چهل حدیث سلامتی :
چهل حدیث سلامتی :
سلامتی
یکی از نعمت های بزرگ خداوند به بندگانش نعمت سلامتی است که
تهیه یک لحظه آن با هیچ چیز برابری نمی کند و امکان تهیه آن هم نیست ولی
عده ای رعایت سلامتی را ننموده و گرفتار مریضی شده وانوقت مشکلات عدیده ای
برای خود فراهم نموده و بعد راه مقابله با مریض و مرض را بیان کرده است .
«کیفیت درمان »
اینک چهل حدیث در این رابطه :
1- قال رسول الله صلی الله علیه و آله و سلم : اوّلُ ما
یُحاسَبُ بِه العَبدُ یَومَ القیامَهِ اَن تُعالَ لَه اَلَم اَصِحَّ
بَدَنکَ ؟
آثار الصادقین ج 10 صفحه 296
رسول اکرم (ص) فرمود : اولین چیزی که روز قیامت از بنده
سوال می شود این است که آیا بدن سالم به تو ندادم .( چرا مراعات صحت نکردی
؟)
2- قال النبی صلی الله علیه و آله و سلم : خُلّتانِ کثیرٌ مِنَ النّاسِ فیهِما مَفتون اَلصّحه وَ اَلفراغ
رسول اکرم(ص) فرمود : دو خصلت است که بسیاری از مردم در آن آزموده می شوند . سلامتی و فراغت است .
آثار الصادقین ج 10 صفحه 397
3- قال علی (ع) : صِحهُ الجسمِ منِ قَله الطعّامّ وَ قلهِ الماءِ.
امام علی (ع) فرمودند : حفظ سلامتی در کم خوری و کم نوشیدنی است .
آثار الصادقین ج 10 صفحه 397
4- قال علی علیه السلام : زَکوهُ الصّحهِ السَّعیُ و فی طاعَهِ اللهِ.
امام علی علیه السلام فرمودند : زکات تندرستی کوشش در راه اطاعت خداست
آثار الصادقین ج 10 صفحه 397
«احادیث منتخب از طرف امام جمعه شهر دهق»
5- قال علی علیه السلام : بِصِحَّهِ المِزاجِ نُوجَدُ لَذهَ الطَّعم
حضرت علی (ع) فرمودند : با سلامتی بدن است که لذت و طعم غذا درک می شود .
غررالحکم
6- قال علی علیه السلام : الصِحَّهُ اَفضَلُ النِعَم
حضرت علی (ع) فرمودند : بالاترین نعمت ها سلامتی است.
غررالحکم – آثار ج 10 ص 399
7- قال علی علیه السلام: مَن کَثَرَ اَکُلُهُ قَلّت صِحّتُهُ .
حضرت علی (ع) فرمود : هر کس خوراکش زیاد باشد سلامتی او کم می شود .
غررالحکم
8- قال علی علیه السلام : صِحَّهُ الاَجسامِ مِن اَهناءِ الاَقسامِ.
حضرت علی (ع) فرمودند : سلامتی و صحت بدن گواراترین قسمت هاست .
غررالحکم
9- قال علی علیه السلام : مَن اقتَصَر فی اَکله کَثُرت صِحَّتِهُ وَ صَلُحَت فِکرَتُه.
حضرت علی ( ع) فرمودند : هر کس اعتدال را در غذا خوردن رعایت کند سلامتی او زیاد و فکرش صالح می شود .
غررالحکم
10- قال علی علیه السلام : اَلا وَ اِنَّ مِنَ النّعَمِ
سِعَهُ المال وَ اَفضَلُ مِن سِعَهِ المالِ صِحَهُ البَدَنِ وَ اَفضلُ مِنَ
صِحَّه البَدَنِ تَقَوی القَلبِ.
حضرت علی فرمودند :آگاه باشید که یکی از نعمت های خدا وسعت مال است و بهتر از آن سلامتی بدن است و بهتر از سلامتی بدن تقوای دل است .
نهج البلاغه حکم 388
11- قال علی علیه السلام : لا تَجمتُع الصِحَهُ وَ النَّهمُ .
امام علی (ع ) فرمودند : سلامتی و پر خوری با هم جمع نمی شوند .
غررالحکم
12- قال علی علیه السلام : لا تُنالُ الصِحهُ اِلا بِالحِمَتهِ
حضرت علی ( ع) فرمودند سلامتی بدست نمی آید مگر به نگهبانی صحیح از بدن.
غرر الحکم
13- قال النبی صلی الله علیه و آله و سلم : الصِحَه وَ الفِراغُ نِعمَتانِ مَکفورتانِ.
