مواد غذایی خوب در آشپزخانه ی مادرهای خوب
احتمالاً یادتان می آید که مادربزرگتان یک لیوان تخم شربتی برای خود درست می کند و یا دمنوش هایی مانند گل گاوزبان
و غیره را پیشنهاد می دهند. البته هیچگاه با عباراتی مانند تغذیه ی سالم و
غیره آشنا نیستند. مادرها و مادربزرگ ها وقتی آشپزی می کنند به جای روغن
های سنتی و قدیمی خود از روغن نارگیل
استفاده نمی کنند. اما در عوض بدون اینکه اهل مطالعه ی مقالات علمی باشند
از بهترین و سالمترین مواد غذایی استفاده می کنند مانند همان تخم شربتی و
غیره. می خواهیم در این مطلب در خصوص 6 ماده ی غذایی که همیشه در دست و بال
مادرها و مادربزرگ های خوب بوده و هست صحبت کنیم. 6 ماده ی غذایی مفید که
ارزش آمدن بر سر سفره هایمان را دارند. لطفاً با ما همراه باشید.
کلم برگ و رفقا
تا همین چند وقت پیش بساط خیلی از مادرها و مادربزرگ ها پر از انواع کلم ها از
کلم سنگ گرفته تا کلم برگ و گل کلم و غیره بود. از این کلم ها برای تهیه ی
آش و انواع غذاهای دیگر استفاده می کردند. اگر شما هم می خواهید مادر خوبی
باشید این مواد غذایی را وارد آشپزخانه تان بکنید. علاوه بر ترشیجات
غذاهای حاوی این مواد غذایی را تهیه و میل کنید.
لوبیای
سفید میزان قابل توجهی آهن، پروتئین، پتاسیم، زینک و فیبر به بدن می رساند
اما حاوی چربی اندکی است. علاوه بر این مواد غذایی سرشار از فیبر مانند
لوبیای سفید مدت زمان طولانی شما را سیر نگه می دارند و به این ترتیب شما
را از ریزه خواری دور می کنند
کلم ها حاوی کالری کم و در عین حال
ارزش غذایی بالایی هستند. کلم ها علاوه بر کم کالری بودن، سرشار از ترکیبات
مغذی است که بر اساس نتایج پژوهش ها خطر ابتلا به برخی از سرطان ها مانند
سرطان مثانه، سینه،
کولون، کبد، ریه و معده را کاهش می دهند. نتایج پژوهش های انستیتوی ملی
سرطان نشان می دهد کلم حاوی ایندول 3 و سولفورفان است که روی موش های
آزمایشگاه نتایج ضد سرطانی بالایی نشان داده است.
کلم بروکسل
کلم
بروکسل یکی از آن مواد غذایی باارزش است که مادرها و مادربزرگ ها به خوبی
قدر آن را می دانند. نتایج پژوهشی که در روزنامه ی Carcinogenesis به چاپ
رسیده است نشان می دهد که این کلم های مینیاتوری سرشار از مواد مغذی هستند
که به پیشگیری از ابتلا به سرطان کمک می کنند. در واقع یک فنجان از این
سبزیجات گرد و خوشمزه 240 درصد نیاز روزانه به ویتامین K1 و 130 درصد نیاز روزانه به ویتامین C را تأمین می کنند. البته نباید میزان قابل توجه پتاسیم، فیبرها، منگنز و ویتامین B آن ها را فراموش کرد. کلم بروکسل قدرت آنتی اکسیدانی بالایی دارد. می توانید این کلم های کوچک را دو نیم کرده و در کمی روغن زیتون و سرکه بالزامیک تفتی بدهید و مطمئن باشید یک ماده ی غذایی سالم و ضد سرطان میل می کند.
آلو خشک
متأسفانه امروزه مصرف یک ماده ی غذایی فوق العاده مانند آلو خشک
کم شده است. اما خیلی از مادربزرگ ها و مادرهای باسلیقه همچنان از آلو خشک
در تهیه غذا استفاده می کنند. آلو خشک تأثیر زیادی در مقابله با مشکلاتی
مانند یبوست دارد.
این
ماده ی غذایی منبع فوق العاده ی فیبر و آنتوسیانین است. این نوع آنتی
اکسیدان ها خواص ضدسرطانی و ضدالتهابی دارند که از بروز بیماری های مزمن
مانند بیماری های قلبی عروقی، دیابت نوع 2 و حتی چاقی مفرط پیشگیری می
کنند. توصیه می کنیم در تهیه ی خورش ها و غذاهای دیگرتان از آلو خشک
استفاده کنید.
