15 دلیل خرابی ولرزش ویک طرف کشیدن جلوبندی ماشین
۱-
باز هم در اولین مرحله به لاستیک‌ها سر می‌زنیم. اما این بار فشار باد
آنها اهمیت آنچنانی ندارد، بلکه آج لاستیک‌ها و ساییدگی آنها بسیار مهم
بوده و می‌تواند باعث این عیب شود. لاستیک‌های جلو بسیار مهم هستند. آج
تایرها، کیفیت آنها و نحوه قرارگیری‌شان می‌تواند در بسیاری از پارامترها
تاثیر بسیار زیادی بگذارد. حتی تفاوت میزان آج لاستیک چپ و راست می‌تواند
غربیلک را تا حدودی بلرزاند. پس در کیفیت لاستیک‌های خودروی خود دقت کنید
تا از عوارض آن به دور بمانید.
۲- دومین نکته‌ای که
باید به آن دقت کنید بالانس‌بودن چرخ‌های جلو است. نابالانسی در چرخ‌ها
می‌تواند به راحتی فرمان را بلرزاند و حتی در صورت عدم برطرف کردن آن
جلوبندی را نیز با عیوب غیرقابل پیش‌بینی مواجه کند.
۳-
میل تعادل همان‌گونه که از اسمش پیداست برای حفظ تعادل خودرو به کار
می‌رود. این میله با شکل خاصی که دارد و نحوه اتصالش در سر پیچ‌ها نیروی
پیچش را بین دو چرخ تقسیم کرده و از خم شدن بیش از حد خودرو به یک سمت
جلوگیری می‌کند. این میله توسط دو بوش محکم نگه داشته می‌شود. در صورت
خرابی این بوش‌ها نیز غربیلک فرمان می‌لرزد یا اصطلاحاً فرمان می‌زند.
بوش‌های میل‌تعادل در بی سر و صدا کار کردن سیستم تعلیق و جلوبندی نقش به
سزایی دارند.
۴- اما قسمت دیگری که در جلوبندی نقش
موثری دارد بلبرینگ چرخ بوده که خرابی آن می‌تواند عیوب زیادی را به وجود
آورد که از جمله آنها لرزش فرمان خودرو است. خرابی بلبرینگ چرخ صدای خاصی
دارد که از آن می‌توان به معیوب بودن این قطعه پی برد. توجه داشته باشید
تنظیم بلبرینگ چرخ بسیار مهم است و در عمر بلبرینگ و کارکرد آن نقش زیادی
دارد.
۵- نقش اصلی در گرفتن ضربات جاده و کنترل
نوسانات را در سیستم تعلیق کمک فنر بازی می‌کند. این وسیله که خود می‌تواند
عیوب و مشکلات زیادی را شامل شود (که معمولاً تعمیرکارها با تعویض آن
اقدام به رفع عیب می‌کنند) اگر خراب شود مشکلات زیادی را به وجود می‌آورد.
گاهی لرزش فرمان نیز از خستگی شدید کمک یا فنر بوده که استحکام لازم را
نداشته و ارتعاشات را به سیستم فرمان و در نهایت غربیلک منتقل می‌کند. گاهی
مواقع شل بودن کمک فنر نیز باعث ایجاد صدای اضافی و لرزیدن فرمان نیز
می‌شود.
۶- سیبک نیز یکی از عوامل و ریشه‌های این عیب
است. وقتی سیبک خراب شده و حرکت مفصلی خود را به درستی انجام ندهد می‌تواند
این عیب را به وجود آورد. سیبک نباید در راستای محور Y حرکتی داشته باشد.
به زبان ساده‌تر سیبک نباید حرکت عمودی آنچنانی داشته باشد. لقی مجاز سیبک
در راستای عمود آنقدر کم است که با دست حس نمی‌شود. پس خرابی و لقی سیبک
موجب لرزش فرمان و زدن آن می‌شود.
۷- تنظیم زوایای فرمان نیز در لرزش فرمان بسیار تاثیرگذار است. پس اگر فرمانتان می‌لرزد در اولین فرصت یک تنظیم فرمان انجام دهید.
۸- گاهی خرابی اتصالات و شل بودن بیش از اندازه آنها نیز این مشکل را به وجود می‌آورد که با آچارکشی و کنترل مجدد برطرف می‌شود.
