بزرگ شدن بافت پستان در مردان
بزرگ شدن بافت پستان در مردان
بزرگ شدن بافت پستان
در مردان حالتي است كه به آن “ژنيكوماستي” Gynecomastiaگفته مي‌شود.
ضخامت بافت طبيعي پستان در مردان، معمولاً كمتر از 2/5 تا 3 سانتيمتر است،
ولي در حالت ژنيكوماستي، بافت غدد پستان بزرگ مي شود. بزرگي پستان ممكن است
در يك سمت و يا در هر دو طرف ايجاد شود. ممكن است اين افزايش اندازه سینه،
موجب حساس‌شدن و دردناك شدن بافت پستان شود.
ژنيكوماستي (بزرگ شدن بافت پستان) معمولاً
در اثر تغييرات هورموني، در هنگام بلوغ و يا در طي افزايش سن رخ مي‌دهد.
هنگامي‌كه تعادل بين دو هورمون استروژن (هورمون زنانه) و تستوسترون (هورمون
مردانه) به هم بخورد ممكن است سينه‌ها بزرگ شوند.
در حالت
طبيعي، هورمون‌هاي جنس مخالف به مقدار بسيار کم در بدن زنان و مردان ترشح
مي‌شود. برخي داروهايي كه بدون نسخه فروخته و مصرف مي‌شوند، داروهاي غير
قانوني، برخي داروهايي كه براي افزايش حجم عضله و دوپينگ استفاده مي‌شوند،
برخي تومورها و بيماري‌ها مي توانند موجب بزرگي بزرگ شدن بافت پستانها
شوند.
مشکل بزرگ شدن پستان در چه سني شايع است؟
ژنيكوماستي بين پسران نوجوان (13 تا 19 سال) شايع است، طوري كه 65 درصد از پسران 14 ساله، ژنيكوماستي دارند.
بزرگي غدد پستان در پسران نوجوان بسيار
رايج است. حدود يك سوم از اين پسران در سن بلوغ دچار اين وضعيت مي شوند،
ولي احتمال بروز اين عارضه در بزرگسالي كمتر از يک درصد است. بزرگي غدد
پستان اغلب خفيف و بدون درد است، اما يك سوم از مردان در مورد حساس شدن آن
اعتراض دارند.
تشخيص مشکل بزرگ شدن پستان
معمولا علت بزرگ شدن غدد پستان قابل تشخيص
است و در اكثر موارد به دليل مصرف بعضي داروها و يا بيماري كبدي بروز
مي‌كند. اگر شما نوجوان هستيد، احتمالاً به انجام آزمايش نيازي نداريد و
بزرگي پستان، طي دو تا سه سال، خود به خود برطرف خواهد شد، اما پسران بزرگ
تر و مردان جوان ممكن است به آزمايش نياز داشته باشند. در چنين مواردي ممكن
است نوعي بيماري، عامل ايجادكننده اين مشكل باشد.
چه بايد کرد؟
در بسياري از موارد، درمان خاصي مورد نياز
نيست. پزشك شما ممكن است هر ماه اندازه پستان را پيگيري كند و تحت نظر
داشته باشد. در 90 درصد پسران نوجوان، ژنيكوماستي در مدت كمتر از سه سال
خود به خود برطرف مي‌شود. برخي اوقات با قطع مصرف دارويي كه به ژنيكوماستي
منجر شده است مانند مواد دوپينگ ، مشكل برطرف مي‌شود.
در موارد نادري، درمان‌هاي دارويي براي
ژنيكوماستي استفاده مي‌شوند، مخصوصا اگر درد و حساسيت وجود داشته باشد.
درمان دارويي ممكن است بتواند بافت اضافي پستان را برطرف كند. گاهي براي از
بين بردن بافت اضافي، جراحي انجام مي‌شود.
اگر علت
بزرگ شدن پستانها، بيماري يا تومور باشد، علت اصلي بايد درمان شود.در اغلب
مردان، ژنيکوماستي در هر دو سينه مشاهده مي‌شود ولي اگر تنها يكي از
سينه‌ها برآمده بود بايد جهت معاينه دقيق‌تر به پزشك مراجعه شود.
افزايش بافت چربي، ژنيكوماستي نيست
برخي از پسران و مردان، در قفسه سينه ي
خود بافت چربي زيادي دارند و ممكن است اين بافت چربي طوري به نظر برسد كه
انگار پستانها بزرگ شده‌اند. به اين حالت “ژنيكوماستي كاذب” گفته مي‌شود.
