بهترین فاصله سنی بین دو فرزند
دکتر صفارزاده متخصص زنان
معتقد است باید بررسی کرد که بدن مادر چه زمانی از نظر سلامت جسمی و حتی
روحی آماده پذیرش یک نوزاد دیگر با همان نیازهای کودک اول است. این درحالی
است که بدن به طور طبیعی برای رسیدن به شرایط اولیه حداقل به ۳ سال زمان
نیاز دارد. کم خونی، مادر و کودک را هدف می گیرد یکی از بیماری هایی که شیوع آن در مادرانی که فاصله بین دو بارداری را در نظر نمیگیرند بالاست کم خونی یا آنمیاست. وقتی بارداری های متوالی در مدت زمانی کمتر از ۳ سال اتفاق می افتد مادر به کم خونی مبتلا می شود. این
مشکلات و بیماری اغلب به صورت مخفی در مادران بروز پیدا می کند اما درست
زمانی آشکار می شود که مادر برای دومین بار باردار می شود. کم خونی در این مادران باعث افزایش میزان خونریزی قبل، بعد یا حین زایمان می شود. 
متاسفانه
احتمال مرگ و میر مادران باردار مبتلا به کم خونی ۵ تا ۱۰ برابر بیشتر از
زنان دیگر است. از سوی دیگر آنمی در هفته ۱۳ تا ۲۴ بارداری خطر احتمالی زایمان زودرس و وزن کم نوزاد هنگام تولد را ۱۸۱ تا ۷۵۱ بار افزایش می دهد. در
نوزادانی که از مادران مبتلا به آنمیمتولد می شوند احتمال بروز بیماری و
مهمتر از آن فقر آهن که منجر به اختلال در تکامل حرکتی و رفتاری می شود و
حتی قدرت یادگیری آن ها را کاهش می دهد، به مراتب بیشتر از دیگران است. فاصله بین دو بارداری نباید کمتر از ۱۸ ماه باشد اگر
فاصله بین بارداری ها کمتر از ۱۸ ماه باشد، ۴۰ درصد خطر تولد نوزاد زودرس و
۶۱ درصد خطر نوزاد با وزن کم، افزایش پیدا می کند و سن تولد نوزاد هم در
۲۶ درصد موارد کمتر از یک نوزاد طبیعی می شود. اگر
فاصله زمانی میان بارداری ها کمتر از ۱۸ ماه باشد، به ازای هر یک ماهی که
این فاصله کوتاه تر می شود، خطر تولد نوزاد نارس تا ۲ درصد و خطر تولد
نوزاد با وزن کم تا ۳/۳ درصد بیشتر می شود. سزارین یا طبیعی ۳ سال فاصله لازم است شاید
بعضی از خانم ها فکر کنند چون زایمان قبلی آن ها به صورت طبیعی بوده رعایت
زمان ۳ سال تا بارداری بعدی برای آن ها لازم نیست و این زمان فقط برای
خانم هایی است که زایمان به صورت سزارین را انجام داده اند اما این یک تصور کاملا غلط است چرا که نوع زایمان، تفاوتی در میزان فاصله بین دو بارداری متوالی ندارد. در این راستا مادران چه آن ها که به طور طبیعی زایمان می کنند چه آن ها که روش سزارین را انتخاب می کنند برای سلامت نوزاد و خودشان باید برای بارداری بعدی فاصله زمانی ۳ سال را در نظر بگیرند. فاصله بین دو بارداری باید به ۳ سال برسد فاصله
بین ۲ بارداری برای حفظ سلامت مادر و کودک دست کم باید به ۳ سال برسد.
