|
دندان های نوزاد شما خیلی زود تر از آنچه انتظار دارید، بیرون می زنند. پس
بهتر است تا دیر نشده عکسی از خنده بی دندان کوچولوی تان بگیرید، زیرا
زمانی که روند دندان درآوردن شروع شود، کوچولو ی تان دیگر آنقدر خوش اخلاق
نیست و به راحتی نخواهد خندید. برای این که بدانید با سر زدن اولین
مروارید، زندگی شما و نوزادتان چگونه تغییر خواهد کرد، این مطلب را تا
پایان بخوانید.
● ترتیب و نظم رویش دندان ها
جوانه های دندان درست زمانی که دوران خوش بارداری را پشت سر می گذارید،
شکل می گیرند، اما نوک اولین مروارید زمانی که نوزادتان بین ۴ تا ۸ ماه
دارد از لثه بیرون می زند. بعضی کودکان در ۲ ماهگی دندان در می آورند و
برخی دیگر هنوز تا ۱۴ ماهگی با دهانی بدون دندان به شما لبخند می زنند.
این مسئله کاملا ژنتیک است و دیر یا زود درآمدن اولین ردیف از دندان ها،
جای نگرانی ندارد. سن نیش زدن دندان ها متفاوت است. حتی اگر نوزادی را
دیدید که با دندان های پایینی اش به دنیا آمد، تعجب نکنید. از هر ۲ هزار
کودک یک کودک با دندان متولد می شود، اما در اغلب نوزادان حداکثر بین ۲ تا
۲/۵ سالگی ۲۰ دندان شیری کامل می شود و از ۷ سالگی به بعد دندان های دائمی
ظاهر می شوند.
اولین دندان ها معمولا ۲ دندان پیش میانی و در فک پایین هستند و بعد از آن
نوبت به دندان های پیش میانی در فک بالا می رسد. دندان ها معمولا ۲ به ۲ و
به صورت قرینه بیرون می زنند، اما به یاد داشته باشید برای این موضوع هیچ
قانون و قاعده ای وجود ندارد. پس از دندان های پیش میانی نوبت به دندان های
پیش کناری در فک پایین و فک بالا می رسد و بین ۱۳ تا ۱۹ ماهگی دندان های
نیش وآسیای کوچک در می آیند. نوک زدن دندان های نیش به دلیل تیز بودن و
دندان های آسیا به دلیل بزرگ بودن، ممکن است از دیگر دندان ها دردناک تر
باشد.
دندان های آسیای بزرگ هم بین ۱/۵ تا ۲/۵ سالگی رویش پیدا می کنند. این یک
روند عادی و طبیعی رویش دندان است، اما ممکن است ترتیب و سن رویش دندان ها
در کودکان مختلف جابه جا شود. هیچ اصل کلی وجود ندارد و پس و پیش شدن
برنامه زمانی یا ترتیب رویش تا زمانی که کودکی سالم و سرحال دارید، کاملا
طبیعی است.
● علائم سر زدن این مهمان های ناخواسته
نوزادان با یکدیگر متفاوتند و نمی توان فرمول خاصی برای همه آنها ارائه
داد، اما به طور کلی نشانه هایی وجود دارد که شما با توجه به آنها می
توانید دلیل ناراحتی نوزادتان را متوجه شوید. نیش زدن دندان های شیری
معمولا با علائمی شبیه سرماخوردگی همراه است. یکی از اولین نشانه ها سرازیر
شدن آب دهان است.
نوزادی که اولین دندان هایش در راهند، آب دهان فراوانی تولید می کند و
زمین و زمان را خیس می کند. کسی به طور قطع نمی داند چرا کودک در این زمان
بزاق بیشتری ترشح می کند، اما از نظر علمی تاحدودی ثابت شده که لثه های
متورم و افزایش حرکت ماهیچه های دهان میل به جویدن و گاز زدن را در کودک
بیشتر می کند و این امر باعث می شود غدد بزاقی تحریک شده و بزاق بیشتری
تولید کنند.
ممکن است در این دوره احساس کنید کودک تان بی قرار تر و بد خلق تر از قبل
شده، خوب نمی خوابد، اشتهایش کم شده، بهانه گیری می کند و تب خفیف و آبریزش
بینی دارد. اگر مطمئن هستید سرما نخورده، نگران نباشید. اینها همه از
علائم نوک زدن اولین دندان هاست. با توجه به تشابه علائم نوک زدن دندان ها
با سرماخوردگی، بهتر است پیش از هر اقدامی با پزشک مشورت کنید تا مطمئن
شوید راه درست را در پیش گرفته اید.
