عصب کشی دندان و درمان ریشه چیست؟ مراحل و قیمت آن
در پاسخ به این سوال که عصب کشی دندان چیست؟ باید گفت این روش درمان شامل
خارج کردن ریشه یک دندان، تمیز کردن و شکل دادن به فضای کانال و در نهایت
پر کردن آن به منظور جلوگیری از نفوذ باکتری به این ناحیه و بازگشت باکتری
ها به سیستم اعصاب دندان است. هدف از انجام این کار فراهم کردن امکان باقی
ماندن دندان در دهان بدون وجود اعصاب زنده در آن است و به این ترتیب می
توان از درد احتمالی در هنگام جویدن غذا جلوگیری کرد و به منظور اهداف
زیبایی دندان را در محل خود در دهان حفظ نمود.
لزوم انجام
عصب کشی دندان فقط زمانی نیاز است که مشخص
شود بافت نرم مرکز دندان به نام پالپ عفونی شده است. در این حالت دندان
پزشک وضعیت دندان های شما را بررسی کرده و از عکس رادیولوژی برای تشخیص
وجود عفونت باکتریایی استفاده می کند. در عکس برداری رادیولوژی از پرتو
ایکس برای عکس برداری از دندان های بیمار استفاده می شود و به این ترتیب می
توان از عکس تهیه شده برای تشخیص مشکلات احتمالی دندان استفاده کرد. عفونت
پالپ معمولاً در نتیجه پوسیدگی دندان ایجاد می شود. علائم ایجاد عفونت
دندان در دهان شامل موارد زیر است:
- درد در زمان مصرف غذا و نوشیدنی های گرم یا سرد
- درد در زمان گاز گرفتن یا جویدن
- لق شدن دندان
با پیشرفت عفونت ایجاد شده، این علائم
اغلب با مردن پالپ یا عصب دندان از بین می رود. در ادامه به نظر می رسد
دندان شما درمان شده است، اما عفونت در حقیقت به سیستم کانال ریشه دندان
گسترش پیدا کرده است. سایر علائم احتمالی بعدی مربوط به این مشکل شامل
موارد زیر است:
- درد در زمان گاز گرفتن یا جویدن
- ورم در لثه نزدیک دندان آسیب دیده
- ترشح چرک از دندان آسیب دیده
- ورم صورت
- تیره رنگ شدن دندان آسیب دیده
در صورتی که درد دندان شما پیشرفت کرد، مهم است که با دندان پزشک برای بررسی و درمان ریشه دندان تماس گرفته و ملاقات کنید.
مراحل
در ادامه به این پرسش که عصب کشی دندان
چگونه انجام می شود و مراحل آن چیست پاسخ می دهیم. این روش معمولاً توسط یک
متخصص درمان ریشه دندان یا یک دندان پزشک عمومی انجام می شود. درمان عصب
کشی دندان معمولاً نیازمند یک یا دو جلسه ملاقات با دندان پزشک است، اما
گاهی اوقات به یک جلسه درمانی اضافی به دلیل دشوار بودن درمان برخی دندان
ها نیاز می باشد. مراحل انجام عصب کشی دندان در ادامه آورده شده است:
مرحله اول: در ابتدا،
برای معاینه و بررسی وضعیت و میزان آسیب دندان عکس رادیولوژی از آن تهیه می
شود. علاوه بر این برای درمان از داروی بی حسی موضعی برای کنترل درد
استفاده می شود که ممکن است این درد در صورت ایجاد آبسه و عفونت دندان
بسیار شدید باشد. سپس از یک صفحه پلاستیکی شکل در دهان بیمار برای تمیز نگه
داشتن آن و حفاظت و خالی کردن آن از بزاق استفاده می شود. به این ترتیب
پوسیدگی های دندان برداشته شده و عاج دندان برای دسترسی به ساقه پالپ باز
می شود. در ادامه از یک ابزار کوچک دندان پزشکی برای خارج کردن عصب عفونی
شده استفاده خواهد شد.
مرحله دوم: در این مرحله
عصب کشی دندان پس از برداشتن پالپ آسیب دیده، ساقه پالپ و کانال های ریشه
خالی شده و تمیز می شود. هنگام انجام این کار کانال های ریشه ممکن است
تغییر شکل داده و بزرگ شوند تا به این ترتیب دسترسی بهتری به آن برای پر
کردن دندان وجود داشته باشد. قبل از پر کردن دائم کانال های ریشه، لازم است
که این کانال ها از تمام عفونت پاک شده و خشک شوند. در این زمان داروهای
لازم گاهی اوقات در ساقه پالپ و کانال ریشه قرار می گیرد تا به این ترتیب
محل ترمیم از هر گونه عفونت احتمالی پاک شود. دندان بیمار ممکن است برای
خارج شدن مایع و ترشحات احتمالی از آن برای چند روز باز باقی بماند. اگر
عفونت در لایه های داخلی دندان مانند عفونت ریشه دندان پخش شده باشد، ممکن
است نیاز به تجویز آنتی بیوتیک برای بیمار وجود داشته باشد. اگر عصب کشی
دندان نیازمند چند جلسه ملاقات با دندان پزشک باشد، یک پرکردگی موقت روی
عاج دندان برای حفاظت از دندان و دور نگه داشتن آن از مواد غذایی و تماس با
بزاق قرار می گیرد. در هر حال از جویدن یا گاز گرفتن با استفاده از دندان
مورد نظر تا زمانی که دندان درمان شده و ترمیم شود، خودداری نمایید. گاهی
نیاز به درمان ریشه دندان نیز وجود دارد.
