ابوعلی سینا پزشک، ریاضی دان، منجم، فیزیک دان، شیمی دان، جغرافی دان، زمین شناس، شاعر، منطق دان و از مشهورترین و تاثیرگذارترین فیلسوفان و دانشمندان ایران است که شهرت جهانی دارد. مهارت این حکیم بزرگ در همه علوم به ویژه پزشکی سبب شده است در تقویم ایران اول شهریور ماه، همزمان با زادروز بوعلی سینا، به پاس تألیفات و خدمات وی و تجلیل از پزشکان، روز پزشک نام گذاری شود.
ابوعلی حسین بن عبدالله بن حسن بن علی بن سینا، مشهور به ابوعلی سینا، یکی از مشهورترین و تاثیرگذارترین فیلسوفان و دانشمندان ایران و البته جهان است. ابن سینا، پورسینا، شیخ‌الرئیس و همه‌چیز دان، از القاب این دانشمند بزرگ به شمار می‌رود. ابوعلی سینا در دوران جوانی به‌طرز شگفت‌آوری توانست به همه علوم ذکر شده تسلط پیدا کند.
دوران کودکی ابن سینا
ابوعلی سینا از همان آغاز کودکی استعداد عجیبی در فراگرفتن علوم مختلف داشت و تا 10 سالگی تمام قرآن و صرف و نحو را آموخت و پس از آن به یادگیری منطق و ریاضیات مشغول شد.
ابن سینا با هوش شگفت انگیز و خارق العاده اش علم منطق را از ابوعبدالله ناتلی آو طبیعیات، مابعد الطبیعه و علم طب را نزد ابوسهیل مسیحی فراگرفت. ابو علی سینا هنگامی که به سن 18 سالگی رسید، در همه علوم زمان خود استاد بود و دیگر احتیاج به فراگیری هیچ علمی نداشت و فقط برای درک آموخته های خود تلاش می کرد.
او در ده سالگی قرآن را حفظ کرده و ادبیات و هندسه ریاضیات و صرف و نحو عربی را نیز میدانست ، او به طبیعت و گیاهان و حیوانات علاقه خاصی داشت و اوقات فراغت را در دشت و صحرا به جستجو و کسب تجربه می پرداخته و بدین صورت از دوران کودکی به خواص گیاهان دارویی و طبابت علاقه مند شده است
هنگامی که ابوعلی دوازده سال داشت به همراه خانواده در بخارا ، پایتخت سامانی می زیست و پدرش عبد الله نیز دارای شغل و منصب دیوانی بود .
ابن سینا حافظه و هوشی شگفت‌انگیز و خارق‌العاده داشت، تا جایی که در سن ۱۴ سالگی از معلم خود پیشی گرفت؛ به همین خاطر همه مجذوب هوش او می‌شدند.
ابن سینا علم منطق را از استادش ابوعبدالله ناتلی آموخت و طبیعیات، مابعد‌الطبیعه و علم طب را را نزد استادش ابوسهیل مسیحی فراگرفت. او در جوانی امیر نوح سامانی را از یک بیماری سخت نجات داد و به همین خاطر امیر به او اجازه داد که از کتاب‌خانه باشکوهی که مخصوص شاهزادگان سامانی بود، استفاده کند. ابو علی سینا هنگامی که به سن ۱۸ سالگی رسید، دیگر احتیاج به فراگیری هیچ علمی نداشت؛ زیرا در همه علوم زمان خود استاد بود و تنها برای درک آموخته‌های خود تلاش میکرد.
ابوعلی سینا زمانی که ۲۲ سال داشت، پدر خود را از دست داد. او پس از مرگ پدرش، با دشواری‌های زیادی روبه‌رو شد و زندگی پر فراز و نشیبی را تجربه کرد. ابن سینا بیشتر عمر خود را در مسافرت‌های طولانی از شهری به شهر دیگر گذراند و حوادث زیادی همانند سرگردانی در کویر و گم شدن در بیابان را تجربه کرد. وی به‌دلیل آشفتگی اوضاع سیاسی در ماوراء النهر به ناچار بخارا را به مقصد جرجانیه و سپس گرگان ترک کرد.
دوران بزرگسالی:
سفر های ابوعلی سینا:
یکی از نکات جالب در زندگینامه ابو علی سینا، این است که او سفر های زیادی داشت است. در زندگینامه ابو علی سینا به این نکته پی می بریم که وی ابتدا در سال ۴۰۲ هجری، گرگانج را ترک کرد و به جرجان رفت.
او در جرجان به دیدار دوست خود به نام کاووس بن وشمگیر دیلمی رفت. ابوعلی سینا در این سفر، به سوی خراسان نیز رفت. سپس خراسان را به مقصد ری ترک کرد. او در سفری که به سوی ری داشت، مدتی در دستگاه حکومتی و دولت آل بویه ماند و به پادشاه آن زمان که مجدالدوله نام داشت، خدمت کرد.
وی در ادامه سفرش، در سال ۴۰۵ به قزوین و سپس همدان رفت. پس از آن سفری به اصفهان نیز داشت. اما پس از آن که دچار بیماری شد، دوباره به همدان برگشت. او در سفر خود به اصفهان، در هنگام ورود به شهر، با احترام زیادی از طرف علاء الدوله مواجه شد.
علاءالدوله حاکم وقت آن زمان بود. ابن سینا هنگام ورود به اصفهان با احترام زیاد علاءالدوله حاکم وقت مواجه شد بنابراین بوعلی در اصفهان سکونت گزید و به مدت ۱۵ سال از عمر خود را در اصفهان زندگی کرد و به پادشاه خدمت کرد. بوعلی در بیشتر سفر های حاکم، همراه او بود.
آثار ابوعلی سینا
در منابع متعدد گفته شده است که ابو علی سینا حدود ۴۵۰ عنوان اثر دارد. در بین آن ها، ۱۳۱ اثر اصیل و ۱۱۱ اثر منسوب به او گفته شده است. اما از معروف ترین آن ها می توان به کتاب شفا و القانون فی الطب اشاره کرد.
به دلیل آنکه در دوران قدیم زبان رسمی و رایج آن زمان عربی بود، آثار بو علی و همچنین بسیاری دیگر از دانشمندان بزرگ ایرانی، به زبان عربی نوشته شده اند. بعد ها این کتاب ها به زبان های گوناگون، از جمله فارسی، ترجمه شده است. اثر قانون در طب را عبد الرحمن شرفکندی به زبان فارسی ترجمه کرده است.
علت مرگ و آرامگاه ابو علی سینا
ابو علی سینا در طول مدتی که در اصفهان زندگی میکرد مورد توجه علاءالدوله قرار داشت و زندگی آرامی را گذراند تا اینکه اصفهان مورد حمله مسعود غزنوی قرار گرفت. در این حمله برخی از آثار مهم این دانشمند بزرگ از بین رفت. این اتفاق ضربه بزرگی به او وارد کرد. پس از این اتفاق ابو علی سینا که درگیر بیماری قولنج نیز شده بود، تصمیم گرفت به همدان برود و آنجا زندگی کند. سر انجام در دوم تیر ماه سال ۴۱۶ هجری شمسی، در ۵۷ سالگی از دنیا رفت و در شهر همدان به خاک سپرده شد. در برخی منابع گفته شده است که همین بیماری قولنج علت مرگ ابو علی سینا بوده است ولی علت مرگ او به طور قطعی ذکر نشده است. آرامگاه او در میدان بوعلی سینا در مرکز شهر همدان واقع شده‌است. این اثر در سال ۱۳۷۶ به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسید.
