پرمصرفترین داروهایی که عوارض پوستی می آورد
دکتر بهروز باريکبين،متخصص پوست و
قائممقام مرکز تحقيقات ليزر ايران در هفته نامه سلامت نوشت: تمام داروها
ميتوانند در کنار فوايدي که دارند، عوارضي هم داشته باشند. يکي از عوارض
داروهاي مختلف، ايجاد مشکلات پوستي است. البته اين مشکلات، حدود 2 درصد از
عوارض دارويي را به خود اختصاص دادهاند. بهطور کلي، سالمندان و خانمها
بيشتر مستعد ابتلا به عوارض پوستي ناشي از مصرف داروها هستند. هرچند که
عوارض پوستي مصرف برخي داروها چندان شايع نيست اما شناخت اين عوارض
ميتواند به درمان سريعتر بيماري پوستي کمک کند. از اين رو، به تمام
افرادي که دچار عارضه پوستي ناگهاني ميشوند، توصيه ميکنيم حتما در اولين
مراجعه به متخصص پوست، نام داروهاي خوراکي يا موضعياي که مصرف ميکنند، به
او بگويند. در ادامه، با شايعترين عوارض پوستي برخي از معروفترين و
پرمصرفترين داروها آشنا ميشويم.
عوارض پوستي کوتريموکسازول، مترونيدازول و ايندومتاسين
برخي
بيماران پس از مصرف داروهايي مانند مترونيدازول و کوتريموکسازول،
تتراسايکلين يا داروهاي ضدالتهابي غيرکورتوني که معروفترين آنها
ايندومتاسين است، دچار ضايعات يا بثورات دايرهوار و متورمي ميشوند که
ابتدا به رنگ قرمز است و بهتدريج به سمت قهوهاي تيره تغيير رنگ پيدا
ميکند. اين ضايعات يا بثورات پوستي که معمولا در قسمتهاي تناسلي، صورت و
اندامها بروز ميکنند، گاهي به تاولهاي آزاردهندهاي تبديل ميشوند.
بثورات پوستي ناشي از مصرف اين داروها ميتواند در موارد اوليه مصرف، حدود
10-7 روز پس از مصرف و در دورههاي بعد، حتي يک روز پس از مصرف هم بروز
کنند. از اين رو، اگر در صورت مصرف اين داروها، دچار علايمي شديد،
بلافاصله مصرف دارو را قطع و به متخصص پوست مراجعه کنيد.
عوارض پوستي پنيسيلين
گاهي
مصرف گروهي از داروها مانند کوتريموکسازول يا پنيسيلين ميتواند عوارض و
ضايعات پوستي گستردهاي مانند ايجاد زخم در ناحيه تناسلي، مخاط دهان و
چشمها داشته باشد و حتي جوشدانههاي ريز پوستياي را هم روي اين زخمها
سوار کند.کنده شدن و ايجاد حالت سوختگي در قسمتهاي زخم پوست هم ميتواند از واکنشهاي پوستي به اين دو داروي پرمصرف باشد.
عوارض پوستي پيروکسيکام
بيشتر
ما با تاولهاي پوستي آشنا هستيم و آنها را بسيار ديدهايم اما خيليها
نميدانند که نوعي بيماري خودايمن پوستي به نام پمفيگوس وجود دارد که خودش
را به شکل تاولهايي روي پوست نشان ميدهد. اين بيماري پوستي گاهي در اثر
مصرف داروهايي مانند پيروکسيکام يا پنيسيلامين ايجاد ميشود.
عوارض پوستي وارفارين
مصرف
برخي از داروهاي ضدانعقاد خون مانند وارفارين و کومارين هم ميتواند براي
تعداد بسيار نادري از بيماران، واکنشهاي پوستي را به دنبال داشته باشد.