مرحله سوم: پس از تمیز
کردن و خشک کردن محل، زمان پر کردن بخش داخلی دندان فرا می رسد که همان
ساقه خالی پالپ و کانال های ریشه است. در این مرحله ممکن است نیاز به تزریق
مواد بی حسی وجود داشته باشد. اگر برای شما از یک پر کردگی موقت استفاده
شده باشد، این پر کردگی برداشته می شود تا به این ترتیب بتوان به ناحیه
داخل دندان دسترسی پیدا کرد. در این مرحله از مواد مخصوص دندان پزشکی برای
پر کردن دندان استفاده می شود تا به این ترتیب بتوان از حفاظت کانال های
ریشه در برابر بزاق و نفوذ مواد خارجی اطمینان حاصل کرد.
مرحله آخر: مرحله نهایی
عصب کشی دندان مربوط به ترمیم دندان است. به خاطر اینکه دندان معمولاً در
این حالت بطور وسیع پر می شود یا به خاطر پوسیدگی های گسترده ضعیف می گردد،
نیاز به حفاظت از آن در برابر آسیب های آتی و نیز کمک به بازگشت دندان به
عملکرد طبیعی آن وجود دارد. انجام این کار معمولاً با استفاده از روکش
دندان انجام می شود که می تواند یک ظاهر واقعی شبیه دندان مصنوعی به دندان
بدهد. روکش دندان از جنس طلا، پرسلاین یا ترکیبی از پرسلاین و فلز ساخته می
شود. روکش ساخته شده از پرسلاین یا ترکیب پرسلاین و فلز می تواند سایه زده
شود تا به این ترتیب رنگ آن با رنگ سایر دندان ها مطابقت و هماهنگی داشته
باشد. گاهی اوقات، یک پست فلزی باید در ابتدا در دندان برای حمایت از
ساختار آن و نگه داشتن روکش قرار گیرد. در این رابطه از دندان پزشک یا
متخصص درمان ریشه دندان درباره انتخاب های ترمیم دندان قابل استفاده برای
خود سوال کنید.
پس از عصب کشی دندان، دندان ترمیم شده با
روکش جدید باید فعالیت عادی خود را باز یابد و از نظر ظاهری زیبا باشد. اگر
شما بهداشت دهان و دندان خود را به نحو مناسب رعایت کنید، دندان ترمیم شده
می تواند برای تمام عمر توسط فرد استفاده شود. اولین روزهای پس از عصب
کشی، دندان ممکن است حساس شود. برای کمک به کنترل این مشکل می توان از
داروهای مسکن استفاده کرد. اگر درد یا فشار برای بیش از چند روز دوام داشت،
با دندان پزشک یا متخصص درمان ریشه دندان برای بررسی مشکل احتمالی ملاقات
نمایید.
درد عصب کشی دندان مشهور است. اما حقیقت
این است که اکثر افراد درد این روش درمانی را بیشتر از درد پر کردن دندان
گزارش نکرده اند و می توان گفت این روش تقریبا بدون درد است. خونریزی فقط
در حین انجام درمان پیش می آید و پس از اتمام کار دندانپزشک در مطب خونریزی
مشاهده نخواهید کرد. در زمان عصب کشی دندان، سعی کنید از جویدن یا گاز
گرفتن غذاهای سفت تا زمان تکمیل درمان خودداری کنید. در برخی موارد، تکمیل
درمان نیازمند چندین جلسه ملاقات با دندان پزشک است. پس از درمان نهایی،
دندان ترمیم شده شما نباید دردناک باشد، هر چند ممکن است حساسیت آن برای
چند روز افزایش پیدا کند. داروهای مسکن موجود در داروخانه ها همچون
پاراستامول یا ایبوپروفن می تواند برای خلاص شدن از ناراحتی های احتمالی
مشاهده شده در این رابطه مفید باشد. در صورتی که درد یا ورم شما پس از
استفاده از داروهای مسکن باز هم ادامه داشت، با دندان پزشک خود تماس
بگیرید.
