ترکهای بارداری پوست درمانپذیر هستند؟
نینی
سایت: دغدغه بسیاری از خانمها برای بارداری تغییراتی است که در ظاهر،
اندام و حتی پوستشان به وجود میآید. ترک خوردن پوست شکم یکی از این
مشکلات است که نگرانی بسیاری را در دوران بارداری به وجود میآورد و بعد از
زایمان و حتی برگشتن به وزن سابق نیز باعث میشود شما خودتان را با حسرت و
ناراحتی در آینه نگاه کنید. اما برای هر مشکلی حتما راه چارهای وجود
دارد.
فقط باردارها در خطرند؟
در
مورد این موضوع با خانم دکتر الهام ابوسعیدی، متخصص پوست، مو و زیبایی صحبت
میکنیم. او درباره این ترکها میگوید: ترک بدن (striae) یک ضایعه شایع
است که خیلی از افراد روی پوست خودشان دارند. این ضایعه در اثر شکستگی بافت
هم بند پوست به وجود میآید. معمولا علت آن تغییرات هرمونی است که در
افراد مختلف در سنین مختلف و در هر دو جنس ممکن است رخ دهد. به عنوان مثال،
در دوران بلوغ تغییرات هرمونی در بدن فرد باعث میشود زمینه برای بروز این
مشکل فراهم شود. وقتی که شکل ظاهری فرد در دوران بلوغ شروع به تغییر شکل
میکند، با تغییر در اندازه قد یا وزن فرد، پوست تحت تاثیر قرار گرفته و
ترک بدن در اثر فشاری که وارد میشود، روی پوست به وجود میآید. همچنین در
افرادی که ورزشهای بدنسازی انجام میدهند و اقدام به مصرف هرمون تستوسترون
میکنند یا بیمارانی که ناگزیر به استفاده از هرمون هستند، این مشکل بروز
میکند.
شاید
بتوان شایعترین و شدیدترین ترکهای پوستی را در خانمهای باردار سراغ
گرفت. در دوران حاملگی به علت تغییرات هرمونی که در بدن رخ میدهد زمینه
برای این مشکل فراهم میشود و سپس در مناطقی از پوست که کاهش یا افزایش
سایز پیدا میکند بروز مییابد.
چگونه بفهمم پوستم ترک میخورد؟
ابوسعیدی
درباره ترک بدن توضیح میدهد: ترک بدن یا استریا ابتدا به شکل یکسری
خطهای موازی قرمزرنگ روی پوست بدن ظاهر میشوند. این ترکها اغلب در مناطق
ران، بازو و سینه رخ میدهند. البته در خانمهای باردار بخش بزرگی از این
مشکل روی پوست شکم به وجود میآید.
عوامل
ارثی نیز در این امر دخالت دارد. کسی که در خانوادهاش زمینه ترک پوست
حاملگی را داشته است احتمال اینکه در زمان بارداری دچار ترک پوستی شود
بیشتر است. یعنی اگر از اعضای نزدیک خانواده شما، مانند مادر، خاله یا
مادربزرگتان کسی در دوران حاملگی مستعد ترک پوستی بوده است، احتمال اینکه
شما نیز دچار این ضایعه شوید بیشتر میشود.
این
خطهای موازی قرمزرنگ به مرور زمان و با گذشت چندین ماه به تدریج کمرنگ شده
و بعد از صورتی به سفید متمایل میشود تا زمانی که کاملا به صورت خطوط
سفیدرنگ در میآید.
دکتر
ابوسعیدی درباره اقداماتی که برای پیشگیری از ایجاد این ضایعه میتوان
انجام داد، میگوید: بهترین اقدام برای پیشگیری از ترک بدن، چرب کردن نواحی
در خطر است. برای جلوگیری از زیاد نشدن ترک روی پوست بهترین کار این است
که به محض مشاهده نخستین علائم از ترک بدن پوست آن نواحی را به خوبی چرب
کنیم تا از ازدیاد آن پیشگیری کنیم. برای خانمهای باردار ترکهای پوستی
ناشی از بارداری در سه ماهه سوم رخ میدهد. توصیه ما به خانمهای باردار
این است که از سه ماهه دوم (ماه چهارم به بعد) که شکم شروع به بزرگ شدن
میکند اقدامات پیشگیرانه خود را شروع کنند. بیشتر ترکها اما از سه ماهه
سوم شکل میگیرند.
درمان چقدر هزینه دارد؟
این
متخصص پوست راههای درمانی را نیز شرح میدهد و میگوید: برای درمان این
عارضه ابتدا باید یک نکته را به صورت شفاف و صریح بیان کرد: هیچگاه نباید
از درمان، انتظار بهبودی صددرصدی را داشته باشید! حقیقت این است که امروزه
هیچ راه درمان قطعی برای از بین بردن کامل این خطوط وجود ندارد. تمامی
درمانهایی که برای این ضایعه انجام میشود در جهت این است که خطوط را هرچه
ظریفتر و باریکتر کنیم تا کمتر دیده شود اما اینکه این خطوط کاملا از
بین برود و پوست به حالت قبل برگردد، امکانپذیر نیست.
