آناتومی و بیومکانیک فاشیای پلانتار چیست
فاشیای پلانتار Plantar fascia یک لیگامان یا رباط بلند و
کلفت است که درست زیر پوست کف پای شما قرار گرفته است. این لیگامان از پاشنه پا به
زیر پنجه پا کشیده شده و موجب قوس کف پا میشود.
یک سر این رباط به سطح زیرین استخوان پاشنه یا کالکانه Calcaneous
در محلی که به آن توبرکل پاشنه Calcaneal tubercle میگویند متصل شده و سر دیگر آن پهن
شده و به بند پرگزیمال (بند پرگزیمال اولین بند انگشت است که به کف پا متصل میشود)
تمامی انگشتان پا متصل میشود. جنس فاشیای پلانتار عمدتا از فیبرهای کلاژن است. فاشیار
پلانتار در جوان ها به تاندون آشیل اتصال دارد ولی این اتصال در سنین بالاتر کم میشود
با بالا بردن انگشتان پا (دورسی فلکس کردن) فاشیای پلانتر تحت کشش
قرار گرفته و سفت میشود. در این حال اگر تاندون آشیل هم تحت کشش قرار گیرد کشش روی
فاشیای پلانتار بیشتر میشود و همین مکانیسم است که اساس درمان فیزیوتراپی فاشئیت پلانتار
توسط تحت کشش قرار دادن تاندون آشیل را تشکیل میدهد.
اتصال فاشیای پلانتار به دو انتهای کف پا موجب تشکیل قوس کف پا
میشود. در واقع فاشیای پلانتار مانند زه یک کمان است که خود کمان (در اینجا استخوان
های کف پا) را خم میکند. بدین طریق هم کمان (استخوان های کف پا) و هم زه (فاشیای پلانتار)
تحت کشش قرار میگيرند. این خاصیت فاشیای پلانتار بر روی دینامیک راه رفتن تاثیر فراوانی
دارد. در حین راه رفتن وقتی کف پا بر روی زمین نیست کشش فاشیا کم بوده و قوس کف پا
زیاد است و وقتی کف پا به زمین میرسد به علت فشاری که زمین از دو طرف به استخوان های
پاسنه و پنجه پا وارد میکند (دو سر کمان) قوس کف پا کم شده و در عوض فاشیای پلانتر
(زه) تحت کشش قرار گرفته و سفت میشود.
در مرحله بعدی راه رفتن وقتی فرد شروع به برداشتن کف پا از زمین
میکند به علت کشش فاشیای پلانتار قوس کف پا مجددا برقرار میشود. این حالت کششی و فنری
که در فاشیای پلانتار وجود دارد موجب میشود تا در حین زمین گذاشتن پا انرژی در فنر(فاشیای
پلانتار) ذخیره شده و با برداشتن پا انرژی مجددا به پا برگردد. بدین طریق بدن انسان
راهی پیدا کرده است تا بتواند مقداری از انرژی راه رفتن را ذخیره کرده و کارایی راه
رفتن ر بیشتر کند.
با بالا آوردن انگشتان پا فاشیای پلانتار تحت کشش قرار گرفته و قوس کف پا بیشتر
میشود
نکته مهم دیگر در بیومکانیک فاشیای پلانتار اینست که وقتی انگشتان
پا به پشت بالا برده میشوند (دورسی فلکشن) فاشیای پلانتار تحت کشش قرار گرفته و قوس
کف پا زیاد میشود. این فرآیند در سیکل راه رفتن درست در زمانی انجام میشود که فرد در
حین بلند کردن پای خود از زمین است. در حین راه رفتن درست در لحظه ایکه فرد میخواهد
پایش را از زمین بلند کند انگشتان پایی خود را به پشت میبرد. این مکانیسم در روند کم
و زیاد شدن قوس کف پا در حین راه رفتن و در نتیجه ذخیره انرژی کمک میکند.
آرتروز زانو چیست؟ علائم و درمان
آرتروز زانو چیست؟ علائم و درمان
ارتوپد فنی مرکز جامع توانبخشی امید
به
زبان ساده آرتروز به معنی التهاب مفصل است. آرتروز زانو را می توان با
ایجاد تغییرات در استخوان ها و غضروف مفصل زانو تشخیص داد. دلایل اصلی
ابتلا به آرتروز را می توان به دو دسته کلی فرسایش تدریجی (استئوآرتریت) یا
التهاب (آرتریت روماتوئید) تقسیم بندی کرد.که هر دو عامل منجر به زانو درد می گردد.