لوبیا سفید
لوبیا سفید حاوی فیبر است که می
توانید با آن انواع خوراک ها را تهیه کرده و در خورش ها استفاده کنید. یک
فنجان از این ماده ی غذایی نیمی از نیاز روزانه ی بدن به فیبرها را تأمین
می کند. لوبیای سفید
میزان قابل توجهی آهن، پروتئین، پتاسیم، زینک (روی) و فیبر به بدن می
رساند اما حاوی چربی اندکی است. علاوه بر این مواد غذایی سرشار از فیبر
مانند لوبیای سفید مدت زمان طولانی شما را سیر نگه می دارند و به این ترتیب
شما را از ریزه خواری دور می کنند. از آنجایی که لوبیاها منبع خوب آهن
هستند عضلاتتان را قوی نگه می دارند و انرژی مورد نیاز روزانه را تأمین می
کنند.
گریپ فروت
مادرهای دیروز حتی به فکرشان هم خطور نمی کرد که خودشان را وادار به مصرف گریپ فروت
کنند تا به کمک آن لاغر شوند. اما با این حال از این میوه ی مفید استفاده
می کردند. به این ترتیب که یک قاشق شکر روی نیمی از گریپ فروت پاشیده و میل
می کردند. نتایج پژوهش ها نشان می دهد که مصرف گریپ فروت برای صبحانه
(البته بدون شکر مادرها) کمک زیادی به کنترل وزن و لاغری می کند. نتایج
پژوهشی که در WebMD به چاپ رسیده است نشان می دهد افرادی که قبل از هر وعده
ی غذایی نصف گریپ فروت مصرف می کنند در 12 هفته به طور متوسط 1.5 کیلوگرم
بیشتر وزن می کنند. اگر طعم ترش آن اذیتتان می کند می توانید کمی پودر
دارچین روی آن بپاشید.
موز
موز یکی از میوه های مغذی است
که در آشپزخانه ی مادر خوب باید وجود داشته باشد. خوشبختانه امروزه قیمت
این میوه بیشتر از دیگر میوه ها نیست و می توان آن را به راحتی در سبد میوه
ی خانواده جا داد. موز یکی
از منابع پکتین است. نتایج بررسی های محققان Canadian Diabetes
Association نشان می دهد که پکتین (نوعی فیبر) به تنظیم و کنترل قند خون
کمک می کند. فیبرهای محلول در آب موجود در موز کلسترول خون را کاهش داده و
از بروز یبوست پیشگیری می کنند.
» میوه درمانی برای سلامتی به سبک بوعلی سینا
گاهی یک خرمالو یا چند دانه انار یا حتی یک عدد ازگیل می‌تواند به‌جای
قرص‌های مسکن و آنتی‌بیوتیک استفاده شود. میوه‌هایی که خوردن آنها نه‌تنها
آسیبی به بدن وارد نمی‌کند بلکه می‌تواند دوای دردی باشد که با مسکن و
داروهای بدون اجازه پزشک ازبین می‌رود.
گاهی یک خرمالو یا چند دانه انار یا حتی یک عدد ازگیل می‌تواند به‌جای قرص‌های مسکن و آنتی‌بیوتیک استفاده شود.
که خوردن آنها نه‌تنها آسیبی به بدن وارد نمی‌کند بلکه می‌تواند دوای
دردی باشد که با مسکن و داروهای بدون اجازه پزشک ازبین می‌رود. حالا فصل
سرو بیماری‌هایی است که در این فصل شایع می‌شود.
اگر می‌خواهید زمستان بی‌دردسری را پشت‌سر بگذارید با یک تغییر نگرش
نسبت به داروهای مسکن و بی‌مجوز می‌توانید به این میوه‌ها توجه بیشتری
داشته باشید. اگر دل‌تان می‌خواهد میوههای پرخاصیت زمستان را بهتر بشناسید
این مطلب را بخوانید.
در این مطلب دکتر سمیه ماهروزاده متخصص طب سنتی محبوب‌ترین میوههای
زمستانی را از دیدگاه طب سنتی بررسی می‌کند و مهم‌ترین خواص آنها را
یک‌به‌یک توضیح می‌دهد.
خرمالویی که رسیده باشد، طعم شیرینی دارد و طبعش گرم است. در فصل‌های
سرد سال این میوه محبوبیت خاصی دارد و حتی با آن کیک‌ها، شیرینی‌ها و
دسرهای متنوعی تهیه می‌شود که هر کدام بخشی از خواص این میوه مفید را در
خود حفظ می‌کنند.
* افرادی که دچار سرفه‌های شدید هستند، خرمالو میل کنند تا به اصطلاح
سینه‌شان نرم شود و سرفه‌ها ازبین بروند (یا از شدت‌شان کاسته شود).
