نق زدن های خسته کننده
علت‌های گوناگونی سبب نق‌زدن کودکان می‌شود. یکی از این علت‌ها، ناکامی است. وقتی کودک به هدفی که دارد نمی‌رسد، نق می‌زند.
علت
دیگر مربوط به ارتباطات کودک است. به‌عنوان نمونه وقتی والدین و اطرافیان
کودک به او توجه نکرده و برای حرف‌هایش اهمیتی قائل نباشد، کودک سعی
میکند با نق زدن و تکرار، اطرافیانش را وادار به گوش کردن کند. سوم
اینکهکودک اغلب اوقات نمی‌تواند مسایل‌اش را به خوبی مطرح کند ودر نتیجه
سعی میکند از راه تکرار و نق زدن، منظورش را بیان کند. گاهی اوقات نیز این
نق زدن آن قدر ادامه دار شده و در وجود کودک تثبیت می شود که خودش را به
شکل یک رفتار نشان داده و در واقع جزو یکی از ویژگی‌های شخصیتی کودک می
شود.
نق زدن می‌تواند به شکل یادگیری نیز باشد.
به این معنی که کودک یاد می‌گیرند نق بزنند تا به هدف مورد نظرش برسد. گاهی
نیز نق زدن روشی برای تخلیه تنش‌ها و هیجان‌‌های منفی است که کودک با نق
زدن، عصبانیت و ناراحتی خود را تخلیه میکند.
اما از طرف دیگر،
برخی از رفتارهایی که ممکن است آنها را نق زدن های کودکانه تلقی کنیم در
حقیقت رفتارهایی است که برای روند رشد کودک لازم و ضروری است. نوپایان ممکن
است برای فراگرفتن رفتارهای تغذیه ای، خوردن درست و آشامیدن و …صورت و
دست و لباس خود را به انواع مواد غذایی آغشته کرده و حتی والدین خود را
عصبانی کنند.
در ادامه قصد داریم به مواردی اشاره می کنیم که می تواند مانع از تکرار نق زدن های کودکتان شود:
تمایل به مشارکت
بچه های کوچک تقریبا هر کاری می کنند تا توجه شما را به سمت خود جلب کنند.
به همین دلیل تشویق و قدردانی کردن از آنها هنگامی که کارها را به درستی
انجام می دهند بسیار مهم است. اگر شما فقط زمانی که کار ناشایستی از آنها
سر می زند به او توجه کنید آنها به انجام آن کارها یا آن روش ادامه خواهند
داد چرا که تشنه جلب توجه شما هستند.
برخی از رفتارهایی که ممکن است آنها را نق زدن های کودکانه تلقی کنیم در حقیقت رفتارهایی است که برای روند رشد کودک لازم و ضروری است
احساس خشم:
گاهی اوقات بچه ها سعی می کنند نسبت به افرادی که احساس می کنند برای شان
نوعی تهدید هستند واکنش نشان دهند. از احساس خشم کودکان با گفتن عباراتی
نظیر” احتمالا چون خواهرت اسباب بازی تو را به زور گرفته احساس خشم نسبت به
او داری” آگاهی کسب کنید و از این طریق سعی کنید نام هیجانات مختلف را به
او بیاموزید.
احساس ضعف:
بچه ها به ندرت از این موضوع آگاهی کسب می کنند که نسبت به دنیای اطراف
خود کنترل ناچیزی دارند و به ویژه اگر احساس عصبانیت، رنجش و بی یاور بودن
بنمایند به بروز برخی رفتارهای عجیب دست می زنند.
ابراز احساسات بد و ناخوشایند: گاهی
بچه ها از طریق رفتارهایشان آنچه را نمی توانند با کلمات بیان کنند به
نمایش می گذارند مانند احساس خشم و عصبانیت یا احساس ناراحتی و رنجش. در این موارد سعی کنید به جای اینکه کودکتان را تنبیه کنید، مهر و محبت بیشتر، درآغوش گرفتن و همدردی را به او عرضه کنید.
خستگی یا بیماری:
همیشه از وضعیت جسمانی کودکتان و اینکه آیا خسته شده و یا بیمار است کسب
کنید. زیرا در این گونه موارد رفتار آنها به شدت نامطلوب خواهد شد.
