غيبت
– پيامبر صلى الله عليه و آله:
هَلْ تَدْرُونَ مَا الْغِيبَةُ قَالُوا اللَّهُ وَ
رَسُولُهُ أَعْلَمُ قَالَ ذِكْرُكَ أَخَاكَ بِمَا يَكْرَهُ قِيلَ أَ رَأَيْتَ إِنْ
كَانَ فِي أَخِي مَا أَقُولُ قَالَ ص إِنْ كَانَ فِيهِ مَا تَقُولُ فَقَدِ
اغْتَبْتَهُ وَ إِنْ لَمْ يَكُنْ فِيهِ فَقَدْ بَهَتَّه
آيا مى دانيد غيبت چيست؟ عرض كردند: خدا و پيامبر او بهتر
مى دانند. فرمودند: اين كه از برادرت چيزى بگويى كه دوست ندارد. عرض شد: اگر آنچه
مى گويم در برادرم بود چه؟ فرمودند: اگر آنچه مى گويى در او باشد، غيبتش كرده اى و
اگر آنچه مى گويى در او نباشد، به او تهمت زده اى.
مجموعه ورام ج 1 ، ص 118
2- پيامبر صلى الله عليه و آله:
مَنِ اغْتَابَ مُسْلِماً أَوْ مُسْلِمَةً لَمْ
يَقْبَلِ اللَّهُ صَلَاتَهُ وَ لَا صِيَامَهُ أَرْبَعِينَ يَوْماً وَ لَيْلَةً
إِلَّا أَنْ يَغْفِرَ لَهُ صَاحِبُهُ.
هر كس از مرد يا زن مسلمانى غيبت كند، خداوند تا چهل شبانه
روز نماز و روزه او را نپذيرد مگر اين كه غيبت شونده او را ببخشد.
بحارالأنوار(ط-بیروت)
ج 72 ، ص 258، ح 53
3-امام صادق عليه السلام:
الْغِيبَةُ أَنْ تَقُولَ فِي أَخِيكَ مَا سَتَرَهُ
اللَّهُ عَلَيْهِ وَ أَمَّا الْأَمْرُ الظَّاهِرُ فِيهِ مِثْلُ الْحِدَّةِ وَ
الْعَجَلَةِ فَلَا
غيبت آن است كه درباره برادرت چيزى بگويى كه خداوند آن را
پوشيده نگه داشته است، اما (گفتن) خصلتهاى آشكارى چون تندخويى و شتابزدگى غيبت
نيست.
کافی(ط-الاسلامیه) ج 2 ، ص 358 ، ح 7
4- امام صادق عليه السلام:
إِذا جاهَرَ الفاسِقُ بِفِسقِهِ فَلا حُرمَةَ لَهُ وَ لا غيبَةَ؛
هرگاه شخص فاسق و گنهكار آشكارا گناه كند، نه حرمتى دارد و
نه غيبتى.
امالی(صدوق) ص 39
5- امام على عليه السلام :
اَلسامِعُ لِلغيبَةِ كَالمُغتابِ؛
شنونده غيبت، مانند غيبت كننده است.
تصنیف غررالحکم و دررالکلم ص 221 ، ح 4443
6- پيامبر صلى الله عليه و آله:
كَفّارَةُ الاِغتيابِ أَن تَستَغفِرَ لِمَنِ اغتَبتَهُ؛
كفّاره غيبت اين است كه براى شخصى كه از او غيبت كرده اى،
آمرزش بطلبى.
امالى (طوسى) ص 192
7- پيامبر صلى الله عليه و آله:
إِذا وُقِعَ فِى الرَّجُلِ و َأَنتَ فى مَلأٍ، فَكُن لِلرَّجُلِ ناصِرا
و َلِلقَومِ زاجِرا وَ قَمُ عَنهُم؛
اگر در ميان جمعى بودى و از كسى غيبت شد، او را يارى كن و آن
جمع را از غيبت كردن بازدار و از ميانشان برخيز و برو.