* کسانی که به اسهال دچار هستند، با مصرف خرمالو می‌توانند وضعیت‌شان را بهبود ببخشند.
* مصرف خرمالو در خانم‌هایی که در خونریزی‌های ماهانه‌شان دچار دردهایی در سینه و رحم می‌شوند. مفید است.
* جوشانده کاسبرگ‌های خرمالو سرفه‌های سخت را تخفیف می‌دهد.
خرمالو از‌جمله میوه‌هایی است که غذاییت زیادی دارد و به اصطلاح طب
مدرن، پرکالری به حساب می‌آید، بنابراین افرادی که دچار اضافه‌وزن (چاقی)
هستند یا رژیم کم‌کالری گرفته‌اند، بهتر است قید خوردن خرمالو را بزنند،
چون استعداد چاقی ایجاد می‌کند (یا میزان کالری آن را در رژیم غذایی‌شان
لحاظ کنند، چرا‌که در غیر این صورت برنامه غذایی‌شان درست نخواهد بود).
همچنین میزان قند خرمالو بالاست و مبتلایان به بیماری قند خون نباید خرمالو
میل کنند.
معروف‌ترین میوه فصل زمستان که به‌نوعی نماد فصل سرد هم محسوب می‌شود،
انار است. از گذشته‌های دور مصرف انار در میان مردم رواج گسترده‌ای داشته
تا جایی که غیر از مصرف این میوه محبوب در فصل زمستان، برای مصرف در سایر
فصل‌ها هم آن را به اشکال مختلف در می‌آوردند.
مثلا دانه‌های انار را خشک می‌کردند و در آش به‌کار می‌بردند. یا رب
انار تهیه می‌کردند و در خورش‌ها استفاده می‌کردند. انار دو نوع ترش و
شیرین دارد که از نظر طبع با یکدیگر متفاوت هستند؛ طبیعت انار شیرین معتدل و
طبیعت انارترش سرد است. عموما وقتی از انار صحبت می‌شود بیشتر انار شیرین
با طبع معتدل مد‌نظر قرار دارد. یعنی نه شیرین باشد.
* مهم‌ترین خاصیت انار این است که خون صالح یا خون خوب تولید می‌کند.
* انار به درمان حالت تهوع کمک می‌کند. به‌ویژه خانم‌های بارداری که
دچار ویار هستند، با خوردن چند دانه انار حال بهتری پیدا می‌کنند.
* انار شیرین برای سرفه‌های خشک درمان خوبی است. انار شیرین را با روغن
بادام شیرین در ظرفی بریزید و روی حرارت قرار دهید. آب غلیظی که از آن
به‌دست می‌آید را میل کنید.
* اگر برای رفع بوی بد دهان به هر دری زده‌اید و مشکل همچنان پابرجاست،
نوشیدن آب انار را امتحان کنید، چون کمک می‌کند بوی بد دهان برطرف شود.
* اگر کودک کم‌اشتهایی دارید، او را به خوردن انار تشویق کنید. با این کار اشتهایش باز می‌شود.
* در صورتی که لثه‌ها استحکام خوبی نداشته باشند، مصرف پوست انار در این
مورد می‌تواند چاره‌ساز باشد. پوست انار را خشک کنید و بجوشانید. جوشانده
پوست انار باعث استحکام لثه می‌شود.
* نوشیدن آب انار یا مکیدن رب انار شیرین آفت‌های دهانی را ازبین می‌برد.
* در طب سنتی به بافت‌های سفید سفتی که در انار هست، پیه انار گفته می‌شود که باعث تقویت معده می‌شود.
با‌وجود منافع بسیاری که برای انار برشمرده می‌شود، مصرف آن الزاما برای
همه افراد به شکل یکسان مفید واقع نمی‌شود. انار شیرین از آنجا که معتدل
است، کمتر مشکل ایجاد می‌کند، اما به‌طور کلی مصرف انار
در افرادی که یبوست دارند، باعث تشدید ناراحتی‌شان می‌شود و بهتر است از آن
پرهیز کنند. به افرادی که دچار نفخ هستند و می‌خواهند انار میل کنند،
توصیه می‌شود انار را همراه مصلحش مصرف کنند. بهترین مصلح برای انار گلپر
است که به‌سادگی تهیه می‌شود.
ازگیل هم یکی دیگر از میوههای خاص فصل سرد سال است که در بساط شب یلدا
هم جایگاه ویژه‌ای دارد. طبع ازگیل سرد و خشک است و جزء میوههای پرخاصیت و
پرفایده زمستانی محسوب می‌شود.
