بعد از اتمام سن بلوغ ، قدتان بلندتر نخواهد شد
افزایش قد بعد از سن بلوغ و رشد تبلیغ می کنند، مطمئناً قصد دارند فقط پول افراد را با فروش محصولات بی ارزش و دروغین خود به جیب بزنند.
اینها
در تبلیغات خود می گویند ” در هر سنی که باشید ، می توانید با استفاده از
فلان ماده، قد خود را تا هر اندازه که بخواهید، افزایش دهید”. در صورتی که
این حرف واقعیت ندارد و در عمل چنین چیزی ممکن نیست. دلیل ردّ این گفته را
نیز برای شما بیان می کنیم.
ابتدا برای شما توضیح می دهم که قد چگونه
افزایش می یابد. استخوان از تمام قسمت های خود امکان رشد طولی ندارد ،
بلکه فقط مراکز رشد که اپی فیز ( قسمت نرم و غضروفی استخوان ) نامیده می
شوند و نزدیک دو سر استخوان هستند، امکان رشد طولی را برای استخوان فراهم
می کنند. وقتی فرد در سن بلوغ است، استخوان در ناحیه اپی فیز رشد طولی
دارد، ولی به مرور این مراکز رشد یکی پس از دیگری بسته می شوند تا اینکه با
اتمام سن بلوغ، این مراکز برای همیشه بسته می شوند ( یعنی اپی فیز کاملاً
استخوانی و سفت می شود) و استخوان ها دیگر نمی توانند رشد طولی کنند.
بنابراین بعد از تمام شدن سن رشد و بلوغ ، قد فرد هرگز بلندتر نخواهد شد.
بعد
از اتمام سن بلوغ قسمت نرم و غضروفی اسخوان های دراز کاملاً سفت می شوند و
دیگر امکان رشد قدی وجود نخواهد داشت. پس تبلیغات افزایش قد کاملاً غیر
استاندارد و دروغین هستند و فقط روشی برای پر کردن جیب سرمایه داران می
باشد.
حتی قبل از اتمام سن رشد، ممکن است این مواد تبلیغاتی
تأثیری بر افزایش قد شما نداشته باشد. این تبلیغات ادعا می کنند که این
مواد مخلوطی از گیاهان دارویی و املاح هستند که 23 نوع گیاه نام برده شده و
بیشتر آنها از انواع درخت مو می باشند. درخت مو سریعاً رشد می کند. در
حقیقت با این گونه تبلیغات می خواهند به شما بگویند قد شما هم مثل درخت مو
سریع رشد می کند و بلند قد خواهید شد. علت رشد سریع درخت مو ، ساختار
ژنتیکی آن است که DNA نامیده می شود. ولی شما با خوردن یک گیاه نمی توانید
DNA آن را بدست آورید، زیرا DNA گیاهی در معده و روده شما به اجزاء تشکیل
دهنده خود یعنی اسید نوکلئیک شکسته می شود که هیچ تأثیری بر DNA بدن انسان
نخواهد داشت.
این موضوع وقتی ناراحت کننده است که می بینیم افراد و
به خصوص جوانان، تحت تأثیر این تبلیغات منفی ، پولی را که با سختی بدست می
آورند، صرف خرید اینگونه محصولات پوچ می کنند و در حقیقت جیب سرمایه دارانی
را پر می کنند که مردم را به مسخره گرفته اند. حتی در کشورهای خارجی برای
کسب اطمینان مشتری می گویند که این محصول 30 روز گارانتی ( ضمانت ) دارد و
بعد از این مدت اگر تاثیری بر افزایش قد شما نداشت، می توانید آن را پس
بدهید و در عین حال توصیه می کنند که برای دیدن اثر این ماده بر
افزایش قد
خود، حداقل باید 6 ماه آن را مصرف کنید. پس در حقیقت این گارانتی (ضمانت)
یک نوع حقه و فریب تجارتی است. در ضمن بیشتر افراد خجالت می کشند که بعد از
یک ماه پول خود را پس بگیرند و اگر هم بخواهند این کار را بکنند، متوجه
خواهند شد که این گارانتی فقط نوعی کلاه برداری بوده است و هرگز پولی به
آنها پس داده نخواهد شد.