۹-
اما گاهی لرزش فرمان فقط در هنگام ترمزگیری بوده که این عیب از دیسک‌های
ترمز است. وقتی دیسک تاب داشته باشد در هنگام ترمزگیری این حالت مشاهده
می‌شود. برای برطرف کردن این عیب دو راه دارید. ابتدا باید قطر دیسک‌ها
سنجیده شود. اگر به حد لازم بود با تراشکاری و برداشتن لایه‌ای نازک از روی
دیسک این عیب برطرف می‌شود. اما اگر قطر دیسک کم باشد باید حتماً عوض شود.
یکی
دیگر از مشکلاتی که در سیستم فرمان خودرو دیده می‌شود، انحراف خودرو به یک
سمت در مسیر مستقیم است. وقتی در حال حرکت در مسیر مستقیم هستید، اگر
فرمان را برای چند لحظه رها کنید، خودرو تمایل دارد از مسیر مستقیم خارج
شود و اصطلاحاً گفته می‌شود فرمان به سمتی می‌کشد.
اتصالات فرمان و تنظیم زوایای چرخ می‌تواند باعث بروز این مشکل شود. پس آنها را نیز کنترل کنید.
۱۰-
اما یکی از مهم‌ترین دلایل این عیب شاسی خودرو است. وقتی شاسی خودرو از یک
سمت مورد ضربه و آسیب قرار می‌گیرد تنظیمات اولیه کارخانه و ابعاد شاسی به
سرعت به هم می‌ریزد. برگرداندن آن به حالت اولیه بسیار مشکل بوده و گاهی
این کار به درستی انجام نمی‌شود. خودرویی که در اثر تصادف شاسی آن تغییر
حالت داده باشد به سرعت در سیستم جلوبندی مشکل پیدا می‌کند. سیستم فرمان و
متعلقات آن هم که وابسته جلوبندی است سریع خراب شده و دچار مشکل می‌شود.
کشیدن فرمان به یک سمت، خراب شدن سریع پلوس‌ها، پاره شدن گردگیر آنها و در
کل خرابی جلوبندی از عوارض این‌گونه خودروها است. پس قبل از خرید خودروی
کار کرده از سلامت شاسی اطمینان حاصل کنید.
۱۱- اگر
یادتان باشد نقش بازوی سگ دست را توضیح دادیم. این بازو که نقش اساسی در
جلوبندی بازی کرده و بازیگر نقش اول است در صورت خرابی باعث کشیدن فرمان به
یک سمت می‌شود. نگران نباشید قیمت این بازیگر نقش اول برخلاف بسیاری از
بازیگران امروز زیاد نیست.
۱۲- فنر در سیستم تعلیق به
همراه کمک نقش جذب ضربات را به عهده دارد. این فنر ضریب جذب انرژی خاصی
داشته که باید به آن توجه کرد. در بسیاری مواقع وقتی فنر خسته می‌شود سیستم
هدایت خودرو را تحت تاثیر خود قرار داده و باعث کشیدن فرمان به یک طرف
می‌شود. به زبان ساده‌تر فنر ضعیف شده و نیرو را نمی‌تواند جذب کند. پس آن
را باید عوض کنید. فنر نیز قیمت چندانی ندارد.
۱۳-
گاهی خرابی سیستم ترمز نیز باعث این مشکل می‌شود. نیروی ترمز باید بین
چرخ‌ها به یک اندازه تقسیم شود. این تقسیم مساوی سبب می‌شود تا در زمان
ترمزگیری هر چرخ به یک اندازه تحت تاثیر نیروی ترمز قرار بگیرد. حال تصور
کنید این نیرو به مساوات تقسیم نشده و یک چرخ کمی‌بیشتر تحت فشار قرار
بگیرد. در نتیجه تغییر دور به سرعت انجام گرفته و فرمان به یک طرف منحرف
می‌شود. در این‌گونه مواقع خودرو و سیستم ترمز آن به یک ترمزساز ماهر نشان
داده شود. ممکن است پمپ ترمز یک چرخ گریپاژ کرده باشد و نتواند به درستی
ترمز بگیرد. درمان این درد باز شدن پمپ ترمز و شست‌وشوی بوش‌های آن بوده تا
کاملاً روان حرکت کند.