نتایج
عصب کشی دندان با نسبت بسیار بالا موفقیت
آمیز می باشد و نسبت موفقیت آن بیش از 95% موارد درمان است. بسیاری از
دندان های درمان شده با این روش می توانند برای تمام عمر فرد قابل استفاده
باشند. علاوه بر این، به خاطر اینکه مرحله نهایی عصب کشی دندان مستلزم
استفاده از ساختارهای ترمیمی همچون روکش یا پر کردن دندان است، برای سایر
افراد این موضوع که شما دندان های خود را عصب کشی کرده اید، واضح و مشخص
نخواهد بود.
ماندگاری و دوام
دندان درمان و ترمیم شده شما می تواند در
صورت مراقبت صحیح برای تمام عمر دوام و ماندگاری داشته باشد. به خاطر اینکه
پوسیدگی دندان هنوز می تواند در دندان های ترمیم شده ایجاد شود، رعایت
مناسب بهداشت دهان و توجه به معاینات منظم دندان پزشکی برای پیش گیری از
ایجاد مشکلات بعدی لازم و ضروری است.
با توجه به اینکه پس از عصب کشی دندان
پالپ دندان دیگر زنده نیست، دندان هایی که ریشه آنها درمان شده می توانند
شکننده شده و به احتمال بیشتر دچار شکستگی گردند. این موضوع یکی از ملاحظات
مهمی است که در هنگام تصمیم گیری درباره استفاده از روکش کردن دندان یا پر
کردن دندان پس از عصب کشی آن مورد توجه خاص قرار می گیرد. برای تعیین
میزان موفقیت یا شکست و عصب کشی ناقص، رایج ترین روش تهیه یک عکس رادیولوژی
جدید از دندان و مقایسه آن با عکس رادیولوژی تهیه شده قبل از شروع درمان
می باشد. این مقایسه نشان می دهد که آیا دندان هنوز اشکال دارد یا وضعیت آن
به نحو مناسب ترمیم شده است یا خیر.
عصب کشی در بارداری
معمولاً عصب کشی دندان در بارداری یک
درمان بی خطر و ایمن است. اغلب عکس برداری رادیولوژی مورد نیاز قبل، در طول
زمان درمان، یا پس از تکمیل آن یکی از دلایل نگرانی زنان باردار درباره
استفاده از این روش است، اما این موضوع معمولاً خطر جدی برای فرد به همراه
ندارد. علاوه بر این زنان در اغلب مواقع نسبت به داروهای استفاده شده برای
بی حس کردن دهان برای عصب کشی دندان در بارداری نگرانی دارند، اما این
داروها نیز در بسیاری از مواقع بی خطر می باشند.
بسیاری از افراد تصور می کنند عصب کشی
دندان در بارداری خطرناک است و تا حد ممکن باید از انجام این کار در این
دوره اجتناب شود. به هر حال حقیقت این است که عصب کشی دندان معمولاً در طول
دوره بارداری بی خطر و امن است. در عمل، عصب کشی دندان حتی می تواند به
حفاظت از سلامت مادر و رشد بهتر جنین کمک کند. این موضوع به خاطر این حقیقت
بیان می شود که دندان ناسالم در صورت درمان نشدن می تواند عفونت دندان جدی
به همراه داشته باشد. این نوع از عفونت می تواند به حدی پیشرفت کند که
سایر اعضای بدن را نیز تحت تاثیر خود قرار دهد، اما درمان دندان می تواند
به حذف این خطر احتمالی کمک موثر نماید.
مراقبت های بعدی
پس از عصب کشی دندان، دندان ترمیم شده را
مشابه سایر دندان های خود تمیز کنید و با دندان پزشک برای معاینه و بررسی
های لازم بطور منظم ملاقات نمایید. دنبال کردن توصیه های زیر می تواند به
اطمینان از تمیز و سالم باقی ماندن دندان پس از عصب کشی و درمان ریشه دندان
کمک کند:
- دندان های خود را دو بار در روز هر صبح و هر شب مسواک بزنید.
- حداقل دو دقیقه وقت در هر بار به مسواک زدن اختصاص دهید.
- همواره از خمیردندان های حاوی فلوراید برای مسواک زدن استفاده کنید.
- از یک مسواک کوچک استفاده کنید تا به این ترتیب بتوانید دسترسی بهتر به
دندان های عقب دهان داشته باشید و از خمیر دندان بیشتر از اندازه یک نخود
فرنگی استفاده نکنید. - نخ دندان کشیدن می تواند نقش موثر در تمیز کردن فواصل بین دندان ها داشته باشد.
- دندان های خود را زیاد سفت و محکم مسواک نزنید زیرا انجام این کار می تواند به لثه های شما آسیب وارد کند.
