احادیث در مورد اذان و اقامه
استغفار فرشتگان براى اذان گو
روى ان الملائکة اذا سمعت
الاذان من اهل الارض قالت هذه اصوات امة محمد – صلى الله علیه وآله –
بتوحید الله فیستغفرون الله لامة محمد – صلى الله علیه و اله – حیث یفرغوا
من تلک الصلاة ؛
(روایت شده است ) که فرشتگان
هنگامى که اذان مردم زمین را مى شنوند مى گویند: این آواز امت محمد (ص ) به
وجدانیت خداوند است از این رو براى امت او تا آن گاه که مردم از آن نماز
فارغ شوند استغفار مى کنند.
(من لایحضره الفقیه ، ج 1، ص 288)
تاثیر اذان و اقامه در گوش نوزاد
قال رسول الله – صلى الله علیه وآله -:
من ولدله مولود فلیؤ ذن فى اذنه الیمنى ، و لیقم فى الیسرى ، فان ذلک عصمة من الشیطان ؛
کسى که فرزندى به او داده شد
(به دنیا آمد) در گوش راستش اذان و در گوش چپش اقامه بگوید، زیرا این عمل ،
نوزاد را از شر شیطان حفظ مى نماید.
(بحارالانوار، ج 84، ص 162)
اقامه تنها در سفر
قال الصادق – علیه السلام -:
یجزى فى السفر اقامة بغیر اذان ؛
در سفر فقط اقامه کفایت مى کند.
(من لایحضره الفقیه ، ج 1، ص 291)
اذان ، درمان بداخلاقى
قال الصادق – علیه السلام -:
من لم یاکل اللحم اربعین یوما ساء خلقه و من ساء خلقه فاذنوا فى اذنه ؛
کسى تا چهل روز گوشت نخورد بداخلاق مى شود، وقتى که بداخلاق شد در گوش او اذان بگویید.
(من لایحضره الفقیه ، ج 1، ص 296)
فایده اذان
قال رسول الله – صلى الله علیه وآله -:
اذا تغولت لکم الغیلان فاذنوا باذان لصلوة ؛
هرگاه غول زده شدید (یعنى دربیابان وحشت زده شدید و پنداشتید که غول بیابانى سر راه شمارا خواهد گرفت ) اذان بگویید.
(بحارالانوار، ج 84، ص 169)
اجابت نداى موذن
قال على – علیه السلام -:
اجابة المؤ ذن یزید فى الرزق ؛
اجابت دعوت اذان گو، سبب افزایش روزى مى شود.
(بحارالانوار، ج 84، ص 177)
تکرار اذان موذن
قال الباقر – علیه السلام -:
کان رسول الله – صلى الله علیه وآله – اذا سمع المؤ ذن یوذن قال مثل ما یقوله فى کل شى ء؛
رسول خدا (ص ) وقتى صداى اذان مؤ ذن را مى شنید، و آن جملات را تکرار مى کرد.
(الکافى ، ج 3، ص 310، ج 29)
علاقه بلال به رسول خدا (ص )
قال الصادق – علیه السلام -:
ان بلالا کان عبد صالحا، فقال : لااوذن لاحد بعد رسول الله – صلى الله علیه وآله – ؛
همانا که بلال بنده اى شایسته بود و گفت : من براى احدى بعد از رسول خدا (ص ) اذان نمى گویم .
(من لایحضره الفقیه ، ج 1، ص 286)
همسایگان پیامبر (ص )
قال رسول الله – صلى الله علیه وآله -:
من اجاب المؤ ذن و اجاب العلماء کان یوم القیامة تحت لوائى و یکون فى الجنة فى جوارى و له عند الله ثواب ستین شهیدا؛
هرکس به موذن و دانشمند روى آورد روز قیامت در زیر پرچم من و در بهشت همسایه من خواهد بود و براى او در نزد خدا ثواب شصت شهید است .