اثرات هورمون رشد بر بدن
این هورمون روی صفحات رشد در استخوان‌ها، اثر می‌گذارد و موجب رشد آنها می‌شود و در واقع کودک ما قد می‌کشد.
البته
این هورمون، علاوه بر اثر مستقیم، به صورت غیرمستقیم هم سبب رشد اندام‌های
بدن می‌شود که با تأثیر روی کبد، دستور ترشح هورمونی را به او می‌دهد که
آن هورمون، وظیفه رشد اعضای بدن را بر عهده دارد و کمبود هورمون رشد، حفظ
پروتئین‌سازی در بدن را مختل می‌کند.
– در اثر کمبود هورمون رشد چه مشکلاتی به وجود می‌آید؟
هورمون
رشد در همه مقاطع زندگی ما ترشح می‌شود، حتی در دوران جنینی و سبب رشد
جنین می‌شود. البته در دوران جنینی، این هورمون از سلو‌ل‌های جفت ترشح
می‌شود.
مساله
ی مهم، میزان ترشح هورمون رشد در دوران بلوغ است. اگر این ترشح مختل شود،
بیماری‌هایی مثل کوتاهی قد یا کوتولگی و مشکلات دیگر پیش می آید.
– مثلا چه مشکلات دیگری؟
این
هورمون روی پخش چربی در بدن هم موثر است و کودکانی که دچار کمبود این
هورمون هستند، چربی بدنشان بیش از حد معمول است. در ضمن صدایشان گاهی طبیعی
نیست، چون هورمون رشد روی حنجره هم موثر است.
– کوتاهی قد علاوه بر کاهش هورمون رشد، علت دیگری هم دارد؟
بله،
شایع‌ترین دلیل کوتاهی قد، سرشتی است، یعنی کودکان تا سن بلوغ رشدشان کم
به نظر می‌رسد، اما در دوران بلوغ آن را جبران می‌کنند.
البته مساله ژنتیک هم خیلی مهم است. متوسط قد هر شخص با یک فرمول بر اساس قد والدینش محاسبه می‌شود.
دو
مساله سرشتی و ژنتیکی، مسائل طبیعی هستند و اینکه کوتاهی قد به خاطر کمبود
هورمون رشد باشد، فقط در درصد بسیار کمی از موارد دیده می‌شود.
– والدین چگونه باید بدانند کوتاهی قد فرزندشان طبیعی است یا خیر؟
اگر
میزان رشد کودک هر 6 ماه یا یک سال، بر طبق “منحنی رشد” کنترل شود و در حد
قابل قبولی باشد جای نگرانی نیست و ضعیف بودن کودکان، ربطی به کمبود
هورمون رشد ندارد.
– این منحنی رشد که گفتید، چیست؟
در
بیشتر مراکز بهداشتی که کودکان را بررسی می‌کنند، این منحنی وجود دارد که
مشخصات کودک را با توجه به این نمودار بررسی می‌کنند و آن را به نسبت متوسط
افراد جامعه می‌سنجند و مقدار طبیعی را محاسبه می‌کنند.
اگر کودک از نظر رشد عقب باشد، باز هم برای اثباتش آزمایش‌هایی هست. از نظر ما ممکن است کوتاهی قد، ناشی از نقص هورمون نباشد.
– چه آزمایش‌هایی؟
این
آزمایش‌ها تخصصی است و در مراکز خاصی انجام می‌شود. مثلاً به کودک
می‌گویند در یک زمان استاندارد ورزش کند و بعد هورمون رشد را در او
انداره‌گیری می‌کنند و یا دارویی به کودک تجویز می‌شود که محرک هورمون رشد
است و قبل و بعد از تجویز دارو، سطح هورمون را در خون‌اندازه می‌گیرند تا
مطمئن شوند شخص باید درمان شود یا مشکلی ندارد و درمان نمی‌خواهد. اگر کودک
مشکلی از نظر هورمون رشد نداشته باشد، نباید این درمان گران قیمت و
درازمدت را انجام دهیم.