عوارض و خطرات
علی رغم حداکثر تلاش دندان پزشک برای تمیز
کردن و مهر و موم کردن یک دندان، باز هم ممکن است پس از عصب کشی دندان،
دچار عفونت دندان در همان محل شوید شود. دلایل احتمالی ایجاد این عفونت به
شرح زیر هستند:
- تعداد بیشتر کانال های ریشه از مقدار عادی پیش بینی شده که باعث می شود یکی از این کانال ها تمیز نشده باقی بماند.
- یک ترک شناسایی نشده در ریشه یک دندان
- یک عصب کشی ناقص یا ناکافی که اجازه دهد باکتری ها از ترمیم عبور کرده و
به لایه های داخلی دندان نفوذ کنند و به این ترتیب در ناحیه مورد نظر پخش
شوند. - شکستن مواد استفاده شده برای مهر و موم کردن دندان با گذشت زمان که
امکان نفوذ و گسترش باکتری در لایه های داخلی دندان را ایجاد می کند.
گاهی اوقات عصب کشی مجدد دندان در هنگام
ایجاد مشکلات احتمالی می تواند موفقیت آمیز باشد. در سایر مواقع باید از
عمل جراحی برای درمان ریشه دندان به منظور نجات آن استفاده شود.
هزینه و قیمت
قیمت عصب کشی دندان با توجه به شدت مشکل
ایجاد شده و وضعیت دندان آسیب دیده متفاوت می باشد. به هر حال بسیاری از
موسسات بیمه حداقل بخشی از هزینه های درمان ریشه دندان را تحت پوشش خود
قرار می دهند. همچنین هزینه عصب کشی دندان به تعداد کانال های دندان بطور
مثال سه کاناله بودن دندان و موقعیت دندان، دندان جلو و یا دندان عقل بستگی
دارد.
درمان عصب کشی دندان حتی برای دندان های
پر شده نیز در صورت بروز مشکل ممکن نیاز باشد. معمولا به منظور جلوگیری از
آسیب های بعدی به دندان پس از درمان آن را روکش می کنند. این روش درمان در
بارداری مشکلی بوجود نمی آورد ولی باید هنگام مراجعه به دندانپزشک برای هر
گونه درمان از جمله درمان ریشه دندان وی را از وضعیت خود آگاه سازید.
معمولا این درمان در کودکان انجام نمی شود و دندانپزشک برای تسکین درد و
ترمیم دندان از روش های درمانی دیگری استفاده می کند.
عصب کشی بدون درد و درمان ریشه دندان: هزینه و مراحل
عصب کشی یک
روش درمانی است که در صورت متورم شدن، ایجاد عفونت، یا مردن ناحیه پالپ
دندان مورد استفاده قرار می گیرد. ناحیه پالپ یک بافت نرم در مرکز دندان
است که از اعصاب، رگ های خونی، و بافت اتصالی تشکیل شده است. ساقه پالپ یک
بخش میان تهی در مرکز دندان است که در آن بافت پالپ وجود دارد و این بافت
به کانال هایی در پایین ختم می شود که تا ریشه های دندان و استخوان اطراف
آن ادامه پیدا می کند. بعضی دندان ها بیش از یک کانال ریشه دارند، اما همه
دندان ها حداقل دارای یک کانال ریشه هستند.
دلایل
بسیاری از مسائل می توانند به ناحیه پالپ و اعصاب دندان آسیب وارد کنند.
در ادامه برخی از رایج ترین دلایل نیاز به استفاده از روش درمانی عصب کشی
دندان ارائه شده است.
- درد: وجود دندان درد رایج ترین علامت نیاز به عصب کشی
است. دردی که نشانه نیاز به عصب کشی دندان است یک درد خاص می باشد. اگر
دندان هنوز زنده باشد، فرد آسیب دیده حساسیت زیادی را نسبت به تماس مواد
گرم یا سرد با دندان احساس خواهد کرد. در این حالت دندان فرد به صورت غیر
منتظره در اواسط شب یا در زمانی که بیمار حتی غذا یا نوشیدنی مصرف نمی کند،
دچار درد می شود. این درد می تواند به یک سر درد شدید در ادامه تبدیل شود
که در حقیقت باعث می شود فرد علت اصلی و اولیه ایجاد درد را فراموش کند.
