نام دروس و ضرایب کارشناسی ارشد مجموعه مهندسی مواد و متالورژی (کد 1272) (سراسری)
« زبان عمومی و تخصصی »
تعداد سئوالات این درس در آزمون کارشناسی ارشد رشته مهندسی مواد 30
سئوال می‌باشد. همان‌طور كه از نام درس پیداست، تعدادی از سئوالات این درس
زبان عمومی و تعدادی از آنها نیز مربوط به اصطلاحات و متون تخصصی مهندسی
مواد می‌باشد. بدون تردید اگر دانشجویان در درس زبان حداقل‌هایی را داشته
باشند مطالعه و سرمایه‌گذاری در این درس می‌تواند منطقی باشد. معمولاً منبع
درس زبان تخصصی در اكثر رشته‌ها در دانشگاه‌های مختلف فرق می‌كند و اساتید
این درس به صورت سلیقه‌ای منابع و یا جزوات مورد نظر خود را به دانشجویان
معرفی می‌كنند. خواندن كتاب‌های زبان عمومی و همچنین زبان تخصصی موسسه
مدرسان شریف برای رسیدن به تسلط در این درس كفایت می‌كند. در كتاب زبان
عمومی مطالب گرامری و یك سری لغات و اصطلاحات عمومی و همچنین تست‌های عمومی
رشته‌های مختلف گنجانده شده و داوطلبان حتی در صورت فراموشی درس زبان
می‌توانند خود را به سطح مطلوبی با استفاده از این كتاب برسانند. در كتاب
زبان تخصصی موسسه مدرسان شریف علاوه بر بررسی و ارایه پاسخ تشریحی و ترجمه
تست‌های كنكورهای كارشناسی ارشد سال‌های قبل (از سال 94 ـ 75) لغات،
اصطلاحات و متون رایج در رشته مهندسی مواد به همراه ترجمه آنها گنجانده
شده و ضمن آموزش و ترجمه متون مختلف، تست‌های چهارگزینه‌ای تألیفی برای
آشنایی هرچه بیشتر داوطلبان آزمون كارشناسی ارشد با سئوالات درس زبان تخصصی
این رشته آورده شده است.
« ریاضیات »
( ریاضی 1 و2، معادلات دیفرانسیل و ریاضی مهندسی )
تعداد سئوالات این درس در آزمون كارشناسی ارشد 20 سئوال می‌باشد كه خود
این درس به چهار درس ریاضیات عمومی 1، ریاضیات عمومی 2، معادلات دیفرانسیل و
ریاضی مهندسی تفكیك می‌شود. در سالیان خیلی دور سئوالات این درس از چهار
عنوان درسی ریاضی عمومی 1، ریاضی عمومی 2، معادلات دیفرانسیل و ریاضیات
مهندسی طرح می‌شد. در چند سال اخیر تا قبل از آزمون اسفند 88، هر 20 سئوال
از درس ریاضیات مهندسی انتخاب می‌شد اما از آزمون كارشناسی ارشد 89 (اسفند
88) مجدداً تصمیم بر این شد كه در آزمون كارشناسی ارشد 89، 5 سئوال از درس
ریاضی عمومی 1، 5 سئوال از درس ریاضی عمومی 2، 5 سئوال از درس معادلات
دیفرانسیل و 5 سئوال از درس ریاضی مهندسی مطرح شده است و به نظر نمی‌رسد
این روند در سال‌های آینده تغییر زیادی داشته باشد. كتاب‌های توماس، آدامز،
لیت هولد، مارون، دمیدوویچ از منابع مهم دروس ریاضی عمومی 1و2، كتاب‌های
سیمونز و بویس از منابع مهم درس معادلات دیفرانسیل و كتاب كرویت سیك
مهمترین مرجع تدریس درس ریاضی مهندسی می‌باشند. هرچند در اكثر دانشگاه‌ها
خیلی از اساتید كتاب‌های تألیفی خود را نیز به عنوان منبع معرفی می‌كنند.