(بحارالانوار، ج 84، ص 154)
موذن ، دشمن ابلیس
قال رسول الله – صلى الله علیه وآله -:
ذات یوم لابلیس : کم اصدقاؤ کم
من امتى یا ابلیس ؟قال الامیر الجائر، و الغنى المتکبر، والذى لایبالى من
این یکتسب و فیما ینفقه ، و العالم الذى صدق الامیر على جوره ، و التاجر
الخائن ، و المحتکر، و الزانى ، و اکل الربا، و البخیل ، و الذى لایبالى من
این یجمع المال . و قال النبى – صلى الله علیه وآله -: کم اعداءک من امتى
؟قال ستة عشر نفرا، انت یا محمد! انى ابغضک و العالم العامل بالعلم ، و
حامل القران اذا عمل بما فیه ، و الموذن لله خمسة اوقات ، محب الفقراء و
المساکین و الیتامى ، و ذوقلب رحیم ، و المتواضع للحق و شاب نشا فى طاعة
الله الذى یصلى باللیل و الناس نیام ، و الذى یمسک نفسه عن الحرام ، و الذى
ینصح فى الله ، (و فى روایة یدعو للاخوان و لیس فى قلبه شى ء)، و الذى
ابدا یکون على الوضوء، و حسن الخلق ، و المصدق بما ضمن الله له ، و
المحصنات المستورات ، و المستعد للموت ، و صاحب السخاء؛
پیامبر اسلام (ص ) از ابلیس
پرسید: در میان امت من دوستان تو چه کسانى هستند؟ابلیس پاسخ داد: (ده نفر) و
افزود، فرمانرواى ظالم ، ثروتمند متکبر، آن کس که باکى ندارد از چه راهى
مال به دست آورد و در چه راهى مصرف کند، دانشمند در خدمت ظالم ، تاجر خائن ،
محتکر، زناکار، رباخوار، بخیل ، و کسى که باکى ندارد که چگونه اموالش جمع و
انباشته است . و سپس پیامبر (ص ) فرمود: چند نفر در میان امت من دشمنان
تواند؟ پاسخ داد: شانزده نفر اولشان تویى یا رسول الله !دانشمندى که به
علمش عامل است اهل قرآن که به قرآن عمل کند، موذن اذان پنجگانه ، کسى که
دوستدار فقراء و مساکین و یتیمان است ، آدم رحیم و مهربان ، شخص متواضع
در برابر حق ، جوانى که اهل نماز شب باشد. کسى که خود را از ارتکاب به حرام
باز مى دارد، کسى که به خاطر خدا دیگران را نصیحت کند، کسى که همیشه در
حال وضو است ، و صاحب اخلاق خوب ، آدم تصدیق کننده به وعده هاى خدا، زنان
پاکدامن و افرادى که خود را براى مرگ آماده مى سازند، و آدم سخاوتمند.
(المواعظ العددیه ، ص 226)
اذان با صداى بلند
قال ابوعبدالله – علیه السلام -:
اذا انت فلاتخفین صوتک فان الله یاجرک مد صوتک فیه ؛
زمانى که اذان گفتى ، صدایت را کوتاه مکن ، زیرا که خداوند به مقدار بلندى صداى تو در اذان ، پاداش مى دهد.
(التهذیب ، باب اذان ، حدیث 45)
آشنایى به وقت اذان
قال ابوعبدالله – علیه السلام -:
لایستقیم الاذان و لایجوز ان یوذن به الا رجل مسلم عارف ؛
اذان بر پا نمى شود و نباید آن را بگوید، مگر مرد مسلمانى که به وقت آن آشنا باشد.
(فروع کافى ، ج 3، ص 307، حدیث 13)
تحقیر اذان
قال رسول الله – صلى الله علیه وآله -:
سیاتى على الناس زمان یترکون الاذان على ضعفائهم ؛
زمانى خواهد آمد که اذان را تحقیر کرده و آن را به افراد ناتوان مى سپرند.
چهل حدیث درباره نماز از پیامبر
حضرت رسول اکرم (صلی الله علیه و آله):
۱٫ الصَّلاة مِعرَاجُ المُؤمِن
نماز، معراج مؤمن است.