اگر دندان مرده باشد و دچار آبسه شود، بیمار در زمان جویدن غذا یا وارد
کردن فشار به دندان درد احساس خواهد کرد. - آبسه: اگر یک دندان دچار آبسه شود، برای رفع مشکل
لازم است دندان عصب کشی شود. آبسه زمانی تشکیل می شود که دندان می میرد و
یک کیست در انتهای ریشه دندان تشکیل می شود. این چرک در ناحیه بافت مرده
عصب تشکیل شده و با ایجاد باکتری در آن عفونی می شود. گاهی اوقات آبسه یک
برآمدگی ایجاد می کند که شبیه یک جوش در ناحیه خارجی لثه ها است. بیمار حتی
ممکن است متوجه شود که از این جوش ها چرک خارج می شود یا دهان وی دچار بوی
بد شده است. آبسه ممکن است گاهی اوقات باعث ایجاد ورم یا خون ریزی در
اطراف دندان شود و گاهی اوقات ورم زیادی در ناحیه گونه، فک، یا گلو در این
ارتباط مشاهده می شود. اگر متوجه ایجاد این ورم شدید، لازم است که فوراً
برای درمان به مطب دندان پزشک مراجعه نمایید. بسیاری از شرایط دیگر مربوط
به آن نیز می توانند علائمی شبیه دندان درد داشته باشند. بنابراین بسیار
مهم است که در زمان احساس درد در اطراف دندان، یک معاینه کامل از وضعیت
دندان ها و ناحیه پالپ توسط دندان پزشک انجام شود تا به این ترتیب بتوان
علت اصلی ایجاد مشکل را تشخیص داد. - پوسیدگی عمیق: اگر پوسیدگی دندان در ناحیه های زیرین
دندان نفوذ کند و به بخش پالپ برسد، پالپ به واسطه باکتری ها دچار عفونت
ریشه می شود. اگر این مسئله اتفاق افتد، دندان بیمار دچار التهاب یا درد می
شود و در نهایت دندان می میرد و به یک بافت فاسد شده تبدیل خواهد شد. گاهی
اوقات در این رابطه بیمار دردی احساس نمی کند، اما تنها راهی که دندان
پزشک می تواند همه پوسیدگی های دندان را از دهان بیمار خارج کند از طریق
عصب کشی و خارج کردن عصب آسیب دیده است. - آسیب به خاطر ضربه: اگر به یک دندان با نیروی زیاد
ضربه وارد شود، ممکن است عصب موجود در انتهای ریشه از محل خود جدا شود و
این موضوع باعث مرگ دندان خواهد شد. این مشکل ممکن است بلافاصله پس از
تصادف یا وارد شدن ضربه به دندان ایجاد شود، یا احتمال دارد ایجاد این مشکل
پس از چند سال از وارد شدن ضربه به دندان بیمار اتفاق افتد. - شکستن دندان: دندانی که شکسته شده یا ترک خورده در
صورتی که این ترک خوردگی به نواحی عمیق دندان و ناحیه پالپ رسیده باشد،
ممکن است نیاز به عصب کشی داشته باشد. اگر یک دندان به صورتی شکسته باشد که
بخش زیادی از ساختار دندان در بالای خط لثه برای گذاشتن عاج یا سایر روش
های بازیابی باقی نمانده باشد، ممکن است نیاز به عصب کشی دندان وجود داشته
باشد تا به این ترتیب یک پست برای نگه داشتن ابزارهای بازیابی و ترمیم مورد
نیاز در کانال دندان قرار گیرد. - جذب مجدد: جذب مجدد ریشه دندان شرایطی است که به
واسطه آن ساختار دندان در نتیجه واکنش به یک آسیب، جراحت، کاشت مجدد دندان،
یا تغییرات زیاد در محل قرارگیری دندان به خاطر ارتودنسی توسط بدن جذب می
شود. - استفاده مکرر از روش های درمانی دندان پزشکی: روش های
درمانی دندان پزشکی می توانند فشار زیادی را به یک دندان وارد کنند. گاهی
اوقات کار کردن زیاد بر روی یک دندان باعث می شود پالپ دندان ملتهب شود. در
این حالت دندان پزشک باید وضعیت دندان بیمار را معاینه کند تا به این
ترتیب بتوان تشخیص داد آیا التهاب ایجاد شده برگشت پذیر است یا خیر.
عصب کشی بدون درد
عصب کشی دندان تحت بی حسی موضعی صورت می گیرد. این روش نسبت به پر کردن
یا روش های دیگر مخصوص دندان درد بیشتری را ایجاد نمی کند. دردی که افراد
در این روش احساس می کنند ناشی از روش های ابتدایی برای انجام آن می باشد.
بسیاری از مطالعات نشان می دهد که بسیاری از افراد در طول دوره درمان دردی
را احساس نمی کند و پس از آن احساس بسیار بهتری دارند و در وقاع اظهار
داشته اند که درمان عصب کشی بدون درد است. دندان پزشک به اندازه شما دوست
دارد که شما تجربه خوشایندی داشته باشید. به منظور دستیابی به این هدف، در
ادامه مواردی اشاره شده است که با استفاده از آنها دندان پزشک می تواند
تجربه خوشایندی را برای شما رقم بزند.
