ـ بروز مشكلاتی مانند خطر زایمان زودرس
(قبل از 37 هفتگی) تولد نوزاد با وزن خیلی كم را افزایش می‌دهد.نوزادی هم
كه زود به دنیا بیاید یا خیلی سبك باشد از لحاظ سلامت در معرض مشكلات
بسیاری قرار دارد.
هر فردی برای استرس دلایل خاص خودش را دارد. اما در اینجا به چند مورد از دلایل شایع آن اشاره می‌كنیم:
* ایجاد حالت‌های ناخوشایند؛ مانند حالت تهوع، یبوست، خستگی و كمردرد در طول بارداری.
* تغییرات هورمونی كه موجب تغییر خلق و خوی مادر می‌شود.
* عدم ثبات روحی مقابله با استرس را دشوارتر می‌كند.
* ممكن است مادر در مورد زایمان و تولد كودك و همین‌طور نحوه مراقبت از كودك خود نگرانی داشته باشد.
* ممكن است خانم‌های بارداریكه شاغل نیز هستند دغدغه و نگرانی‌هایی در مورد مسئولیت‌های خود در محیط كار در زمان غیبت به دلیل مرخصی زایمان داشته باشند.
* زندگی قابل پیش‌بینی نیست و ممكن است مشكلات غیرقابل انتظاری پیش بیاید كه تا انتهای بارداری زندگی مادر را تحت تاثیر قرار دهد.
از چه استرس‌هایی باید در زمان بارداری بپرهیزیم
استرس‌ها
در صورتی كه بدرستی مدیریت شود، خیلی هم بد نیست و در مواردی موجب تلاش
برای آموزش بیشتر و كسب مهارت‌های مختلف توسط مادر می‌شود.استرس‌های عادی
زندگی مانند مشكلات كاری یا گیر كردن در ترافیك خیلی به مشكلات بارداری
نمی‌افزایند؛ اما استرس‌های جدی‌تر ممكن است زندگی مادر و سلامت نوزاد را
به خطر بیندازند.
استرس‌هایی مانند موارد زیر باید جدی گرفته شوند:
رخدادهای منفی زندگی: وقایعی مانند طلاق، بیماری‌های جدی و مرگ اطرافیان و از دست دادن شغل یا خانه.
فجایع طبیعی: حوادثی مانند زلزله، توفان و سیل
استرس‌های
طولانی‌مدت: این نوع استرس‌ها در شرایطی مانند اعتیاد، مشكل جسمی جدی یا
افسردگی ایجاد می‌شود. افسردگی شرایطی است كه احساس عمیق ناراحتی طی مدت
زمان طولانی ایجاد می‌شود و فرد را از شرایط زندگی طبیعی دور می‌كند.
استرس‌های
مربوط به بارداری: بعضی از خانم‌ها نگرانی بسیار زیادی درباره بارداری خود
دارند. آنها ممكن است از سقط، ناسالم بودن بچه و چگونگی مراقبت از كودك
واهمه داشته باشند.
اثرهای منفی استرس بر بارداری
اثرهای بارز استرس بر بارداریهنوز
به‌طور كامل مشخص نشده است اما هورمون‌های مربوط به استرس موجب مشكلات جدی
در زمان بارداری می‌شوند.تغییرات هورمونی در زمان استرس اثرهای منفی روی
سیستم ایمنی فرد می‌گذارد. سیستم ایمنی وظیفه محافظت از بدن در برابر عفونت
و عوامل مضر خارجی را به عهده دارد. این تغییر هورمونی احتمال عفونت رحم
را در زمان بارداری بالا می‌برد.
این اثر ممكن است در اوایل
بارداری- كه سد محافظ بین مادر و جنین هنوز كامل نشده- بیشتر باشد.بعضی
خانم‌ها ممكن است برای خلاصی از استرس به سیگار و داروهای ضداسترس روی
آورند كه خود این عوامل تاثیرهای منفی جدی روی نوزاد می‌گذارد.
پژوهش‌ها نشان می‌دهد سطوح بالای استرس در زمان بارداری نه
تنها روی جنین تاثیرهای جبران‌ناپذیری دارد، بلكه منجر به بروز مشكلات
جدی‌تری مانند ترس و شب‌ادراری و مشكلاتی در حرف زدن در دوره كودكی می‌شود.
استرس ممكن است روی رشد مغز و سیستم ایمنی كودك نیز تاثیر
بگذارد.اختلال‌هایی در ساختمان و عملكرد مغز این نوزادان در آینده به‌وجود
می‌آید كه با اسكیزوفرنی مرتبط است و به نظر می‌رسد شروع این تغییرات از
مراحل اولیه تكامل نوزاد است.