کم آوردن شما:
مراقبت از کودکان به تلاش، تقلا، صبر و حوصله و توان فزاینده ای نیازمند
است و هیچکس نمی تواند در تمام لحظات تحمل کند. روزهایی خواهد بود که دیگر
تحمل نخواهید کرد و کاری انجام می دهید که احتمالا پس از مدتی از آن پشیمان
شده و یا احساس بی کفایتی در خودتان می کنید. اگر این اتفاق افتاد بگویید
که متاسف هستید و او را مطمئن کنید که هنوز به او علاقمند بوده و برایش
توضیح دهید که رفتار شما درست نبوده است. به این روش درسهایی ارزشمند به او
خواهید داد.
البته ذکر این
نکته ضروری است که در برخی از موارد نق زدن های کودکانه تنها تاثیر گرفته
از رفتار والدین به خصوص نق زدن های مادر در برخورد با پدر است. حال باید
دید نق زدن‌های والدین چه تاثیری بر فرزندان‌شان دارد؟
متاسفانه
نق زدن والدین، کودکان را از داشتن تفکر خلاق و ارتباط سالم دور میکند و
باعث می‌شود کودکان محدود فکر کنند و زاویه شناختی خود را بسته نگه دارند
بنابراین از اندیشه و تفکرات‌شان استفاده نمی‌کنند و فکر می‌کنند برای به
دست آوردن اهداف و آرزوهای‌شان فقط می‌توانند حرف بزنند و به دنبال پیدا
کردن راه‌های مختلف برای رسیدن به هدفشان نیستند. همه این عوامل باعث
می‌شود کودکان به نوعی وابسته و درمانده شوند زیرا فکر می‌کنند که چون
مادرشان نق می‌زند و به نتیجه می‌رسد پس من هم از طریق نق زدن به اهدافم
می‌رسم در حالی که همیشه این‌طور نیست. این کودکان از تکامل و پیشرفت باز
می‌مانند.
10 راه برای آرام کردن کودک بدخلق
اوقات تلخی در کودکان خیلی آزاردهنده
است، ولی یکی از واقعیت های دوران کودکی است. کودکان جوان، به آن دسته از
کودکانی گفته می‌شود که بین 1 تا 4 سال دارند و هنوز توانایی مقابله و
رویایی با مسائل را به خوبی کسب نکرده اند.
شروع هر کج خلقی نتیجه
یک مسئله ساده است: دست نیافتن به خواسته خود. برای کودکان بین 1 تا 2 سال،
اوقات تلخی می‌تواند بر اثر برآورده نشدن یک نیاز مثل شیر بیشتر، عوض کردن
پوشک یا اسباب بازی باشد، اما مهارت های زبانی برای بیان آن را ندارند.
کودک از اینکه ببیند شما به درخواست های او واکنشی نشان نمی‌دهید نا امید
می‌شود. برای نوپایانی که کمی بزرگتر شده اند، کج خلقی بیشتر شبیه به قدرتی
برای مبارزه است. زمانی که کودک 3 یا 4 سال دارد، مستقل تر شده است. آن ها
کاملاً از نیازها و خواسته‌هایشان آگاهند، و اگر با آنها مخالفت کنید
اوقات تلخی آنها بیشتر خواهد شد.
چطور می‌خواهید از بروز این بدخلقی ها جلوگیری کنید؟ در ادامه 10 راه حل برای این مشکل ارائه شده است:
1. او را نادیده بگیرید
هنگامی
که کودک شما اوقات تلخی میکند، کنترل خود را از دست داده است و بیش از حد
دچار غلیان احساسات شده است. قسمتی از مغز او که مختص تصمیم‌گیری و قضاوت
است برجسته می‌شود. به دلیل اینکه بخش استدلال مغز او فعال نیست، در این
مرحله استدلال موثر نخواهد بود. این شرایط مانند موقعیتی است که کسی در حال
غرق شدن می‌باشد و شما در آن لحظه نمی‌توانید به او شنا کردن را بیاموزید.
در این شرایط، برای بهتر کردن اوضاع کاری از دست شما ساخته نیست. در حقیقت
هر تلاشی در این زمینه فقط شرایط را بدتر میکند. بعد از اینکه آرام شد،
شما می‌توانید با او صحبت کنید.