نهج الفصاحه ص 202 ، ح 247
8-پيامبر صلى الله عليه و آله:
الْغِيبَةُ أَسْرَعُ فِي دِينِ الرَّجُلِ
الْمُسْلِمِ مِنَ الْأَكِلَةِ فِي جَوْفِه
غيبت كردن در (نابودى) دين مسلمان مؤثرتر از خوره در درون
اوست.
كافى(ط-الاسلامیه) ج
2 ، ص 357 ، ح 1
9- امام باقر عليه السلام:
مَنِ اغْتِيبَ عِنْدَهُ أَخُوهُ الْمُؤْمِنُ
فَنَصَرَهُ وَ أَعَانَهُ نَصَرَهُ اللَّهُ فِي الدُّنْيَا وَ الْآخِرَةِ وَ مَنِ
اغْتِيبَ عِنْدَهُ أَخُوهُ الْمُؤْمِنُ فَلَمْ يَنْصُرْهُ وَ لَمْ يُعِنْهُ وَ لَمْ
يَدْفَعْ عَنْهُ وَ هُوَ يَقْدِرُ عَلَى نُصْرَتِهِ وَ عَوْنِهِ إِلَّا خَفَضَهُ
اللَّهُ فِي الدُّنْيَا وَ الْآخِرَةِ.
كسى كه در حضور او از برادر مؤمنش غيبت شود و او به ياريش
برخيزد، خداوند در دنيا و آخرت او را يارى دهد و كسى كه در حضور او از برادر مؤمنش
غيبت شود و او ـ با آن كه مى تواند ياريش كند ـ به يارى او برنخيزد و از وى دفاع
نكند، خداوند او را در دنيا و آخرت پَست گرداند.
ثواب الاعمال
و عقاب الاعمال ص 148
10- پيامبر صلى الله عليه و آله:
يُؤْتَى بِأَحَدٍ يَوْمَ الْقِيَامَةِ يُوقَفُ
بَيْنَ يَدَيِ اللَّهِ وَ يُدْفَعُ إِلَيْهِ كِتَابُهُ فَلَا يَرَى حَسَنَاتِهِ
فَيَقُولُ إِلَهِي لَيْسَ هَذَا كِتَابِي فَإِنِّي لَا أَرَى فِيهَا طَاعَتِي
فَيُقَالُ إِنَّ رَبَّكَ لَا يَضِلُّ وَ لا يَنْسى ذَهَبَ عَمَلُكَ بِاغْتِيَابِ
النَّاسِ ثُمَّ يُؤْتَى بِآخَرَ وَ يُدْفَعُ إِلَيْهِ كِتَابُهُ فَيَرَى فِيهِ
طَاعَاتٍ كَثِيرَةً فَيَقُولُ إِلَهِي مَا هَذَا كِتَابِي فَإِنِّي مَا عَمِلْتُ
هَذِهِ الطَّاعَاتِ فَيَقُولُ إِنَّ فُلَاناً اغْتَابَكَ فَدُفِعَتْ حَسَنَاتُهُ
إِلَيْكَ.
روز قيامت فردى را مى آورند و او را در پيشگاه خدا نگه
مى دارند و كارنامه اش را به او مى دهند، اما حسنات خود را در آن نمى بيند. عرض
مى كند: الهى! اين كارنامه من نيست! زيرا من در آن طاعات خود را نمى بينم! به او
گفته مى شود: پروردگار تو نه خطا مى كند و نه فراموش. عمل تو به سبب غيبت كردن از
مردم بر باد رفت. سپس مرد ديگرى را مى آورند و كارنامه اش را به او مى دهند. در آن
طاعت بسيارى را مشاهده مى كند. عرض مى كند: الهى! اين كارنامه من نيست! زيرا من اين
طاعات را بجا نياورده ام! گفته مى شود: فلانى از تو غيبت كرد و من حسنات او را به
تو دادم.
جامع
الأخبار(شعیری) ص 147
11- پيامبر صلى الله عليه و آله:
مَن عامَلَ النّاسَ فَلَم
يَظلِمهُم وَحَدَّثَهُم فَلَم يَكذِبهُم وَ وَعَدَهُم فَلَم
يَخلِفهُم فَهُوَ مِمَّن كَمُلَت مُرُوءتُهُ وَ ظَهَرَت
عَدالَـتُهُ وَ وَجَبَت اُخُوَّتُهُ وَحَرُمَت غيبَتُهُ؛
هر كس در معاشرت با مردم به آنان ظلم
نكند، دروغ نگويد و خلف وعده ننمايد، جوانمرديش كامل، عدالتش آشكار،
برادرى با او واجب و غيبتش حرام است.