کشف الاسرار، ج ۲، ص ۶۷۶
2. الصَّلاة نُورُ المُؤمِن
نماز نور مؤمن است.
نهج الفصاحه، ص ۳۹۶
3. عَلَمُ الایمَان الصَّلاة
علامت و نشانه ایمان نمازاست.
شهاب الاخبار، ص ۵۹
4. الصَّلاة عِمَادُ دِینُکُم
نماز، پایه و ستون دین شماست.
میزان الحکمه، ج ۵، ص ۳۷۰
۵٫ عَلَمُ الاسلامِ الصَّلاة
نماز، پرچم اسلام است.
کنز العمال ، ج ۷، ص ۲۷۹ حدیث ۱۸۸۷
6. اِنَّ الصَّلاة قُربانُ المُؤمِن
همانانماز خواندن وسیله نزدیکی مؤمن به خداست.
کنز العمال ، حدیث ۱۸۹۰۷
۷٫ موضِعِ الصَّلاة مِنَ الدِّین کَموضِعِ الرَّأسِ مِنَ الجَسَد
جایگاه نماز در دین ، مانند جایگاه سر در بدن است.
کنز العمال، ج ۷، حدیث ۱۸۹۷۲
۸٫ الصَّلاة مِفتَاحُ الجَّنَّه
نماز کلید بهشت است.
نهج الفصاحه، حدیث ۱۵۸۸
9. قُرَّهُ عَینِی فِی الصَّلاة
روشنی چشم من در نماز است.
نهج الفصاحه، ص ،۲۸۳ حدیث۱۳۴۳
۱۰٫ مَن
حَافَظَ عَلَی الجَمَاعَه حِیثُمَا کَانَ مَرَّ عَلَی الصِّراطِ کَالبَرقِ
الخَاطِفِ اللّامِع فِی أوَّلِ زُمرهِ مَعَ السّابِقِین
کسی که محافظت و مداومت بر نماز جماعت کند، مانند برق سریع و درخشان همراه نخستین گروه بهشتیان از روی صراط می گذرد.
ثواب الاعمال، ص ۳۴۳
۱۱٫ إنَّ
الله وَعَدَ أن یَدخُلَ الجَّنَّه ثَلاثَه نُفُورٍ بِغَیرحِسابٍ و یَشفَعُ
کُلَّ واحِدٍ مِنهُم فِی ثَمانِینٍ الفاً، المُؤذِّن و الامام، و رَجُل
یَتَوَضَّا ثُمَّ یَدخُل المَسجِد فَیُصَلِّی فِی الجَماعَه
همانا
خداوند به سه گروه وعده داد، بدون حساب وارد بهشت شوند، و هر یک از این سه
گروه (روز قیامت) می توانند هشتاد هزار نفر راشفاعت کنند وآن ها عبارتند
از: ۱- مؤذن ۲- امام جماعت ۳- کسی که وضو بگیرد، سپس داخل مسجد شود و نماز
را به جماعت به جا آورد.
مستدرک الوسائل، ج ۱، ص ۴۸۸
۱۲٫ التَّکبِیرهَ الأولی مَعَ الامامِ خَیرٌ مِنَ الدُّنیا وَ مَا فِیهَا
تکبیر اول را با امام جماعت گفتن بهتر است از دنیا و آنچه در آن است.
مستدرک الوسائل، ج ۱، ص ۴۸۸
۱۳٫ إنَّ الله یَستَحیِیَ مِن عَبدِهِ إذا صَلَّی فِی جَماعَهٍ ثُمَّ سَألَهُ حَاجَهً أن یَنصَرف حَتّی یَقضِیهَا
زمانی
که بنده ای نمازش را به جماعت بخواند، خداوند از او حیاء می کند، و
هنگامی که از او طلب حاجت کرد، منصرف نشود، مگراین که حاجتش را برآورد.