بارداری های متوالی که در آن ها این فاصله زمانی رعایت نمیشود نه تنها برای
مادر بلکه برای کودک هم دردسرساز می شوند. احتمال
ابتلا به عوارضی مانند کم خونی، مشکلات شیردهی، از دست دادن ذخایر بدن مثل
کلسیم و ریز مغذی ها از جمله مشکلاتی هستند که اغلب سلامت مادرانی که بدون
توجه به این فاصله زمانی(۳ سال) بارداری دوم شان را تجربه می کنند، هدف
قرار می دهند. بدن
مادر بعد از هر بارداری به زمان کافی نیاز دارد تا دوباره از نظر میزان
مواد معدنی، کلسیم، ویتامین ها و… تامین شود و به حالت اولیه برگردد. بدن
برای بازگشت به حالت طبیعی به طور طبیعی به ۳ سال زمان نیاز دارد. به همین
دلیل است که ما به همه مادران توصیه می کنیم فاصله زمانی ۳ سال برای
بارداری دوم را دست کم نگیرند. کودک اول هم در خطر است بارداری
های متوالی حتی سلامت کودک اول را هم به خطر می اندازند. طبق توصیه تمام
پزشکان، نوزاد باید ۶ ماه اول زندگی انحصارا با شیر مادر تغذیه کند و
معمولا توصیه می شود این شیردهی تا پایان ۲۴ ماهگی نوزاد در کنار غذای کمکی
ادامه داشته باشد. اما زمانی که فاصله بین دو بارداری متوالی
۲ سال شود یعنی مادر درست در زمان شیردهی نوزاد اول، نوزاد دومش را باردار
است، طبیعی است که این بارداری در شیردهی نوزاد اول اختلال ایجاد می کند و
مادر ناگزیر به قطع شیردهی می شود. بدن مادر برای تامین ذخایر به زمان نیاز دارد به طور طبیعی تغذیه جنین در دوران بارداری از طریق خون مادر انجام می گیرد. طبیعتا وقتی مادری مبتلا به کم خونی باشد، اکسیژن رسانی و تغذیه جنین نیز مختل می شود و این اختلال بر سلامت جنین اثر می گذارد. ازطرفی،
جنین برای رشد و تکامل، مواد مورد نیازش را از بدن مادر تامین می کند اما
مادر نمیتواند تمام نیازهای جنین را با دریافت روزمره مواد غذایی در اختیار
جنین قرار دهد بلکه بخش قابل توجهی از این مواد مغذی را از ذخایر
بدن خودش تامین می کند؛ موادی مثل کلسیم و ریزمغذی ها و …. حال سوال
اینجاست که بدن برای جبران و جایگزینی این ذخایر به چقدر زمان نیاز دارد؟ به طور کلی این زمان با تغذیه مادر و میزان استرسی که در دوران بارداری
و به خصوص بعد از زایمان بر او وارد می شود در ارتباط است اما به طور
میانگین بدن خانم ها به ۳ سال زمان نیاز دارد تا این ذخایر را دوباره
جایگزین کنند. به خصوص این که وزن، توده بدنی و انرژی مادر هم بعد از هر
بار بارداری تحت تاثیر قرار می گیرد و برای جبران به زمان نیاز دارد. مادران ۳۵ ساله بخوانند رعایت فاصله زمانی بین دو بارداری مادرانی را که در سن بالا ازدواج می کنند یا دیر بچه دار می شوند نسبت به دیگران بیشتر دچار مشکل می کند. این
مادران معمولا از دو طرف تحت فشار هستند چون هم با خطرات بارداری در سن
بالا مواجهند هم فاصله کم بین دو بارداری. خانمیکه در سی و چند سالگی ازدواج می کند اگر بخواهد فاصله طبیعی بین دو بارداری را رعایت کند بارداری دوم او از ۳۵ سالگی که مرز بارداری درخانم هاست می گذرد در
این شرایط تصمیم نهایی به عهده خود مادر و البته همسر او است. با این حال
تصمیم آن ها هرچه که باشد این مادران باید تمام مقدمات و بهداشت دوران بارداری
را تحت نظر پزشک خود با بالاترین کیفیت رعایت کنند تا به این ترتیب تا حد
امکان از عوارض بارداری در سن بالا و احیانا بدون در نظر گرفتن فاصله بین
دو بارداری مصون بمانند. بیشتر از ۵ سال هم دردسرساز است! فقط
فاصله کم بین بارداری ها نیست که می تواند سلامت مادر و کودک را به خطر
بیندازد. فاصله بیش از اندازه بین ۲ زایمان هم گاهی می تواند همانقدر
دردسرساز شود که زمان کم بین ۲ بارداری. اگر
فاصله بین ۲ بارداری بیشتر از ۵ سال شود عوارض بین ۲ بارداری و متعاقب آن
زایمان هم بیشتر می شود. اغلب مادرانی که فاصله بارداری آن ها به ۶۹ ماه
یعنی ۵ سال و نیم می رسد، نسبت به مادرانی که فاصله بارداری آن ها کمتر از ۵
سال است با مشکلات بیشتری مواجه می شوند. یکی
از شایع ترین این مشکلات مسمومیت دوران بارداری است. افزایش فشارخون در
دوران بارداری، دفع پروتئین از طریق ادرار و تورم بیش از حد دست ها و حتی
پاها از نشانه های مسمومیت در دوران بارداری هستند که احتمال بروز آن ها در خانم هایی که فاصله بین دو بارداری آن ها بیشتر از ۵ سال است، بیشتر از دیگران وجود دارند.