بعضي از مردان هم تنها به دليل چاقي،
داراي پستان هاي برآمده هستند، اما در بزرگي سينه به دليل بزرگ شدن غدد
سينه يعني ژنيکوماستي، چاقي موثر نيست.غده دقيقا زير نوك سينه متمركز است،
ولي چربي در كليه مناطق سينه پخش مي‌شود.
داروهايي که باعث ژنيكوماستي مي شوند
بعضي از مهم‌ترين داروهايي كه باعث بروز
اين حالت مي‌شوند عبارت‌اند از: ديگوكسين (لانوكسين) براي بيماري قلبي،
اسپرونولاكتين (آلداكتون)، سايمتيدين بلوك‌كننده اسيد معده، كتوكونازول
(نيزورال) براي عفونت قارچي، فيناسترايد (پروسكار) و داناسترايد (اودارت)
براي بزرگي پروستات.
لازم به
ذكر است كه داروهاي مخدري نظير آمفتامين، ماري جوانا و هروئين و بيماري
كبدي ناشي از افراط در مصرف الكل نيز باعث بزرگ شدن پستان مي‌گردند.
آيا سينه مردان هم ممكن است سرطاني شود؟
احتمالاً نه. سرطان پستان در مردان بسيار
نادر است. توده‌اي كه در اثر سرطان ايجاد شده باشد، معمولاً درست زير نوك
سينه ايجاد نمي‌شود.
خصوصيات و ماهيت بافت سرطاني با بافت حاصل
از بزرگ شدن پستان در اثر ژنيكوماستي متفاوت است. سرطان پستان ممكن است
موجب فرورفتگي پوست يا ايجاد ترشح خوني از سينه شود. پزشك شما مي‌تواند نوع
توده را تشخيص دهد و بفهمد كه توده، سرطاني است يا نه.
اگر در مورد توده سينه هر گونه سئوالي
داشتيد مي‌توانيد با پزشك خود مشورت كنيد.در موارد مشكوك ممكن است نياز
به‌انجام ماموگرافي و يا نمونه‌برداري باشد. اغلب برآمدگي‌هاي پستان در
مردان، غير سرطاني است و مربوط به وضعيتي به نام ژنيكوماستي يا همان بزرگي
غدد پستان است، اما بهتر است به پزشك مراجعه كنيد تا علت دقيق آن مشخص شود.
اگرچه سرطان پستان در مردان شايع نيست اما امكان‌پذير است. در دنيا، حدود 2000 مرد در سال جاري مبتلا به سرطان پستان شناخته شده‌اند.
سرعت مرگ ناشي از سرطان پستان در مردان
بيشتر از زنان است، يعني حدود 450 مرد در سال به دليل سرطان پستان فوت
مي‌كنند و اما بزرگي غدد پستان در مردان چندان خطرناك نيست.
مباحث مورد بحث در روان شناسی بلوغ
بررسی و تعییم مفهوم بلوغ از طرف روان شناسان بلوغ و
صاحب نظران سایر حوزه‌های مورد بررسی قرار گرفته است. اکثریت قریب به اتفاق
صاحب نظران در مورد واژه‌های بلوغ و نوجوانی توافق ندارند و معمولا پیدا
کران نظریه‌ای مشترک بین آنها کار دشواری است. عمدتا توجه به تغییرات جنسی
در اکثریت تعاریف مورد تاکید بوده است و بلوغ را مرحله شروع تغییرات جسمی و
جنسی دانسته‌اند که در آغاز نوجوانی اتفاق می‌افتد.
ویژگیهای بلوغ ، مراحل بلوغ ، انواع بلوغ ، سن بلوغ ، معیار بلوغ ، علل بلوغ
از دیگر مباحث مورد بحث در روان شناسی بلوغ است که توسط روان شناسان بلوغ مورد بررسی قرار گرفته و نظریاتی ارائه شده است.
عوامل موثر در بلوغ
در
این مقوله روان شناسی بلوغ تاثیر عواملی چون عوامل اجتماعی ، اقتصادی ،
زمان ، عوامل عصبی و هورمونی را مورد بررسی قرار می‌دهد. نظریات ارائه شده
در این مقوله با انجام پژوهشها و تحقیقات اجتماعی ، زیستی و … در جوامع
مختلف بدست می‌آید.
بررسی آگاهی از تغییرات بلوغ و بازتاب آنها در شخصیت
از
مقوله‌های مهم و مورد علاقه روان شناسی بلوغ است. توجه به نگرانیهای ناشی
بویژه بلوغ جنسی و هموارسازی طی این مسیر برای نوجوان از دیدگاه روان شناسی
نوجوانی حائز اهمیت است.