بحار الانوار، ج ۸۸ ص ۴
14. مَن
حَافَظَ عَلی الصَّفِ الاَوَّل وَ التَّکبِیرَهِ الأولی لایُؤذِی
مُسلِماً، أعطَاهُ الله مِن الاجرِ مَا یُعطِی المُؤذِّنُون فِی الدُّنیا و
الآخِره
کسی که محافظت و مداومت بر صف اول و تکبیر اول نماید، و
مسلمانی را اذیت نکند، خداوند به او اجری معادل اجری که مؤذنین در دنیا و
آخرت دریافت می کند، عطاخواهد کرد.
وسائل الشیعه ، ج ۵، ص ۳۸۷
۱۵٫ ألا أنَّ الصَّلاهَ مَأدَبَهُ الله فِی الارضِ قَد هَنَأهَا لِاَهلِ رَحمَتِه فِی کُلِّ یَومٍ خَمسَ مَرّات
آگاه باشید نماز سفره گسترده خدا در زمین است که خداوند آن را روزی پنج بار برای اهل رحمتش (افراد شایسته رحمت) گوارا نموده است.
مستدرک الوسایل ، ج ۱، ص ۱۷۰
۱۶٫ الصَّلاهُ رَأسُ الاسلامِ
نماز (به منزله) رأس اسلام است.
بحار الانوار، ج ,۱۷ ص ۱۲۷میزان الحکمه، ج ۵، ص ۳۶۷
۱۷٫ اَوَّلَ مَا یَسألُونَ عَنهُ الصَّلواتِ الخَمسِ
اولین چیزی که از انسان ها سؤال می شود، نمازهای پنج گانه است.
کنز العمّال، ج ۷، حدیث ۱۸۸۵۹
18. الصَّلاهُ نورٌ
نماز، روشنی است.
میزان الحکمه، ج۱۰ ص ۲۳۴
۱۹٫ إنَّ أحَبَّ الأعمالِ إلَی الله – عَزَّوجلّ- الصَّلاهُ و البِرُّ و الجَهادِ
همانا، محبوب ترین اعمال در نزد خداوند: نماز، نیکی کردن و جهاد در راه خداست.
وسائل الشیعه، ج ۳، ص ۲۷
20. صَلاهُ الرَّجُلِ تَطَوُعاً حَیثُ لایَراهُ النّاس تَعدِلُ صَلاتُهُ عَلی أعیُنِ النّاسِ خَمساً و عَشرِین
نماز مرد که داوطلبانه و مستحبی درجایی که مردم او را نبینند به جا آورد، برابر بیست و پنج نماز است که در برابرچشم مردم انجام دهد.
نهج الفصاحه ص ۳۹۱
21. بِالصَّلاهِ
یَبلُغُ العَبد إلَی الدَّرَجَهِ العُلیاءِ لأنَّ الصَّلاهَ تَسبِیحٌ و
تَهلِیلٌ و تَحمِیدٌ و تَکبِیرٌ و تَمجِیدٌ و تَقدِیسٌ و قُولٌ و دَعوهٌ
به
وسیله نماز بنده به درجه عالی و مقام والا می رسد، زیرا نماز تسبیح و
تهلیل و تحمید وتکبیر و تمجید و تقدیس الهی است ، نماز قول حق و دعوت به
سوی حق می باشد.
بحار الانوار، ج ۸۲ ص ۲۳۲ جامع احادیث الشیعه، ج۴، ص ۲۲
22. نَومٌ عَلَی عِلمٍ خَیرٌ مِن صَلاهٍ عَلَی جَهلٍ
خواب باعلم بهتر از نماز با جهل است.
نهج الفصاحه، ص ۶۳۳
23. الصَّلاهُ أُنس فِی قَبرِه و فَراشٌ تَحتَ جَنبِه و جَوابٌ لِمُنکَرٍ و نَکِیر
نماز مونس (نمازگزار) در قبر، فرش نیکو در زیرش، و پاسخ نمازگزار برای نکیر و منکر می باشد.
بحار الانوار، ج ۸۲ ص ۲۳۲
24. الصَّلاهُ زَادَ لِلمُؤمِنِ مِنَ الدُّنیا إلَی الأخِره
نماز زاد و توشه مؤمن در دنیا برای آخرت می باشد.