۱۴- اما عیب دیگر، سر و صدای
غیرعادی سیستم تعلیق خودرو است. به گونه که شما در هر دست اندازی می‌افتید
صدای تق‌تق یا هر نوع صدای دیگری از سیستم تعلیق به گوش می‌رسد. گاهی
می‌شود که شما خودرو را با دست تکان می‌دهید، ولی صدای اضافی از سیستم
تعلیق می‌شنوید. این‌گونه سر و صداهای اضافی نشان‌دهنده خرابی سیستم تعلیق
بوده که به راحتی قابل برطرف شدن است.
۱۵- کمک فنر
باید نه زیاد سفت نه زیاد نرم باشد. همچنین پس از جمع‌شدن باید آرام به
حالت اولیه خود بازگردد. پس قبل از هر چیزی باید نحوه کار کمک فنر کنترل
شود. در این مواقع معمولاً کمک فنر تعویض می‌شود. ساییدگی سیبک و بدون روغن
کار کردن آن هم سبب این سر و صدا می‌شود. سیبک نیز معمولاً قابل تعمیر
نیست. چون به صورت پرسی ساخته می‌شود. پس سیبک نیز به راحتی تعویض می‌شود.
شل
بودن میل تعادل و برخورد آن با سایر قسمت‌ها سر و صدای اضافی تولید
می‌کند. گیج‌زدن خودرو را تقریباً همه ما با آن دست و پنجه نرم کردیم.
این
هم یکی از شایع‌ترین عیوب بوده که دلایل و ریشه‌های خود را دارد. بار دیگر
به میله تعادل بازمی‌گردیم. اگر این میله ضعیف شود و نتواند نیرو را به
درستی در خود جذب کند خودرو به راحتی گیج می‌زند. سیستم تعلیق، فنر و کمک
فنر نیز وقتی ضعیف می‌شوند باعث گیج‌زدن خودرو می‌شوند.
خارج شده است
جلوبندی و ایرادهای آن
جلوبندی و ایرادهای آن
جلوبندی
در بسیاری از خودروهای دیفرانسیل جلو مورد انتقاد و باعث ایجاد مشکل است
زیرا این قسمت از قطعات زیادی تشکیل شده است. در خودروهای دیفرانسیل جلو،
به دلیل آنکه مجموعه موتور و گیربکس و چرخ‌های محرک، همگی بر روی یک محور
قرار دارند، این محور همواره تحت فشار بیشتری نسبت به خودروهای دیفرانسیل
عقب است. به همین دلیل معمولاً در این خودروها استهلاک جلوبندی خودرو بیش
از انواع دیفرانسیل عقب است.
ابتدا قطعات مهم این مجموعه را یک به
یک نام می‌بریم و وظایف آنها را بازگو می‌کنیم تا وقتی عیوب این مجموعه ذکر
می‌شود شما پیش زمینه ذهنی از قبل داشته باشید.
بزرگترین عضو این
مجموعه که می‌توان آن را مهم‌ترین عضو این سیستم نیز نامید پلوس‌های خودرو
هستند. پلوس وظیفه دارد تا نیرو را از گیربکس به چرخ‌های جلو منتقل کند. به
همین دلیل تحت تنش زیادی قرار می‌گیرد. پلوس‌های برخی از خودروهای
دیفرانسیل جلو مثل پراید در دو سایز متفاوت به کار می‌روند. یعنی پلوس سمت
راست و چپ از نظر طول با یکدیگر متفاوت هستند. خود پلوس نیز از سه قسمت
تشکیل می‌شود: سر پلوس- شفت اصلی و سه شاخ آن.
بخش بعدی طبق و بوش‌ها
است. طبق بازویی نسبتاً قوی بوده که به چرخ امکان نوسان می‌دهد و از یک سر
به سگ دست و از طرف دیگر به شاسی متصل می‌شود. بوش آن نیز در محل اتصال نصب
شده که به طبق امکان حرکت می‌دهد.