جلسات منظم معاینه دندان (در برابر جلسات اضطراری) با دندان پزشک عموما
برای دوره ای است که دندان شما نسبتا بدون درد است (علامتی ندارد یا علامت
های خفیفی دارد). در این دوره زمانی است که بافت هایی که نیاز به ترمیم
دارند در درمان به بهترین نحو واکنش نشان می دهند. برای افرادی که دندان
آنها هیچ گاه مشکلی نداشته است، این دوره زمانی چندان اهمیتی ندارد. اما در
صورتی که اخیرا دندان آنها دچار درد و ورم شده است، دندان پزشک صبر می کند
تا زمانی فرا برسد که بافت های ملتهب درگیر فرصتی برای بهبودی قابل توجه
داشته باشند.
البته، دندان پزشک برای عصب کشی بدون درد، دندان شما را بی حس می کند و
شما فشار گیره ای که مورد استفاده قرار می گیرد را احساس نمی کنید، دندان
پزشکان همچنین باید بافت لثه مجاور را نیز بی حس کنند. خوشبختانه، پس از
تزریق بی حسی، قسمت های دیگر عصب کشی دندان راحت هستند. تحقیقات نشان می
دهند که بین دردی که بیمار احساس می کند و سطح استرس، اضطراب و بدبینی که
دارد، رابطه وجود دارد. هر چه این سطح بالاتر باشد، احتمال اینکه بیمار،
احساسی که تجربه می کند را درد در نظر بگیرد، بیشتر می شود.این مساله به
این معناست که شما باید در مورد نگرانی های خود با دندان پزشک صادق باشید.
وقتی دندان پزشک ازنگرانی های شما با خبر شد، می تواند راه حلی را برای رفع
آنها ارائه کند.به منظور انجام این کار، موارد زیر توصیه می شود:
- بی حسی با هوشیاری: در این روش به بیمار داروهایی ارائه می شود تا در طول درمان احساس درد نکند.
- اطلاعات: دانستن جزئیات مربوط به روش درمانی مخصوص دندانی که قرار است صورت بگیرد، روش مهمی برای کاهش اضطراب است.
- پرت کردن حواس: پرت کردن حواس خود
با شیوه های مختلف در طول انجام عصب کشی بدون درد به شما کمک می کنند تا
اضطراب خود را تسکین دهید و سطح ناراحتی که احساس می کنید را به حداقل
برسانید.
نحوه و مراحل
برای تایید اینکه آیا نیاز به درمان دندان از طریق عصب کشی دندان وجود
دارد یا خیر، دندان پزشک از عکس رادیولوژی از ریشه دندان و معاینه ناحیه
پالپ استفاده می کند. اکثر معاینه های انجام شده بر روی ناحیه پالپ با قرار
دادن یک محرک سرد بر روی دندان برای بررسی واکنش مناسب دندان به محرک
انجام می شود. در این حالت می توان وضعیت چند دندان را برای بررسی واکنش
آنها مورد بررسی قرار داد. در صورت تایید نیاز به عصب کشی، انجام این کار
از طریق یک یا دو جلسه درمانی انجام می شود. در این حالت دندان پزشک انجام
عصب کشی دندان در یک یا دو جلسه را بر اساس اندازه و طول مدت ایجاد آبسه و
نیز سایر عوامل مربوط به آن تعیین می کند. احتمالاً در صورتی که دندان
مجدداً تحت درمان قرار گرفته باشد (برای بار دوم نیاز به درمان پیدا کرده
باشد)، انجام عصب کشی به دو جلسه درمانی نیاز خواهد داشت. معمولاً عصب کشی
توسط یک متخصص درمان ریشه دندان یا یک دندان پزشک عمومی انجام می شود و
معمولاً در این روش از یک میکروسکوپ متصل به دیوار که سر آن در داخل دهان
بیمار آویزان است، استفاده می شود. به این ترتیب محل درمان بزرگ نمایی شده و
به دندان پزشک برای انجام فعالیت های لازم و تشخیص وضعیت آناتومی داخل
دندان کمک می شود.
1. یک عفونت عمیق
روش درمانی عصب کشی دندان در زمانی مورد نیاز است که یک آسیب یا پوسیدگی
زیاد در ریشه دندان ایجاد شده باشد. در این حالت فرد دچار عفونت ریشه
دندان شده و دندان ملتهب می شود.
2. ایجاد یک مسیر برای دسترسی به ریشه دندان
دندان پزشک محل درمان را از طریق داروهای لازم بی حس می کند. سپس عاج دندان باز می شود تا بتوان به ساقه پالپ دسترسی پیدا کرد.
3. خارج کردن بافت دارای عفونت یا ملتهب
برای تمیز کردن عفونت و خارج کردن پالپ آسیب دیده از کانال های دندان از
ابزارهای مخصوص دندان پزشکی استفاده می شود. سپس وضعیت کانال ها برای قرار
دادن مواد پر کننده آماده می شود. در این حالت دندان پزشک از پاشیدن آب
برای تمیز کردن کانال ها و خارج کردن مواد اضافی از آن استفاده می کند.
