داروسازان چه توصیه‌های دارویی در ماه رمضان دارند ؟
داروسازان چه توصیه‌های دارویی در ماه رمضان دارند ؟ (قسمت اول )
،
اظهار کرد: چنانچه با صلاحدید پزشک، با ارائه توصیه های مورد نیاز، امکان
روزه داری برای آن بیمار فراهم باشد، چیدمان جدید دارویی به ویژه در مورد
بیمارانی که روزانه بیش از یک قلم دارو مصرف می کنند، ضروری است
دکتر فرخ رامش در پاسخ به این سوال که آیا با توجه به مصرف دو یا حتی سه
وعده غذایی در روزهای ماه مبارک رمضان، تداخل میان دارو و غذا رخ خواهد
داد؟
، گفت: در زمینه تداخل دارو با غذا باید عرض شود که
جذب برخی داروها همزمان با مصرف غذا تغییر نکرده و یا در برخی موارد حتی
افزایش نیز پیدا می کند. اما بسیاری از داروها نیز در صورت مصرف همزمان با
غذا دچار کاهش جذب می شود.
این داروساز تصریح کرد: در مورد داروهایی که
جذب آنها به میزان قابل توجهی تحت تاثیر غذا قرار می گیرد، دارو باید یک
ساعت قبل از غذا یا ۲ تا ۳ ساعت پس از مصرف غذا، استفاده شود (بهتر است در
خانم ها به دلیل احتمال کاهش سرعت تخلیه معده، دارو ۳ ساعت بعد از غذا مصرف
شود. همچنین از مصرف غذاهای دیر هضم در وعده افطار پرهیز شود.
رامش
افزود: برای نمونه از میان استاتین‌ها بهتر است برخی را همچون لووستاتین
همراه وعده غذایی شب استفاده کرد و برخی همچون سیموستاتین را بهتر است، به
دلیل کاهش جذب دارو با غذا، با معده خالی مصرف کرد.
وی اظهارکرد: بسیاری از آنتی بیوتیک
ها، نه همه آنها، از جمله کپسول آزیترومایسین، با مصرف غذا دچار کاهش جذب
می شود، همچنین مهارکننده های پمپ پروتون همانند امپرازول، بیس فسفونات¬ها
مانند آلندرونات و غیره به دلیل کاهش آشکار در میزان جذب و اثربخشی، و یا
ایجاد عارضه گوارشی در صورت مصرف همزمان با غذا (بیس فسفوناتها- ریفلاکس)
باید حتماً با معده خالی (مثلاً پیش از صرف وعده غذایی) مورد استفاده قرار
گیرد.
رامش تاکید کرد: قابل ذکر است تداخل داروها با غذا تنها محدود به
تداخل در جذب نیست، بلکه داروهای متعددی وجود دارد که در صورت مصرف روزانه
گریب فروت دچار کاهش متابوسیم با واسطه ایزوآنزایم CYP۴۵۰۳A۴ موجود در
دیواره دستگاه گوارش شده و نیاز به تعدیل دوز یا پایش علائم (عوارض) ناشی
از تداخل احتمالی است
این داروساز در پاسخ به این
سئوال که آیا با توجه به تغییر زمان مصرف داروها از روز به شب، تغییر زمان
مصرف داروهای مورد نظر بلامانع است؟
افزود: تغییر زمان
مصرف برخی داروها از روز به شب نیز می تواند عارضه هایی را به بیمار تحمیل
کند. از جمله این داروها می توان به برخی مهارکننده های انتخابی باز جذب
سروتونین مانند فلوکستین اشاره کرد که مصرف شبانه آن در برخی از بیماران می
تواند عارضه بی خوابی ایجاد کند.