راههایی
که برای درمان به کار میروند بر اساس درخواست بیمار و شرایط پوستی متفاوت
است. استفاده از کرمهای موضعی رتینوئید و انواع لایه بردارها و میکرودرم
ابریژن به بهتر شدن ضایعات کمک میکند. اما این روشها برای ترکهای بدن که
در اثر بارداری ایجاد شود و به شکل گسترده و با عمق بیشتر به وجود آید
چندان نتیجه بخش نخواهد بود. به خانمهای بارداری که دچار ترکهای بارداری
هستند توصیه میشود از لیزرهای fractional استفاده کنند که تا 50درصد
بهبودی را برای پوست به همراه دارد. رضایت از این لیزرها بیشتر از سایر
موارد درمانی است که ماهی یک بار و در چندین جلسه انجام میشود تا بهترین
نتیجه عاید مراجعه کننده شود.
به
لحاظ هزینهای که درمان این لیزر برای متقاضیان دارد، میتوان گفت که این
لیزر از جمله درمانهای لیزری گرانقیمت نیست و نسبتا هزینه پایینی دارد.
البته اگر در زمانی که ترکهای بدن به رنگ قرمز هستند و زمان چندانی از به
وجود آمدن آنها نمیگذرد اقدام به درمان کنید بهتر و زودتر نتیجه میگیرید.
هرچند که ترکهای پوستی سفید رنگ نیز به همان مقداری که ذکر شد قابل درمان
هستند.
فواید بوسیدن کودکان
همچنین تماس نزدیک لب، دهان و بینی و افزایش احتمال انتقال آلودگی ها و
عوامل بیماری زا و شیوع بیماری هایی مانند آنفلوانزای خوکی، برخی والدین را
درمورد بوسیدن زیاد فرزندشان دچار تردید کرده است. در حالی که بوسیدن می
تواند فواید بسیار زیادی داشته باشد. مطالعه های جدید نشان داده فواید
بهداشتی بوسیدن کودکان (مخصوصا توسط مادر) بر سلامت آنها در سال های آینده
نیز تاثیرگذار است.
بررسی ها نشان داده مهر و محبت و بوسه های مادرانه هورمون های
استرس کودک را کاهش می دهد و مادرهای مهربانی که فرزندشان را زیاد می
بوسند با این کار فواید بهداشتی بسیار زیادی برای فرزند دلبندشان فراهم می
کنند. نتایج یک مطالعه جدید نشان داده است که تجربه های اولیه دوران کودکی
می تواند از طریق تاثیر بر احتمال التهاب مزمن در بدن و واکنش سیستم ایمنی
که خط مقدم دفاع بدن در برابر بیماری هاست، اثر ماندگاری بر سلامت بدن
داشته باشد. این مطالعه نشان می دهد در آغوش گرفتن، بوسیدن و ابراز محبت
توسط مادران می تواند به کاهش استرس کودک و فرونشاندن هورمون هایی که در
ایجاد التهاب در بدن نقش دارند، کمک کند.
● مهر مادر، سلامت کودک
اینکه التهاب عامل تعیین کننده بیماری است موضوعی ثابت شده
است اما محققان گروه بیولوژی مولکولی دانشگاه کالیفرنیا برای یافتن عامل
تعیین کننده التهاب، نمونه خون ۵۳ فرد بزرگسال که در طبقات پایین اجتماعی و
اقتصادی بزرگ شده بودند را مورد بررسی قرار دادند. نیمی از این افراد در
دوران کودکی و هنگام رشد، روابط خانوادگی نزدیک و صمیمی با مادرانشان داشته
اند و نیم دیگر در دوران کودکی روابط سرد و دوری با مادرانشان داشته اند.
بررسی نتایج نشان داد، نشانگرهای ژنتیکی التهاب (که در طول زمان می تواند
عوارضی برای بدن داشته باشد) در نمونه خون افرادی که در دوران کودکی رابطه
گرمی با مادرشان داشته اند کمتر است. این نشانگرهای ژنتیک، مولکول هایی
هستند که ژنی را که به طور فعال تغییر شکل می دهد و به پروتئین هایی که در
ایجاد التهاب نقش دارند تبدیل می شوند شناسایی می کنند.