رسول اکرم (ص) فرمود : سلامتی و آسایش دو نعمت نا شناخته اند .
نهج الفصاحه
14- قال النبی صلی الله علیه و اله وسلم : اَلحَسَنَهُ فی الدّنیا الصّحَهُ وَ العافیهُ وَ فِی الاخِرهِ المَغفرهُ وَ الَّرحمهُ.
رسول خدا (ص) فرمودند : خوبی در دنیا سلامتی و آسایش و در آخرت آموزش و رحمت الهی است .
ج 10 – آثار
15- قال النبی صلی الله علیه و آله و سلم :صُومُوا تَصحُّوا
رسول خدا(ص) فرمود : روزه بگیر تا سالم باشید .
نهج الفصاحه
16-قال النبی صلی الله علیه و آله وسلم: اِغتَنِم خَمساً قَبل خَمس : حَیاتُک قَبل مَوتک وَ صحتِکَ قَبل سَقُمِکَ ….
رسول خدا فرمودند : پنج چیزغنیمت شمار از آن پنج مورد یکی زندگانی را قبل مردن و دیگری سلامتی را قبل از مریض شدن و …..
نهج الفصاحه – وسائل ج 11 ص366
17- قال علی علیه السلام : مَن کنتم الاَطِبّاء مَرَضَهُ خان بَدَنَهُ
حضرت علی (ع) فرمود : هر کس مریضی خود را به دکتر بازگو نکند به سلامتی و بدن خود خیانت کرده است .
غررالحکم
18- قال علی (ع) : فی قولِ الله تَعالی : لَتُسئَلُنَ
یَومَئِذٍ عَنِ النَعیم – قال علی علیه السلام اَلا من الصِحَّهُ و
العافیهُ :
حضرت علی(ع) در تفسیر آیه فوق – که در روز قیامت از نعمت ها سوال می شوید . فرمود مقصود از این نعمت امنیت و سلامتی و عافیت است
ج 10 آثار ص396
19- عن علی (ع) فی قوله تعالی و لا تَنس نَصیبَکَ مِنَ الدُّنیا (قصص 77)
قال : لا تَنس صِحَتکَ و قُوَتَکَ و فِراغَکَ و شَبابَکَ و نِشاطَکَ اَن تَطلُبَ بِها الاخِره (ج 10-399)
حضرت علی در تفسیر آیه فوق – بهره خود را از دنیا فراموش مکن
فرمود : سلامتی و نیرومندی و آسودگی وجود و خرمی خود را فراموش مکن که باید
آنها را در طلب امور اخروی به کار بندی .
20- قال الصادق علیه السلام : خُذ لِنَفسَکَ مِن نَفسِکَ ، خُذ مِنها فِی الصِحَّهِ قَبلَ السقم
امام صادق (ع) فرمودند : از جانت برای حفظ خودت بهره گیر و از سلامتی جانت قبل از مریض شدن بهره مند شو .
اصول کافی- ج2 – ص455
21- قال الکاظم علیه السلام : اِن الله نِعَماً عَلی عَبدِ
فِی صِحَّهِ بَدنه وَ سَلامهِ جَوارِحه وَ اِنّ العَبد نِسی ذِکر اللهِ
عَلی ذالک :
خضرت موسی کاظم (ع) فرمودند : خداوند را در صحت بدن و سلامتی
اعضاء بدن عید نعمت هایی دارد که بنده هم یاد خدا را بر این نعمت ها فراموش
می کند .
کافی – ج 2 – ص 654
22- قال النبی صلی الله علیه و آله و سلم :مَن قُل طَعمُهُ
صَحّ بَطنُهُ وَ صَفا قَلبِه وَ مَن کَثُرَ طَعمُهُ سَقُم بَطنهُ و قسا
قَلبه.
رسول اکرم (ص) فرمود : هر کسی کم خوری کند بدنش سالم ، قلبش پاک و هر کسی پرخوری کند بدنش مریض و قلبش قساوت می گیرد .
آثار – ج 10 – ص 401
23- قال الصادق علیه السلام : لَو قَصَدَ الناسُ فِی المَطعمِ لاستَقامَت ایدانُهم
امام صادق ( ع) فرمودند : اگر مردم در خوراک خود رعایتت اعتدال را می کردند از سلامتی برخوردار بودند .
آثار – ج 10 – ص 402
24- قال الصادق علیه السلام : خَمسُ خِصالٍ مَن فَقَد
مِنهُنَ واحدهٌ لَم یَزل ناقِصَ العَشِ زایلَ العَقلِ مَشغولَ القَلبِ
فَاَولَها صِحَّه البدن.