اگر از طبق بگذریم به میله موج‌گیر و
بوش‌های آن می‌رسیم. این میله با شکل خاصی که دارد از واژگونی خودرو در سر
پیچ‌ها جلوگیری می‌کند. این میله نوعی فنر پیچشی بوده که در سر پیچ‌ها
نیرو را تقسیم کرده و با مقاومتی که از خود نشان می‌دهد از واژگونی خودرو
جلوگیری می‌کند. میله موج‌گیر در زمان پیچیدن خودرو، نیروی گشتاور حاصل از
حرکت بدنه را از یک محور به محور دیگر منتقل می‌کند و به این ترتیب خودرو
در زمان پیچیدن، کمتر به یک سمت متمایل می‌شود و تعادل بهتری در پیچ‌ها
دارد. بوش‌های میله موج گیر نیز از ایجاد سر و صدای توسط آن جلوگیری کرده و
زیر شاسی نصب می‌شوند. این بوش‌ها لاستیکی بوده و نقش به سزایی در آرام
کار کردن سیستم تعلیق دارند. اما قطعه‌ای دیگر که بسیار حساس بوده و عمر
مفید آن زود تمام می‌شود سیبک است. سیبک یک مفصل کاسه‌ای شکل بوده که در
بخش خارجی طبق‌ها نصب می‌شود. سیبک در هنگام کار باید حتماً کاملاً تنظیم
باشد در غیر این صورت به راحتی خراب می‌شود. این مفصل باید با گریس کار کند
تا بی‌صدا و آرام کار کرده و عمرش طولانی شود.
اما یکی از قسمت‌های
دیگر جلوبندی مثلاً در پراید سگدست آن است. سگدست محوری کوتاه مخروطی و
ساکن بوده چرخ و بلبرینگ‌های آن و توپی‌چرخان روی آن سوار می‌شود. توپی نیز
قسمتی بوده که سر خارجی پلوس‌ها وارد آن می‌شود. در حقیقت داخل توپی به
صورت هزار خاری بوده که نیروی پلوس را به چرخ منتقل می‌کند. بلبرینگ چرخ
نیز عاملی بوده که سبب می‌شود چرخ به راحتی و با هر دوری بچرخد. این
بلبرینگ‌ها نیز عمر مفیدی داشته و پس از مدتی نیاز به کنترل و بازرسی
دارند. هدف از بررسی نقش تمامی این اجزا بررسی عیوب شایعی است که برای
جلوبندی این خودرو پیش می‌آید. در ادامه با ما همراه باشید تا یک سری عیوب
بسیار شایع در جلوبندی را شرح دهیم. یکی از تست‌هایی که شما می‌توانید روی
خودرو انجام دهید تست خودرو در مسیر مستقیم با سرعت متوسط است. قبل از این
تست، باد لاستیک‌ها را چک کرده و از برابری آنها مطمئن شوید. سپس در یک
مسیر خلوت خودرو با سرعت متوسط برانید. برای چند لحظه فرمان را رها کنید.
اگر خودرو اصطلاحاً گیج زد و به طرف خاصی کشید یا منحرف شد مطمئن شوید که
جلوبندی خودرو یا جعبه فرمان آن مشکل دارد. اگر هم احیاناً حس عدم تعادل به
گونه پرواز به شما دست داد مطمئن باشید جلوبندی خودرو دچار مشکل است. این
عدم تعادل ممکن است از قسمت‌های زیادی باشد. آنها را به اختصار بیان
می‌کنم.
1 ابتدا و در اولین مرحله فشار باد لاستیک‌ها را کنترل کنید.
2
از بالانس بودن چرخ‌ها و عدم تاب برداشتن رینگ اطمینان حاصل کنید.
(استفاده از رینگ اسپرت به هیچ‌وجه توصیه نمی‌شود. هرگونه رینگ اسپرتی بدون
تغییر جلوبندی شدیداً به خودرو آسیب وارد می‌کند)
3 در بسیاری مواقع بلبرینگ چرخ خراب است.
4
تنظیم زوایای فرمان از دیگر نکاتی بوده که باید به آن توجه کرد. زوایایی
از قبیل کمبر یا کستر یا تواین یا تواوت در تعادل خودرو و فرمان‌پذیری آن
بسیار موثر است.
5 مجموعه دیگری که باید چک شود فنر و کمک فنر است.
وقتی فنر‌ها خسته شده و ضعیف می‌شوند این مشکل نیز به وجود می‌آید. این
مساله در مورد کمک‌ها نیز صدق می‌کند. وقتی کمک‌ها نیز خراب می‌شوند و ضریب
جذب نیروی آنها پایین می‌آید خودرو نمی‌تواند به تعادل خوبی دست پیدا کند.
