درخت يوگا
نويسنده: ب.ك.س.گار
مترجم: سيد رضا جماليان – منوچهر البرزي
ناشر: جمال الحق
زبان كتاب: فارسي
تعداد صفحه: 250
اندازه كتاب: رقعی
– سال انتشار: 1370
کد کتاب: 75635
مروري بر كتاب
جهان بيني و فلسفه يوگا
يوگا ورزشي جسمي و رواني(فكري)
ميباشد كه در شبه قاره هند و توسط هندوها بوجود آمدهاست. ريشه يابي دقيق
اين ورزش كه توسط چه شخصي و دقيقآ چگونه بوجود آمده كمابيش ناممكن است چرا
كه تاريخ شكل گيري يوگا به سالهاي بسيار دور برمي گردد.
يوگا از طرفي به معناي «كنترل كردن» آمدهاست و در آن صورت يوگا را
ميتوان علم كنترل امواج فكر و علم مهار قواي ذهن به منظور تسلطي همه جانبه
بر توان بالقوة خود دانست. در اين صورت به «روش» اين دانش كه همانا كنترل
قواي تن و فكر است تأكيد ميشود. با
توجه به چنين دركي، يوگا، در كتاب شانديليوپانيشاد (Shandilyopanishad)،
اين گونه تعريف شدهاست: «يوگا عبارت از كنترل امواج ذهني است.» از طرف
ديگر ميتوان يوگا را به معناي نظاره كردن و ديدن، در نظر گرفت كه در نتيجه
يوگا علم نظارة خود و خودشناسي است.
رابطه فصول و دوشاها
هر آنچه
در طبیعت موجود است، از لحاظ زمانی دارای آغاز، میانه و پایان است. آیورودا
برای تعیین این تقسیم بندی از دوشاها استفاده میکند. کافا بیانگر آغاز
است، پیتا به میانه اشاره می کند و واتا بیانگر پایان است. فصل ها یکی پس
از دیگری به هم تبدیل می شوند، و در آنها روند طبیعی دوشاها قابل مشاهده
است. به این شکل که سیکل طبیعت با کافا شروع می شود، زمانیکه گیاهان متولد
میشوند و همه طبیعت به سوی آغازی نوین می رود؛ سپس به سمت پیتا می رود و در
انتها با ریزش برگ درختان و بازگشت گیاهان به درون زمین، چرخه طبیعت با
واتا تمام می شود تا دوباره به صورت کافا تولدی دوباره بیابد.
یکی
از علل اصلی بیماری از دیدگاه آیورودا، زمان از منظر تغییر فصول می باشد.
از آنجا که تغییر فصل ها موجب تغییر دوشاها در بدن می شوند، اگر انسان
نتواند بدن خود را با تغییرات طبیعت هماهنگ کند، بیماری ها به وجود می
آیند. در زمان های متفاوت سال، بدن ما به تغذیه ای متناسب با تغییرات
دوشاها نیاز دارد.
در نواحی
معتدل چهار فصلی مثل کشور ما، تغییرات دوشاها بدین گونه است که در بهار،
با توجه به افزایش حرارت و شروع گرما، پیتا بالا میرود. دوشای واتا در فصل
بهار، معمولی است مگر آنکه تغییرات آب و هوایی غیر منتظره یا بی نظمی داشته
باشیم که در این صورت واتا دستخوش تغییر می شود. به طور کلی بهار از لحاظ
رطوبت و خشکی متوسط است؛ گرچه اوایل بهار که ممکن است همچنان ادامه زمستان
باشد یا اواخر بهار که ممکن است تابستان زودرس باشد، را در نظر نمی گیریم.
تابستان
گرم و خشک است در نتیجه پیتا بالا می رود، گرچه به دلیل خشکی تابستان، واتا
هم در حال بالا رفتن است. در ابتدای پاییز، شاهد فوران پیتا هستیم.
یکی
از فصولی که در ابتدای آن پاکسازی مهم است، پائیز می باشد. اگر در ابتدای
پائیز، پاکسازی درستی انجام شود، می توان جلوی فوران پیتا را گرفت، مخصوصا
در مورد افرادی که دوشای غالب آنها پیتا است؛ چراکه خود مستعد افزایش پیتا
هستند.
وزش باد
پاثیزی به همراه هوایی سرد و خشک، واتا را بالا می برد. این واتا در
تابستان نیز در حال بالا رفتن بود، در نتیجه اول زمستان، فوران واتا داریم.
و اما
زمستان که هوا سرد و مرطوب است، کافا بالا می رود. این کافا در زمستان جمع
می شود و اوایل بهار، شاهد فوران کافا خواهیم بود. پاکسازی در ابتدای بهار
نیز بسیار مهم می باشد.
جدول زیر
تغییرات دوشاها را در فصل های مختلف به طور خلاصه نشان می دهد. لازم به ذکر
است که با توجه به تغییرات جوی دائمی، زمان ها به صورت کلی بیان شده اند.
وقتی به
جریان طبیعت و تغییر دوشاها توجه می کنیم، می توانیم تغذیه خود را به گونه
ای تنظیم کنیم که دوشاها در وضعیت تعادل باقی بمانند. گرچه تمامی افراد
میبایست تغذیه خود را با روند طبیعت همراه کنند؛ افرادی که دوشای واتا،
پیتا یا کافای آنها غالب است، طی فصل خود حساس تر هستند و باید مراقبت
بیشتری انجام دهند. راز سلامتی اینست که آگاهانه، دوشایی که ممکن است
نامتعادل شود را با تغذیه صحیح متعادل کنیم. به عنوان مثال در پائیز یک
تغذیه کاهش دهنده واتا را دنبال می کنیم قبل از آنکه این واتا در اواخر
پائیز فوران کند.
دست آخر
آنکه آیورودا معتقد است که در دوران تغییرفصول مخصوصا دو فصل بهار و پائیز
خیلی مراقب خود باشید و تغدیه خود را طوری تنظیم کنید تا در مسیر درستی به
سوی سلامتی قرار بگیرید.
با چنین دانشی، ما از بدن خود آگاهتر می شویم و تغذیه ای مناسب را در پیش می گیریم تا به حفظ تعادل جسمی و روحی خود کمک کنیم.