4. پر کردن کانال ها
کانال های دندان با یک ماده ماندگار پر می شود. معمولاً این کار با
استفاده از ماده ای انجام می شود که به عنوان گوتا پرچا شناخته می شود.
استفاده از این ماده کمک می کند که کانال ها خالی از عفونت ریشه دندان یا
آلودگی باقی بمانند.
5. تجدید ساختار دندان
یک ماده پر کننده موقت بر روی گوتا پرچا قرار می گیرد تا فضای باز شده
در بالای دندان را بپوشاند. این پر کردگی تا زمانی در محل باقی می ماند که
از یک پر کردگی دائمی یا یک عاج بر روی دندان استفاده شود. عاج دندان که در
اصطلاح به آن طاق دندان گفته می شود، شبیه یک دندان عادی است. این عاج در
بالای دندان و روی آن قرار می گیرد.
6. حمایت اضافی
در برخی موارد، یک پست در ریشه دندان داخل گوتا پرچا قرار می گیرد. این
پست باعث می شود که عاج بهتر در محل خود قرار گیرد و از موقعیت آن بر روی
دندان حمایت شود.
7. قرار دادن عاج بر روی دندان
در این مرحله از سیمان مخصوص دندان پزشکی برای قرار دادن عاج بر روی دندان استفاده می شود.
ماندگاری
عصب کشی دندان ها در 95% موارد موفقیت آمیز است و می تواند برای تمام
عمر فرد ماندگاری و دوام داشته باشد. مهمترین کاری که برای حفظ درمان ریشه
دندان لازم است انجام شود استفاده از ترمیم های دائمی (پر کردگی یا عاج) بر
روی دندان بلافاصله پس از عصب کشی و حفظ سلامت دهان و دندان است. دندانی
که دارای عصب کشی است هنوز می تواند دچار پوسیدگی شود و به همین خاطر بیمار
باید از مسواک زدن و نخ دندان کشیدن برای حفظ سلامت دندان خود بطور مرتب
استفاده کند. با توجه به اینکه پس از درمان ریشه دندان هیچ عصبی در دندان
وجود ندارد، بیمار هیچ علائمی یا نشانه ای از ایجاد پوسیدگی در دندان خود
مشاهده نخواهد کرد. در این حالت دندان فقط زمانی آسیب می بیند که دچار
شکستگی شود یا یک آبسه دیگر در اطراف آن ایجاد شود.
سوالات رایج
- آیا عصب کشی دندان درد دارد؟ معمولاً، افرادی که
درمان ریشه دندان را انجام داده اند بیان می کنند که این روش درمانی دردی
بیشتر از یک پر کردگی ساده ندارد و بیمار باید توانایی بازگشت به فعالیت
های عادی را بلافاصله پس از درمان داشته باشد. با توجه به اینکه در اکثر
مواقع فرد نیازمند عصب کشی دندان درد زیادی را در دندان خود قبل از شروع
درمان احساس می کند، انجام این روش درمانی معمولاً با تزریق مواد بی حسی بر
روی بیمار انجام می شود و دوره بهبودی پس از آن بسیار کوتاه است. هنگامی
که تاثیر داروی بی حسی از بین برود، لثه های اطراف دندان به خاطر استفاده
از گیره های مخصوص دندان پزشکی احساس زخم دارند خونریزی کمی داشته اند و
این احساس ممکن است بطور خاص در زمان جویدن غذا با استفاده از دندان مورد
نظر وجود داشته باشد. هر گونه درد یا ناراحتی احتمالی در این رابطه را می
توان با استفاده از داروی ایبوپروفن (آدویل) یا سایر مسکن های موجود در
داروخانه ها کنترل کرد. - آیا عصب کشی دندان در زنان باردار بلا مانع است؟ به
خاطر اینکه در اکثر مواقع عصب کشی به خاطر درد زیاد دندان یا عفونت کردن آن
برای بیمار ضروری و لازم است، بهتر است درمان ریشه دندان حتی در صورت
بارداری فرد بلافاصله انجام شود. در صورتی که این درد به حال خود رها شود
می تواند فشار بسیار زیادی را به بیمار وارد کند و همواره احتمال ایجاد
آبسه هایی وجود دارد که می توانند سلامت مادر و جنین وی را در معرض خطر
قرار دهد. در این حالت می توان درمان عصب کشی را زمان بندی کرد و سه ماه
دوم دوره حاملگی بهترین زمان برای انجام درمان های دندان پزشکی مورد نیاز
برای فرد خواهد بود. - آیا روش درمانی جایگزین برای عصب کشی دندان وجود دارد؟ نگهداری
و حفظ دندان های طبیعی بهترین انتخاب شما می باشد، بنابراین عصب کشی دندان
یک روش درمانی است که به انتخاب شما بستگی دارد. تنها جایگزین برای عصب
کشی دندان، کشیدن دندان بیمار و جایگزین کردن آن با ایمپلنت، پل (بریج)، یا
دندان مصنوعی است. این روش های درمانی گران تر از عصب کشی دندان هستند و
اغلب نیازمند صرف وقت و عملیات درمانی اضافی بر روی بافت و دندان های مجاور
دندان آسیب دیده است. اگر یک دندان بیمار کشیده شود و با ساختارهای مناسب
جایگزین نگردد، عملکرد جویدن غذا دچار آسیب می شود و به تدریج دندان ها از
محل مناسب خود حرکت می کنند.