* ازگیل باعث تقویت معده می‌شود و برای افرادی که صاحب معده‌های ضعیفی
هستند، مفید است. از همین رو برای استفراغ‌های ناشی از ضعف معده، درمان
خوبی به‌شمار می‌آید.
* جوشانده برگ ازگیل برفک‌های دهانی را ازبین می‌برد، ضمن اینکه برای
تورم مخاط گلو قرقره کردن آن موثر است. * خانم‌هایی که در خونریزی‌های
دوران قاعدگی دچار اختلال‌هایی مثل درد زیاد و خونریزی بیش از حد هستند،
می‌توانند با خوردن ازگیل بخشی از مشکلات را برطرف کنند.
بعضی خوراکی‌ها به اصطلاح طب سنتی غذاییت بالایی دارند و همان‌طور که
گفته شد، پرکالری به‌شمار می‌روند. ازگیل هم یکی از همین نوع میوه‌هاست.
با‌توجه به میزان کالری بالایی که ازگیل دارد، افراد دچار چاقی یا
اضافه‌وزن بهتر است آن را مصرف نکنند. ازسویی دیگر خوردن ازگیل برای افرادی
که رژیم چاقی دارند، می‌تواند مفید باشد. همچنین ازگیل میوه‌ای قابض است و
کسانی که یبوست دارند، نباید میل کنند.
نمی‌شود درباره خوراکی‌های زمستانی صحبت کرد و نامی از شلغم به‌میان
نیاورد. هر چند شاید چندان میوه به حساب نیاید ولی با این حال مصرف آن به
اشکال گوناگون آن را به یکی از رایج‌ترین خوراکی‌های فصول سرد سال تبدیل
کرده است. شلغم طبع گرم و تر دارد.
* شلغم عمده شهرتش را مرهون نقشی است که در درمان سرماخوردگی
ایفا می‌کند. خلط سینه را دفع می‌کند، به‌ویژه اگر با عسل پخته شود. به
این منظور باید میان شلغم را خالی کرده و آن را عسل‌اندود کنید (با عسل پر
کنید).
* شلغم پخته به داد دردهای مفاصل هم می‌رسد، اما نه به شکل خوراکی! بلکه باید شلغم پخته را روی مفاصلی که دردناک هستند، ضماد کنید.
شلغم اگرچه خودش درمان بسیاری دردهاست، اما ممکن است در بعضی افراد که
شرایط جسمی به‌خصوصی دارند، ناراحتی‌هایی را هم ایجاد کند. به‌عنوان مثال
خوردن شلغم برای افرادی که دچار مشکلات سوء‌هاضمه هستند یا دستگاه هاضمه
ضعیفی دارند، توصیه نمی‌شود، به‌همین دلیل توصیه می‌شود حتی‌المقدور شلغم
همراه مصلحاتش میل شود. مصرف شلغم همراه با زیره می‌تواند از نفاخ بودن آن
بکاهد و مانع بروز ناراحتی‌های جسمانی شود.
خیل کثیری از افراد پرتقال را محبوب‌ترین میوه زمستانی‌شان می‌دانند و
از روی وفاداری در انتخاب خوراکی‌ها هم پرتقالی‌ها را ترجیح می‌دهند.
طبع این میوه خوش‌آب و رنگ سرد و تر است و البته هر چه شیرین‌تر باشد طبعش بیشتر به سمت اعتدال می‌رود.
* پوست پرتقال هم کاربردهای مفیدی دارد؛ از‌جمله اینکه باعث تقویت معده می‌شود.
* دمنوش پوست خشک شده پرتقال در درمان یا تخفیف سرفه موثر است.
همان‌طور که اشاره شد، پرتقال شیرین طبع معتدلی دارد و مصرف آن کمتر
می‌تواند باعث بروز ناراحتی‌های جسمانی شود، اما با این حال پرتقال‌های ترش
هم مورد‌مصرف عموم قرار می‌گیرند، بنابراین در یک توصیه کلی می‌توان گفت
افرادی که دچار بیماری‌های سرد و تر هستند نباید پرتقال را به هیچ یک از
اشکال یاد شده، میل کنند. اما تشخیص اینکه کدام بیماری‌ها سرد و تر هستند
در تخصص متخصص است و شرایط در تعیین آن نقش دارند، بنابراین نمی‌شود به
تنهایی از بیماری خاصی نام برد.
آنچه اصلاحش ضروری به‌نظر می‌رسد، مصرف آب پرتقال است. بعضی افراد صبح
ناشتا یک لیوان آب پرتقال میل می‌کنند که از نظر طب سنتی درست نیست. بهتر
است با معده خالی آب پرتقال نخورید. آب پرتقال را می‌توان بعد از صرف
صبحانه نوشید، اما مصرف آن قبل از صبحانه ممنوع است.