2. به کودک خود کمی مهلت بدهید
گاهی
اوقات بچه ها فقط می خواهند خشم و عصبانیت خود را تخلیه کنند، پس به آنها
اجازه این کار را بدهید (فقط اطمینان حاصل کنید که در حین بروز خشم به
خودشان آسیبی نمیرسانند). این کار به کودکان کمک میکند بدون درگیر شدن با
شما، یاد بگیرند که چطور خشم و عصبانیتشان را به روشی غیر مخرب بروز دهند،
همچنین قادر خواهند بود احساساتشان را نشان دهند، خود را جمع و جور کرده و
کنترل دوباره خود را به دست بگیرند.
3. حواس او را پرت کنید
کودک
خود را به کار دیگری که به آن علاقه دارد سرگرم کنید ، تا اوقات تلخی چند
لحظه پیش را فراموش کند. در کیف خود همیشه انواع وسایل حواس پرتی شامل
اسباب بازی، کتاب یا خوراکی را قرار دهید تا در هنگام اوقات تلخی و
بهانه‌گیری بتوانید حواس او را پرت کنید. هنگامی که کودکتان بدخلقی میکند،
در هر لحظه موضوع جدیدی برای بهانه گیری پیدا میکند و حالش بدتر می‌شود،
مگر اینکه بتوان توجه او را به موضوع دیگری جلب کرد. پرت کردن حواس کودک
اگر در زمان مناسبی اتفاق بیفتد، می‌تواند قبل از شروع اوقات تلخی و بهانه
گیری آن را دفع کند.
اگر هنگام وارد شدن به سوپر مارکت کودک شما
دوست دارد تا انتهای سوپر مارکت برود و دنبال خوراکی مورد علاقه اش بگردد و
بهانه بگیرد که چرا آن را برایش نمیخرید، سعی کنید حواس او را پرت و از او
بخواهید که در انتخاب نوع و طعم بستنی کمکتان کند یا توجه او را به بخش
دیگری از خوراکی ها جلب کنید.
ظرفیت توجه کودکان محدود است. به این
معنی که خیلی راحت ذهن آنها از روی موضوعات منحرف می‌شود. سعی کنید خیلی
سریع توجه آن ها به موضوعات دیگر جلب کنید و جلوب بدخلقی آنها را بگیرید.
اوقات تلخی در کودکان می‌تواند بر اثر برآورده نشدن یک نیاز کودک باشد
4. دلیل بهانه جویی های کودک را پیدا کنید
این
ترفند برای بدخلقی‌های کودکان زیر 2/5 سال جوابگو است. کودکان در این سن
معمولاً دامنه لغات محدودی شامل 50 لغت دارند و در هر زمان نمیتوانند بیشتر
از 2 کلمه را بایکدیگر به کار ببرند. بنابراین ارتباطات آنها محدودتر
است. زمانی که شما پیام آنها را به درستی دریافت نمی‌کنید یا منظور آنها
را متوجه نمی‌شوید آنها عصبانی و ناامید می‌شوند.
از زبان اشاره
استفاده کنید. به کودک خود آموزش دهید که از نشانه هایی برای چند کلمه
کلیدی استفاده کند. برای مثال غذا یا شیر بیشتر، یا خستگی، و آن گاه
می‌بینید که چه معجزه‌ای اتفاق میفتند.
روش دیگر همدردی کردن با
کودک است. این کار از شدت بدخلقی های او کم میکند، بعد از آن می‌توانید به
دنبال دلیل این بهانه گیری های او باشید. کودکان همیشه نمیتوانند از
نشانه ها برای بیان خواسته هایشان کمک بگیرند، باید از آنها بخواهید خواسته
هایشان را نشان دهند، ممکن است همیشه واضح نباشد اما با کمی تمرین و زمان
بهتر می‌توانید با او ارتباط برقرار کنید. برای مثال وقتی او به برادر
بزرگترش اشاره میکند، به این معنی است که چیزی را از او گرفته و به او
نمی‌دهد، پس از برادرش بخواهید که چیزی را که می‌خواهد به او برگرداند.