عوارض و خطرات
با توجه به اینکه پس از عصب کشی، دندان تا حدودی حالت درون تهی یا نیمه
خالی پیدا می کند، به احتمال بیشتر دچار شکستگی می شود. با استفاده از یک
عاج روی دندان تقریباً می توان از ایجاد این مشکل جلوگیری کرد، اما با این
وجود هنوز هم احتمال ایجاد شکستگی در دندان وجود خواهد داشت. در صورتی که
ریشه های دندان بیمار به شدت انحنا داشته باشند، همراه احتمال دارد که
ابزار دندان پزشکی در داخل کانال شکسته شود. گاهی اوقات امکان در آوردن
ابزار از کانال دندان وجود دارد، اما در برخی موارد نیز امکان خارج کردن آن
وجود نخواهد داشت. گاهی اوقات، در صورتی که پیدا کردن کانال پالپ به خاطر
تنگ بودن یا دستکاری آن دشوار باشد، ممکن است نیاز به سوراخ کردن کردن
دندان برای دسترسی به کانال آن وجود داشته باشد. در این حالت سوراخ کردن
دندان با استفاده از مته مخصوص دندان پزشکی انجام می شود و سوراخی در ناحیه
خارجی دندان ایجاد می کند. بسیاری از سوراخ های ایجاد شده قابل ترمیم
هستند، اما در صورت جدی بودن مشکل، وجود این سوراخ می تواند در نهایت منجر
به کشیده شدن دندان شود.
در صورتی که لایه استفاده شده برای ترمیم دندان سوراخ داشته باشد، بیمار
سلامت دهان خود را به خوبی رعایت نکند، یا مواد استفاده شده برای پر کردن
دندان خراب شده و در طول زمان شکسته شوند، و مجدداً دچار عفونت ریشه دندان
شود. گاهی اوقات در یک دندان تعداد بیشتری کانال نسبت به حالت عادی وجود
دارد که ممکن است دندان پزشک متوجه وجود آنها نشود. این کانال ها هنوز
دارای بافت عفونی هستند و نیاز به تمیز کردن و خارج کردن مواد اضافی و در
نهایت پر کردن دارند. شرایط دیگری که می تواند پس از درمان ریشه دندان
اتفاق افتد مربوط به تغییر رنگ دندان است. گاهی اوقات این مشکل حتی ممکن
است زمانی مشاهده شود که عصب دندان مرده است و این مسئله می تواند از علائم
اولیه ای باشد که لزوم عصب کشی دندان را نشان می دهد. در این حالت دندان
معمولاً به رنگ زرد تیره، قهوه ای، یا خاکستری در می آید و این رنگ بطور
مشخص از دندان های مجاور قابل تشخیص است. این مسئله به خصوص زمانی که در
دندان در جلوی دهان قرار گرفته باشد و برای بیمار به عنوان یک مشکل زیبایی
تلقی شود، با درمان آن از طریق بلیچینگ داخلی در مطب دندان پزشک یا با
استفاده از روکش دندان با پوشش ونیر یا عاج این مشکل برطرف می شود.
هزینه و قیمت
هزینه عصب کشی با وجه به وضعیت دندان و امکان درمان آن با استفاده از
خدمات یک دندان پزشک عمومی یا یک متخصص درمان ریشه دندان متفاوت است. دندان
های آسیاب دارای کانال های بیشتری در مقایسه با سایر دندان ها هستند که
نیاز است همه این کانال ها پر شود. به همین خاطر عصب کشی دندان های آسیاب
گران تر از دندان های دیگر است و متخصص ترمیم ریشه دندان نیز تعرفه بیشتری
را به واسطه تخصص خود در مقایسه با دندان پزشک عمومی از شما مطالبه می کند.
عصب کشی دندان در صورت نیاز یک درمان ضروری برای دندان است، به همین
دلیل اگر دندان شما علائمی را که در مقاله اشاره شد، را دارد باید فورا به
دندانپزشک مراجعه کنید تا مشکل شما تشخیص داده شود و نسبت به درمان آن
اقدام شود.