امام صادق (ع) فرمودند : نج خصلت است که اگر یکی از آنها نبود
همیشه در زندگی احساس نقص و در عقل احساس زوال می کند و قلب مشغول است ،
اولین انها سلامتی است .
آثار – ج 10 – ص 402
25- قال علی علیه السلام : فَالله الله مَعُشر العِبادِ وَ اَنتُم سالِمونَ فِی الصِحَّه قَبلَ السقم .
حضرت علی (ع) فرمودند : خدا را خدا را به یاد آورید در حال تندرستی پیش از آنکه بیمار شوید .
خطبه 183
26-قال علی علیه السلام : عِبادَالله اَلانَ فَاعلَموا وَ
الاَ لَن مُطلَقَهُ وَ الا بَدانُ صَحیحهٌ وَ الاعضاءَ لَدُنه …. قَبَلَ
حُلولِ الموت
حضرت علی (ع) فرمودند : ای بندگان خدا از هم اکنون به هوش
باشید ، هنوز زبان ها آزاد و بدنها سالم هستند و جوارح آماده ، قبل از
رسیدن مرگ قدر سلامتی خود را بدانید .
خطبه 196
27- قال علی علیه السلام : نِسیئانِ لا یَعرِفُ فَضَلَهُما اِلا مَن فَقَدَ هُما : الشَبابُ وَ العافیَهُ
حضرت علی (ع) فرمودند دو چیز هستند که بزرگی آنها را نمی
شناسید مگر کسی که آنها را از دست داده باشد ، جوانی و عافیت ، پس قدر
جوانی و سلامت را بدانیم تا افسوس بر فقدان آنها نخوریم .
غررالحکم
28- قال النبی صلی الله علیه و آله و سلم : ایاکُم وَ
البَطنهَ فَاِنَها مَفسَدَهُ لِلِبَدَنِ وَ مُورِثِه لِلِسُقمِ وَ
مُکسِلَهُ عَنِ العِبادهَ
رسول اکرم (ص) فرمودند : از پر خوری حذر کنید زیرا موجب فساد بدن ، بیماری و تنبلی از عبادت می شود .
ج 11 آثار ص 435
29- قال علی علیه السلام : المَعدَهُ بَیتُ الداءِ وَ الحَمِتَهُ زائس الدواء
امام علی (ع) فرمودند : شکم خانه بیماری و پرهیز کردن اساس داروها است .
سفینه البحار – ج 2 – ص 78
30- قال الکاظم علیه السلام : اِثنانِ عَلیلانِ اَبَداً صَحیحٌ مَحتَمیٍ وَ عَلیلٌ مَختَلط
امام کاظم فرمودند : دو نفر همیشه بیمارند : فرد سالمی که هر نوع غذایی پرهیز کند و مریضی که از هر نوع غذا بخورد .
آثار – ج 11 – ص 438
31- بینیازی از طب و سلامتی همیشگی در این سخن نورانی امام
علی علیه السلام به فرزندش امام حسن مجتبی علیه السلام از قول این اصبغ این
نباته آمده : قالَ سَمِعتُ امیر المومنین علیه السلام یَقولُ لِابنِه
الحسن علیه السلام : یا بَنَیَ عَلِمُکَ اَربَعَ کَلماتٍ تَستَغنی بِها عَن
الطِبِ فَقالَ بَلی یا امیرالمومنین قال : لا تَجلِس عَلی الطعامِ اِلا وَ
اَنتَ جائِع وَ لا تَقُم عَن الطعامِ اِلا وَ انتَ تَشتَهیه و جَوِد
المَضغَ وَ اِذا نُمتَ فَاعرِض نَفسَکَ علی الخَلاء .
حضرت علی (ع) فرمودند : پسر جانم آیا به تو نیاموزم چهار چیز
را که اگر آن را به کار بندی طبیب بی نیاز گردی : عرض کرد چرا حضرت علی
فرمود : 1- تا گرسنه نشده ای بر کنار سفر منشین 2- قبل از سیر شدن دست از
غذا خوردن بکش 3- غذا را خوب جویده وارد معده کن 4- پیش از خواب به مستراح
برو ….
سفینه البحار – ج 2 – ص 79
32- قال امیر المومنین علیه السلام : مَن کَثَراً کُلُهُ قُلتَ صِحَّتهُ وَ ثَقُلَت عَلی نَفسِه مَوونَتُهُ
حضرت علی (ع) فرمود : هر کس پر خوری کند سلامتی او کم و مخارج زندگی او سنگین می گردد
آثار – ج 11 – ص 442
33- قال علی (ع) : مَن قُل طَعامُه قُلَت الامُهُ :
حضرت علی (ع) فرمودند :هر کس کم غذا بخورد دردهایش کم خواهد شد.