كتاب‌های ریاضی عمومی 1، ریاضی عمومی 2، معادلات دیفرانسیل و ریاضی
مهندسی موسسه مدرسان شریف كه فرمت نگارش آنها تقریباً نزدیك به هم می‌باشد
از بهترین منابع این چهار درس در سراسر كشور شناخته شده است و بدون تردید
اگر دانشجویی این كتاب‌ها را مطالعه كند، دیگر نیازی نیست حتی به مرجع
دیگری جهت تمرین بیشتر مراجعه كند. آموزش تمام مطالب درسی با متنی ساده و
روان، گنجاندن مثال‌ها و تست‌های چهارگزینه‌ای فراوان با پاسخ‌های تشریحی
در ضمن آموزش درس، طبقه‌بندی مطالب و آوردن تمامی تست‌های كنكورهای
كارشناسی ارشد 10 سال اخیر اكثر رشته‌های فنی و مهندسی و گروه علوم پایه به
صورت طبقه‌بندی شده در پایان هر فصل با پاسخ‌های كاملاً تشریحی، قرار دادن
تست‌های تكمیلی با پاسخ كلیدی برای داوطلبان آزمون کارشناسی ارشد جهت
تمرین بیشتر، حل كامل سئوالات آزمون سراسری 1394 (بهمن 93)، ارایه
آزمون‌های خودسنجی در پایان كتاب در سه سطح A و B و C برای آمادگی در
هفته‌های آخر نزدیك آزمون، ارایه روش‌های تستی برای حل تست‌ها و … از
جمله مشخصات این كتاب‌ها می‌باشد.
كتاب ریاضی عمومی 1 شامل 2800 پرسش چهارگزینه‌ای شامل 2090 مسئله حل شده با پاسخ تشریحی و 710 مسئله با پاسخ كلیدی می‌باشد.
كتاب ریاضی عمومی 2 شامل 1720 پرسش چهارگزینه‌ای شامل 1370 مسئله حل شده با پاسخ تشریحی و 350 مسئله با پاسخ كلیدی می‌باشد.
كتاب معادلات دیفرانسیل شامل 1970 پرسش چهار گزینه‌ای شامل 1525 مسئله حل شده با پاسخ تشریحی و 445 سؤال با پاسخ كلیدی می‌باشد.
كتاب ریاضی مهندسی شامل 1300 پرسش چهار گزینه‌ای شامل 1000 مسئله حل شده با پاسخ تشریحی و 300 مسئله با پاسخ كلیدی می‌باشد.
مطالعه این كتاب‌ها به عنوان كتاب‌هایی كامل و جامع و خلاصه كه مورد
تایید اكثر اساتید دانشگاه‌های كشور می‌باشد، اكیداً توصیه می‌شود. كسب
درصد بالا با مطالعه این كتاب‌ها با توجه به اظهارنظر قبولی‌های سال‌های
گذشته به راحتی امکان پذیر است.
« خواص فیزیكی مواد »
تعداد تست های این درس در آزمون کارشناسی ارشد دانشگاه سراسری 20 سئوال
می‌باشد. منابع مهم این درس كتاب‌های خواص فیزیكی تألیف ریدهیل و همچنین
كتاب خواص فیزیكی تألیف آونر و كتاب ویلیام كلیستر می‌باشد. حجم مطالب این
درس نسبت به دو درس تخصصی دیگر بیشتر می‌باشد و به همین نسبت، مدت زمانی كه
طول می‌كشد تا داوطلب در این درس به تسلط برسد بیشتر از دو درس دیگر است.
در این درس كه در سالیان اخیر عنوان آن از خواص فیزیكی و استحاله فازها به
خواص فیزیكی تغییر یافته، روند سئوالات هر ساله مفهومی‌تر شده است. برای
این درس انتشارات مدرسان شریف كتاب جامع و خوبی را به بازار کتاب كشور عرضه
كرده است. در این كتاب مؤلفین با تجربیات خود مفاهیم را به شكل كاملاً
ماهرانه‌ای دسته‌بندی كرده و با ترسیم شكل‌ها و نمودارهای مختلف سعی
كرده‌اند خواننده به طور كامل درس را فرا بگیرد. در حین آموزش تست‌های
تألیفی مناسب گنجانده شده است تا داوطلب با انواع تست‌های این درس آشنا
شود. در پایان هر فصل تمامی تست‌های آزمون های کارشناسی ارشد دانشگاه
سراسری (در 15 سال اخیر)و دانشگاه آزاد (در 10 سال اخیر) به صورت طبقه‌بندی
شده، با پاسخ‌های تشریحی آورده شده است و از این حیث هم، این كتاب
كامل‌ترین منبع محسوب می‌شود. ارایه آخرین تست‌های آزمون کارشناسی ارشد
یعنی تست‌های دانشگاه دولتی 1394 (بهمن 93) در كتاب خواص فیزیکی مواد
انتشارات مدرسان شریف مزیت دیگر این اثر است.