بحار الانوار، ج۸۲ ص ۲۳۲
۲۵٫ الصَّلاهُ إجابةٌ لِلدُّعاءِ و قَبُولٌ لِلأعمَال
نمازموجب اجابت دعا و قبولی اعمال است.
بحار الانوار، ج ۸۲ ص ۱
26. الصَّلاهُ سلاحٌ عَلَی الکَافر
نماز سلاح مؤمن علیه کافراست.
بحار الانوار، ج ,۸۲ ص ۵۶و ۲۳۱
۲۷٫ مَثَلُ
الصَّلاهُ الخَمسِ کَمِثلِ نَهرٍ جارٍ، عذب عَلی بَابِ أحدُکُم یَغتَسِلُ
فِیه کُلَّ یَومٍ خَمسَ مَرّاتٍ فَما یَبقَی ذالِک مِنَ الدَّنَس
نمازهای
پنج گانه به نهر جاری گوارایی می مانند که بر در خانه هایتان روان است وهر
روز پنج بار خود را در زلال آن شست و شو می دهید، و دیگر هیچ پلیدی باقی
نمی ماند.
کنز العمال، ج ۷، ص ۲۹۱ حدیث ۱۸۹۳۱
۲۸٫ الصَّلاهُ تَسوَدُّ وَجه الشَّیطان
نماز چهره شیطان را سیاه می کند.
نهج الفصاحه، ص ۳۹۶
۲۹٫ لاصَلوهَ لِمَن لایُطِعِ الصَّلاه، و طَاعَهُ الصَّلاهُ أن تَنهَی عَنِ الفَحشاء و المُنکر
کسی که مطیع نماز نباشد، نمازش کامل نیست و اطاعت از نماز همان دوری از فحشاء و منکر است.
بحار الانوار، ج۸۲ ص ۱۹۸
۳۰٫ قَال
الله تَعالَی: إفتَرضتَ عَلَی أُمَّتِکَ خَمسَ صَلواتٍ و عَهدتُ عِندِی
عَهداً إنَّهُ مَن حَافَظَ عَلیهِنَّ لِوَقتِهِنَّ أدخَلتَه الجَنَّهَ و
مَن لَم یُحافِظ عَلیهِنَّ فَلا عَهدَ لَهُ عِندِی
خداوند متعال
فرمود: نمازهای پنج گانه را بر امت توواجب کردم و با خود پیمان بستم که هر
کس مراقب آن نمازها و وقت آنها باشد، او را به بهشت داخل نمایم، و کسی که
مراقب آنها نباشد، من تعهدی نسبت به او ندارم.
کنز العمال، ج ۷، ص۲۷۹ حدیث ۱۸۸۷۲
۳۱٫ یَا أباذر! مَادُمتَ فِی الصَّلاهِ فِإنَّکَ تَقرَعُ بَابُ المُلکِ الجَبَّار و مَن یَکثُر قَرعَ بابِ المُلک فَإنَّه یَفتَح لَه
ای ابوذر! تاهنگامی که در نماز هستی درب خانه ملک جبار را می کوبی ، و هر کس درب خانه ملک را بسیار بکوبد، به رویش باز می شود.
بحار الانوار، ج ,۷۷ ص۸۰ میزان الحکمة، ج ۵، ص ۳۷۷
۳۲٫ لایَزالُ
الشَّیطان یَرعَبُ مِن بَنِی آدَمَ حَافَظ عَلَی الصَّلَواتِ الخَمسِ
فَإذا ضَیَّعَهُنَّ تَجرَءُ عَلَیه و أوقَعَهُ فِی العَظائِم
تا
وقتی که فرزندان آدم، نمازش را به دقت و با شرایط و آداب می خواند، شیطان
پیوسته از او در وحشت و هراس است؛ پس اگر نماز را ضایع نموده (و در وقت
مقرر آن به جا نیاورد)، شیطان بر او چیره می شود و او را در گناهان کبیره
انداخته و وی را گرفتار می کند.