تحف العقول ص 57 – خصال ص 208، ح 28
12-پيامبر صلى الله عليه و آله:
اَلذَّنبُ شومٌ عَلى غَيرِ
فاعِلِهِ اِن عَيَّرَهُ ابتُلِىَ بِهِ وَ اِن اَغتابَهُ أَثِمَ وَ
اِن رَضىَ بِهِ شارَكَهُ؛
گناه براى غير گناهكار نيز شوم است، اگر
گنهكار را سرزنش كند به آن مبتلا مى شود، اگر از او غيبت كند گنهكار
شود و اگر به گناه او راضى باشد، شريك وى است.
نهج الفصاحه
ص 493 ، ح 1623
13- امام صادق عليه السلام:
قالَ لُقمانُ لاِبنِهِ: وَ
لِلحاسِدِ ثَلاثُ عَلاماتٍ: يَغتابُ إِذا غابَ
وَ يَتَمَلَّقُ إِذا شَهِدَ وَ يَشمَتُ بِالمُصيبَةِ؛
لقمان به فرزندش گفت: حسود را سه نشانه است: پشت سر غيبت
مى كند، روبه رو تملّق مى گويد و از گرفتارى ديگران شاد مى شود.
خصال ص 121
، ح 113
14- امام على عليه السلام :
اَدَّبْتُ نَفْسى فَما وَجَدْتُ
لَها بِغَيرِ تَقْوَى الاْلهِ مِنْ اَدَبِ
فى كُلِّ حالاتِها وَ اِن
قَصُرَتْ اَفْضَلَ مِنْ صَمْتِها عَنِ الْكَذِبِ
وَ غيبَةِ النّاسِ اَن
غيبَتَهُم حَرَّمَها ذُوالْجَلالِ فِى الْكُتُبِ
اِن كانَ مِن فِضَّةٍ كَلامُكِ يا
نَفْسُ فَاِنَّ السُّكوتَ مِن ذَهَبِ؛
به ادب و تربيت نفس خود پرداختم و
براى آن / ادبى بهتر از تقواى الهى در تمام حالاتش نيافتم
و اگر از پس اين امر برنيامد / براى آن
چيزى بهتر از دم فروبستن از دروغ نيافتم
و از غيبت مردمان، همانا غيبت آنان
را / خداوند با عظمت در كتابها حرام كرده است
اى نفس، اگر سخن تو / نقره است، سكوت
طلاست
دیوان امیرالمومنین ص 69
15- پيامبر صلى الله عليه و آله:
مَنْ تَطَوَّلَ عَلَى أَخِيهِ فِي
غِيبَةٍ سَمِعَهَا فِيهِ فِي مَجْلِسٍ فَرَدَّهَا عَنْهُ رَدَّ
اللَّهُ عَنْهُ أَلْفَ بَابٍ مِنَ الشَّرِّ فِي الدُّنْيَا وَ
الْآخِرَة
هر که در مجلسی بشنود که از برادرش غیبت می شود و آن غیبت را از او دفع
کند خداوند هزار باب بدی را در دنیا و آخرت از او دفع می کند.
من لا یحضره الفقیه ج4، ص
15
احادیثی درباره غیبت
احادیثی درباره غیبت
حضرت محمد (ص) :
هرکه مرد یا زن مسلمانی را غیبت کند ، خداوند تعالی چهل روز و شب نماز و
روزه او را قبول نکند ، مگر اینکه کسی که غیبتش را نموده از وی در گذرد.