عزرالحکم – آثار 11 – ص 471
34- قال الصادق علیه السلام : مَن غَسَلَ یَدهُ قَبلَ الطعامِ وَ بَعدَهُ عاشَ فی سِعَهِ وَ عَوفی مِن بلوی جسده
امام صادق (ع) فرمودند : هر کس دست خود را قبل و بعد از غذا
خوردن بشوید از وسعت روزی برخوردار می شود و از بیماری تن عافیت و نجات می
یابد .
وافی – ج 20- ص 465 و آثار- ج 11 – ص 479
35- قال علی علیه السلام : قِلهُ الغَذاءِ و کَرَمه النَفسِ وَ ادوَمُ للصِحَّه
حضرت علی (ع) فرمودند کم خوردن موجب کرامت نفس و تداوم سلامتی و تندرستی است .
آثار – ج 11- ص 486
36-قال النبی صلی الله علیه و اله و سلم : لِکُلِ شَیٍ زَکاهُ و زَکاهُ الاَ بدانِ الصِّیام
رسول خدا (ص) فرمودند : هر چیزی زکات دارد و زکات سلامتی بدن روزه گرفتن است .
آثار – ج 11- ص 287
37- قال النبی صلی الله علیه و اله وسلم : تَجَنِبُ الداء مَا احتَمَلَ اَیدانُکَ الداءِ فَاِذا لَم یَحتَمِلُ الداءِ فَالدَواء .
رسول خدا (ص) فرمودند : تا موقعی که بدنت تاب تحمل درد را
دارد ، دارو استفاده مکن ولی اگر تحمل نداشتی و مجبور شدی از دواء استفاده
کن .
سفینه البحار – ج 2-ص 78
38- قال رسول الله صلی الله علیه و اله و سلم : سافِروا تَصِحوا
رسول اکرم ص فرمودند : مسافرت بروید تا سلامت باشید
آثار – ج 8 ص 486
39- قال النبی صلی الله علیه و آله و سلم : اِذا نامَ
اَحَدَکُم وَ فی یَدِه غَمَرُ فَلَم یغسِل یَدَه فَاَصا بَهُ نَسیَ فَلا
یَلو مَنَ اِلا نَفسِه :
آثار – ج 15 – ص 323
40- قال الصادق علیه السلام : اِغسِلوا الفَواکِه قَبلَ الاَکلِ
امام صادق علیه السلام فرمودند : میوها ها را قبل از خوردن بشوئید .
چهل حدیث درباره حقُّ النّاس
ـ حضرت مهدي ارواحنا فداه:
لايَحِلُّ لِأَحَدٍ أَنْ يَتَصرَّفَ في مالِ غيرهِ اِلاّ بِاِذنِه.
کسي حق ندارد در مال ديگري بدون اجازة او دخل و تصرف نمايد. (بحار، ج 53، ص 183)
2ـ «مولي اميرالمؤمنين عليه‌السلام»:
أعظمُ الخطايا اِقتِطاعُ مالِ امرِيءٍ مُسلِمٍ بِغَير حَقٍّ.
عظيم‌ترين گناهان، خوردنِ به ناحق و تجاوز به مال يک مسلمان است. (تحف‌العقول، ص 217)
3ـ «امام جعفرصادق(عليه‌السلام)»:
لَيسَ بِوَلِيٍّ لي مَن أَكَلَ مالَ مؤمنٍ حَراماً.
هر کس مال مؤمني را به ناحق بخورد پيرو من نيست. (وسائل، ج 12، ص 53)
4ـ «امام جعفرصادق(عليه‌السلام)»:
ما عُبِدَ اللهُ بِشيءٍ اَفضلَ مِن اداءِ حَقِّ المُؤمِنِ.
هيچ عبادتي بالاتر از اداي حق مؤمن نيست. (بحار، ج 74، ص 242)
5ـ «مولي اميرالمؤمنين(عليه‌السلام)»:
جَعَلَ اللهُ سُبحانَهُ حُقوقَ عِبادِهِ مُقَدَّمَةً لِحُقوقِهِ.
خداوند سبحان حقوق بندگانش را مقدمة رسيدن به حقوق خود قرار داده است. (فهرست غرر، ص 77)
6ـ «امام جعفرصادق(عليه‌السلام)»:
لَو أَنَّ الناسَ أَدُّوا حُقوقَ اَموالِهِم لَكانوُا عايِشينَ بَخَير.