ارتباط روان شناسی بلوغ با سایر حوزه‌های علمی
از
آنجائیکه بلوغ به عنوان یک مفهوم کلی و گسترده جنبه‌های مختلفی از رشد را
شامل می‌شود مثل بلوغ جنسی و جسمی ، بلوغ عاطفی ، بلوغ اجتماعی ، بلوغ
اقتصادی و …. روان شناسی بلوغ علاوه بر ارتباط تنگاتنگ و عمیق خود با
سایر حوزه‌های روان شناسی همچون روان شناسی رشد ، روان شناسی شخصیت ، روان
شناسی بالینی و مشاوره با دیگر شاخه‌های علمی نیز ارتباط گسترده‌ای دارد.
در بررسی ویژگیهای بلوغ
اجتماعی و تغییرات خاص از آن در زندگی نوجوان روان شناسی بلوغ عمدتا از
علوم اجتماعی و نظریات و مباحث موجود در این شاخه سلاحی جوید. در پیوند بین
روان شناسی بلوغ و علوم اجتماعی پرسشهایی چون یک جامعه چه استنباطی از
بلوغ دارد، چه نقشی برای فردی که دوران بلوغ را سپری می‌کند می‌شناسد و
شیوه تاثیرگذاری آن بر سهولت بلوغ چگونه است.
بنابراین پیوند تغییرات
روانی دوارن بلوغ ، طول بلوغ و … نشان داده‌اند. پژوهشهای اریمان و
همینطور تحقیقات لاندیس بر این تفاوت صحه گذارده‌اند. لاندیس سه نوع ساخت
اجتماعی شامل جامعه بدوی ، روستایی و شهری را بر شمارد که بلوغ افراد خود
را به شیوه‌های متفاوتی تحت تاثیر قرار می‌دهند.
پژوهشهای مارگرت مید در
مورد قبایل جزیره ساموا و گینه نو نیز از آثار به نسبت قدیمی جامعه شناختی و
مردم شناختی است که به تاثیر عوامل محیطی در دوارن بلوغ توجه داشت. مید
نشان داده است که علائم بلوغ را نباید تنها معلول تغییرات درونی و جسمانی
دانست و این عوارض بر حسب شرائط و اجتماعی بسیار متنوع خواهند بود.
از سوی دیگر در مباحث مربوط
به بررسی علائم جسمی و ظاهری بلوغ بین روان شناسی بلوغ و علوم زیستی و
فیزیولوژیک پیوندی برقرار می‌شود. شناسائی علائم بلوغ در حیطه جسمی و جنسی
شامل رشد صفات اولیه و ثانویه جنسی ، رشد قد ، وزن ، اندامهای داخلی مثل
قلب ، ششها و … سوخت و سازها و نیازهای تغذیه‌ای ، تونایی بدنی و عضلانی و
شیمی خون ، ارتباط بین روان شناسی بلوغ و علوم زیستی را مستحکمتر می‌سازد.
یافته‌های حاصل از تحقیقات
زیستی و فیزیولوژیک مواد خاص برای تحقیقات روان شناسی بلوغ به شمار
می‌روند. در کنار بروز تغییرات طبیعی و همه‌گیر بلوغ مواردی در این دوارن
ظاهر می‌شود که ریشه به هنجار نداشته و اغلب به عنوان ویژگیهای نابهنجار
دوران بلوغ به شمار می‌روند. برخی انحرافات و بزهکاریها و رفتارهای
نابهنجار با دوارن بلوغ ارتباط دارند و همچنین شروع برخی اختلافات روانی
دوره بلوغ شناسایی شده است. در این حیطه روان شناسی بالینی ، روان شناسی
مشاوره و علوم تربیتی با روان شناسی بلوغ وارد عمل می‌شوند.
به عنوان مثال آشنایی با
یافته‌های روان شناسی بلوغ برای متخصصان علوم تربیتی و بالینی و مشاوره از
جهت تشخیص طبیعی بودن یا نابهنجار بودن رفتار ارجاع داده شده بسیار حائز
اهمیت است. همچنین در برنامه‌ریزیهای مربوط به آموزش و تربیت ، به عنوان
مثال ارائه بینش صحیح به نوجوانان در جهت شناخت بلوغ و ایجاد واقع بینی در
آنان مورد توجه فراوان می‌باشد.
روش پژوهش در روانشناسی بلوغ
روش
و پژوهش در این حوزه نیز همچون سایر حوزه‌های روانشناسی با روشهای علمی
پژوهشی صورت می‌گیرد. به لحاظ ارتباط تنگاتنگ این شاخه با علوم زیستی و
اجتماعی و از روشهای آزمایشی و غیر آزمایشی (با سهم بیشتر تحقیقات غیر
آزمایشی) رایج است