جامع الاخبار صفحه ۱۰۹
—————————————-
امام صادق (ع) :
غیبت ،حسنات ( خوبی ها و نیکی ها ) را از بین می برد همانطور که آتش هیزم
را از بین می برد. خداوند بزرگ به موسی وحی می فرمود : غیبت کننده اگر توبه
کند آخرین کسی است که وارد بهشت میشود و اگر توبه نکند نخستین کسی است که
وارد آتش می گردد. بحارالانوار جلد ۷۵ صفحه ۲۵۷ حدیث ۴۸
—————————————-
امام صادق (ع) :
غیبت نکن که غیبتت می کنند ( غیبت کسی را نکن که غیبتت می کنند ) برای
برادرت چاه مکن که در آن می افتی چون همانطور که برخورد می کنی با تو
برخورد میشود. ( هر جوری رفتار کنی همانطور باخودت رفتار می کنند )
بحارالانوار جلد ۷۵ صفحه ۲۴۸ حدیث ۱۶
—————————————-
ابوذر می گوید به رسول خدا گفتم :
غیبت چیست ؟ فرمود : برادرت را به آنچه دوست ندارد یاد کنی.گفتم ای رسول
خدا اگر آنچه ( خصلتی ) که می گوییم در او باشد چه ؟ فرمود : بدان ، اگر
آنچه را که در او هست یاد کنی ( بگویی ) غیبت او را کردی ، و اگر آنچه را
که در او نباشد ( بگویی ) یاد کنی پس به او بهتان ( تهمت ) زدی. وسائل
الشیعه جلد ۸ صفحه ۵۹۹ حدیث ۹
—————————————-
حضرت محمد (ص) : هرکه در ماه رمضان مسلمانی را غیبت کند به روزه اش پاداش داده نمیشود.جامع الاخبار صفحه ۱۰۹
—————————————-
حضرت محمد (ص) : روزه دار اگرچه در رختخوابش خوابیده باشد در حال عبادت است مادامی که مسلمانی را غیبت نکند. سفینة البحار جلد ۲ صفحه ۳۳۷
—————————————-
حضرت محمد (ص) : هرکه برادر مومن خود را در حضورش مدح گوید و در پشت سرش غیبت کند عصمت میان آن دو قطع میشود. امالی صدوق مجلس ۸۵ حدیث ۲۱
—————————————-
حضرت محمد (ص) : از غیبت و سخن چینی بر حذر باش زیرا غیبت روزه را میشکند و سخن چینی موجب عذاب قبر است.تحف العقول مواعظ النبی (ص)
—————————————-
حضرت محمد (ص) :
از غیبت دوری کنید که غیبت سخت تر از زنا است زیرا مرد زنا میکند و توبه
می نماید و خداوند توبه او را می پذیرد ولی غیبت کننده آمرزیده نشود مگر
آنکسی که غیبت او را نموده وی را ببخشد.مجموعه ورام جلد ۱ صفحه ۱۱۵
—————————————-
حضرت محمد (ص) :
هرکه از آبروی برادر ( دینی ) خود در موقع غیبت دیگران دفاع نماید بر
خداوند حق است که او را از آتش دوزخ آزادش کند.مجموعه ورام جلد ۱ صفحه ۱۱۹
—————————————-
حضرت محمد (ص) :
حد غیبت آنست که بگوئی درباره برادرت آن صفتی را که او دارد ( و او از
شنیدنش بدش آید ) پس اگر آنچه را که او ندارد بگوئی بهتان و تهمت است.ارشاد
القلوب دیلمی صفحه ۱۹۰
—————————————-
حضرت محمد (ص) : کفاره غیبت این است که برای کسی که غیبت او را نموده ای ( از خدا ) طلب آمرزش کنی. طرائف الحکم جلد ۲ صفحه ۳۵۵ نقل از امالی طوسی
—————————————-
حضرت محمد (ص) :
زبانت را نگهدار زیرا نگهداری زبان صدقه ایست که به خودت می دهی سپس
فرمود: هیچ بنده ای حقیقت ایمان را نشناسد تا مقداری از زبانش را نگهدارد (
هرچه خواست نگوید ) اصول کافی جلد ۳ باب الصمت و حفظ اللسان حدیث ۷
—————————————-