مفصل زانو از سه استخوان اصلی به نامهای
استخوان ران، درشت نی (ساق پا) و کاسه زانو (استخوان کشکک) تشکیل شده است.
انتهای این استخوان ها با لایه های ضخیم غضروف پوشانده شده است. غضروف یک
لایه ضخیم، و شبیه اسفنج است که مفصل را پوشانده و فضای بین استخوان ها را
نرم و صیقلی می کند و به این ترتیب امکان حرکت نرم و بدون درد آن را فراهم
می نماید. علاوه بر این غضروف عملکرد موثر در راستای جذب شوک و ضربه های
احتمالی وارد شده به مفصل دارد و در نتیجه این اطمینان را فراهم می کند که
فشارهای احتمالی وارد شده به استخوان ها در طول فعالیت های روز بطور
یکنواخت در تمام مفصل پخش شود.
درد آرتروز در زانوها زمانی ایجاد می شود
که غضروف نازک شده و دچار فرسایش شود و به این ترتیب استخوان دچار برآمدگی
می شود که در اصطلاح به این برآمدگی خار استخوان می گویند. این مشکل باعث
می شود، هنگام تماس استخوان ها با یکدیگر درد زانو، التهاب و خشکی زانو ایجاد شود.
شدت بیماری
آرتروز در افراد مختلف متفاوت است، گاهی شدت بیماری ملایم است و با علائم
خفیف یا هیچ علامتی همراه نیست؛ اما در موارد پیشرفتهی آرتروز زانو، غضروف
تا حدی فرسایش مییابد که استخوانها روی یکدیگر ساییده میشوند و در
نتیجه استخوانها آسیب میبینند و بیمار متحمل درد شدید به علت آرتروز زانو میشود. اگرچه
استئوآرتریت گونهی غیرالتهابی آرتروز به شمار میرود، با این وجود با
اندکی التهاب همراه است. البته شدت آن قابل مقایسه با التهاب ناشی از
گونههای التهابی آرتروزهایی مانند آرتریت روماتوئید نیست. چون آرتروز زانو عموماً بین افراد مسن و میانسال شایع است و به مرور زمان تشدید میشود، به عنوان یک بیماری “فرسایشی” در نظر گرفته میشد.
علائم
علائم آرتروز زانو
از فردی به فرد دیگر و حتی در روزهای مختلف بسیار متفاوت می باشد. در این
حالت بعضی روزها ممکن است فرد هیچ دردی نداشته باشد، اما احتمال احساس درد
بسیار زیاد برای فرد در روزهای دیگر وجود دارد. علایم آرتروز زانو به شرح زیر است:
درد: رایج ترین دلیل
ناراحتی افراد مبتلا به آرتروز زانو، درد است و معمولاً زمانی احساس می شود
که فرد بخواهد زانوی خود را خم کرده یا به آن فشار وارد کند. در این حالت
اغلب هنگام تماس دست با زانو درد احساس می شود. اما سطح درد افراد مبتلا به
آرتروز تغییر می کند.
خشکی مفصل: یکی دیگر از
رایج ترین علائم آرتروز زانو سفتی و خشک شدن زانو است که می تواند امکان خم
کردن و تحمل فشار توسط زانو را محدود نماید. خشک شدن زانو و سفتی آن در
زمان بیدار شدن از خواب یا پس از عدم تحرک طولانی یکی از ویژگی های معمول
آرتروز است. این خشکی معمولاً پس از چند دقیقه حرکت دادن زانو کاهش پیدا می
کند.
ورم: تورم می تواند با توجه به شرایط فرد کم یا زیاد باشد و باعث ایجاد درد و محدود شدن حرکت زانو شود.
ضعف و عدم تعادل: گاهی اوقات آرتروز زانو می تواند باعث ضعف و عدم تعادل در اطراف ناحیه زانو شود و زانو ممکن است چندین بار در روز قفل کند.
علائم نوسانی: معمولاً
علائم آرتروز زانو مشاهده شده توسط فرد در روزهای مختلف با یکدیگر تفاوت
زیادی دارد. بعضی روزها فرد احساس سلامتی می کند، در حالی که بعضی روزها
درد بسیار زیادی در زانو وجود دارد. علائم آرتروز زانو معمولاً با آلودگی
هوا، فشار به زانو، تشویش یا خستگی و نیز در زمان کسالت و بیماری تشدید می
شود.