بحار الانوار، ج۸۲ ص ۲۰۲
۳۳٫ لَوکَانَ
عَلی بَابِ دارِ أحَدُکُم نَهرُ و اغتَسَلَ فِی کُلِّ یَومٍ مِنهُ خَمسَ
مَرّات أکَانَ یَبقی فِی جَسَدهِ مِن الدّرنِ شَیءٌ؟ قُلتُ: لا. قَالَ:
فَإنَّ مِثلَ الصَّلاةِ کَمِثلِ النَّهر الجَارِی کُلَّما صَلّی صَلاة
کَفَرَت مَا بَینَهُما مِنَ الذُّنُوبِ
اگر در کنار خانه شما
نهری باشد و در روز پنج نوبت خود را در آن شست و شو دهید، آیا در بدن شما
چیزی از آلودگی ها می ماند؟ هرگز! (انسان از آلودگی پاک می شود) نماز نیز
مثل نهر جاری و روانی است که هرگاه بر پا می شود گناهان را می شوید و از
بین می برد.
وسائل الشیعه، ج ۲، ص ۷
۳۴٫ قُم فَصَلِّ فإنَّ فِی الصَّلاهِ شِفاء
بر خیز و نماز به جا آور! پس همانا در نماز شفا است.
جامع احادیث الشیعه، ج ۴، ص ۲۸
۳۵٫ الصَّلاة کَفّارَةُ الخَطایا ثُمَّ قَرَأَ: ” إِنَّ الْحَسَنَاتِ یُذْهِبْنَ السَّیِّئَاتِ”
نماز کفاره گناهان می باشد. سپس آن حضرت این آیه را خواند که :”حسنات سیئات را از بین می برد”.
تفسیر ابوالفتوح رازی، ج ۱، ص ۲۴۸
۳۶٫ نَوِّرُوا مَنازِلَکُم بِالصَّلاة و قَرائَةِ القُران
به خانه هایتان با خواندن نماز، و قرائت قرآن، نورانیت ببخشید.
کنز العمال، ج ۱۵، ص ۳۹۲، حدیث ۴۱۵۱۸
37. مَا
مِن صَلاةٍ یحضََر وَقتَها إلّا نَادی مَلَکٌ بَینَ یَدَیِ النّاسِ:
أیُّها النّاس! قُومُوا إلی نِیرانِکُم الَّتِی أوقَدتُمُوها عَلی
ظُهُورِکُم فَاطفَئُوها بِصَلاتِکُم
هیچ نمازی نیست مگر این که
چون وقت آن فرا می رسد فرشته ای درپیش روی مردمان ندا می کند: ای مردم!
برخیزید به سوی آتشی که بر پشت خودافروخته اید، تا آن را با نماز خویش
خاموش کنید.
محجة البیضاء، ج ۱، ص ۳۳۹
38. إنَّ
الصَّلاة تَأتِی إلَی المَیِّتِ فِی قَبرِه بِصُورَةِ شَخصٍ أنوَرِ
اللَّونِ یُونِسُه فِی قَبرِه و یَدفَع عَنهُ أهوالَ البَرزَخ
نماز به صورت انسانی سفید چهره وارد قبر میت شده و با او انس می گیرد و وحشتهای برزخ را از اوبرطرف می کند.
لآلی الاخبار، ج ۴، ص ۱، الحکم الزاهره، ص ۲۸۳
۳۹٫ إذا أقامَ العَبدُ المُؤمِن فِی صَلاتِه نَظَرَالله – عزَّ و جلّ – إلَیه
وقتی بنده مؤمن به نماز می ایستد، خداوند سبحان به او نظر می کند.
وسائل الشیعه، ج ۳، ص ۲۱
۴۰٫
کَانَ رسُول الله (صلی الله علیه و اله) یَمسَحُ مَناکِبَنا فِی الصَّلاة و
یَقُول: إستَوُوا و لاتَختَلِفُوا فَتَختَلِفَ قُلُوبُکم
رسول
خدا (صلی الله علیه و اله) شانه های نمازگزاران را در نماز جماعت می گرفت و
منظم می کرد، و می فرمود: مساوی و منظم باشید، نامنظم و جدا از هم نباشید
که قلب های شما از یکدیگر جدا می شود.
