نقش ویتامین دی در دیابت نوع یک کودکان
محققان دانشگاه پنسیلوانیا دریافتند جمعیت زیادی از کودکان جهان به دلیل کمبود ویتامین دی به دیابت نوع یک مبتلا هستند.
یک
تیم پرستاری ارتباط بین کمبود ویتامین دی را در تعدادی از کودکان و
نوجوانان مورد بررسی قرار دادند و بر اساس داده های دریافتی به این نتیجه
رسیدند که اهمیت غربالگری در خصوص کمبود ویتامین دی، آنها را از نتیجه
ابتلای به دیابت نوع یک آگاه می کند.
در طی دو دهه گذشته زمانی که
افراد تحت بررسی بالینی ویتامین دی در بدن مورد بررسی قرار می گرفتند
نتیجتا به بیماری هایی چون سلامت استخوان،قلب و عروق و مشکلات در ایمنی بدن
برخورد می کردند.در حالیکه در عصر جدید دانشمندان با بیماری دیابت و
ارتباط آن با کمبود ویتامین دی برخورد کردند.
آزمایش در کودکان و
نوجوانان قفقازی به این نتیجه رسید که شیوع بالای دیابت نوع یک در میان این
افراد به دلیل کاهش ویتامین دی در بدن است.غربالگری سطوح پایین ویتامین دی
به این تیم تحقیقاتی ثابت کرد که ابتلای این کودکان به دیابت نوع یک به
دلیل فقر ویتامین دی است.
از سوی دیگر عده ای از نوجوانان و کودکان
در مطالعات اولیه مورد بررسی و پایش قرار گرفتند و در اندازه گیری دیابت
این افراد با اختلال کمبود ویتامین دی رو به رو شدند.در این مطالعه 200
کودک در مرکز دیابت فیلادلفیا به طور منظم قند خون شان مورد بازدید قرار
گرفت.
نمونه خون ناشتا و جمع آوری ویتامین دی سطح گلوگز خون را
متغیر نشان داد و همین متغیرها باعث شد محققان به این نتیجه دست یابند که
ارتباط نزدیکی بین سطح ویتامین دی با بیماری دیابت نوع یک وجود دارد.
گفتنی
است،23 آوریل 2016 میلادی،در تقویم جهانی سلامت روز غلبه بر دیابت با تحرک
و تغذیه سالم نامگذاری شده است.ازاین رو 4 اردیبهشت روزی است که در هفته
سلامت باید به مشکلات حوزه بیماری دیابت توجه خاص شود.ازسوی دیگر دیابت
کودکان نیز بیماری است که نگاهی ویژه می طلبد.
دیابت، مانعی برای ورزش نیست
شکی وجود ندارد که سلامت دستگاه گردش خون، دستگاه تنفس،
دستگاه گوارش، سیستم عصبی عضلانی اسکلتی و… هر یک وابسته به میزان فعالیت
بدنی و ورزش است.
در اثر تحرک و
ورزش، هورمون آدرنالین ترشح شده، انقباض عضلات مختلف، تحریک عروق برای
تسهیل گردش خون و افزایش ظرفیت ریه‌ها جسم و روان را در سطح عملکردی بالاتر
و پربازدهی قرار می‌دهند، اما برخی افراد که از بیماری‌های خاص متابولیکی
رنج می‌برند بویژه دیابتی‌ها نگران آن هستند که حین ورزش دچار افت قند خون
شوند و به همین علت از آن پرهیز می‌کنند. در حالی که ورزش نکردن برای هیچ
گروهی از افراد توصیه نمی‌شود.
حتی
به گفته دکتر محمدعلی محسنی بندپی، رئیس انجمن علمی فیزیوتراپی ایران،
سازمان جهانی بهداشت 150 دقیقه ورزش یا فعالیت بدنی در هفته را برای سلامت
تمام گروه‌های سنی لازم دانسته که این 150 دقیقه در هفته می‌تواند در مجموع
با انجام فعالیت در دوره‌های کوتاه‌تر، حداقل ده دقیقه‌ای حاصل شود. هر
چند برای افراد در گروه سنی پنج تا 17 سال 60 دقیقه فعالیت ورزشی در روز
توصیه می‌شود.
این
متخصص فیزیوتراپی به جام‌جم می‌گوید: این فعالیت‌ها از پیاده‌روی ساده تا
تمرینات تقویتی برای عضلات را شامل می‌شود آن هم به نحوی که عضلات اصلی بدن
درگیر باشند، که براساس شدت بیماری‌هایی مانند دیابت، میزان ورزش روزانه
قابل تغییر است.
ورزش متناسب با شرایط جسمانی
در
تحرک و ورزش‌های روزانه بالا رفتن تعداد ضربان قلب و تنفس در دقیقه
می‌تواند یکی از معیارهای ارتقای سطح سلامت فرد باشد، اگرچه تحرک باید
متناسب با آمادگی جسمانی و وضعیت سیستم عضلانی اسکلتی فرد انجام و به صورت
تدریجی بر میزان شدت و سرعت حرکات افزوده شود.