اين واکنشها حالت پيشرونده دارند و با علايمي مانند ايجاد پلاکهاي قرمز و
دردناک روي پوست خود را نشان ميدهند و کمکم به تاولهاي خونريزيدهنده و
زخم شدن بافت سطحي پوست تبديل خواهندشد. با پيشرفت واکنش پوستي به دارو،
پوست قسمتهايي از بدن بيمار کمکم دچار نکروز يا مرگ بافت ميشود. در اين
موارد، مداخلات سريع پزشک متخصص پوست الزامي خواهد بود.
عوارض پوستي آنتيبيوتيکها
کهير
يکي از واکنشهاي نسبتا شايع پوستي است که خيلي از ما آن را در اثر مصرف
غذا يا داروهاي جديد تجربه کردهايم. ضايعات پوستي ناشي از کهير خود را
بهصورت تورم و التهاب قرمزرنگ در قسمتهاي مختلف پوست نشان ميدهند.
معمولا کهير در اثر مصرف داروهاي تزريقي بيشتر از داروهاي خوراکي بروز
ميكند و ميتواند بهسرعت و کمتر از 2 روز بعد از مصرف دارو باشد.
مهمترين داروهايي که ميتوانند باعث بروز کهيرهاي پوستي شوند،
آنتيبيوتيکهايي مانند پنيسيلين، پروپرانولول، کوتريموکسازول، آسپيرين و
سيپروفلاکسازين هستند.
عوارض پوستي جنتامايسين و آمپيسيلين
گاهي
قرمزي و خارش پوست در قسمتهاي مختلف بدن ميتواند در اثر مصرف داروهاي
متفاوت و بسيار متنوعي مانند آمپيسيلين، پنيسيلين، فنيتوئين، جنتامايسين
يا کوتريموکسازول باشد.
عوارض دارو را به پزشکتان اطلاع دهيد
داروهاي
مختلفي که در اين فهرست جا ماندهاند، ميتوانند باعث ايجاد واکنشهاي
پوستي متفاوتي شوند. اين واکنشها، هم در اثر مصرف داروهاي خوراکي پيش
ميآيد و هم داروهاي تزريقي يا موضعي. در مواردي، ديده شده حتي افراد خاصي
به داروهاي موضعي کورتوني مانند هيدروکورتيزون هم آلرژي پوستي نشان
دادهاند و اين آلرژي در آنها با علايمي مانند خارش، قرمزي و تورم، همراه
بوده است بنابراين اگر با شروع هر داروي جديدي، حتي قطرههاي چشمي يا
کرمها و پمادهاي واژينال، دچار بثورات و واکنشهاي پوستي شديد، بلافاصله
مصرف دارو را قطع و به متخصص پوست مراجعه کنيد. در اين شرايط، متخصص پوست
برايتان نامهاي مينويسد تا آن را به پزشک تجويزکننده دارويتان دهيد تا با
اطلاع از حساسيت پوستي شما به آن دارو، برايتان داروي جديدي تجويز کند.
علاوه بر اين، بايد عارضههاي پوستي را که بعد از مصرف داروهاي جديد
برايتان ايجاد شده است، يادداشت کنيد تا در مراجعههاي بعدي، پزشک خود را
قبل از تجويز دارو در جريان اين مشکل و حساسيت بگذاريد.
راه های پیشگیری از سردرد
تقریبا همه ما به نوعی سردرد را در زندگی تجربه کردهایم و سردرد از اختلالات مزمنی است که در موارد شدید، غیرقابل تحمل هم میشود.
به گزارش مجله پزشکی مادر به نقل از ایسنا، شروع ناگهانی سردرد طولانی و
شدید اغلب میتواند یکی از علائم و نشانههایی مبنی بر وجود مشکلی در
سلامت فرد باشد که نباید نادیده گرفته شود.
شبکه خبری فاکسنیوز به چند عامل تاثیرگذار و بعضا قابل پیشگیری در بروز
سردرد اشاره کرده که نقش برخی از آنها تعجبآور است اما رعایت کردن موارد
ذیل میتواند روش مناسبی برای پیشگیری از برخی از این سردردها باشد:
– گرما: هوا میتواند نقش مهمی در بروز سردرد داشته
باشد. حرارت و رطوبت اغلب با سردرد همراه هستند اما باران یا تغییراتی در
فشار جوی نیز میتواند در این زمینه تاثیرگذار باشد. بررسیها نشان میدهد
زمانی که هوا تغییر میکند احتمال آنکه فرد دچار میگرن شود هم افزایش
مییابد.