5. او را در آغوش بگیرید
ممکن
است این آخرین کاری باشید که بخواهید کودک عصبانی و بهانه گیرتان را بغل
کنید، ولی اینکار واقعاً به آرام تر شدن او کمک میکند. او را گرم و محکم
در آغوش بگیرید و در آن لحظه کلمه ای با او صحبت نکنید، زیرا با این کار
وارد یک بحث بیهوده با او می‌شوید. در آغوش گرفتن به بچه ها حس امنیت
می‌دهد و آنها متوجه می‌شوند که برای شما مهم هستند و حتی اگر با نظر
آنها مخالف هستید به آنها اهمیت می‌دهید. گاهی اوقات بچه ها فقط به دنبال
مکانی برای ابراز احساسات خود هستند.
6. به او پیشنهاد غذا یا خوراکی بدهید
خسته
بودن یا گرسنه بودن 2 دلیل عمده برای اوقات تلخی کودکان محسوب می‌شوند.
بیشترین بدخلقی کودکان در زمان هایی نزدیک به نهار یا خواب یا در اوایل
بعداز ظهر اتفاق میفتد. این موضوع اتفاقی نیست. به کودک خود غذا و سبزیجات
بدهید و تشنگی او را با آب برطرف کنید، او را در رختخواب بگذارید و یا به
او اجازه بدهید تا کمی تلویزیون تماشا کند. به این فکر کنید که خود شما هم
هنگامی که گرسنه یا خسته باشید کمی بدخلق می‌شوید.
7. برای رفتار خوب او را تشویق کنید
بعضی
از شرایط برای کودکان خسته کننده است، مثلاً انتظار طولانی برای آوردن غذا
در رستوران. هنگامی که در راه رفتن به رستوران هستید از او بخواهید که در
صورتی که در رستوران خوب غذا بخورد و مودبانه رفتار کند، هنگام برگشتن به
خانه به او اجازه می‌دهید که برنامه مورد علاقه اش را تماشا کند. در هر
زمان که احساس کردید رفتارش رو به تغییر است، موضوع را به او یادآوری کنید.
هنگام اوقات تلخی کودک باید خونسردی خود را حفظ کنید
8. به آرامی با او صحبت کنید
این
یک مسئله مهم است. متخصصان می‌گویند که به هنگام اوقات تلخی کودک باید
خونسردی خود را حفظ کنید، در غیر این صورت وارد یک جنگ قدرت می‌شوید و همه
چیز بدتر می‌شود. به علاوه بخشی از دلیلی که کودکان اوقات تلخی می‌کنند
برای جلب توجه است. برای آنها مهم نیست که این توجهی که می‌گیرند مثبت است
یا منفی. تنها چیزی که برای آنها اهمیت دارد تمام توجه شماست.
به
آرامی صحبت کردن با کودک به او نشان می‌دهد که شما به او اجازه نمی‌دهید که
او با رفتارش شما را تحت تأثیر قرار دهد. هم چنین این کار به حفظ آرامش
شما نیز کمک میکند.
9. با لبخند عکس‌العمل نشان دهید
هنگامی
که کودک شما در بیرون از خانه و جلوی افراد دیگری شروع به اوقات تلخی
میکند، سعی کنید همیشه لبخندی روی لب‌های خود داشته باشید و عصبانیت خود
را بروز ندهید، زیرا در این صورت او مطمئن می‌شود که توانسته است روی شما
تأثیر بگذارد. آرامش و لبخند شما او را نیز آرام میکند. حتی اگر هیچ کاری
برای متوقف کردن بدخلقی های او انجام ندهید و فقط سعی کنید خونسرد باشید و
لبخند بزنید و نشان دهید که همه جیز را تحت کنترل دارید، یک مادر یا پدر
نمونه خواهید بود.
10. محیط را ترک کنید
کودک
خود را از محیطی که او را خسته و عصبانی کرده است دور کنید. این یک
استراتژی خوب برای زمانی است که در بیرون از خانه هستید. هنگامی که کودک
شما برای خریدن یک اسباب بازی یا شکلات اصرار میکند و بهانه می‌گیرد، دست
او را بگیرید و او را به قسمت دیگری از فروشگاه یا بیرون از فروشگاه ببرید و
او را آرام کنید. تغییر مکان می تواند در تغییر رفتار او بسیار تأثیرگذار
باشد.