مردم اگر حقوق و واجبات مالي خود را ادا مي‌کردند مسلّماً همه از يک زندگي مطلوب و رضايتبخشي برخوردار مي‌شدند. (وسائل، ج 6، ص 2)
7ـ «امام محمدباقر(عليه‌السلام)»:
اوَّلُ قطرةٍ مِنَ الشَّهيدِ كفّارَةٌ لِذُنوبِهِ اِلاّ الدَّين فَاِنَّ كفّارَتَه قَضاءُه.
اوّلين
قطرة خون شهيد کفارة گناهان او است مگر قرض و بدهکاري او که کفاره‌اش ادا
کردن آن است (بدهي و حق‌الناس شهيد را وارثان بايد ادا كنند). (وسائل، ج
13، ص 85)
8ـ «پيامبر گرامي اسلام صلي‌الله عليه و آله و سلم»:
وصاحِبُهُم مُحتَبِسٌ علي بابِ الجَنّةِ بِثَلاثةِ دَراهِمٍ لفلانِ اليَهودي، وَ کانَ شَهيداً!
يکي
از افراد (فلان قبيله) که شهيد شده به خاطر سه درهم که به فلان يهودي
بدهکار بوده بر دَرِ بهشت زنداني گشته و به وي اجازة ورود مي‌دهند! (احتجاج
طبرسي، ج 1، ص 333)
9ـ «مولي اميرالمؤمنين(عليه‌السلام)»:
الحَجَرُ الغَصبُ في الدّارِ رَهنٌ عَلي خَرابِها!
وجود يک آجر غصبي در بناي يک خانه، رهن بر ويراني آن خانه خواهد بود! (نهج‌البلاغه، کلمة 232)
10ـ «پيامبر گرامي اسلام صلي‌الله عليه و آله و سلم»:
أَعطِ الأَجيرَ اَجرَهُ قَبلَ أَن يَجِفَّ عَرقُهُ.
مزد کارگر را پيش از آنکه عرق بدنش خشک شود به او بپرداز. (شهاب‌الاخبار، ص 327)
11ـ «پيامبر گرامي اسلام صلي‌الله عليه و آله و سلم»:
مَن ظَلم اَجيراً أَجرَهُ احبَطَ اللهُ عَمَلهُ وَ حرَّمَ عَليهِ ريحَ الجَنَّةِ.
کسي
که به اجير و کارگر خود ستم کند و حق او را نپردازد خداوند اعمال نيکش را
به کلي تباه و بوي بهشت را بر وي حرام خواهد نمود. (ثواب‌الاعمال، ص 645)
12ـ «امام جعفرصادق(عليه‌السلام)»:
مَن اَكَلَ مِن مالِ اَخيهِ ظُلماً وَ لَم يَرُدَّهُ اِلَيهِ اَكَلَ جَذوَةً مِنَ النّارِ يَومَ‌الِقيامَةِ.
کسي
که از مال برادر ديني خود به ناحق بخورد و آن را به صاحبش برنگرداند خوراک
او در روز قيامت شعله‌هاي آتش خواهد بود. (وسائل، ج 11، ص 642)
13ـ «مولي اميرالمؤمنين(عليه‌السلام)»:
لايُعابُ المَرءُ بِتأخيرِحَقِّهِ اِنّما يُعابُ مَن اَخَذَ ما لَيسَ لَهُ.
کسي
که گرفتن حق و طلب خود را به تأخير بيندازد مورد سرزنش واقع نمي‌شود،
سرزنش متوجه آن کسي است که چيزي که مال او نيست بدان تعّدي و تجاوز نمايد.
(نهج‌البلاغه، کلمة 157)
14ـ «پيامبر گرامي اسلام صلي‌الله عليه و آله و سلم»:
مَن أَخَذ أَرضاً بِغيرِ حَقٍّ كُلِّفَ أَنْ يَحمِلَ تُرابَها اِلي المَحشَرِ!
هر کس به ناحق زميني را تصرف کند (فردا) وادار مي‌شود که خاک آن را تا محشر قيامت بر دوش خود بار نمايد! (تهذيب، ج 7، ص 131)
15ـ «امام جعفرصادق(عليه‌السلام)»:
لايُصلِحُ شِراءُ السَّرِقَةِ و الخِيانَةِ اذا عُرِفَت.
کسي که مال سرقت و غصبي را شناخت ديگر حق خريد آن را ندارد. (تهذيب، ج 7، ص 131)
16ـ حضرت فاطمه زهرا(سلام‌الله عليها):
جَعَلَ اللهُ تَرْكَ السَّرِقَةِ ايجاباً لِلْعِفَّةِ.