علت
از جمله علت های آرتروز زانو می توان به موارد زیر اشاره کرد:
- سن: آرتروز زانو با سن فرد ارتباط دارد، اما بالا
رفتن سن نمی تواند علت ایجاد آرتروز باشد. در اکثر موارد افراد مسن تر از
65 سال دچار آرتروز می شوند. با بالا رفتن سن، شکنندگی استخوان ها افزایش
پیدا می کند و اغلب عضلات ضعیف می گردند. به این ترتیب قابلیت ترمیم بدن
کاهش پیدا می کند. در نتیجه، به واسطه تغییرات ایجاد شده غضروف و استخوان
ها بیشتر مستعد آسیب دیدن هستند و این شرایط می تواند باعث ابتلا به آرتروز
زانو شود. - وزن: افراد دارای اضافه وزن سه برابر بیشتر از سایر
افراد به آرتروز زانو مبتلا می شوند. هر چه وزن فرد بیشتر باشد، فشار
بیشتری به استخوان ها وارد می شود و به این ترتیب امکان فرسایش غضروف ها و
مفاصل افزایش پیدا خواهد کرد. - جنسیت: زنان دو برابر بیشتر از مردان به آرتروز زانو
مبتلا می شوند. عمده ترین دلیل ابتلای زنان به آرتروز تغییرات سطح هورمون
در بدن است که این موضوع می تواند بر غضروف و استخوان تاثیر منفی داشته
باشد. - آسیب های قبلی: اگر مفصل زانو به خاطر صدمه های قبلی همچون پارگی منیسک، آسیب دیده باشد احتمال ابتلا به آرتروز زانو افزایش پیدا می کند.
- جراحی های قبلی: اگر قبلاً بر روی بیمار عمل جراحی
برداشتن غضروف انجام شده باشد (که به عنوان منیسکتومی نیز شناخته می شود)،
احتمال ابتلا به آرتروز زانو به دلیل عدم رشد مجدد غضروف و در معرض فشار و
فرسایش بیشتر قرار گرفتن استخوان ها به این خاطر افزایش پیدا می کند. - کف پای صاف: صافی کف پا یک ویژگی عمومی است که افراد
مبتلا به آرتروز زانو از آن رنج می برند. وجود کف پای صاف باعث افزایش
احتمال ابتلا به آرتروز زانو می شود. دلیل این موضوع را می توان به تغییرات
ایجاد شده در نحوه وارد شدن فشار از کف پا به مفاصل نسبت داد که باعث
افزایش فرسایش زانو می شود و معمولاً بخش های داخلی زانو را تحت تاثیر قرار
می دهد.
تشخیص
احتمال ابتلا به آرتروز زانو در افراد را می توان با توجه به نکات زیر تشخیص داد:
- شرح حال بیمار: اطلاعات بیان شده درباره علائم آرتروز
زانو همچون محل درد، فعالیت هایی که وضعیت را بهتر یا بدتر می کند و
احساسی که فرد دارد نقش مهم در تشخیص مشکل دارد. - معاینه فیزیکی: بررسی وضعیت حرکت، قدرت و ظاهر زانو می تواند به تشخیص مشکل کمک کند.
اگر فرد، مشکوک به ابتلای آرتروز زانو
باشد، پزشک معمولاً از عکس رادیولوژی برای تایید یا رد تشخیص خود استفاده
می کند. به هر حال، مهم است که بدانیم آنچه عکس رادیولوژی نشان می دهد
ارتباط کمی با احساس فرد دارد. برای کسب اطلاعات بیشتر در این رابطه بخش
های مربوط به مراحل ابتلا به آرتروز را مطالعه نمایید.
درمان
درمان آرتروز زانو
به منظور کاهش درد، بهبود عملکرد، توقف پیشرفت بیماری، و احتمالاً بر طرف
کردن کامل درد انجام می شود. برای این کار بسیاری از انتخاب های مختلف برای
درمان وجود دارد. هدف درمان آرتروز زانو، مدیریت علائم به نحوی است که به
فرد بهترین شرایط برای زندگی برسد. با کاهش درد و ورم و هم چنین بهبود قدرت
و قابلیت حرکت زانو، فرد می تواند هر روز وضعیت زندگی خود را بهبود بخشد.