« خواص مكانیكی مواد »
تعداد سئوالات این درس در آزمون کارشناسی ارشد دانشگاه دولتی 20 سئوال
می‌باشد. منابع مهم این درس كتاب‌های متالوژی مكانیكی دیتر ترجمه شهره
شهیدی و كتاب تغییر شكل و مكانیزم‌های شكست مواد تألیف هرت برگ ترجمه علی
اكبر اكرامی می‌باشند. حجم این درس به نسبت درس خواص فیزیكی كم‌تر است و
رسیدن به درصد بالا در این درس با مطالعه‌ی دقیق مطالب به راحتی امكان‌پذیر
است. كتاب‌های منبع در این درس به لحاظ ترجمه بودن و وجود مطالب اضافی
(غیر كنكوری) خیلی برای مطالعه در زمان كوتاه داوطلبان آزمون کارشناسی ارشد
مناسب نیستند. انتشارات مدرسان شریف با توجه به این نیاز، از سالیان قبل
كتابی خلاصه و مفید با بررسی تمام منابع اصلی و استفاده از نقاط قوت آنها و
بررسی و استفاده از جزوات اساتید تأثیرگذار در آزمون كارشناسی ارشد
(معمولاً اساتید دانشگاه صنعتی شریف و صنعتی اصفهان در این درس به عنوان
اساتید طراح در این سال‌ها مطرح بوده‌اند) به بازار كتاب ارایه كرده است.
آموزش ساده و روان، دسته‌بندی مناسب مطالب، ارایه تمام فرمول‌های مهم، حل
مثال‌های فراوان ضمن آموزش مطلب، گنجاندن تست‌های آزمون‌های دانشگاه دولتی
از سال 75 تا 94 و همچنین تست‌های منتخب دانشگاه آزاد از سال 80 تا 94 از
دیگر مشخصات این كتاب می‌باشد. مطالعه‌ی كتاب فوق به تمام داوطلبان آزمون
کارشناسی ارشد برای قبولی در این رشته توصیه می‌شود.
« شیمی فیزیك و ترمودینامیك »
تعداد سئوالات این درس در آزمون کارشناسی ارشد دانشگاه دولتی 20 سئوال
می‌باشد. منبع این درس كتاب گسكل می‌باشد. حجم این درس نیز تقریباً زیاد
است و بیشتر مطالب آن مربوط به قوانین ترمودینامیك، روابط و فرمول‌های
مختلف و بررسی نمودارهای مربوطه می‌باشد. معمولاً داوطلبان رشته‌ی مواد این
درس را بعضاً سخت‌تر از درس خواص فیزیكی و خواص مكانیكی می‌دانند. دقت و
تسلط نسبی بر بعضی فرمول‌های ریاضی برای حل تست‌های محاسباتی این درس لازم
است. منابع این درس كتاب‌های مقدمه‌ای بر ترمودینامیك مواد 1 و 2 تألیف
دیوید گسكل می‌باشند. انتشارات مدرسان شریف برای این درس نیز كتابی جامع و
مفید به داوطلبان رشته‌ی مواد ارایه كرده است. در این كتاب با توجه به
كمبود تست در كتب منبع، مولف سعی كرده در ضمن آموزش درس هرجا فرمول، قانون و
یا مبحث مهمی آموزش داده شده، تست‌های مناسب را قرار دهد تا داوطلب با
انواع تست‌های این درس آشنا شود. مانند سایر كتب این مركز تمامی تست‌های
آزمون‌های دانشگاه‌های دولتی و آزاد با پاسخ‌های كاملاً تشریحی در این كتاب
آورده شده است. ارایه تست‌های خودسنجی به صورت طبقه‌بندی شده در پایان هر
فصل، ویژه داوطلبانی است كه فرصت كافی دارند و خود را برای قبولی در
دانشگاه‌های برتر ایران آماده می‌كنند.