خداوند، احتراز و پرهيز از سرقت را جهت مصونيت و امنيت اجتماعي واجب فرموده است. (بحار، ج 29، ص 223)
17ـ «امام جعفرصادق(عليه‌السلام)»:
السُّراّقُ ثَلاثَةٌ: مانِعُ الزّكاةِ وَ مُستَحِلُّ مُهورِ النِّساءِ! وَ كَذلِكَ مَنِ اسْتَدانَ دَيناً وَ لَم يَنوِ قَضاءَهُ.
دزدان
سه نفرند: کسي که زکات و وجوهات خود را نمي‌پردازد و کسي که (خوردن)
مهرية زنان را براي خود حلال مي‌داند! و آن کس که قرض مي‌گيرد و قصد
پرداختن آن را نداشته باشد. (خصال، ج 1، ص 74)
18ـ «مولي اميرالمؤمنين(عليه‌السلام)»:
أَدِّ الأَمانَةَ إذاَ ائْتُمِنتَ وَ لا تَتَّهِمْ غَيرَكَ إِذاَ ائْتَمَنتَهُ.
امانتي
كه به تو سپردند به صاحبانش برگردان و تو نيز كسي‌كه او را امين و
امانت‌دار خود دانستي مورد شك و اتهام قرار مده. (بحار، ج 77، ص 85)
19ـ «پيامبر گرامي اسلام صلي‌الله عليه و آله و سلم»:
حُرمةُ مالِ المُسلِم كَحُرمَةِ دَمِهِ.
حرمت داشتن مال يک مسلمان همچون حرمت خون و جان او است (مراعات آن بر همه واجب است). (ميزان‌الحکمة، ج 2، ص 510)
20ـ «امام جعفرصادق(عليه‌السلام)»:
اَلمِرصادُ قَنطَرةٌ علي‌الصِّراطِ لايجوزُها عبدٌ بمَظلَمةِ عَبدٍ.
مرصاد
(کمينگاه) جايگاه رفيعي است بر روي پل صراط که (فردا) هيچ بنده‌اي که حق و
مظلمه‌اي از مظالم عباد به گردنش باشد از آن عبور نخواهد کرد. (بحار، ج 8،
ص 66)
21ـ «پيامبر گرامي اسلام صلي‌الله عليه و آله و سلم»:
مَن غَشَّ مُسلِماً في شِراءٍ أو بَيعٍ فَلَيسَ مِنّا و يُحشرُ يَومَ‌القِيامَةِ مَع‌اليهودِ لِأَنَّهُم أَغشُّ الخَلقِ لِلمُسلمين.
کسي
که با مسلماني در معاملة خريد و فروش تقلب و خيانت کند پيرو ما نيست و در
قيامت با قوم يهود که خيانتکارترين خلق خدا نسبت به مسلمانان به شمار
مي‌آيند محشور خواهد شد. (سفينه، ج 2، ص 318)
22ـ «مولي اميرالمؤمنين(عليه‌السلام)»:
وَقودُ النّارِ يومَ القِيامَةِ كُلُّ بَخيلٍ بِمالِهِ عليَ الفُقَراءِ و كُلُّ عالِمٍ باعَ الدّينَ بِالدُّنيا.
دو
دسته، فرداي قيامت هيزم جهنم خواهند بود: آدم بخيلي که وجوهات و حق فقرا
را از مال خود نپردازد و ديگر عالِمي که دين خود را به دنياي خود بفروشد.
(فهرست غرر، ص 272)
23ـ «مولي اميرالمؤمنين(عليه‌السلام)»:
إنَّ اللهَ سُبحانَهُ فَرَضَ في‌اَموالِ الأغنياءِ اَقواتَ الفُقراءِ، فَما جاعَ فقيرٌ اِلاّ بِما مَنَع غنيُّ.
خداوند
سبحان خوراک فقرا را در اموال اغنيا قرار داده هر فقيري که گرسنه بماند در
نتيجة دريغ داشتن يك غني از مال خود بوده است. (نهج‌البلاغه، کلمة 320)
24ـ «پيامبر گرامي اسلام صلي‌الله عليه و آله و سلم»:
مَن ظَلَمَ أَحَداً وَفاتَه فَليَستَغفِر اللهَ لَهُ فَاِنَّهُ كَفّارَةٌ لَه.