کمپرس گرم یا سرد
استفاده از کمپرس گرم یا سرد (که گاهی
اوقات به نام گرما درمانی یا سرما درمانی شناخته می شود) بر روی مفاصل می
تواند به کاهش درد و علائم آرتروز زانو در بعضی افراد کمک کند. قرار دادن
یک بطری پر شده با آب گرم یا سرد بر روی ناحیه آسیب دیده می تواند نقش
بسیار موثری در کاهش درد داشته باشد. برای این کار می توان از کیسه های
مخصوص گرم و سرد استفاده کرد که امکان سرد کردن آنها در فریزر یا گرم کردن
آنها در مایکروویو وجود دارد و عملکرد آنها شبیه کمپرس های عادی گرم و سرد
است.
دارو
استفاده از داروهای مناسب یک بخش مهم از
درمان آرتروز زانو است. در بسیاری از مواقع امکان تهیه این داروها از
داروخانه بدون نسخه پزشک وجود دارد و گاهی نیز لازم است داروهای مورد نیاز
با نسخه پزشک تهیه شود. معمولاً بهتر است در کوتاه مدت برای تسکین درد از
داروهای مسکن استفاده شود تا به این ترتیب بتوان حرکات ورزشی درمان آرتروز
را با وجود درد زیاد و ضعیف شدن زانو انجام داد. این راهکار یکی از
موثرترین درمان های قابل استفاده برای درمان آرتروز زانو است.
یکی دیگر از داروهایی که بطور گسترده برای
درمان آرتروز زانو استفاده می شود داروهای ضد التهاب غیر استروئید (NSAID)
است. بعضی از این داروها مثل ایبوپروفن را می توان از داروخانه ها بدون
نسخه پزشک تهیه کرد و برای خریداری داروهای قوی تر نیاز به نسخه پزشک وجود
دارد. این داروها نقش موثر در کاهش التهاب و درد ناشی از آرتروز دارند.
تزریق
تزریقات یکی از روش های درمان موثر برای
کاهش درد و التهاب هستند. در عمل دو نوع مختلف تزریق را می توان برای درمان
آرتروز زانو استفاده کرد. تزریق کورتیکو استروئید در عمل ترکیبی از بی حسی
موضعی و استروئید است که به مفصل تزریق می شود و می تواند درد و التهاب
ایجاد شده را کاهش دهد. تزریق روان سازهای مفصل همچون هیالورونان سنگین
(سینویسک) شامل تزریق یک ماده ژل ماننده طبیعی در مفاصل است که می تواند
حرکت آن را تسهیل و روان کند.
تزریق های مورد نیاز برای درمان آرتروز
زانو اغلب توسط پزشک انجام می شود. با وجودی که این تزریق ها نمی تواند
آرتروز شما را درمان کند، اما می تواند درد بیمار را برای مدت زمان حداکثر 6
ماه تسکین دهد.
کفش
کفی طبی کفش می تواند به اصلاح موقعیت غیر
عادی پا به عنوان بخشی از درمان آرتروز زانو کمک کند. سعی کنید کفش هایی
را برای راه رفتن انتخاب کنید که پاشنه کوتاه تری داشته باشند و کفی آنها
نرم باشد. کفش های پاشنه بلند می توانند فشار وارد شده به زانو را در محل
مفصل آن افزایش دهند و به همین خاطر نباید از آن ها استفاده کرد. کفی طبی
در زمانی مفید است که شما در ارتباط با انحنای پای خود مشکل داشته باشید.
داشتن کف پای صاف باعث افزایش فشار به بخش داخلی زانو می شود. به این ترتیب
امکان اصلاح نحوه قرار گرفتن پا با استفاده از کفش های طبی مخصوص طراحی
شده وجود خواهد داشت.
چوب زیر بغل
گاهی اوقات افراد می توانند از یک عصا یا
چوب زیر بغل برای کمک به وضعیت خود استفاده کنند. چوب زیر بغل می تواند در
زمان وارد شدن فشار به زانو در زمان راه رفتن موثر باشد. در حقیقت چوب زیر
بغل نمی تواند وزن و فشار وارد شده به مفصل را کاهش دهد، اما می تواند به
حفظ تعادل فرد کمک موثر نماید.
اگر شما فقط از یک عصا یا چوب زیر بغل
استفاده می کنید، سعی کنید همیشه آن را در سمت مقابلی که احساس درد وجود
دارد زیر بغل خود قرار دهید. برای مثال اگر پای چپ شما دچار آرتروز زانو
است، عصا را با دست راست خود نگه دارید. دلیل این موضوع به خاطر اینست که
در حالت عادی در زمان راه رفتن ما دست مقابل خود را با پای مقابل حرکت می
دهیم (رژه رفتن نیروهای نظامی را تجسم کنید). این روش موثرترین راهکار برای
حرکت بردن است و به این ترتیب ما می توانیم رفتار عادی راه رفتن را با
گرفتن عصا در سمت مقابل شبیه سازی و تقلید نماییم.