مطالعه های قبلی، ارتباط سطح پایین اجتماعی و اقتصادی را با
افزایش احتمال التهاب و بیماری های مزمن نشان داده بود اما یافته های جدید
بر اهمیت رابطه صمیمی و نزدیک مادر و کودک به ویژه در محیط های پراسترس
تاکید می کند. این یافته ها که در مجله روان شناسی مولکولی منتشر شد با
مطالعه های قبلی که نشان داده بود رابطه نزدیک خانوادگی می تواند کودکان را
در برابر برخی پیامدهای منفی رشد در خانواده های فقیر محافظت کند، همخوانی
دارد و نشان می دهد فرزندپروری خوب توسط والدین حتی می تواند از آثار منفی
رشد در شرایط نامناسب که ممکن است تا سال ها باقی بماند، پیشگیری کند و
مسیرهای نوشته شده ژن ها را بی اثر کند.
● التهاب و بیماری
پروتئین هایی که باعث التهاب می شوند هنگام عفونت برای پیام
رسانی به سیستم ایمنی و رساندن پیام تقویت سیستم دفاعی به سلول های دیگر
بدن ضروری هستند اما هنگامی که افراد از شرایط استرس بیرون می آیند، ممکن
است بدنشان نتواند التهاب را متوقف کند. به گفته محققان، این موضوع در
طولانی مدت برای بدن خوب نیست.
در واقع وجود این پروتئین ها تنها در محل و زمان مورد نیاز
ضروری است و بقیه زمان ها باید خاموش باشند. التهاب مزمن با برخی بیماری ها
مانند بیماری های قلبی و عروقی، دیابت، افسردگی و سرطان ارتباط دارد.
محققان التهاب را به بذری که ایجاد بیماری می کند تشبیه می کنند. برای مثال
بررسی ها نشان داده است سطح بالای التهاب احتمال برگشت سرطان پستان را در
زنانی که درمانشان موفقیت آمیز بوده است تا ۲برابر افزایش می دهد بنابراین
این موضوع که تجربه های اولیه زندگی می تواند بر ترشح هورمون هایی که
احتمال التهاب مزمن را در بدن کم یا زیاد می کند تاثیر بگذارد، بسیار مهم
است.
● روابط خانوادگی نامناسب
مطالعه جدید دیگری که انجام آن ۱۸ماه طول کشید و نتایجش ۲۹
آوریل در مجله علم روان شناسی منتشر شد، نشان داد نشانگرهای التهاب در
دختران نوجوانی که زندگی خانوادگی نامناسبی داشته اند و در شرایط توهین
آمیز و همراه با خشونت رشد کرده اند در مقایسه با دخترانی که شرایط بهتری
داشته اند بیشتر است. با این حال زندگی در شرایط نامناسب و توهین آمیز و
داشتن رابطه سرد با مادر به معنی ایجاد بیماری در سال های آینده نیست اما
محققان می گویند تجربه های اولیه خانوادگی عاملی است که در شکل گیری شیوه
پاسخ بدن به استرس موثر است. پژوهشگران گروه روان شناسی دانشگاه کالیفرنیا
نیز این موضوع را که علاوه بر سطح پایین اقتصادی و اجتماعی عوامل دیگری می
تواند از ما محافظت کند، امیدوارکننده دانسته اند و اعلام کرده اند سایر
روابط نزدیک نیز می تواند آثار حفاظتی مشابه مهر مادر و فرزندی داشته باشد.
سطح پایین اجتماعی و اقتصادی می تواند با تاثیر بر کورتیزول (هورمون
استرس) بر التهاب اثر بگذارد اما محققان در این بررسی دریافتند گرمای مادری
از طریق مولکول های دیگری که در واکنش های التهابی نقش دارند عمل می کند.
این تحقیقات می تواند در چگونگی درمان افراد در آینده نقش داشته باشد.
محققان به دنبال تولید داروهایی هستند که بتوانند از راه های مختلف بر
التهاب تاثیر بگذارند.
● فواید بوسه برای مادر
بوسیدن کودک برای مادر هم فوایدی دارد. مطالعه ها نشان داده
هنگام بوسیدن سطح اکسی توسین (ماده شیمیایی آرامبخش بدن) و آندورفین خون
(ماده شیمیایی که در بدن حالت سرخوشی ایجاد می کند) افزایش پیدا می کند.
همچنین بوسیدن باعث افزایش دوپامین که به احساس وابستگی و دلبستگی عاطفی
کمک می کند، می شود. بررسی ها نشان داده است بوسیدن کودک سیستم ایمنی مادر
را تقویت می کند. محققان می گویند هنگام بوسیدن
۳۰ عضله صورت فعال می شود و بوسه عضلات صورت را قوی نگه می
دارد و نکته آخر اینکه با هر بوسه ۲ تا ۶ کالری انرژی سوزانده می شود
بنابراین بدون هیچ شک و تردیدی فرزندتان را در آغوش بگیرید و ببوسید؛ بدون
هیچ قید و شرطی به او ابراز محبت کنید و هر دو از فواید کوتاه مدت و
ماندگار آن بهره مند شوید./س