حضرت محمد (ص) : هرکه سخنش را از عملش نشمارد خطاهایش زیاد شود و عذابش فرا رسد. اصول کافی جلد ۳ باب الصمت و حفظ اللسان حدیث ۱۵
—————————————-
حضرت محمد (ص) : کسی که مردم از زبان او بترسند پس او از اهل دوزخ است.بحارالانوار جلد ۷۷ صفحه ۴۶
—————————————-
حضرت محمد (ص) : از فحش و بدگویی دوری گزینید زیرا که خداوند عزوجل بدگوی بد زبان را دوست ندارد. خصال صدوق باب الثلاثه حدیث ۲۰۳
—————————————-
حضرت علی (ع) : دردناکترین مردم ( در قیامت ) غیبت کننده است. غررالحکم جلد ۲ صفحه ۳۸۱ حدیث ۲۹۱۱
—————————————-
امام صادق (ع) :
کسی که آنچه را از مومنی دیده یا شنیده بگوید ، او از کسانی است که خدا
درباره آنان فرمود : کسانی که دوست دارند گناه و فساد در بین مومنان پخش
شود عذاب دردناکی برای آنان خواهد بود. وسائل الشیعه جلد ۸ صفحه ۵۹۸ حدیث ۶
—————————————-
حضرت محمد (ص):از
بدترین بندگان خدا کسی است که مجالست او برای بدگوئیش ناخوشایند باشد (
مردم از همنشینی او بیزار باشند ). طرائف الحکم جلد ۲ صفحه ۱۵۷
—————————————-
حضرت محمد (ص) :
خداوند زبان را طوری عذاب فرماید که هیچ یک از اعضاء را آنچنان عذاب نکند ،
زبان گوید پروردگارا مرا عذابی نمودی که چیز دیگر را عذاب نکردی ، پس به
آن گفته میشود از تو کلمه ای خارج شد که به مشارق و مغارب زمین رسید و به
وسیله آن سخن ، خون محترم ریخته شد و مال محترم غارت گردید و ناموس محترم
دریده شد،به عزت و جلالم سوگند تو را عذابی کنم که هیچ یک از اعضاء دیگرت
را آنچنان عذاب نکرده باشم.اصول کافی جلد ۳ باب الصمت و حفظ اللسان حدیث ۱۶
و ۱۷
—————————————-
حضرت محمد (ص) فرمود:
وقتی در انجمنی که تو هستی درباره مردی بد می گویند آن مرد را یاری کن و
آن گروه را از بد گویی باز دار و از آنجا برخیز. نهج الفصاحه حدیث ۲۴۷
—————————————-
حضرت محمد (ص) فرمود : زبان خود را از بدگویی مسلمانان باز دارید ، اگر کسی مُرد درباره او به نیکی سخن گویید. نهج الفصاحه حدیث ۲۶۴
—————————————-
حضرت محمد (ص) فرمود :
از غیبت بپرهیزید که غیبت از زنا سخت تر است ، کسی که زنا میکند و توبه
میکند خدا توبه او را می پذیرد ، ولی آنکه غیبت میکند گناهش آمرزیده نمیشود
تا آنکه غیبت او را کرده است از گناهش بگذرد. نهج الفصاحه حدیث ۹۹۶
—————————————-
حضرت محمد (ص) فرمود :
روزه دار از آن هنگام که صبح میکند تا به شب در رود مادام که غیبت نکند در
عبادت است و همین که غیبت کرد روزه او پاره شود. نهج الفصاحه حدیث ۱۸۵۵
—————————————-
حضرت محمد (ص) فرمود : غیبت آن است که برادر خود را به چیزی که دوست نداری یاد کنی. نهج الفصاحه حدیث ۲۰۴۴
—————————————-
حضرت محمد (ص) فرمود : کفاره کسی که عیب وی کرده ای این است که برای او آمرزش بخواهی. نهج الفصاحه حدیث ۲۱۴۳
—————————————-
حضرت محمد (ص) فرمود: هر چیزی که دوست نداری رو بروی برادر خویش کنی غیبت است. نهج الفصاحه حدیث ۲۶۵۵
—————————————-
حضرت حضرت محمد (ص) فرمود :
هرکه برادر مسلمانش را در حضور او غیبت کنند و تواند یاریش کند یاری وی
نکند خدا او را در دنیا و آخرت خوار کند. نهج الفصاحه حدیث ۲۹۴۹