هر
کس که به ديگري (در غير اموال) ظلم و ستمي کرده و ديگر دسترسي به او
ندارد، از خدا برايش طلب مغفرت و آمرزش كند کفارة خطاهايش خواهد بود.
(وسائل، ج 16، ص 53)
25ـ «امام موسي بن جعفر(عليه‌السلام)»:
إنّ مِن أَوجَبِ حَقِّ أخيكَ أنْ لاتَكتُمَه شيئاً ينفَعُهُ لأَمرِ دُنياهُ وَ لِأَمرِ آخِرَتِه.
يکي از واجب‌ترين حقوق برادر ديني تو اين است که چيزي که به نفع دنيا و آخرت او باشد از وي پنهان نداري. (بحار، ج 78، ص 329)
26ـ «مولي اميرالمؤمنين(عليه‌السلام)»:
حَقُّ الوالِدِ عَلَي الوَلدِ أَن يُطيعَهُ في كُلِّ شَيءٍ اِلاّ في مَعصِيَةِ اللهِ سُبحانَه.
حق پدر بر اولاد آن است که جز در گناه و نافرماني خداي سبحان در همه‌چيز از پدر خود اطاعت نمايد. (نهج‌البلاغه، کلمة 391)
27ـ «امام محمدباقر(عليه‌السلام)»:
ما
مِن عَبدٍ مَنعَ زَكاةَ مَالِهِ شيئاً اِلاّ جَعَلَ اللهُ ذلِكَ يَومَ
القيامَةِ ثُعباناً مِن نارٍ طَوقاً في عُنُقِه يَنهَشُ مِن لَحمِهِ حَتّي
يَفرغَ مِن الحساب.
هر
کس که زکات و وجوهات مالي خود را نپردازد خداوند همان را در روز قيامت
اژدهايي آتشين بر گردن او طوقي قرار مي‌دهد که گوشت بدنش را نيش مي‌زند تا
از حساب فارغ گردد. (ثواب‌الاعمال، ص 529)
28ـ «امام جعفرصادق(عليه‌السلام)»:
اَشَدُّ مايكونُ الناسُ حالاً يَومَ القيامَةِ اذاقامَ صاحبُ الخُمسِ فَقالَ: يا رَبِّ خُمسي؟
سخت‌ترين حالات خلق‌الله در روز قيامت زماني است که طلبکار خمس سر بلند کرده و ندا کند: خدايا خمس من چه شد؟ (بحار، ج 93، ص 193)
29ـ «امام جعفرصادق(عليه‌السلام)»:
مَن
حَبَس حَقَّ المُؤمِنِ، اَقامَهُ اللهُ يَومَ القِيامَةِ خَمسَمِأَةَ عامٍ
عَلي رِجلَيهِ حتّي يسيلَ مِن عَرَقِهِ أَودِيَةٌ… ثُمّ يُؤمَرُ بِه
اِلي النّار!
هر
کس حق يک مؤمن را در نزد خود حبس کند خداوند در روز قيامت او را پانصد سال
سرپا نگه مي‌دارد آنچنان که سيلابهاي عرق از او به جريان مي‌افتد… آنگاه
با فرمان به دوزخ افکنده مي‌شود! (ثواب‌الاعمال، ص 545)
30ـ «امام جعفرصادق(عليه‌السلام)»:
اِنَّ الله لايَرفَعُ اِلَيهِ دُعاءَ عَبدٍ في بَطنِهِ حرامٌ أَو عِندَهُ مَظلِمةٌ لِأَحَدٍ مِن خَلقِه.
خداوند دعاي کسي که در شکمش لقمة حرام و يا به گردن او مظالم يکي از عباد باشد اجابت نمي‌کند (بحار، ج 93، ص 321)
31ـ «مولي اميرالمؤمنين(عليه‌السلام)»:
لاتُضيعَنَّ حَقََّ اَخيك اِتّكالاً عَلي ما بَيْنَكَ و بَينَهُ فاِنَّهُ لَيسَ لَكَ بِأَخٍ مَن أَضَعتَ حَقَّهُ.
حق
برادر ديني خود را به خاطر سابقه‌اي که با يکديگر داريد ضايع مکن که با
اين کار برادري‌تان نيز از بين خواهد رفت. (نهج‌البلاغه، نامة 31)
32ـ «امام جعفرصادق(عليه‌السلام)»:
لايُخرَجُ الرّجُلُ مِن مَسقَطِ رأسِه بِالدَّينِ.
هيچ‌کس
حق ندارد بدهکار خود را (به خاطر عدم توانائي پرداخت بدهي) از خانه و
كاشانة خود بيرون کند. (كه خانه‌اش را بفروشد و بدهي‌اش را پرداخت نمايد).