ضرایب دانشگاه سراسری کارشناسی ارشد مهندسی مواد براساس دفترچه آزمون سال 94
عناوین دروس امتحانی: 1- زبان عمومی و تخصصی، 2- ریاضی
(ریاضی عمومی 1و2، معادلات دیفرانسیل، ریاضی مهندسی)، 3- خواص فیزیکی
مواد، 4- خواس مکانیکی مواد، 5- شیمی فیزیک و ترمودینامیک.
| رشته | گرایش | ضرایب دروس امتحانی به ترتیب دروس (از راست به چپ) |
||||
| 1 | 2 | 3 | 4 | 5 | ||
| 1) شناسایی و انتخاب مواد مهندسی | – | 1 | 2 | 2 | 2 | 1 |
| 2) شکل دادن فلزات | – | 1 | 2 | 2 | 2 | 1 |
| 3) جوشکاری | – | 1 | 1 | 2 | 2 | 2 |
| 4) استخراج فلزات | – | 1 | 2 | 2 | 1 | 2 |
| 5) مهندسی مواد | 1) خوردگی و حفاظت مواد | 1 | 2 | 2 | 1 | 2 |
| 2) سرامیک | 1 | 1 | 3 | 1 | 2 | |
| 3) ریخته گری | 1 | 2 | 2 | 2 | 1 | |
| 6) مهندسی پزشکی | بیومواد | 1 | 2 | 2 | 2 | 1 |
داوطلان رشته مهندسی پزشکی می توانند به انتخاب خود به جای دروس 3، 4 و 5
به ترتیب دروس (فیزیولوژی و آناتومی، شیمی آلی و بیوشیمی، خواص مواد
مهندسی و بیومتريال ها) را پاسخ دهند.
کارشناسی ارشد مهندسی مواد
*معرفي رشته مهندسي مواد
مهندسي مواد
يکي از رشته‌هاي مهندسي است که به درستي لقب مادر رشته‌هاي مهندسي را به
خود اختصاص داده است. به جرأت مي‌توان گفت: که اکثريت قريب به اتفاق
مصنوعات بشري که در اطراف مي‌بينيم، حاصل تلاش مهندسان مواد
است. اگر به اتومبيل، قطار و هواپيما توجه کنيم، قسمتهاي اصلي آنها مثل
بدنه، شيشه و موتور از مواد تشکيل شده است و به طور کلي تحولاتي که در عرصه
علم و صنعت صورت گرفته، به طور مستقيم يا غيرمستقيم حاصل تلاش و پيشرفت در
اين رشته مهندسي است. بنابراين، در طراحي و ساخت تقريباً تمام مصنوعات
بشري در تيم طراحي يا ساخت، در کنار مهندسان برق، مکانيک، شيمي، عمران و
صنايع حضور مهندسان مواد الزامي و غيرقابل اجتناب است.
* گرايش‌ها و ابعاد مختلف اين رشته در کارشناسي ارشد
اين رشته در مقطع کارشناسي ارشد
داراي اين گرايش‌ها است: شناسايي و انتخاب و روش ساخت مواد فلزي، شکل دادن
فلزات، جوشکاري، استخراج فلزات، مهندسي پزشکي- بيو مواد، سراميک، حفاظت و
خوردگي مواد و ريخته گري.
* شناسايي و انتخاب و روش ساخت مواد فلزي :
دانش آموختگان مهندسي مواد – شناسايي انتخاب و روش ساخت مواد فلزي ، در زمينه هاي زير توانايي کسب مي کنند:
طراحي و ارائه روش هاي ساخت .