رئیس
انجمن فیزیوتراپی ایران تاکید می‌کند: در صورت نبود تناسب تمرین ورزشی با
آمادگی و سلامت جسمانی فرد، ضربات جبران‌ناپذیری به شخص وارد خواهد شد که
درمان آنها بسیار زمان بر است. یکی از مشکلات شایعی که در کلینیک‌ها مشاهده
می‌شود، افرادی هستند که مدت زمان طولانی هیچ گونه تحرک فیزیکی نداشته‌اند
و بعد به یکباره تصمیم می‌گیرند ورزش کنند، این گروه بسیار در معرض آسیب
بوده و ما به آنها هشدار می‌دهیم ورزش را از یک پیاده‌روی آرام یا شنای
ملایم روزانه آغاز کرده و بتدریج زمان و شدت و سرعت آن را افزایش دهند. این
توصیه درخصوص مبتلایان به دیابت هم صدق می‌کند.
افت قند خون دیابتی‌ها هنگام ورزش
برخی
افراد مبتلا به دیابت می‌خواهند ورزش کنند، اما بیشتر از افزایش قند خون،
نگران افت قندشان هستند. رعایت چه نکاتی می‌تواند به این گروه از بیماران
کمک کند؟
دکتر
عارف سعیدی، در پاسخ به جام‌جم می‌گوید: به طور کلی کاهش قند ناشی از ورزش
بیشتر مواقع در افرادی اتفاق می‌افتد که از انسولین استفاده می‌کنند.
البته
این مساله با احتمال کمتر به دنبال مصرف قرص‌های پایین آورنده قند خون نیز
ایجاد می‌شود. وی می‌افزاید: کاهش قندخون در طول ورزش به طور معمول در
افراد مبتلا به دیابت نوع 2 که انسولین مصرف نمی‌کنند، اتفاق نمی‌افتد. در
دیابت نوع 2 ، انجام ورزش در اوایل غروب می‌تواند قند خون ناشتا را پایین
بیاورد.
مصرف غذای حاوی کربوهیدرات حین ورزش
دیابتی‌ها
باید براساس شدت و مدت ورزش و نیز مقدار قند خون قبل از شروع ورزش، حین و
بعد از آن، مقداری غذای حاوی کربوهیدرات مصرف کنند که مناسب‌ترین غذا برای
مصرف هنگام ورزش، آبمیوه یا شربت است.
دکتر
سعیدی تاکید می‌کند: به عنوان یک قاعده کلی افراد دیابتی باید در مواقعی
که قصد انجام فعالیت ورزشی با شدت متوسط یا سنگین را دارند از قبل مقدار
انسولین خود را براساس زمان انجام ورزش خود کم کنند. حتی گاهی اوقات لازم
است مقدار انسولینی که بعد از اتمام ورزش تزریق می‌شود نیز کم شود.
همراه داشتن مواد قندی ضروری است
دیابتی‌ها
باید همیشه در طول ورزش مقداری مواد قندی (ترجیحا قند) به همراه خود (برای
مثال در جیب شلوار ورزشی یا داخل کیف کمری) داشته باشند تا در صورت بروز
هر گونه علائم کاهش قند خون، بتوانند به سرعت به درمان بپردازند.
به همین دلیل
دکتر سعیدی توصیه می‌کند: لازم است فرد دیابتی بخصوص در ورزش‌های سنگین یا
طولانی مدت، مقداری غذای حاوی کربوهیدرات (برای مثال آب میوه یا ساندویچ)
مصرف کند. بنابراین در دسترس بودن این مواد در طول فعالیت، اهمیت زیادی
دارد.
دیابتی‌ها ورزش کنند، اما به شش شرط!
1 ـ اگر شما انسولین مصرف می‌کنید و شدت یا مدت فعالیت‌تان زیاد است بهتر است از نوشابه‌های شیرین مثل آبمیوه استفاده کنید.
2 ـ پوشیدن لباس زیاد در هوای گرم با ایجاد تعریق زیاد، بدن را در معرض کم‌آبی قرار می‌دهد.
3 ـ هیچ گاه در هوای خیلی گرم یا خیلی سرد ورزش نکنید.
4 ـ همیشه هنگام ورزش مواظب پاهای خود باشید. کفش‌های شما باید متناسب با فعالیت ورزشی شما باشد.
5 ـ اگر قند خون شما قبل از ورزش کمتر از 80mg/dl باشد، شما باید ابتدا آن را با خوردن غذاهای حاوی کربوهیدرات به مقادیر بالاتر برسانید و سپس ورزش کنید.
6 ـ اگر قبل از شروع ورزش، قند خون شما بیشتر از mg/dl 250 است، بدون انجام آزمایش کتون ادرار از ورزش کردن خودداری کنید.