(وسائل، ج 13، ص 95)
33ـ «امام محمدباقر(عليه‌السلام)»:
مَن سَرَّهُ أن يَقيَهُ اللهُ مِن نَفَحاتِ جَهنَّمَ فَليُنظِرْ مُعسِراً أَو لِيَدَعْ لَهُ مِن حَقِّه.
هر
کس دوست دارد که خدا (فردا) او را از عذاب جهنم ايمن بدارد بدهکار تنگدست
خود را مُهلت دهد يا مقداري از طلب خود صرفنظر نمايد (به او ببخشد).
(وسائل، ج 13، ص 114)
34ـ «امام جعفرصادق(عليه‌السلام)»:
أَنظرَ مُعسِراً كانَ لهَ عليَ اللهِ في كُلِّ يَومٍ صَدَقَةٌ بِمثلِ مالَهُ عَلَيهِ حتّي يَستوفِيَ حقَّه.
هر
کس که بدهکار تنگدست خود را مهلت دهد خداوند به تعداد هر روز مُهلت، به
اندازة طلب او برايش صدقه مي‌نويسد تا زماني كه طلب خود را دريافت نمايد.
(وسائل، ج 13، ص 114)
35ـ «پيامبر گرامي اسلام صلي‌الله عليه و آله و سلم»:
كما لا يحلُّ لِغَريمِك أنْ يُمطِلَكَ وَ هُوَ موسِرٌ فَكَذلِكَ لايَحِلُّ لَكَ أنْ تُعسِرَهُ اذا عَلِمْتَ اَنّهُ مُعسِرٌ.
همان
طور که بدهکار تو در حال تمکّن حق ندارد در پرداخت بدهي خود سهل‌انگاري
نمايد تو نيز در صورت نداري او نبايد که وي را تحت فشار قرار دهي. (وسائل، ج
13، ص 113)
36ـ «امام جعفرصادق(عليه‌السلام)»:
أَيُّما
مُؤمنٍ حَبَسَ مُؤمِناً عَن مالِهِ وَ هُوَ مُحتاجٌ اِليهِ لَم يَذُقْ وَ
اللهِ مِن طَعامِ الجَنَّةِ وَ لايَشرَبُ مِن الرّحيقِ المَختوم.
هر
کس از پرداختن مال مؤمني که در نزد او است و او بدان احتياج دارد خودداري
کند به خدا قسم که نه از طعام بهشتي خواهد چشيد و نه از شراب ناب آن خواهد
نوشيد. (ثواب‌الاعمال، ص 545)
37ـ «امام جعفرصادق(عليه‌السلام)»:
اذا ارادَ اَحدُكُم أَن يُستجابَ لَهُ فَليُطَيّبْ كَسْبَهُ وَ لِيَخْرُجْ مِن مَظالِمِ النّاسِ.
اگر
کسي بخواهد دعايش مستجاب شود بايد که درآمدش حلال و طَيِّب باشد و از حقّ
الناس و مظالم عباد چيزي به گردنش نباشد. (بحار، ج 93، ص 321)
38ـ «پيامبر گرامي اسلام صلي‌الله عليه و آله و سلم»:
لاخيرَ في صُحبةِ مَن لايَري لَكَ مِنَ الحَقِّ مِثلَ الّذي تَري لَه.
رفاقت و دوستي با کسي که به اندازة حقّي که براي او قائل هستي براي تو قائل نباشد هيچ ارزشي ندارد. (مواعظ عدديه، ص 14)
39ـ «مولي اميرالمؤمنين(عليه‌السلام)»:
قَضاءُ حقوقِ الاخوانِ اَشرفُ اَعمالِ المُتّقين، يَستَجلِبُ مَوَدَّةَ المَلائِكةِ المُقَرَّبينَ و شَوقَ الحوُرِ العين.
افضل
اعمال متقيان، اداي حقوق برادران ديني است که محبّت فرشتگان مقربيّن و
اشتياق حوريان بهشتي را براي خود به دنبال خواهد داشت. (بحار، ج 74، ص 229)
40ـ «پيامبر گرامي اسلام صلي‌الله عليه و آله و سلم»:
ايّاكُمُ وَ الدَّينَ، فَاِنَّهُ هَمٌّ بِاللّيل وَ ذُلٌّ بِالنّهارِ.
برحذر
باشيد و از قرض کردن (حتي‌الامکان) خودداري کنيد. بدهکاري براي انسان ماية
همّ و غمّ در شب و ذلّت و سرشكستگي در روز است. (بحار، ج 103، ص 141)