برفك نوك سینه چیست و چگونه درمان میشود؟
برفك نوک پستان معمولاً به دنبال درمان
عفونت سینه و ساير عفونت ها با آنتي بيوتيك به وجود مي آيد. اين عفونت
پوست نوك پستان را زخم كرده و خارش ايجاد مى كند و نوك پستان كمي كم رنگ تر
مي شود. گاهي اوقات شيرخوار هم مبتلا به برفك دهان است كه در اين حالت هم
مادر و هم شيرخوار بايد درمان شوند….
برفك دهان به دلیل فعالیت بیش
از حد قارچی به نام “كاندیدا آلبیكانس”( Candida Albicans) اتفاق می
افتد. همه ی افراد به صورت طبیعی مقداری از این قارچ را به عنوان موجود
همزیست با بدن، در دهان، پوست و دستگاه گوارش خود دارند. شما این مقدار از
قارچ طبیعی بدن را نه می بینید و نه احساس خواهید كرد، زیرا این قارچ در
مقدار كم خود مشكلی ایجاد نمی كند و شما علامتی از وجود آن نخواهید دید و
بدن مقدار آن را مرتب كنترل می كند. اما اگر به دلیلی مثل بیماری‌ها یا
داروها كاندیدا (قارچ) رشد بیش از حد پیدا كند، بیماری برفك دهانی در دهان و
یا اگر در ناحیه ی تناسلی خانم‌ها اتفاق بیفتد، قارچ واژینال ایجاد می
شود.
هر چند برفك دهان ممكن است همه ی
افراد را درگیر كند، اما بیشتر افرادی كه دچار این بیماری می شوند
نوزادان و بچه‌های كوچك ، سالمندان و به خصوص كسانی هستند كه سیستم ایمنی
بدنی آنها به خوبی كامل نشده است.
برفك پستان معمولاً به دنبال درمان عفونت سینه و ساير عفونت ها با آنتي بيوتيك به وجود مي آيد
مادرانی كه به دنبال برفك دهان نوزادان، دچار قارچ نوك پستان شوند، این علامت‌ها را تجربه می كنند:
- نوك پستان‌ها به طور غیر طبیعی قرمز و حساس و پوست آن ظریف و براق خواهد شد.
– پستان‌ها در هنگام شیردادن دردناك هستند و حتی در زمانی كه نوزاد، شیر نمی‌خورد، نیز نوك پستان مادر دردناك است.
– ممكن است دردهای عمیقی در پستان‌ها احساس شود.
برخى
مادران آن را به صورت احساس سوزش و تير كشيدن توصيف مى كنند. مدت درمان
مادر 14 روز و با محلول يا كرم نيستاتين است كه روزي 4 بار بعد از شير دادن
روي نوك و هاله پستان ماليده مي شود. مادر بايد قبل از شير دادن پستان خود
را شسته و خشك نمايد.
درمان شيرخوار نيز 14 روز و فقط با محلول
نيستاتين مي باشد كه روزي 4 بار و هر بار 15 قطره از محلول را بايد به
آرامي در سطح داخلي دهان شيرخوار يعني داخل گونه ها، لثه ها و روي زبان
ماليد.
بهترين زمان بلافاصله بعد از تغذيه است كه اثر آن تا نوبت بعدي تغذيه باقي مي ماند. درمان مادر و كودك بايد تواماً ادامه يابد.
سينه
بند خود را روزانه عوض كنيد و با آب داغ و صابون بشوييد. در صورت استفاده
از گول زنك و سرشيشه، استفاده از آنها را متوقف كنيد و يا روزانه 20 دقيقه
بجوشانيد و بطور هفتگي آن ها را عوض كنيد.
