جفت گیری طاووس

طاووس

طاووس نام دو گونه از پرندگان است که جنس نر آن پرهای بسيار زيبايی به ويژه در ناحيه دم دارد . اين دو گونه عبارتند از طاووس هندی و طاووس سبز .

طاووس هندی بومی هند , پاکستان و سری لانکا است و پرنده ملی هند به شمار می رود و طاووس سبز که پرنده ای در معرض انقراض است بومی شرق ميانمار تا چاوه است . طول قد آن به ۲:۳۰ متر می رسد . معمولا پرهايش را برای زيبايی خود می گستراند تا در مقابل ماده خود که فاقد اين گونه پرها است خودنمايی کند . اين پرنده صدايی بلند دارد و از پرندگان دانه ئ ميوه خوار می باشد .

طاووس ها به طور کلی در آسيا و آفريقا پراکنده هستند . طاووس های آسيايی از جنس Pavo و نوع آفريقايی از جنس Afropavo هستند . طاووس ها شامل ۳ گونه می باشند :

الف : طاووس های هندی : گونه ای که همه آن را می شناسند . اين طاووس پرنده ملی هندوستان محسوب می شود . اغلب طاووس هندی را به عنوان پرنده زينتی اهلی کرده و نگه می دارند .

ب : طاووس سبز يا پرنده اژدهايی: در مقايسه با طاووس هندی کمتر معروف است. برخی زيست شناسان معتقدند که حداقل ۵ گونه منقرض شده و يا در آستانه انقراض از طاووس سبز وجود دارد . در حالی که ديگران آنرا شامل يک گونه منفرد و ۳ زير گونه می دانند :

    ۱- طاووس سبز جاوه که تنها در جزيره جاوه وجود دارد .

    ۲- طاووس منقرض شده مالی

    ۳- پرنده اژدهايی يونان که ساکن منطقه يونان شمالی در چين است.امکان تلاقی طاووس سبز با نوع هندی وجود دارد .

ج : طاووس آفريقايی : تنها عضو جنسAfropavo را دارد و از اين لحاظ شايد بتوان آن را حلقه بين اين دو خانواده دانست .

مشخصه اصلی اين پرنده داشتن چتری زيبا در جنس نر آن است،که از پرهای دم که بسيار رشد کرده اند بوجود آمده است. اينکه چتر را نبايد با دم پرنده که کوتاه،صاف و کاملا قابل رويت است اشتباه نمود.در هر دو جنس تاج روی سر وجود دارد .انواع طاووس ها در جنوب شرقی و جنوب آسيا بسر می برند و به رنگهای آبی،گل باقلايی،سفيد و سياه ديده می شوند.طاووس آبی رنگ،از نظر نقش و نگار و شکل چتر بسيار مورد توجه انسانها می باشد.

محل زيست طاووس آبی سريلانکا و قسمتهايی از هندوستان تا دامنه هيماليا است و در مناطق گرمسيری و بلنديهای کم ارتفاع که اطراف آنرا جنگل پوشانيده زندگی زندگی می کنند.

اين پرنده همه چيزخوار است .صبح ها و نزديک غروب بصورت خانوادگی به جستجوی غذا می پردازند و گاهی هجوم تعداد زيادی از آنها به مزارع،خسارت زيادی به کشاورزان وارد می کند.طاووس ها در غير از زمان جفتگيری بصورت گله­هايی مرکب از چندين خانواده باهم در آرامش و صلح و صفا بسر می برند و هر حيوان نر با ۴تا۵ ماده زندگی می کند.زمان اصلی تخمگذاری  اواسط تيرماه تا اواخر امردادماه ماه است و هر پرنده ۳تا۵ تخم به رنگ روشن می گذارد،که پس از ۲۸ روز تبديل به جوجه می شود.

اين پرنده در مواقع خطر ،از بالهای خود برای پرواز کمتراستفاده می کند.برای اينکه در امان باشد بيشتر به محلهای انبوه جنگل پناه می برد .طاووس آبی برای پرواز احتياج به دويدن ندارد و اين عمل را در يک لحظه و بدون مقدمه انجام می دهد.بال زدن طاووس آبی در آسمان بسيار آهسته است و با ساير پرندگان تفاوت دارد.از خصوصيات جالب طاووس آبی ،اينست که با وجود اينکه موطن اصلی اش مناطق گرمسيری و حاره است ولی زندگی در سرما را بخوبی تحمل می کندو حتی می تواند شبها بروی درختان پوشيده از برف بسر برد. اين حيوان به محل زندگی خود کلاً وفادار است و هرگز از آنجا بجای ديگری کوچ نمی کند.صدای طاووس مخصوصا در زمان جفتگيری بسيار گوشخراش و غير قابل تحمل است.جوجه طاووس در اوايل احتياج به گرما دارد و به کندی رشد می کند بطوريکه پس از گذشت شش سال به آخرين حد کمال و زيبايی خود می رسد.

زيبايی اين پرنده بيشتر به  خاطر رنگهای مختلف پرهای آن است .

طاووس از مرغان خاص آسياست که بطور طبيعی در رودخانه ی هند و به سمت شرق يافت می گردد ولی البته در بسياری نقاط ديگر عالم نيز وجود دارد . اين پرنده ی زيبا لااقل دو نوع مختلف دارد که يکی اهلی شده و ديگری غير اهلی است . در برخی از نقاط هند ، اين پرنده مقدس شمرده می شود . معمولاً يک طاووس نر با چند ماده به سر می برد . در انتهای بدن آن يک دسته پر خيلی بلند و بسيار زيبا قرار دارد که می تواند آن را به دلخواه خود مانند چتر باز کند . بايد توجه داشت که علاوه بر اين ، طاووس نر دارای پرهای تاج مانند نيز هست .