بررسي علل تخريب و ارائه روش هاي مناسب براي جلوگيري از آن
همکاري در زمينه و طراحي ، تاسيس و گسترش مراکز صنعتي و آموزش کشور
* جوشکاري :
دوره کارشناسي ارشد
“جوشکاري ” به منظور تربيت نيروهاي متخصص در زمينه اتصالات مواد مختلف
(اعم از فلزي و غير فلزي ) براي صنايع و مراکز تحقيقاتي و آموزشي برنامه
ريزي شده است. دانش آموختگان اين گرايش در زمينه هاي زير توانائي کسب مي
کنند:
طراحي و ارائه روش هاي اتصالات مواد در ساخت و توليد بر مبناي استانداردهاي بين المللي
بررسي علل تخريب در اتصالات و ارائه روش هاي مناسب براي جلوگيري از آنها
آزمايش هاي کنترل کيفي بر مبناي استانداردهاي بين المللي و تعيين کيفيت قطعه کار
بهينه سازي شرايط جوشکاري در واحدهاي مختلف صنعتي و نوآوري در صنايع
فعاليت هاي آموزشي و تحقيقاتي در مراکز آموزش عالي و تحقيقاتي و صنايع کشور در رابطه با علوم و فنون اتصالات و کنترل کيفي آنها.
* شکل دادن فلزات :
دانش آموختگان مهندسي شکل دادن فلزات ، توانايي انجام امور تخصصي در زمينه هاي زير را کسب مي نمايند:
تحليل و طراحي فرآيندهاي شکل دادن از قبيل آهنگري ، نورد، اکستروژن ، شکل دادن ورق و جز آن
تحليل اثر پارامترهاي مختلف بر فرآيندهاي شکل دهي فلزات
تحليل رفتار ميکرو و ماکرو فلزات به هنگام شکل دادن و کنترل ساختار و بهبود خواص مکانيکي
تحليل قابليت شکل پذيري و کارپذيري سرد و گرم فلزات و آلياژها
پژوهش درباره روش هاي شکل دهي از قبيل روش هاي سريع شکل دهي ، سوپر پلاستيک و به کارگيري آنها در صنايع داخلي
* استخراج فلزات :
دانش آموختگان متالورژي و مواد – استخراج فلزات در زمينه هاي زير توانايي کسب مي کنند:
مباني
علمي و تکنولوژي فرآيندهاي تهيه و تصفيه فلزات شامل تئوري فرآيندهاي
پيرومتالورژي ، هيدروالکترو متالورژي و پژوهش در اين زمينه ها
اصول شبيه سازي فرآيندهاي متالورژي استخراجي
بررسي فني و اقتصادي توليد فلزات
* حفاظت و خوردگي مواد:
يکي از پديده هاي مخرب که عموماً فلزات را تهديد مي کند، خوردگي است. خوردگي به صورت تخريب مواد
در اثر انجام واکنش هاي الکتروشيميايي در محيط تعريف مي شود. سالانه هزينه
هاي قابل توجهي براي جبران اين پديد? مخرب پرداخت مي شود. به نحوي که در
سال ۲۰۰۱ ميلادي در ايالات متحد آمريکا ، بالغ بر ۲۷۶ ميليارد دلار (۷/۴
دردصد از سود ناخالص ملي) صرف خسارات ناشي از خوردگي شده است. اين خسارات
اغلب شامل تعويض قطع خورده شده ، توقف کار ، آتش سوزي و انفجار ، آلودگي مواد
توليدي و … مي شود. پالايشگاه ها ، صنايع پتروشيمي ، کارخانجات کاغذ سازي ،
کارخانجات ريخته گري و فولاد سازي ، نيروگاه ها (هسته اي ، بخار و گازي) ،
سازه هاي ساختماني ، پل ها ، راه آهن و … مهمترين مواردي هستند که اغلب با
مشکلات خوردگي مواجه هستند. با وجود تلاش هايي که بشر براي کنترل خوردگي
انجام داده است ، مانند بهبود جنس مواد ، حفاظت کاتدي ، حفاظت آندي ، استفاده از مواد
بازدارنده و ايجاد پوشش ، اما بشر هنوز نتوانسته است که اين پديد? مخرب را
کاملاً کنترل نمايد. البته به نظر مي رسد که با گذشت زمان حضور مواد
شيميايي خورنده تر در محيط هاي صنعتي افزايش يابد. به عنوان مثال نفت خامي
که به دليل وجود اسيد ترش و آب شور ، خورندگي زيادي داشته و تاکنون استخراج
آن مقرون به صرفه نبود، به دليل کاهش منابع انرژي مجبور به استفاده از
آنها خواهيم شد. در سال ۱۹۰۳ ميلادي براي اولين بار در ايالات متحد آمريکا ،
مبحث خوردگي به عنوان يک علم در دانشگاه تدريس شد.