زانو بند طبی
استفاده از زانو بند یا سایر ابزارهای
حمایتی می تواند به تثبیت وضعیت زانو و کاهش فشار وارد شده به مفصل کمک
کند. این ابزارها زمانی مناسب هستند که شما احساس ضعف و لرزش در زانوی خود
داشته باشید. امروزه انواع مختلفی از آتل ها و ابزارهای حمایتی زانو وجود
دارد. موثرترین تکنیک استفاده شده در این ابزارها روشی است که فشار وارد
شده به زانو را در بین عضلات پخش می کند و به این ترتیب از فشار وارد شده
به محل آرتروز زانو می کاهد و درد بیمار را بطور چشمگیر کاهش می دهد. سایر
ابزارهای موجود در این بخش می تواند حمایت بیشتری را از زانو داشته باشد.
به هر حال نباید این ابزارها به تنهایی برای درمان آرتروز زانو استفاده
شود، بلکه لازم است این درمان به همراه سایر درمان های موجود برای دستیابی
به بهترین نتایج مورد توجه قرار گیرد.
فیزیوتراپی
درمان فیزیوتراپی آرتروز زانو به منظور
بهبود علائم بیماری (برای مثال درد، التهاب، و خشکی زانو) انجام می شود و
شما در طول یک یا چند جلسه اول فیزیوتراپی بهبود مشخص را در وضعیت بیماری
خود احساس خواهید کرد. هدف های اصلی فیزیوتراپی برای آرتروز زانو به شرح
زیر هستند:
- کاهش درد و التهاب زانو
- عادی کردن دامنه حرکتی مفصل زانو
- تقویت زانو به خصوص ماهیچه چهار سر ران و عضله عقب ران
- تقویت اندام های تحتانی مثل مفصل ران، زانوها و عضلات لگن خاصره
- بهبود موقعیت و عملکرد کاسه زانو
- عادی کردن طول عضلات
- بهبود چالاکی، تعادل، و احساس فرد
- بهبود تکنیک و نحوه راه رفتن و بلند شدن فرد از روی زمین
حرکات اصلاحی و ورزش
تمرین های ورزش زانو درد
یکی از موثرترین روش های درمان آرتروز زانو است. در حالت ایده آل بهتر است
ترکیبی از حرکت های آیروبیک مثل شنا و دوچرخه سواری همراه با نرمش های
تقویتی و حرکتی مورد استفاده قرار گیرد. در حرکت های تقویتی عضلات قوی تر،
حمایت بیشتری را برای زانو فراهم می کنند و به این ترتیب فشار کمتری به
استخوان ها وارد می شود و درد کاهش پیدا می کند. در تمرین های حرکتی زمانی
که زانو شروع به سفت شدن می کند و عضلات خشک می شوند، این تمرین ها می
تواند روش انتقال نیرو در زانو را تغییر داده و به این ترتیب فشار بیشتری
را به غضروف و استخوان ها وارد کند. به هر حال راه رفتن با پایی که بطور
کامل تقویت نشده، کار دشواری است. بنابراین مهم است که شما زانوی خود را تا
حداکثر توان خود حرکت دهید تا از خشک شدن آن جلوگیری نمایید.
طب سوزنی
مطالعاتی وجود دارد که نشان می دهد طب
سوزنی می تواند تاثیر مفید در درمان آرتروز زانو داشته باشد. طب سوزنی می
تواند به مختل شدن سیگنال های درد و افزایش جریان خون به ناحیه مورد نظر
کمک کند. نتایج طب سوزنی در کوتاه مدت بیشترین کمک را به کاهش درد می کند و
به فرد امکان می دهد نیروی بدنی و انعطاف پذیری عضلات خود را به عنوان یک
راهکار بلند مدت بازیابی نماید.