– از دست رفتن آب بدن: به هنگام بروز سردرد لازم است
فرد به این نکته توجه داشته باشد که آیا میزان آب کافی مصرف کرده است؟ از
دست رفتن آب بدن یکی از دلایل تاثیرگذار و مهم در بروز سردرد است و به همین
دلیل به زنان توصیه میشود در روز 9 فنجان مایعات مصرف کنند و مردان نیز
مصرف 13 فنجان مایعات را فراموش نکنند.
– استرس: استرس یکی از دلایل اصلی سردرد است. مطالعه
انجام شده در سال 2012 میلادی استرس را به عنوان شایعترین دلیل دردهای
میگرنی مطرح کرده است. در حالی که پزشکان در مورد اینکه چرا عصبهای مغز در
زمان فشار روحی، پیام درد را منتقل میکنند کاملا دید مثبتی ندارند، انجام
کارهایی همچون یوگا را برای از بین بردن استرس توصیه میکنند.
– ورزش سنگین: داشتن فعالیت بدنی میتواند تاثیرات
مثبت بسیاری روی بدن داشته باشد اما انجام ورزشهایی که بسیار سخت و
طاقتفرسا باشند تاثیرات منفی به همراه دارند. از جمله فعالیتهایی که موجب
سردرد میشوند میتوان به دو، تنیس، شنا و وزنهبرداری اشاره کرد.
– عطر و بو: جای تعجب نیست که حس بویایی به طور مستقیم
با مغز ارتباط دارد. بنابراین به طور طبیعی، بو و عطرهای تند میتوانند
عامل شروع کننده سردرد باشند. پزشکان با بیان اینکه بو و عطرهای شدید حتی
در صورتی که رایحه خوشایندی داشته باشند هم میتواند در بسیاری از افراد
موجب بروز میگرن شوند، اظهار داشتند: مشخص نیست دلیل این ارتباط چیست اما
عطرها ممکن است سیستم عصبی را تحریک کنند.
– نامناسب بودن فیزیک بدن: اغلب اوقات اینکه فرد تمام روز را صاف
بنشیند، سخت است اما نامناسب بودن فیزیک بدن میتواند دلیل قابل توجهی در
بروز سردرد باشد. قوز کردن فشار زیادی را به ماهیچه گردن و سر وارد میکند.
این فشار به سرعت موجب سردرد میشود.
– ترک ناگهانی صرف کافئین: افرادی که به یکباره تصمیم
میگیرند خود را از مصرف قهوه منع کنند دچار سردرد میشوند و به همین دلیل
لازم است میزان مصرف مواد کافئیندار به تدریج کم شود و از کاهش یکباره آن
خودداری گردد.
– مصرف گوشت دودی: مصرف این نوع گوشت یکی از دلایل
بروز سردرد است. این نوع از گوشت اغلب حاوی «تیرامین» و افزودنیهای غذایی
همچون «نیتریت» است که ممکن است در برخی افراد سردرد ایجاد کند.
– پنیر: تاثیر مصرف پنیر بر بروز سردرد به این موضوع
بستگی دارد که آیا پنیر مصرف شده کهنه بوده یا خیر. مصرف پنیر کهنه و قدیمی
نقش موثری در ایجاد سردرد دارد.
– محکم بستن موها: کشیدن مو و وارد کردن فشار غیرضروری به سر میتواند از جمله دلایل سردرد باشد.
– چراغ چشمکزن یا پرنور: بیشتر افرادی که دچار سردرد
میشوند معتقدند شدت آن هنگام برخورد با چراغ چشمکزن و پرنور تشدید
میشود. در حقیقت نزدیک به 85 درصد مبتلایان به میگرن به نور حساس هستند.