دانش آموختگان مهندسي خوردگي و حفاظت مواد در زمينه هاي زير توانايي کسب مي کنند:
اصلاح و بهبود خواص آلياژهاي مورد استفاده در صنعت از نظر خوردگي
حفاظت فلزات و آلياژها در محيط هاي مورد استفاده (ممانعت کننده ها)
حفاظت کاتدي و آندي خصوصا در مورد لوله هاي زيرزميني و تاسيسات دريايي
کاربرد پوشش هاي مختلف غير فلزي در صنايع
تهيه مواد کاهش دهنده خوردگي ، مواد پاک کننده ، مواد آبکاري ، پوشش ها و بهبود کيفيت آنها.
* ريخته گري :
دانش آموختگان گرايش کارشناسي ارشد ريخته گري در زمينه هاي زير توانايي کسب مي کنند :
افزايش بهره وري واحدهاي صنعتي ريخته گري در کشور
طراحي قطعات ريخته گري وانتخاب مواد و روش ريخته گري مناسب براي توليد آنها
بررسي علل ايجاد عيوب در قطعات ريخته گري و ارائه راه هاي مناسب براي رفع آنها
طراحي و برنامه ريزي ذوب و ريخته گري آلياژهاي پيشرفته و جديد مهندسي
*طراحي واحدهاي صنعتي ريخته گري
برنامه ريزي در جهت تقويت سطح علمي واحدهاي صنعتي ريخته گري در کشور
تشکيل و ارتقاي سطح واحدهاي خدمات مهندسي و مراکز تحقيقاتي ريخته گري
فعاليت هاي آموزشي وتحقيقاتي در مراکز آموزش عالي و مؤسسات تحقيقاتي کشور
* نانو مواد :
نانوفناوري کاملا با مهندسي مواد مرتبط و به آن وابسته است و در عين حال زمينه هاي تحقيقاتي جديدي در اين رشته به وجود آورده است.
ساختار مواد در ابعاد ميکرومتر و نانومتر، در مهندسي مواد
مطالعه مي شوند. نانودانش و نانوفناوري مبتني بر شناخت ما از ساختار مواد
است. از سوي ديگر روشهاي توليد و دست کاري ساختارها و مواد در صنايع مختلف
مانند صنايع رنگ، سراميک، فولاد و …. در مهندسي مواد مورد بررسي و مطالعه
قرار مي گيرند. با به کارگيري نانوفناوري مي توان اين روشها را بهبود بخشيد
و يا روشهاي کاراتر و حتي مواد و ساختارهاي جديدي با خواص بهتر طراحي و
توليد نمود.
* زمينه‌هاي اشتغال
امروزه مهندسي متالورژي و مواد،
نقشي کليدي در پيشرفت صنايع فوق مدرن و جديد مانند صنايع هسته‌اي، صنايع
انرژي، تکنولوژي پزشکي و کاربرد‌هاي فضاي و نظامي داشته و تحقيقات کاربردي و
پايه‌اي در متالورژي و مواد، پيوسته افق‌هاي جديدي را فرآوري پيشرفت تمدن
بشري گشوده است .از آنجائيکه مواد، واحدهاي سازنده تمامي توليدات هستند،
مهندسين مواد در طيف وسيعي از صنايع توليد کننده به کار مشغولند. درصد
بالائي از اين مهندسين در صنايع مربوط به فلز ، قطعات الکترونيکي ، وسائل
حمل و نقل تجهيزات صنعتي کارمي‌کنند. نياز به مهندسين مواد در کار توليد مواد
جديد براي مواد الکترونيکي وپلاستيکي رو به افزايش است. بازار کار جديدي
که براي اين رشته باز شده شرکت هاي نفتي و شرکتهاي توابع آن هستند که اخيرا
پي برده‌اند که در قسمت بازرسي فني بايد از مهندسين متالورزي استفاده کرد و
نه از مهندسين مکانيک چون کليه موضوعات درگير با اين بخش که وظيفه کنترل
کيفي شرکت را بر عهده دارند مباحث متالوژيکي هستند مثل خوردگي ، جوشکاري ،
NDT و… که از جمله دروس اصلي و پايه رشته متالورژي هستند.