● مهارت جدید: گاز گرفتن
با پیدایش اولین دندان ها، فرزند شما مهارت های جدیدی می آموزد: مهارت گاز
گرفتن! مطمئنا کودک تان متوجه نیست که این کار دردناک است، او تنها می
خواهد این عضو جدید را امتحان کند و به دنبال کشف قابلیت های آن است. بهتر
است از همان ابتدا در این باره جدی برخورد کنید تا گاز گرفتن به صورت یک
عادت درنیاید. کودکان دوست دارند شیطنت کنند و ممکن است هنگامی که به آنها
شیر می دهید، از این قابلیت جدید استفاده کنند. پیش از آغاز شیر دادن
انگشتی در دهانش بگذارید، اگر گاز گرفت دندانی به او بدهید و بعد دوباره
امتحان کنید.
وقتی به او شیر می دهید خیلی جدی تذکر دهید که نباید گاز بگیرد، اگر بعد
از ۲ تا ۳ تذکر همچنان ادامه داد، شیر دادن را متوقف کنید و در عوض دندانی
اش را به او بدهید و بعد از ۱۰ تا ۱۵ دقیقه دوباره به او شیر بدهید واین
کار را آنقدر تکرار کنید تا گاز گرفتن از سرش بیفتد. در عین حال بین هر بار
شیر خوردن او توانسته خارش لثه هایش را کمی آرام کند. ماساژ دادن لثه ها
با یک مسواک انگشتی یا با سر انگشتان هم کمک بزرگی به کودک شما می کند تا
این مرحله از رشدش را هم به خوبی پشت سر بگذارد.
● نقش شما چه خواهد بود؟
نوک زدن این مرواریدهای درخشان مطمئنا برای هر بچه ای دردناک است و شما در
این مرحله نقش زیادی ندارید، اما در صورتی که کودک احساس درد کرد می
توانید به او کمک کنید. راه های زیادی برای آرام کردن نوزادان وجود دارد،
بهترین درمان برای کاهش درد و التهاب لثه های متورم سرما و فشار است.
سرما لثه ها را بی حس می کند و فشار به نوعی لثه ها را ماساژ می دهد و
احساس خوبی ایجاد می کند. بهترین راه این است که یک عدد دستمال تنظیف تمیز
را خیس کرده و در فریزر بگذارید و پس از این که یخ زد به کودک تان بدهید تا
با خیال راحت گاز بگیرد و لثه هایش را به آن فشار دهد.
قاشق های کوچک که سر نرمی دارند هم می توانند به کم کردن درد و خارش لثه
ها کمک کنند. قاشقی کوچک با سر پلاستیکی به کودک بدهید تا گاز بگیرد و با
مالیدن آن روی لثه کمی آرام شود. فشار آوردن به لثه ها کمک می کند تا از بی
قراری های کودک کم شود، برای همین است که کودکانی که در حال دندان درآوردن
هستند، هر چیزی را در دهان می گذارند و با لثه ها به آن فشار می آورند. می
توانید دست های تان را تمیز بشویید و انگشت تان را در اختیار کودک قرار
دهید تا با خیال راحت لثه هایش را فشار دهد.
میوه ها و سبزی هایی مانند خیار و هویج و ساقه های کرفس برای این کار
مناسبند، اما باید توجه داشت تکه های جدا شده از این خوراکی ها باعث خفگی
نوزاد نشود. دندانی های رنگارنگ هم یکی دیگر از راه های آرام کردن لثه
هاست. به دنبال دندانی هایی باشید که طراحی ساده ای دارند و به راحتی در
دستان کودک تان جای می گیرند.
می توانید دندانی ها را در فریزر بگذارید تا خوب خنک شوند و کودک شما لذت
بیشتری از گاز گرفتن آنها تجربه کند. ممکن است در این دوره آب دهان اسیدی
کودک موجب خارش و ملتهب شدن چانه و دور لب ها شود، برای جلوگیری از این
حالت در طول روز همیشه با دستمالی تمیز دهان و چانه کودک را پاک کنید و کمی
وازلین کودک روی چانه اش بمالید تا این التهاب کمتر شود. استفاده از یک
پیشبند نرم و کوچک هم به شما کمک می کند تا لباس های کودک تمیز بماند و
مجبور نشوید روزی چند دست لباس عوض کنید.