روش‌های كنترل استرس در طول دوره بارداری
* مواردی را كه موجب استرس می‌شود تشخیص داده و در مورد آنها با همسر، دوست یا مشاور خود صحبت كنید
* متوجه این حقیقت باشید كه استرس دوران بارداری معمولا موقتی و زودگذر است
* سعی كنید از نظر جسمی سالم و خوش‌هیكل باقی بمانید. غذاهای مغذی بخورید
* به اندازه كافی بخوابید و نرمش را فراموش نكنید. انجام ورزش و نرمش‌های مناسب در كاهش استرس و مشكلات حاملگی بسیار موثر است
* فعالیت‌های اضافه خود را متوقف كنید
* در انجام كارهای خود از دیگران كمك بگیرید؛ برای مثال در تمیز كردن خانه و انجام خریدهای روزانه
* اگر شاغل هستید از قبل برنامه‌ریزی داشته باشید تا در زمان مرخصی بابت كار خود نگرانی نداشته باشید
* اگر احساس افسردگی دارید حتما با مشاور صحبت كنید.
کدام دسته از خانم‌ها احتمال بارداری خارج از رحم دارند؟
معمولا از هر 50 حاملگی، ممكن است یكی از آنها خارج از رحم باشد
حاملگی
خارج از رحم یكی از مشكلاتی است كه خانم‌ها معمولا نگران آن هستند و چون
مدام شنیده‌اند كه این مسئله مرگبار است، ممكن است به محض بارداری دلهره
بگیرند. دكتر معصومه یونسی، از آزمایشی می‌گوید كه اگر آن را انجام بدهید،
خیلی زود می‌توانید متوجه‌ی بارداری خارج از رحمی شوید.
به طور معمول، درصد بارداری خارج از رحم برای خانم‌ها چقدر است؟
معمولا از هر 50 حاملگی، ممكن است یكی از آنها خارج از رحم باشد.
برای کدام دسته‌ها از خانم‌ها احتمال بارداری خارج از رحم بیشتر وجود دارد؟
کسانی
که آی یو دی (IUD) دارندو حامله می‌شوند و كسانی كه آی یو دی را در آوردند
و بعد از آن سریع باردار می‌شوند بیشتر از همه در معرض خطر بارداری خارج
از رحم هستند. علاوه بر آن خانم‌هایی كه از قرص‌های ضد بارداری استفاده
می‌كنند ولی باردار می‌شوند هم جز كسانی هستند كه احتمالش زیاد است بارداری
خارج از رحم را تجربه كنند. البته عفونت‌های شدید لگنی، چسبندگی‌های رحمی و
لگنی هم جز دیگر عواملی است كه ممكن است این عارضه را رقم بزند.
چرا بارداری خارج از رحم خطرناک است؟
چون
اگر جنین به جای رشد در جای مشخص خودش، در لوله یا نزدیک رحم رشد کند باعث
بروز مشكلات جدی می‌شود. جنین در هر کجا به غیر از داخل رحم شکل بگیرد و
رشد کند باعث پاره شدن محل و خونریزی شدید می‌شود. خونریزی داخلی که در
بیشتر مواقع جان انسان را به خطر می‌اندازد و قبل از اینکه او به بیمارستان
برسد ممکن است جانش را از دست بدهد. البته این را هم بگویم كه این روزها
علم به شدت پیشرفت كرده و احتمال مرگ خیلی كم است، اما به شرطی كه خانم‌های
باردار تست‌های اطمینان بخش را بدهند.
چه تستی؟
به
نظر من هر خانمی كه باردار می‌شود باید تست بتا اچ سی جی(Beta H.C.G). را
در دو مرحله بدهد تا مطمئن شود مشكل بارداری خارج از رحم ندارد.
این آزمایش باید توسط پزشك نوشته شود؟
نه اگر خود بیمار هم درخواست بدهد قابل قبول است.
آزمایش خون است یا ادرار؟
آزمایش خون. چون حساس‌تر است و زودتر می‌تواند پزشك را به نتیجه برساند، در این مورد از آزمایش خون استفاده می‌شود.
علائم بارداری خارج از رحم چیست؟
ممكن
است در بعضی از آدم‌ها علامت خاصی نداشته باشد اما شایع‌ترین حالتی كه در
زنان ایجاد می‌شود درد زیر شكم و لكه بینی است. اگر این اتفاقات در دوره‌ی
بارداری برای افراد رخ دهد لازم است فرد خیلی سریع به اورژانس مراجعه كند و
آزمایش بدهد.
خانم‌هایی كه در بارداری اول با این مشكل مواجه شده‌اند چند درصد امكان دارد بارداری بعدی‌شان هم خارج از رحم باشد؟
بین 10 تا 13 درصد امكان دارد كه این اتفاق دوباره برای این خانم‌ها رخ دهد.
اگر بارداری خارج از رحم تایید شود، چه اتفاقی می‌افتد؟
اگر
از مدت زمان حاملگی زیاد نگذشته باشد، می‌توان این مشكل را با دارو حل كرد
اما اگر جنین بزرگ باشد و مدت زیادی از زمان بارداری گذشته باشد به احتمال
زیاد نیاز به جراحی دارد. در بعضی موارد با سوراخ كردن شكم می‌توان جنین
را خارج كرد امادر بعضی موارد باید شكم به طور كامل باز شود.