همچنین نیروهای حاصل از ضربات جاده نیز روز به روز باعث خرابی جلوبندی
می‌شوند.
6 خرابی سیبک‌ها و یا تمام شدن عمر مفید آنها نیز باعث گیج
زدن خودرو می‌شود. توجه داشته باشد سیبک قطعه‌ای بسیار حساس بوده که باید
در نصب آن و عدم بار اضافه روی آن دقت فراوانی کرد.
7 وقتی چهار شاخ فرمان نیز خراب می‌شود خودرو عکس‌العمل مورد نظر شما را ندارد. در نتیجه ثبات مورد نظر را نداشته و گیج می‌زند.
چرا فرمان سفت می‌شود؟
حال
از این عیب گذشته و سراغ عیب شایع و فراگیر دیگری می‌رویم که سفت بودن
فرمان خودرو است. در این حالت شما برای چرخاندن فرمان و حرکت غربیلک فرمان
نیروی زیادی مصرف می‌کنید. این عیب نیز ناشی از جلوبندی و جعبه فرمان خودرو
است. اما خرابی قطعاتی نیز باعث بروز این عیب می‌شوند. به اختصار آن را
بیان می‌کنیم.
باز هم در اولین مورد فشار باد لاستیک‌ها را چک کنید.
لاستیک‌های کم باد به مراتب سخت‌تر از لاستیک‌های پر باد حرکت می‌کنند. چون
سطح تماس آنها با زمین بیشتر است. پس می‌بینید که تنظیم باد لاستیک‌ها
بسیار مهم بوده و در پارامترهای زیادی دخیل است.
سائیدگی غیرعادی لاستیک
که از عدم تنظیم چرخ‌ها حکایت دارد نیز باعث این مساله می‌شود. تنظیم
زوایای چرخ‌ها بسیار مهم است و در طول عمر لاستیک‌ها و جلوبندی نقش بسزایی
دارد.
وقتی بوش‌های جعبه فرمان نیز خراب می‌شود این مشکل به وجود
می‌آید. بدون گریس کار کردن جعبه فرمان نیز سبب این موضوع می‌شود. کمبود
گریس در جعبه فرمان موجب اشکالات زیادی شده که از جمله این عیب است.خرابی
خود جعبه فرمان نیز گاهی از همین امر ناشی می‌شود.
وقتی چهار شاخ
فرمان نیز خراب شود غربیلک فرمان به سختی حرکت می‌کند. همچنین در مواقعی که
این عیب شدت یابد صدای تق تق نیز در هنگام تکان دادن غربیلک به گوش
می‌رسد. چهار شاخ فرمان نیز درست شبیه چهار شاخ گاردان بوده که برای جبران
نوسانات در ارتفاع خودرو که در اثر دست‌اندازها به وجود می‌آید نصب می‌شود.
گفتیم که سیبک مفصلی کاسه‌ای شکل بوده که می‌تواند تحت زاویه خاصی حرکت
کند. اما زمانی که به هر دلیلی سیبک نتواند در جای خود حرکت کند و بچرخد
گفته می‌شود سیبک گیرپاژ کرده است. در این مواقع نیروی زیادی برای به حرکت
در آوردن سیبک مورد نیاز است. در نتیجه غربیلک فرمان سفت می‌شود. در
این‌گونه مواقع سیبک باید عوض شود تا عیب برطرف شود. اما عیب شایع دیگری
نیز در خودروهای دیفرانسیل‌جلو مخصوصاً پراید به وجود می‌آید و آن هم لرزش
غربیلک فرمان در حین حرکت است. این عیب مخصوصاً در سرعت‌های بالا به شدت
دیده می‌شود و به چشم می‌آید. گاهی در هنگام ترمزگیری در سرعت‌های نسبتاً
بالا نیز این حالت مشاهده می‌شود. این عیب نیز ناشی از خرابی قطعاتی بوده
که باید آنها را نیز به اختصار نام ببریم تا مشخص شود منشأ این مشکل از کجا
است. در هفته بعد این قطعات و سایر عیوب جلوبندی نیز ذکر می‌شود تا راه
حل‌های رفع این مشکل را نیز بدانید.