معمولاً سر ، گردن ، سينه و وسط دم اصلی آن آبی رنگ است و بقيه ی قسمتهای اين دم بلوطی رنگ می باشد . طول طاووس نر باحساب کردن دم غير حقيقيش به دو مترو ده سانتی متری می رسد . طاووس ماده چنين پرهايی ندارد . پشت و دم آن قهوه ای کم رنگ ، زير سينه اش سفيد ، بالای سينه و زير گلويش سبز و خاکستری و منقارش قرمز است .

و از شگفت انگيزترين پرندگان در آفرينش، طاووس است، كه آن را در استوارترين شكل موزون بيافريد، و رنگ هاي پر و بالش را به نيكوترين رنگ ها بياراست، با بال هاي زيبا كه پرهاي آن به روي يكديگر انباشته و دُم كشيده اش كه چون به سوي مادّه پيش مي رود، آن را چونان چتري گشوده و بر سر خود سايبان مي سازد، گويا بادبان كشتي است كه ناخدا آن را برافراشته است. طاووس به رنگ هاي زيباي خود مي نازد، و خوشحال و خرامان دُم زيبايش را به اين سو و آن سو مي چرخاند، و سوي مادّه مي تازد، چون خروس مي پرد، و چون حيوان نرِ مستِ شهوت، با جفت خويش مي آميزد، اين حقيقت را از روي مشاهده مي گويم، نه چون كسي كه براساس نقل ضعيفي سخن بگويد: اگر كسي خيال كند؛ «باردار شدن طاووس به وسيله قطرات اشكي است كه در اطراف چشم نر حلقه زده و طاووس آن را مي نوشد آنگاه بدون آميزش با همين اشك ها تخم گذاري مي كند». افسانه بي اساس است، ولي شگفت تر از آن نيست كه مي گويند: «زاغ نر، طعمه به منقار ماده مي گذارد، كه همين عامل باردار شدن زاغ ماده است». گويا ني هاي پر طاووس چونان
شانه هايي است كه از نقره ساخته، و گِردي هاي شگفت انگيز آفتاب گونه كه به پرهاي اوست از زر ناب و پاره هاي زَبَرجد بافته شده است. اگر رنگ هاي پرهاي طاووس را به روييدني هاي زمين تشبيه كني، خواهي گفت دسته گُلي است كه از شكوفه هاي رنگارنگ گل هاي بهاري فراهم آمده است، و اگر آن را با پارچه هاي پوشيدني همانند سازي، پس چون پارچه هاي زيباي پر نقش و نگار يا پرده هاي رنگارنگ يَمَن است، و اگر آن را با زيور آلات مقايسه كني چون نگين هاي رنگارنگي است كه در نواري از نقره با جواهرات زينت شده است.

روانشناسي حيواني طاووس

طاووس، چون به خود بالنده مغرور راه مي رود، دُم و بال هايش را برانداز مي كند، پس با توجه به زيبايي جامه و رنگ هاي گوناگون پر و بالش قهقهه سر مي دهد، امّا چون نگاهش به پاهاي او
مي افتد، بانگي برآورد كه گويا گريان است، فرياد مي زند گويا كه دادخواه است، و گواه صادق دردي است كه در درون دارد، زيرا پاهاي طاووس چونان ساق خروس دورگه (هندي و پارسي)[۱] باريك و زشت و در يك سوي ساق پايش ناخنكي مخفي روييده است.

شگفتي رنگ آميزي پرهاي طاووس

بر فراز گردن طاووس به جاي يال، كاكلي سبز رنگ و پر نقش و نگار روييده، و برآمدگي گردنش چونان آفتابه اي نفيس و نگارين است، و از گلوگاه تا روي شكمش به زيبايي وسمه يماني[۲] رنگ آميزي شده، يا چون پارچه حرير براق يا آيينه اي شفاف كه پرده بر روي آن افكندند. در اطراف گردنش گويا چادري سياه افكنده كه چون رنگ آن شاداب و بسيار مي باشد، مي پنداري با رنگ سبز تندي در هم آميخته است، در كنار شكاف گوش طاووس، خطي است باريك مانند سر قلم به سفيدي گل بابونه كه در كنار سياهي آن جلوه خاصي دارد، كمتر رنگي مي توان يافت كه طاووس از آن در اندامش نداشته باشد، يا با شفافيت و صيقل فراوان و زرق و برق جامه اش آن را جلاي برتري نداده باشد. طاووس چونان شكوفه هاي پراكنده اي است كه باران بهار و گرماي آفتاب را در پرورش آن نقش چنداني نيست، و شگفت آور آن هر چند گاهي از پوشش پرهاي زيبا بيرون مي آيد، و تن عريان مي كند، پرهاي او پياپي فرو مي ريزد و از نو مي رويند، پرهاي طاووس چونان برگ خزان رسيده مي ريزند و دوباره رشد مي كنند و به هم مي پيوندند، تا ديگر بار شكل و رنگ زيباي گذشته خود را باز مي يابد، بي آن كه ميان پرهاي نو و ريخته شده تفاوتي وجود داشته باشد يا رنگي جابجا برويد. اگر در تماشاي يكي از پرهاي طاووس دقت كني، لحظه اي به سرخي گل، و لحظه اي ديگر به سبزي زبرجد و گاه به زردي زر ناب جلوه مي كند.

***********************************************************