● مصرف دارو: آری یا نه؟
اگر هنوز احساس می کنید کودک تان از درد لثه ها بی قرار است می توانید از
دارو ها و ژل های بی حس کننده ای که در داروخانه ها موجود است، استفاده
کنید. اما بهتر است نظر پزشک را هم بپرسید و دوز مصرفی آنها را رعایت کنید.
استفاده بیش از حد از این دارو ها ممکن است زبان و گلوی کودک را بی حس
کرده و مشکلاتی در بلع آب دهان یا غذا به وجود آورد. مالیدن چند قطره
استامینوفن یا ایبوپروفن کودک روی لثه هم می تواند التهاب و خارش لثه ها را
کم کند، اما به یاد داشته باشید پیش از مصرف هر داروی شیمیایی باید با
پزشک کودک تان مشورت کنید.
● پوسیدگی دندان های شیری را جدی بگیرید
بیشتر والدین فکر می کنند دندان های دوران شیرخوارگی چون دائمی نیستند،
اهمیت ندارند. اگرچه دندان های شیری در سنین بالا تر می ریزند و دندان های
جدید به جای آنها در می آید، اما این دندان ها به کودک شما کمک می کند تا ۸
۷ سالگی به راحتی بجوند، لبخند زیبایی داشته باشند و به خوبی صحبت کنند و
همچنین پایه مناسبی برای دندان های دائمی هستند، پس مراقبت از آنها ضروری
است.
بهتر است پیش از بیرون زدن اولین دندان ها لثه های کودک را تمیز کنید تا
او به این کار عادت کند. این کار را با یک گاز استریل تمیز و کمی آب ولرم
انجام دهید. مسواک های انگشتی نیز گزینه خوبی برای این کار هستند. تا ۳ ۲
سالگی استفاده از خمیردندان توصیه نمی شود، چرا که کودک هنوز قادر به تف
کردن مواد اضافی به بیرون نیست و ممکن است خمیر دندان را ببلعد.
تنها کافی است با آب و کمی پنبه یا تنظیف یا مسواک انگشتی دندان های کودک
را ۲ بار در روز پس از صبحانه و شام پاک کنید. اولین نشانه پوسیدگی دندان
ها تغییر رنگ آنها و پیدایش خال ها و نقطه های ریز خاکستری است. شیر شب یکی
از بد ترین عوامل ایجاد پوسیدگی در دندان است.
شیر شبانه را در اولین فرصت قطع کنید و در طول شب فقط به کودک آب بدهید،
شیر مادر یا شیر خشک حاوی مقادیر زیادی مواد قندی است که به دندان کودک
آسیب می رساند. بهتر است بعد از یک سالگی و از زمانی که کودک غذاخور می
شود، شیر شب را قطع کنید، ولی اگر همچنان به شیر دادن ادامه دادید، پس از
هر وعده کمی آب به کودک بدهید تا باقی مانده مواد قندی از دهان و دندان
هایش پاک شود.
رنگ دندان های کودکان ممکن است کمی زردی داشته باشد و این طبیعی است، اما
تغییر رنگ بیش از حد دندان ها هشداری است برای شما. این تغییر رنگ همچنین
می تواند به دلیل استفاده از قطره های ویتامین، مصرف دارو یا زخم لثه ها رخ
دهد.
برای جلوگیری از پوسیدگی مقدار شیرینی و شکلات را در برنامه غذایی کودک به
حداقل برسانید و آبمیوه های شیرین را برای زمان غذا نگه دارید. در این
صورت قند موجود در آبمیوه ها زیاد روی دندان ها نمی ماند و امکان پوسیدگی
دندان کم می شود. ماست و لبنیات آنزیم های مضر را در دهان از بین می برند و
میوه های ترش مزه و مرکبات باعث می شوند بزاق بیشتری تولید شود و این امر
باکتری های موجود روی دندان را تا حدودی پاک می کند.
پس سعی کنید از این مواد در رژیم غذایی کودکان بیشتر استفاده کنید. کودکان
تا ۶ سالگی یا بنا به گفته پزشکان تا زمانی که نتوانند بند کفش های شان را
خودشان ببندند، قادر نخواهند بود به درستی مسواک بزنند و شما باید به آنها
کمک کنید. هنگامی که خودتان مسواک می زنید، مسواک کوچکی هم به کودک بدهید
تا او به استفاده از مسواک ترغیب شود و راه درست مسواک زدن را بیاموزد.
|