رامش در ادامه گفت: چنانچه بیمار بیش
از یک دوز از این دارو استفاده کند بهتر است از این نظر بررسی شود و
بهترین رژیم مصرف برای وی در نظر گرفته شود
انواع مکمل ها و آسیب های ناشی از مصرف آن ها
مصرف انواع مکمل ها چه تاثیراتی روی بدن
میگذارد و موجب چه تغییراتی در بدن افراد مصرف کننده می شود چگونه می توان
از ضرر و زیان های اینگونه داروها پیشگیری کرد پزشکان چه توصیه هایی در این
زمینه به ما می کنند
مسئول واحد تجویز و مصرف منطقی دارو معاونت غذا و دارو دانشگاه علوم
پزشکی ایلام گفت: مصرف روتین مقادیر زیاد ویتامین‌ها علاوه بر اینکه سودی
ندارد بلکه زیان‌بخش نیز است.
اظهار کرد: امروزه هر ماده خوراکی یا نوشیدنی از بطری آب گرفته تا آب
پرتغال، شیر و حتی نان با انواع ویتامین‌ها و مواد معدنی غنی شده‌اند که
باید در مصرف آنها دقت کنیم. به‌عنوان مثال مقادیر زیاد ویتامین “C” یا
“روی” می‌تواند باعث تهوع و استفراغ و درد شکمی شود یا مقدار زیاد سلنیوم
می‌تواند باعث ریزش مو و عوارض گوارشی شود.
وی با بیان اینکه ویتامین‌های محلول در چربی مانند ویتامین K، A، E و D
به دلیل ماهیت چربی‌دوستشان در بدن ذخیره می‌شوند، ادامه داد: ویتامین‌ها و
مواد معدنی به طور طبیعی در غذای انسان وجود دارند، اما ازآنجا که رعایت
تنوع غذایی در رژیم روزانه کار دشواری است، گاها به مصرف موادغذایی غنی
شده یا مولتی ویتامین‌ها نیاز است؛ اما مقدار این مصرف باید در محدوده
مجاز روزانه قرار گیرد نه اینکه به صورت همزمان از چند نوع ماده مغذی یا
مولتی‌ویتامین استفاده شود که البته در اینجا می‌توان برای افرادی که به
دلیل بیماری یا کمبود یک ماده خاص یا حاملگی به مقادیر بیشتر نیاز دارند،
استثنا قائل شد.
حیدرنژادیان گفت: یکی دیگر از مباحثی که درباره ویتامین‌ها باید رعایت
شود، عددی است که بر روی برچسب مولتی‌ویتامین‌ها و مکمل‌ها درج شده و
نشان‌دهنده تعداد قرص یا کپسولی است که باید در یک روز خورده شود. این عدد
ارزش روزانه قید شده را تامین می‌کند که جنبه اقتصادی نیز دارد و خیلی از
شرکت‌ها از قید کردن آن خودداری می‌کنند و این عدد هر چه بزرگ‌تر باشد،
نشان می‌دهد که ارزش غذایی یک قرص یا کپسول از آن کمتر است.
وی با تأکید بر اینکه ظرفیت جذب روده‌ای ویتامین‌ها و املاح معدنی در هر
نوبت مصرف محدود است و اینگونه نیست که اگر قرص کلسیم با شیر مصرف شود،
جذب کلسیم بالاتر می‌رود، ادامه داد: بهتر است مصرف مولتی‌ویتامین‌ها همراه
یک لیوان آب و با معده خالی صورت گیرد اما بنا به شرایط در این زمینه
مشورت با پزشک الزامی است.
وی گفت: کسانی که داروی خاصی مصرف می‌کنند یا وضعیت سلامتی‌شان طبیعی
نیست، قبل از مصرف هرگونه مولتی‌ویتامین یا مکمل باید با داروساز و پزشک
مشورت کنند.
این کارشناس با تاکید بر رعایت پیشگیری از تداخل دارویی گفت: مصرف
همزمان آنتی‌بیوتیک‌هایی مثل سیپروفلوکساسین و تتراسایکلین در حضور املاح
دو ظرفیتی مانند کلسیم و روی غیرفعال می‌شوند یا مثلا مصرف ویتامین K
همزمان با مصرف وارفارین باعث مهار اثرات ضد انعقادی وارفارین می‌شود.