رژیم غذایی
در این رابطه شروع درمان با بررسی وضعیت
غذایی شما شروع می شود و سعی می شود از غذاهایی در رژیم غذایی استفاده شود
که باعث کاهش ورم و وزن بدن شود. برخی از مهمترین مواد غذایی که باید از
خوردن زیاد آن پرهیز کرد به شرح زیر هستند:
- غذای سرخ کردنی
- محصولات نهایی ترکیب شده با گلوکز: این مواد غذایی در
غذاهای فرآوری شده یا غذاهای پخته شده در دمای بالا همچون کباب پز یا
غذاهای سرخ کردنی مشاهده می شود. قطع مصرف این غذاها یا کاهش دمای پخت غذا
می تواند به کاهش التهاب و ورم ایجاد شده کمک کند. - انواع شکر
- کربوهیدرات های تصفیه شده: همچون آرد سفید (ساده یا آرد مخصوص) یا برنج سفید.
- نمک/ سدیم
- چربی ها
- چربی های اشباع شده: همچون محصولات لبنی پر چرب مثل کره، مواد غذایی فرآوری شده مثل کیک، روغن های گیاهی مثل روغن پالم و بعضی غذاهای خاص.
- چربی های ترانس: این نوع از مواد غذایی بدترین تاثیر
را بر آرتروز زانو دارد و با وجودی که در بسیاری از مواقع کمتر از این چربی
ها استفاده می شود، امکان پیدا کردن آنها در مواد غذایی فرآوری شده همچون
غذاهای سرخ کردنی، بیسکوییت و شیرینی جات وجود دارد. - نوشابه های انرژی زا
بسیار مهم است که مطمئن شویم از یک رژیم
غذایی سالم و متوازن و مغذی در هنگام ابتلا به آرتروز زانو استفاده نماییم.
به این ترتیب بهتر است رژیم غذایی به بخش های زیر طبقه بندی شود:
- دو سوم مواد غذایی: میوه و سبزیجات (بطور خاص سبزیجات رنگی که حاوی بخش زیادی آنتی اکسیدان هستند) و غلات سبوس دار همچون برنج قهوه ای و آرد جو
- یک سوم مواد غذایی: لبنیات بدون چربی و کم چرب (مثل شیر خامه گرفته) و مواد غذایی حاوی پروتئین (جوجه، غذای دریایی، حبوبات، آجیل، دانه های گیاهی)
در اینجا برخی از نکات مهم دیگر درباره انتخاب بهترین رژیم غذایی در آرتروز زانو ارائه شده است:
- امگا 3: یکی از بهترین مواد غذایی مناسب برای آرتروز
مواد غنی شده با امگا 3 است. منابع مناسب امگا 3 شامل روغن ماهی همچون
سالمون و ساردین، گردو، تخم کتان، تخم کدو، حبوبات و روغن کانولا است. - بهترین سبزیجات: سبزیجات دارای برگ سبز همچون اسفناج، کلم بروکلی، سیب زمینی شیرین، نارنج، هویج، دانه ها و حبوبات بو داده
- بهترین گوشت ها: غذای دریایی و ماهی چرب سرشار از امگا 3 است
- بهترین تنقلات: ذرت بو داده
جراحی
گاهی اوقات درمان های محافظه کارانه
آرتروز زانو برای مدیریت علائم و جلوگیری از پیشرفت بیمار کافی هستند. به
هر حال، در صورتی که درد بسیار زیاد باشد و باعث ناتوان شدن بیمار شود،
احتمالاً نیاز به عمل جراحی آرتروز زانو برای درمان وجود خواهد داشت.
رایج ترین عمل جراحی انجام شده برای درمان
آرتروز عمل جایگزینی مفصل است. اگر آرتروز محدود به یک طرف مفصل باشد،
آنگاه امکان جایگزینی بخشی از زانو در عمل جراحی وجود دارد. اما اگر آرتروز
گسترده تر، حاد و شدید باشد، آنگاه نیاز به جایگزینی کل زانوی آسیب دیده
فرد وجود خواهد داشت.
به خاطر داشته باشید که قبل از مصرف هر
نوع دارو با پزشک خود مشورت کنید تا به این ترتیب از عوارض جانبی و آسیب
های احتمالی مصرف داروهای خاص مطلع شوید. همیشه قبل از انتخاب یک درمان
جدید برای آرتروز زانو ابتدا با پزشک خود درباره مناسب بودن آن برای شرایط
خود صحبت نمایید. آرتروز زانو در جوانان نیز به دلیل آسیب، بدشکلی مفاصل
و… می تواند بروز کند. اما با روش های درمانی مناسب مانند کفش و کفی طبی،
حرکات ورزشی و اصلاحی، تناسب وزن و… می توان از بروز زود هنگام آن
پیشگیری کرد.